تحریم به مثابه عاملی تحدیدی و تهدیدی برای فشار بر جمهوری اسلامی مورد توجه غرب است

گروه بین الملل: مصطفی مطهری* در یادداشت پیش  رو که پیرامون نقض های مکرر برجام توسط غرب نگاشته شده، نویسنده معتقد است: ایالات متحده آمریکا از همان ابتدا توانست از برجام به مثابه ابزاری برای محدودسازی و تحدید و تهدید جمهوری اسلامی ایران در عرصه قدرت سازی در آینده استفاده کند. در این راستا نیز تصویب قانون تمدید تحریم ها توسط کنگره به عنوان ابزاری قانونی در جهت تحریم های غیر هسته ای جنبه مکمل و تکمیلی تحدید هسته ای ایران را در برجام دارا بوده و مناسبات تضعیف سازی ایران را نیز در بر میگیرد. فلذا اگر برجام ماحصل مذاکرات و بر مبنای فشار و وادار کردن ایران از ادامه فعالیت های هسته ای بود، تمدید قانون تحریم ها نیز به مثابه راهکاری برای تضعیف جایگاه ایران در منطقه و در جهت جلوگیری از توانمند سازی نظامی و تنفس اقتصادی جمهوری اسلامی ایران قلمداد می شود.

به گزارش بولتن نیوز، متن این یادداشت که به صورت اختصاصی در اختیار خبرنگار ما قرار گرفته به شرح زیر می باشد: 

طرح تمدید تحریم‌ها برعلیه ایران موسوم به «ISA» که نسخه اصلاحی قانون داماتو (1996) است توسط مجلس نمایندگان و سنا در آمریکا که بعدها به باراک اوباما رییس جمهور پیشین ایالات متحده نیز رسید، توانست فصل جدیدی از چالش ها را برای تعهدات موجود در مفاد برجام را ایجاد کند. نکته مهم در این باره تصویب قانون این تحریم در مجلس نمایندگان آمریکا بدون افزودن متمم به آن بود که در مورد سنا با افزودن طرح دو متمم درباره حقوق بشر، تروریسم و بحث موشکی تحریم‌های مورد نظر را به تصویب رساند. با این حال علاوه بر موارد فوق در کنار تصویب متمم های ذکر شده، تحریم‌های ثانویه آمریکا در حوزه‌های مختلف از جمله انرژی را نیز برای 10 سال دیگر تمدید کردند. با این حال علیرغم تمدید تحریم‌ها و اعمال تحریم های جدید، کاخ سفید آن را باعث تضعیف برجام و مغایر با آن نمی دانست.

در واقع با توجه به اعتراضات وارده از سوی ایران به اقدامات تحریمی مذکور، مهمترین استدلال طرف آمریکایی این بوده که تعهدات منطبق برجام این نبوده است که قانون جدیدی وضع نشود بلکه تعهد منطبق برجام این بوده که هر قانونی که وضع شد، تحریم های مرتبط با برجام را شناسایی کرده و طبق اختیاراتی که رئیس جمهور آمریکا دارد آن ها را متوقف سازند. این در حالی است که سیاست فرار به جلو که با نام منطق منطبق از برجام مورد استناد قرار می گیرد بطور صریح در سه بند 1، 2 و 4 ضمیمه دو متن برجام با صراحت مقرر کرده است که تحریم های امریکا باید پس از اجرایی شدن در حوزه نفتی متوقف شود؛ تحریم هایی که مشمول فرامین اجرایی رئیس جمهوری آمریکا برای توقف و یا لغو تحریم ها قرار گرفت و با اجرایی شدن برجام عملاً متوقف شود.

نکته مهم در این باره این است که تمام موارد تحمیلی حاصل از تحریم های پسا برجام از سوی آمریکا با اساس فرآیند محدود سازی و تکمیل این روند آغاز شده در برجام صورت گرفته است. در واقع ایده و توجیه قانونگذاران آمریکایی برای تمدید این طرح ها و تحریم ها آن است که چنانچه این قانون منقضی شود ایالات متحده ابزارهای فشار خود بر ایران برای وادار کردن این کشور به حفظ تعهدات خود در قالب برجام را از دست خواهد داد. از این رو از نظر آنها تمدید تحریم ها برای حفظ روند پاسخ گویی ایران حربه ای کارساز تلقی می شود. ساز و کاری که علاوه بر حفظ جایگاه برتر و ابزاری برای فشار بر ایران به مثابه داور و پاد زهری اساسی از سوی غرب برای مقابله و تضعیف بیش از پیش ایران مورد استفاده می باشد.

*دکتری علوم سیاسی