ادعاهای پوشالی پاره کردن برجام توسط ترامپ بر چه مبنایی صورت می گیرد؟

گروه بین الملل: مصطفی مطهری* در یادداشت پیش رو که پیرامون برجام نگاشته شده، نویسنده معتقد است: در واقع پیامدهای بزرگ نمایی های بی جهت از برجام از سوی دست اندرکاران و مقامات مربوطه در این رابطه و تبدیل کردن آن (برجام) به کانون اصلی اهداف دولت با نام والاترین دستاورد دولت یازدهم که به آن نائل شدند در کنار فرآیند رسانه ای شدن این سند بین المللی در داخل کشور و تبدیل آن به سوژه داغ سیاسی از زمان انعقاد آن تاکنون هم از طرف موافقان و هم مخالفان و به تبع این حساسیت زایی های ایجادی که به درگیر کردن آحاد جامعه به اطلاع رسانی ها غلط انجام شد موجب شده است که امروز نیز ترس در داخل شکل بگیرد که این امیدهای ترزیقی که گاهاً نیز کاذب بوده است گریبانگیر جامعه شود.

به گزارش بولتن نیوز، متن این یادداشت که به صورت اختصاصی در اختیار خبرنگار ما قرار گرفته به شرح زیر می باشد:

روند اسطوره سازی از مذاکرات هسته ای منتهی به برجام هم در سطح داخلی و هم در سطح جهانی موجب شده است تا هرگونه ادعا و اظهار نظری از قبیل اظهارات چند ماهه اخیر رییس جمهور ایالات متحده آمریکا مبنی بر پاره کردن برجام و حتی در شکل خفیف تر آن یعنی تکرار جمله بی پایه و اساس خروج آمریکا از توافقات موجود در برجام ولو به اینکه بلوف سیاسی یا سیاسی کاری باشد، نوعی ترس و دلهره جهانی پیرامون این سند بین المللی بوجود آورد. بطوریکه دامنه و گستره این فوبیای خود تحمیلی از برجام و تهدیدات اخیر پیرامون آن در درون کشور بمراتب بیشتر از آنچه می باشد که در سطح جهانی مشاهده می شود. در واقع دلیل اصلی از تاکید بر این موضوع که گفته می شود در سطح ملی در ایران این ترس گستره وسیع تری پیدا کرده است درگیر شدن تمام سطوح سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و ... کشور به برجام و پیامدهای ترسیمی خودساخته داخلی آن است. به عبارتی گره خوردن تمام سطوح حیات موجود در ایران از دولت و نهادهای دیگر مرتبط با دولت (مجموعه های دولتی و زیر بخش های آن) و کشوری تا ملت و مردم و با تمام وجوه زندگی که می توان آن را بسترهای خودساخته وابستگی به برجام نامید، می باشد.

از این رو علاوه بر عنادهای گاه و بیگاه و آشکار و پنهان کاخ سفید و واشنگتن با برجام که ماهیتی داخلی از وضعیت سیاسی در جامعه آمریکا دارد که متأثر از پارامترهای تازه قوام یافته گفتمان سیاسی ترامپ و نزدیکان وی در راستای تثبیت موقعیت و تحکیم جایگاه تحصیل شده باورنکردنی از کسب مقام و صندلی ریاست جمهوری وی قلمداد می شود، درک این موضوع و گزاره از سوی ترامپ و مشاوران نزدیک به وی است که برجام را بنا بر گفته های مقامات ایرانی در دولت که در قامت سند نجات بخش و در حکم زندگی و احیای حیات و دور شدن از مرگ استنباط شده و به جامعه تلقین کرده اند، به دنبال ترزیق تهدیدات و اعمال ترس و آشفتگی سیاسی و اجتماعی به ایران و جامعه ایران از طریق برجام هستند؛ به عبارت دیگر اینکه رویکرد دنبال شده کنونی توسط ایالات متحده آمریکا از یکسو در جهت قبولاندن ترامپ تازه کار در سیاست به جامعه سیاست در آمریکا و نظام بین الملل است که وی را در کار سیاست مبتدی می دانند و وی را در سیاست با شهره تجارت پیشگی اش مورد قضاوت قرار می دهند، هستند و از سوی دیگر نیز با توجه به اینکه برجام در رابطه با این روند و مساعی تحکیمی ترامپ در جایگاه ریاست جمهوری آمریکا هم در سطح داخلی آمریکا و هم در سطح بین المللی می تواند گزینه مناسبی باشد چرا که هم دارای امتیازهای با ارزش داخلی است و هم بین المللی. بطوریکه در سطح بین المللی در ذیل فرآیند چالشی ترامپ با اتحادیه اروپا که از طرف های مهم در جریان برجام بوده است و در چند ماهه اخیر نیز که با رویارویی آمریکا با اروپائیان نوعی مواجهه گرایی و تقابل ها از اولویت ها در سطح جهانی میان آنها بوجود آمده است، استفاده سلبی از حربه برجام توسط ایالات متحده آمریکا که به احیا جایگاه جهانی اتحادیه اروپا کمک کرد، می تواند در این باره کارساز باشد. این نگرش استفاده ابزاری از برجام ذر سطوح خردتر آن نیز در جهت تضعیف قدرت چانه زنی های ایران که مقامات دولتی در ایران از آن با نام یک دستاورد بی نظیر بین المللی و عاملی در جهت برون رفت اقتصادی و سیاسی ایران از آن یاد می کنند توسط مقامات ایالات متحده آمریکا مورد توجه و استفاده ویژه قرار گرفته است.

 در واقع پیامدهای بزرگ نمایی های بی جهت از برجام از سوی دست اندرکاران و مقامات مربوطه در این رابطه و تبدیل کردن آن (برجام) به کانون اصلی اهداف دولت با نام والاترین دستاورد دولت یازدهم که به آن نائل شدند در کنار فرآیند رسانه ای شدن این سند بین المللی در داخل کشور و تبدیل آن به سوژه داغ سیاسی از زمان انعقاد آن تاکنون هم از طرف موافقان و هم مخالفان و به تبع این حساسیت زایی های ایجادی که به درگیر کردن آحاد جامعه به اطلاع رسانی ها غلط انجام شد موجب شده است که امروز نیز ترس در داخل شکل بگیرد که این امیدهای ترزیقی که گاهاً نیز کاذب بوده است گریبانگیر جامعه شود. به بیان جامع تر اینکه همه آنچه پیرامون برجام از تهدید به پاره کردن و خروج از برجام و یا تیتر کردن موضوع راستی آزمایی و پایبندی ایران به برجام از آن صحبت می شود علاوه بر غیرقابل اعتماد بودن طرف آمریکایی در کلام رهبر معظم انقلاب همواره مستتر و مورد تاکید بوده است و نتیجه بی تجربگی دولت در اعتماد آمریکا قلمداد شد، نتیجه فرافکنی های مثبت و منفی حاصله از برجام بوده است که امروز باید از آن به عنوان عمل خود کرده ای نام برد که به خود زنی ما بر خود ما مانند است.

*دکتری علوم سیاسی