برگزیت و واقعیت های آن

گروه بین الملل- مصطفی مطهری*وقتی که «ترزا می» نخست وزیر انگلیس در مقابل ساختمان نخست وزیری در خیابان داونینگ با اعلام استعفای خود از ریاست حزب محافظه کار که بطور خودکار به دوران نخست وزیری وی نیز در دولت پایان داد، نگاه ها بیشتر به سمت چگونگی اجرای برگزیت در آینده معطوف شد تا انتخاب نخست وزیر آینده. در واقع آنچه که در پس استعفای «می» برای تحلیل گران حایز اهمیت است چگونگی مراحل اجرای توافقات انگلیس با اتحادیه اروپا برای به فرجام رساندن برگزیت است.

به گزارش بولتن نیوز، چشمان گریان «می» بعد از اعلام خبر استعفا از سمت ریاست حزب متبوعش بعد از کش و قوس هایی رد سه باره مبتنی بر عدم تصویب پیش‌نویس توافقات دولت وی با اتحادیه اروپا از سوی مجلس عوام، نشانگر حسرت هایی بود که وی نتوانسته بود بدان ها جلوه واقعی و عینی ببخشد. با این حال وی با این اظهارات که رای به برگزیت تنها یک همه پرسی نبود بلکه یک انتخاب برای تغییر بزرگ در کشور بوده است، مدعی شد باید به انتخاب مردم در این باره احترام گذارد و آن را اجرا کرد و راه حل موجود برای عبور از آن را برای نخست وزیر بعدی با اعلام یک توصیه پیشنهادی در این دید که باید در مجلس بتواند به اجماع برسد.

به واقع از جمله عواملی که به منجر به شکست «می» در مسیر مزبور شد و به یک چالش جدی میان لندن و بروکسل تبدیل گردید و همچنان نیز وجود دارد موضوع مشخص نبود مرزهای میان ایرلند شمالی (به عنوان جزیی از خاک بریتانیا) با جمهوری ایرلند در قالب اجرای برگزیت می باشد؛ بطوریکه بنا بر امضای قرارداد بلفاست در سال 1998 میلادی، عدم وجود مرز «مرز سخت» یا همان مرز فیزیکی میان این دو کشور مبنایی جلوگیری از درگیری بوده است. اگر چه پیشنهاد طرح پشتیبان یا طرح (Backstop) در این باره بریتانیا را موظف می کرد برای مدتی محدود در چارچوب مقررات گمرکی اتحادیه اروپا عمل کند اما در عمل یک راه حل موقتی برای عبور از چالش و بحران مزبور بوده و قابلیت اجرایی آن و لوازم موجود در ذیل عملیاتی سازی آن نیز دارای محدودیت هایی بود؛ چرا که اتحادیه اروپا همواره این موضوع را مورد تاکید قرار داده است که هیچ تغییری را در توافق منعقد شده با بریتانیا نمی‌پذیرد.

از جمله نکات مورد اهمیت دیگر در باره آینده برگزیت بدون «می» که تلاش می کرد تا آسیب های خروج را به حداقل برساند این است که در شکل منطقی آن باید لندن در ذیل مذاکرات برگزیت با بروکسل تلاش خود را بیشتر کند تا متحمل خسارات مالی – اقتصادی و تجاری زیادی نشود. اما نکته مهم تر این است که محتملاً نخست وزیر بعدی با توجه به گفته های و گمانه زنی ها در این باره «بوریس جانسون» وزیر سابق خارجه انگلیس خواهد بود، که در صورت تصدی وی در پست نخست وزیری که از طرفداران سرسخت برگزیت است سناریوی برگزیت سخت یا خروج بدون توافق اتفاق خواهد افتاد که خوشایند نخواهد بود؛ بطوریکه اگر برگزیت سخت را یک اتفاق بد و ناخوشایند برای اتحادیه اروپا قلمداد کنیم برای انگلیس یک فاجعه محسوب می شود. در واقع قوت گرفتن سناریوی برگزیت سخت یا خروج بدون توافق ماحصل شکست راه های رفته «می» در سه ساله گذشته و تلاش برای اجرای برگزیت به عنوان واقعیت آتی کشور انگلستان است که جانسون با تمام قوا به سمت اجرای آن پیش خواهد رفت.