واقعیات تحلیلی از اتفاق ادعای تصمیم به حمله هوایی آمریکا به ایران
گروه بین الملل: مصطفی مطهری*مورد هدف قرار گرفتن پهباد آمریکایی «گلوبال هاوک آر کیو-4 ای» توسط سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در حریم هوایی ایران گویا بر تغییر معادلات تنش میان تهران و واشنگتن نقش بسزایی داشته است. در واقع این اقدام متهورانه ایران در سرگونی این هواپیمای بدون سرنشین که به حریم هوایی ایران تجاوز کرده بود جنگ طلبان کاخ سفید را در یک موقعیت آشفته از حمله نظامی محدود تلافی جویانه یا عدم حمله نظامی به ایران قرار داده است.
به گزارش بولتن نیوز، بطوریکه دستور به حمله هوایی علیه ایران و منصرف شدن از انجام این عملیات در واپسین دقایق آغاز حمله و ارسال پیامی به ایران از طریق عمان مبنی بر حمله ایالات متحده آمریکا به ایران حاوی دستپاچگی ها و دودستگی ها در نحوه برخورد با این موضوع و اقدامات متقابل در رابطه با آن در کاخ سفید است.
با این حال آنچه در این باره مهم به نظر می رسد بررسی ابعاد این رویداد مهم و حساس است و جهت گیری های متنفذین در کاخ سفید و بیرون از کاخ سفید بر تصمیمات اتخاذی در این مجموعه اجرایی تصمیم گیری ایالات متحده آمریکا است. به واقع بررسی مفروضات نظری در این باره که چه عامل یا عواملی موجب تصمیم به حمله یا منصرف شدن از اقدام به حمله شده است می تواند زوایای پنهان تحلیلی از این رویداد مهم را برای مخاطب آشکار سازد.
جان بولتون مشاور امنیت ملی کاخ سفید و مایک پامپئو وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا از جمله طرفداران سرسخت مواجهه سخت و نظامی با ایران هستند. اگر چه ترامپ نشان داده است در پاره ای از تصمیمات مرتبط با عرصه خارجی بطور مستقلانه و بدون هر گونه مشورت با افراد نزدیک به خود عمل می کند و یا دیدگاه متناقصی از مسئولان ذیربط در نهادهای مربوطه دارد و حتی دست به اقدام رسانه ای کردن آن نیز می کند اما با این وجود باید خاطر نشان کرد موضوع حمله هوایی به ایران مطمئناً متأثر از نگاه ایران ستیزان کاخ سفید به ویژه جان بولتن بوده است.
اما در شق دوم از بررسی تحلیلی این موضوع گمانه زنی هایی است که در این باره وجود دارد و آن هم این است که گروهی مدعی هستند که فرد یا افرادی توانسته اند نظر ترامپ نسبت به انجام این اقدام عوض کنند و او را از عمل حمله به ایران منصرف سازند. اگر چه تشخیص این موضوع که این فرد یا افراد چه کسانی بوده اند بسیار سخت و دشوار است اما شواهد موجود در این باره نشان می دهد یکی از این افراد به احتمال فراوان تاکر کارلسون از فاکس نیوز بوده است. در واقع از آنجا که کارلسون بشدت مخالف جنگ در خاورمیانه است و با این ادله که هرگونه تنش و جنگ در خاورمیانه در شرایط موجود به ضرر واشنگتن تمام خواهد شد با ارائه شواهدی متقن پیامدهای اشتباه این اقدام را به ترامپ گوشزد کرده و او را از این اقدام برحذر داشته و به او هشدارهای جدی را در این باره داده است. جاستین ترودو نخست وزیر کانادا نیز فرد دیگری است که مورد توجه رسانه و تحلیلگران در این باره بوده است. با این حال هر کدام از این افراد ذکر شده و یا افراد دیگری که بوده اند، در عمل توانسته با متقاعد سازی ترامپ و هشدارهای اعلامی به وی در رابطه با عواقب این حمله، با غالب سازی نظر خود بر نظر نئوکان های جنگ طلب کاخ سفید، موضوع اقدام نظامی هوایی را با دستور ترامپ در لحظات پایانی را متوقف سازند. و بر این امر دلالت دارد که کاخ سفید و افراد موجود در آن به تنهایی نمی توانند ترامپ را به انجام عمل یا قدامی وادار یا متقاعد سازند. بطوریکه موضوع مورد توجه در این یادداشت به وضوح نشان داد افراد دیگری در بیرون از کاخ سفید هستند که می توانند تاثیرگذارتر از آنان بر نحوه عملکرد و تصمیمات بر اقدامات واشنگتن از طریق رییس جمهور ترامپ باشند.
و اما شق سوم و پایانی این تحلیل هم راستا و هم پوشانی ظریفی با شق دوم این موضوع تحلیلی دارد. در واقع شاید بررسی نمونه های مشابه از اقدامات نظامی آمریکا در سال های اخیر در منطقه باشد. نمونه های عراق و افغانستان مواردی از عدم موفقیت های واشنگتن از رویکرد راهبردی تهاجم است. از این رو ایران که در یک موقعیت به مراتب برتری از دو نمونه فوق از حیث نظامی ، کنش برای بازیگری در عرصه منطقه ای و ... قرار دارد عاملی بازدارنده محسوب می شود. و برآورد این توانمندی های ایران از سوی کاخ سفید موجب شده است تا آنها را در لحظات پایانی از تصمیم به این اقدام هیجانی بازدارد.
*دکترای علوم سیاسی
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
