روش شناسی جریان شناسی؛ به مثابه نظریه-روشی میان رشته ای، اثری از علی ابراهیم پور

گروه فرهنگی: هرچند گونه شناسی های معرفتی و اجتماعی مختلفی در ادبیات علمی اسلام و غرب وجود داشته و دارد، اما"جریان شناسی"، بدین صورت که امروزه در ایران متداول شده است، نه در غرب و نه در جهان عرب پیشینه تاریخی ندارد.جریان شناسی به عنوان یک دانش از ابداعات متفکران معاصر ایرانی است و از این رو به راحتی نمی توانیم معادل لاتین و عربی برای آن معرفی کنیم.

به گزارش بولتن نیوز ، جمعیت مدیریت شده تاثیرگذار بر جامعه کوتاه ترین تعریف از "جریان"است.مطابق این تعریف که سه مقوم اجتماعی اشاره دارد،جریان نه با فعالیت یک فرد،بلکه نیازمند "جمعیت" است؛جمعیتی که از نوعی"مدیربت هدفمند"برخوردار است و منجر به "اثری" در جامعه می شود.اساسا جریان ها براساس نوع تاثیری که می گذارند به "جریان فکری"،"جریان فرهنگی"،"جریان سیاسی"،"جریان اقتصادی.....تقسیم می شوند؛اگر تاثیرگذاری یک جریان اندیشه ای باشد،آن جریان،جریان فکری است؛اگر تاثیرگذاری سیاسی باشد،جریان سیاسی است و اگر بر فرهنگ عمومی جامعه تاثیر بگذارد،جریان فرهنگی است.

هرچند این تعریف، بیش از هرچیز حیث جامعه شناختی جریان را معرفی می کند؛اما جوهره اصلی هر جریان،اعم از فکری،فرهنگی،سیاسی و...."محتوای فکری"و"اصول و فروض معرفتی" جریان است.به همین دلیل،در جریان شناسی،بیش از هرچیز تمرکز بر مطالعه مبانی جریان است و در این فرآیند تلاش می کند از مبانی فکری و نسبت آن با اثرات اجتماعی و روش های تاثیر بر جامعه،فهم موجی ارائه دهد.

آنچه جریان شناسی را به عنوان دانش،در برابر دانش ها یا شیوه های دیگر مطالعه فکر و فرهنگ ضرورت می بخشد،ثمرات غیرقابل اغماض این دانش است."مدیریت فکری و مهندسی فرهنگی کشور"واضح ترین چرایی و ضرورت جریان شناسی محسوب می شود.جریان شناسی به دلیل مطالعه مبانی فکری از یک سو و بررسی آثار و نتایج آنها از سوی دیگر،رهیافتی "دیدبانی"نسبت به فکر و فرهنگ دارد و پاسخ های عینی و ملموس به مسائل سیاست گذاران و مدیران ارائه می دهد.

اما مهم ترین مرحله،روش شناسی جریان شناسی است که در این اثر انجام شده است.نگارنده با مروری سریع از چارچوب های کلان علم،چارچوب اندیشه حکمت اسلامی را به عنوان مبانی روش شناسی علم پذیرفته و تلاش کرده است براساس اصول روش شناسانه علوم انسانی اسلامی،جریان شناسی را روش شناسی کند.از این رو این اثر،گامی در جهت تولید علوم انسانی اسلامی محسوب می شود.

(نام کتاب:روش شناسی جریان شناسی؛به مثابه نظریه-روشی میان رشته ای/نویسنده:علی ابراهیم پور/با مقدمه:عبدالحسین خسروپناه و محمدصادق کوشکی/تعداد صفحات:۲۵۴صفحه/سال انتشار چاپ اول:۱۳۹۹/ناشر:کتاب طه)