گروه بین الملل: مصطفی مطهری* در یادداشت پیش رو که پیرامون تحریم های آمریکا علیه ایران نگاشته شده، نویسنده معتقد است: موضوع خروج ایالات متحده آمریکا از برجام نزدیک به یکسال است که به تیتر اول اخبار رسانه ها در عرصه داخل و خارجی تبدیل شده است. در واقع دغدغه های ترزیقی از شوک خروج از برجام، هر چند که از مرحله شوک و شگفتی آور بودن عبور کرده است اما با این حال نیز دوباره موجب فراهم آوردن مشغولیت های ذهنی و عینی از پیامدها و فرجام تعهدات مندرج در آن شده است.
به گزارش بولتن نیوز، متن این یادداشت که به صورت اختصاصی در اختیار خبرنگار ما قرار گرفته به شرح زیر می باشد:
نکته مهم در این درباره توجه به نشانه ها و علائم موجود از تکرار و تاکید به خروج از برجام است که در واقع چندان به آن پرداخته نشده است. در واقع اگر چه واژه «خروج» به خودی خود حامل بار معنایی از ترک کردن و یا ادامه ندادن فعلی است که ذیل مشارکت و همکاری معنا می گردد، اما معنی لغوی این واژه در زبان انگلیسی با استناد به سخنان اخیر ترامپ «terminate» است که ترجمه آن در زبان فارسی به معنای پایان دادن و یا خاتمه دادن می باشد. با اینحال با رصد جز به جز سخنان مقامات آمریکایی و اقدامات دولت آمریکا در چند ماهه اخیر می توان به این مهم رسید که هر آنچه که از آن با نام خروج از برجام از آن سخن گفته می شود سیاستی در جهت آزمون وجوه چندگانه از میزان مقبولیت این رویکرد اتخاذ شده در داخل آمریکا، در داخل ایران و حتی آگاهی یافتن از میزان هزینه ای است که اتحادیه اروپا قائل به استفاده از آن برای مبارزه با تهدیداتی که متوجه برجام است، می باشد.
به عبارت دیگر اینکه موضوع خروج از برجام با توجه به شواهد موجود در این باره، اگرچه در کلام با صراحت بیان می شود ولی در عمل در نزد مقامات واشنگتن این چنین نخواهد بود. بطوریکه می توان گفت که مشتقات مکملی خروج از برجام با ادوات دیگر در ذیل تحریم ها مورد توجه است. بدان معنا که با توجه به اینکه سناریو های اعلامی توسط دولت آمریکا مبنی بر قبول یا عدم قبول برجام بر محور اصلاح برجام که شامل حذف و اضافه کردن مواردی به آن است که با واکنش های متعددی هم در سطح داخلی و هم بین المللی مواجه شده است. در واقع پروراندن این نوع مواجهه گرایی با برجام از سوی دولتمردان آمریکا، علاوه بر گزینه خروج و یا رویکرد استعاری از پاره کردن این توافق نامه بین المللی است. از این رو باید توجه کرد که ورای تعهدات طرفین (1+5) در انعقاد برجام، این سند بین المللی به تصویب شورای امنیت سازمان ملل رسیده است و هم اعضای آن به اتفاق آرا به آن رای مثبت داده اند؛ و تبع آن تمامی اعضای سازمان ملل متحده ملزم به اجرای آن هستند؛ و این نشاندهنده آن است که برجام علاوه بر بار حقوقی و الزام سیاسی دارای بار ارزشی - اخلاقی از قبول مسئولیت ها و پایبندی به تعهدات در ویترین جهانی از سوی همه کشورها بویژه کشورهای مذاکره کننده اصلی در این سند بین المللی است. با توجه به این موارد بیان شده و ماهیت بین المللی این سند است که با قاطیعت می توان گفت که دولت ایالات متحده آمریکا نه تنها از برجام خارج نمی شود بلکه تلاش خواهد کرد تا مسیر برجام را با توجه مفاد موجود در آن به سود و به سمت خود منحرف کند.
در واقع ایالات متحده آمریکا از طریق استفاده از حفره های تاریک در برجام راه های اعمال فشار بر ایران را با طراحی نسل جدیدی از تحریم ها (اقتصادی، موشکی، منطقه ای در قالب قانون کاتسا) آغاز و دنبال خواهد کرد. تحریم هایی که به مراتب سختگیرانه تر از همه تحریم هایی می باشد که تاکنون مشاهده شده است. از این رو دولت ایالات متحده آمریکا تلاش خواهد کرد با سوق دادن تحریم ها به ورای موضوعات هسته ای، بگونه ای که در تعارض و در تناقض با برجام نباشند آغاز نبرد فرا برجامی دولت ایالات متحده آمریکا با ایران را کلید بزند. نکته مهم در این باره این است که با اعمال تحریم های جدید در رویه و شکل تازه آن که با برجام سایش و اصطکاک نخواهد داشت این است که نه تنها ایران را از لحاظ دسترسی به منابع به نوعی خلع سلاح خواهد کرد بلکه دست ایران را برای اعتراض به نقض مفاد برجام را از سوی آمریکا از پشت خواهد بست و این موضوعی کلیدی است که باید با وسع نظر و با صبر فراوانی مورد توجه قرار گیرد. چرا که کلیدی ترین دستاورد برجام برای ما بستن شریان های تحریمی جدید بوده است که همواره با این عنوان که با برجام دیگر تحریم های جدیدی بر علیه ایران اعمال نخواهد شد، بر آن تاکید شده است که با اتخاذ رویه جدید و هوشمندانه از سوی ایالات متحده آمریکا با خلل جدی مواجه خواهد شد.
*دکتری علوم سیاسی
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com