گروه بین الملل: مصطفی مطهری* در یادداشت پیش رو که پیرامون برجام نگاشته شده، نویسنده معتقد است: کلید واژه تکراری ماندن در برجام و یا خروج از برجام توسط ایالات متحده آمریکا و تلاش های صورت گرفته رسمی و غیر رسمی توسط صاحب منصبان آمریکایی در کاخ سفید برای همراه سازی و مجاب کردن دیگر کشورها از جمله اتحادیه اروپا مبنی بر اینکه برجام به ضرر کشورهای دیگر و به نفع ایران منعقد شده است و به نوعی به اقتدار روز افزون ایران ختم می گردد، موجب شده است تا در این راستا در لابلای صبحت ها و نشست های چند جانبه و تا حدودی بدون نتیجه آمریکا با کشورهای امضا کننده برجام، آژانس بین المللی اتمی به ریاست «یوکیا آمانو» خواستار شفاف سازی در بندهای این سند بین المللی و تعیین میزان دسترسی های بین المللی به منابع مرتبط با موضوع هسته ای ایران شده است. در واقع نکته مهم در این باره، علاوه بر محک زدن روند راستی آزمایی بین المللی و بارزسی های مربوطه در این باره از طریق آژانس برای نگارش گزارشات از پایبندی ایران به مفاد متعهد شده در برجام، همسو شدن این نهاد بین المللی با ایالات متحده آمریکا است که فعایلت های این سازمان در نحوه مواجهه با ایران را وارد مرحله ای از تازه ای کرده است.
به گزارش بولتن نیوز، بند T (فعالیتهایی که میتواند در طراحی و توسعه یک وسیله انفجاری هستهای نقش داشته باشند، ممنوع شدهاند. این فعالیتها طبق متن توافق هستهای مواردی چون طراحی، توسعه، ساخت، دستیابی و یا استفاده از مدل های کامپیوتری برای شبیه سازی وسایل انفجاری هستهای را شامل میشوند) ضمیمه اول برجام که مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی خواستار شفافسازی آن شد ماهیتاً به مناقشه میان روسیه با آژانس و کشورهای غربی بر سر راستیآزمایی ایران است؛ اما آنچه در این باره قدر مسلم است و به عاملی برای موضع گیری های اخیر مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی تبدیل شده است ادعاهای بیان شده از سوی مخالفان برجام از جمله رییس جمهور ایالات متحده آمریکا یعنی «دونالد ترامپ» است که مدعی است باید از بند T مندرج در ضمیمه اول توافق هستهای با ایران را به عنوان بهانهای برای بازرسی از سایتهای نظامی ایران استفاده گردد.
در واقع تأثیر و تأثّر نهادهای بینالمللی در فرآیند انعقاد از برجام در ذیل جایگاه و اهمیت بین المللی این نهادها برای کشورها در عرصه بین المللی از جمله نکاتی است که باید بدان ها توجه ویژه ای داشت. از این رو آژانس بین المللی انرژی اتمی به عنوان مرجع مرتبط و تخصصی با برنامه هسته ای ایران و توافق بوجود در این باره یعنی برجام و مورد وثوق بودن قدرت های مذاکره کننده در برجام با ایران، می تواند در آینده برجام با شدت فراوانی تاثیر گذار باشد. بطوریکه ارائه هرگونه گزارش مثبت یا منفی از روند پایبندی و یا عدم پایبندی ایران به تعهدات خود در برجام می تواند چشم اندازهای مربوط به برجام را برای طرفین ترسیم کند؛ ترسیمی که هم دارای قابلیت های تهدیدی است و هم فرصت ساز. پس با این اوصاف بخشی از تلاش های ایالات متحده آمریکا برای متقاعد سازی دیگر کشورها از جمله اروپا در زمینه خطرساز جلوه دادن ایران و برجام با آژانس بین المللی اتمی قابلیت پیگیری و اجرایی شدن را دارا است. همگام سازی اروپا با خود و در یک صف واحد قرار گرفتن آنها با هم در تقابل با روسیه بنا بر برداشت دوگانه آنها و روس ها در بند مذکور، در ظاهر موضوع، به روند پیاده سازی مطالبات کاخ سفید از برجام از زبان آژانس و از طریق این نهاد کمک شایان خواهد کرد که باید با چشمانی باز آنرا رصد کرد.
*دکتری علوم سیاسی
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com