مبانی مفهومی و نظری سرمایه اجتماعی، اثری از پرویز پیران

گروه فرهنگی: سرمایه ی اجتماعی از نظر مفهومی سرگذشتی شنیدنی دارد که از سویی با نوعی اغتشاش مفهومی نیز همراه بوده است.گرچه از قرن هجدهم معانی و مصداق هایی از این مفهوم در اشکال متنوعی به کار رفته است،لیکن درست نود و شش سال پیش برای اولین بار سرمایه در کنار مفهوم اجتماعی قرار گرفت و مفهوم ترکیبی سرمایه ی اجتماعی ساخته شد(۱۹۱۶).اما اولین کاربرد برای چهل و پنج سال،دیگر تکرار نگردید.تا اینکه....خانم جین جکوبز در سال۱۹۶۱ در کتاب کلاسیک شده ی خود:زندگی و مرگ شهرهای بزرگ آمریکا از سرمایه ی اجتماعی در چارچوب همسایگی و محله یاد کرد و آن را برای توسعه و نوسازی مشارکت محور محله ای،حیاتی خواند...

به گزارش بولتن نیو، در دهه ی هشتاد میلادی،وقتی سرمایه ی اجتماعی مجددا مطرح گردید،نه تنها رها نشد بلکه کاربرد آن روز به روز افزون تر گردید و از جامعه شناسی که خاستگاه اولیه ی آن بود به سایر رشته ها و گرایش ها سفر کرد و شدیدا مورد توجه قرار گرفت و با علاقه مندی دم افزودنی نسبت به خود رو به رو گردید...

این کتاب به مبانی مفهومی و نظری سرمایه اجتماعی اختصاص دارد.به بیان دیگر،چارچوب ها یا به قول نگارنده، کارپایه های مفهومی و نظری سرمایه اجتماعی مرور شده اند...

به نظر می رسد از اواسط دهه ی نخست قرن بیست و یکم،بحث و جدل های گاه آتشین و بی حاصل چهار دهه ی قبل به آرامش گرائیده و نوعی عقلانیت سربرآورده است.اغتشاش گسترده مفهومی و نظری حاکم بر موضوع سرمایه اجتماعی نیز تا حدودی از طریق دست یافتن به انواع طبقه بندی ها و سنخ شناسی ها به سوی نوعی واکاوی ره می سپرد.چنین شرایطی اجازه داده است تا به چند موضوع مساله آفرین پرداخته شود.

نخستین این موضوعات توجه به مباحثی است که کاملا مورد غفلت قرار گرفته است.برای مثال موضوع محوری جنسیت( Gender Ìssues)گرچه کم رمق، در حال مطرح شدن است.موضوع قومیت و فرهنگ نیز در درجه بعدی قرار دارد.در کنار این گونه مباحث، درگیر شدن یا مباحثی که دارای دو وجه متضاد آن هم در رابطه با سرمایه اجتماعی می باشند نیز در دستور کار قرار گرفته است.برای مثال موضوع رابطه سرمایه اجتماعی از یک سو و جرم،جنایت،خشونت،درگیری و تضاد و مهم تر از آن ها فساد سازمان یافته دولتی و غیردولتی و فساد سازمان نایافته از سوی دیگر،موضوعاتی به(بی)شماراند که که از سال ۲۰۰۵به بعد برعکس گذشته،مورد توجه نسبی قرار گرفته اند...

کتاب حاضر گرچه به زمینه های تاریخی-اجتماعی ایران آنهم بر پایه نقد نظریه های جامعه ای و معرفی نظریه نگارنده تحت عنوان "نظریه راهبرد و سیاست سرزمینی جامعه ایران"، به نحوی گذرا اشاره کرده است. لیکن به هیچ متن جامعه خاصی فراتر از اشاراتی آنهم به ضرورت نپرداخته است...

(نام کتاب: مبانی مفهومی و نظری سرمایه اجتماعی/نویسنده:پرویز پیران/تعداد صفحات:۲۱۶ صفحه/سال انتشار چاپ اول:۱۳۹۲/ناشر:ناشر علم)