از نشانه‏ هاى اوست کشتی‏ هایی چون کوه که در دریا جاری‌اند

گروه دین و اندیشه: حجت الاسلام دکتر سوزنچی از اساتید دانشگاه، هر روز یک آیه قران را با ترجمه و چند حدیث تفسیری و چند نکته در تدبر آن آیه منتشر می کند. بولتن نیوز نیز در راستای ترویج چنین اقدامات ارزشی این سلسله مطالب را به صورت روزانه منتشر خواهد کرد.

به گزارش خبرنگار بولتن نیوز، در مطلب روز 15 اردیبهشت به آیه 32 سوره شوری پرداخته شده و در آن آمده است:

وَ مِنْ آياتِهِ الْجَوارِ فِي الْبَحْرِ كَالْأَعْلام‏

سوره شورى (42) آیه 32     

ترجمه:
و از نشانه‏ هاى او کشتی‏هاى جاری در درياست مانند کوه‌ها[ی مرتفع].

توضیحات برخی کلمات:

جوار: جمع «جاریه» به معنی «کشتی»ای است که در دریا حرکت می‌کند؛ این کلمه از ریشه «جری» (جریان) به معنای حرکت سریع است. (مفردات/194)

اعلام، جمع «عَلَم» به معنای «علامت» (نشانه) است که در اصطلاح به معنای «کوه مرتفع» به کار برده می‌شود از این جهت که به عنوان علامت راه قلمداد می‌شد. (مفردات/581؛ مجمع البحرین 6 /123)



حدیث:
عن الْمُفَضَّل عن الصادق ع قال:

... تَأَمَّلْ خِلْقَةَ الْجِذْعِ كَيْفَ هُوَ فَإِنَّكَ تَرَاهُ كَالْمَنْسُوجِ نَسْجاً مِنْ خُيُوطٍ مَمْدُودَةٍ كَالسَّدَى وَ أُخْرَى مَعَهُ مُعْتَرِضَةٌ كَاللُّحْمَةِ كَنَحْوِ مَا يُنْسَجُ بِالْأَيْدِي وَ ذَلِكَ لِيَشْتَدَّ وَ يَصْلُبَ وَ لَا يَتَقَصَّفَ مِنْ حَمْلِ الْقَنَوَاتِ الثَّقِيلَةِ وَ هَزِّ الرِّيَاحِ الْعَوَاصِفِ إِذَا صَارَ نَخْلَةً وَ لِيَتَهَيَّأَ لِلسُّقُوفِ وَ الْجُسُورِ وَ غَيْرِ ذَلِكَ مِمَّا يُتَّخَذُ مِنْهُ إِذَا صَارَ جِذْعاً وَ كَذَلِكَ تَرَى الْخَشَبَ مِثْلَ النَّسْجِ فَإِنَّكَ تَرَى بَعْضَهُ مُدَاخِلًا بَعْضُهُ بَعْضاً طُولًا وَ عَرْضاً كَتَدَاخُلِ أَجْزَاءِ اللُّحَمِ وَ فِيهِ مَعَ ذَلِكَ مَتَانَةٌ لِيَصْلُحَ لِمَا يُتَّخَذُ مِنْهُ مِنَ الْآلَاتِ فَإِنَّهُ لَوْ كَانَ مُسْتَحْصَفاً كَالْحِجَارَةِ لَمْ يُمْكِنْ أَنْ يُسْتَعْمَلَ فِي السُّقُوفِ وَ غَيْرِ ذَلِكَ مِمَّا يُسْتَعْمَلُ فِيهِ الْخَشَبَةُ كَالْأَبْوَابِ وَ الْأَسِرَّةِ وَ التَّوَابِيتِ وَ مَا أَشْبَهَ ذَلِكَ وَ مِنْ جَسِيمِ الْمَصَالِحِ فِي الْخَشَبِ أَنَّهُ‏ يَطْفُو عَلَى الْمَاءِ فَكُلُّ النَّاسِ يَعْرِفُ هَذَا مِنْهُ وَ لَيْسَ كُلُّهُمْ يَعْرِفُ جَلَالَةَ الْأَمْرِ فِيهِ فَلَوْ لَا هَذِهِ الْخُلَّةُ كَيْفَ كَانَتْ هَذِهِ السُّفُنُ وَ الْأَظْرَافُ تَحْمِلُ أَمْثَالَ الْجِبَالِ مِنَ الْحَمُولَةِ وَ أَنَّى كَانَ يَنَالُ النَّاسُ هَذَا الرِّفْقَ وَ خِفَّةَ الْمَئُونَةِ فِي حَمْلِ التِّجَارَاتِ مِنْ بَلَدٍ إِلَى بَلَدٍ وَ كَانَتْ تَعْظُمُ الْمَئُونَةُ عَلَيْهِمْ فِي حَمْلِهَا حَتَّى يُلْقَى كَثِيرٌ مِمَّا يُحْتَاجُ إِلَيْهِ فِي بَعْضِ الْبُلْدَانِ مَفْقُوداً أَصْلًا أَوْ عَسُرَ وُجُودُه‏

توحيد المفضل، ص162-163

امام صادق ع به مفضل (در ضمن حدیثی طولانی) فرمود:
تأمل كن خلقت درخت خرما را كه چگونه از تار و پود بافته شده - مانند جامه‏ ها كه به دست مى‏ بافند- براى آن كه صلب و محكم شود و از برداشتن خوشه‏ هاى گران نشكند و از بادهاى تند كسرى بر آن راه نيابد و براى بناهاى سقف‏ ها و پل‏ها و غير آن به كار توان برد.

و هم چنين ساير چوب‏ها را كه ملاحظه مى‏ كنى بافته شده و اجزايش در طول و عرض در ميان يك ديگر داخل شده‏ اند مانند تداخل تار و پود و مع ذلك استحكامى دارد با نرمى كه از آن آلات و ادوات و درها و پنجره‏ ها به عمل توان آورد زيرا كه اگر مانند سنگ، محكم و سنگين بود و در سقف‏ ها به كار نمى‏ توانست برد و درها و كرسى‏ ها و صندوق‏ها و امثال آن از آن نمى‏ توانست ساخت.



و از مصالح عظيمه كه در چوب و تخته است، آن است كه بر روى آب مى‏ ايستد و از آن كشتى‏ ها به عمل مى‏ آيد كه مانند كوه از بارهاى گران در آن جا مى‏ دهند و از شهر به شهر نقل مى‏ كنند با نهايت خفّت مئونه و آسانى، و اگر اين نمى‏ بود، كار بر مردم دشوار مى‏ شد در حمل و نقل بسيارى از امتعه كه بدون كشتى نقل آن‏ها ميسّر نيست يا بسيار دشوار است‏.

توحيد مفضل، ترجمه علامه مجلسى، ص203