تعارضات در جنوب یمن، آتش زیر خاکستر

گروه سیاسی-مصطفی مطهری*: ابعاد جغرافیایی بحران یمن بر اساس مناطق بحران تعریف می شود؛ بطوریکه در ترسیم مختصات جغرافیایی یمن، میدان های درگیری به مناطق چندگانه ای از شمال، جنوب و شرق یمن تقسیم می گردد. یکی از مناطقی که در طول ماه های اخیر، به کانون درگیری های یمنی – یمنی تبدیل شده، جنوب یمن است. جنوب یمن علاوه بر اینکه به میدانی برای درگیری ها میان دولت مستعفی هادی و شورای انتقالی جنوب تبدیل شده، به عرصه ای برای تاخت و تاز امارات و راهبردهای ریاض جهت خنثی سازی طرح ها و نقشه های ابوظبی مبدل گشته است.

به گزارش بولتن نیوز، واقعیت امر این است که آنچه در قالب تعارض و منازعه در جنوب یمن میان نیروهای وابسته به دولت هادی و شورای انتقالی جنوب در جریان است، ماحصل رفتارها و سیاست های توسعه طلبانه و مداخله جویانه ریاض و ابوظبی در جنوب یمن می باشد.
اگرچه در مقاطعی، اتفاقات در جنوب از کنترل ریاض و ابوظبی خارج شده و نوابان آنها در جنوب به اقدامات خودسرانه روی آوردند و به تعارضات و منازعات شکل عریان تری بخشیدند اما با این حال آنچه در جنوب در حال رخ دادن است نتیجه عملکرد رقابتی میان ریاض و ابوظبی و چشم طمع آنها برای نفوذ در مناطق جنوبی می باشد. از این رو پیرو منازعات در جنوب و به سبب تلاش های ریاض برای عقب نماندن از ابوظبی و برنامه های آن در جنوب، توافق ریاض با ابتکار سعودی به عنوان یک سازوکار برای پایان دادن به منازعات در جنوب یمن وارد عرصه شد.
در واقع توافق ریاض این قابلیت را در خود دارا بود تا جنوب را از سیطره کامل ابوظبی خارج کند و به ابزاری در خدمت اهداف ریاض در جنوب در آید. اما توافق ریاض علیرغم شارژ آن در قالب توافق ریاض دو، نه تنها نتوانست مطالبات سعودی ها را برآورده کند بلکه همواره مورد اعتراض و مخالفت طرفین درگیر قرار گرفت. شایان به ذکر است که توافق ریاض علیرغم اینکه به سه بخش سیاسی، نظامی و امنیتی تقسیم شد تا از میزان اختلافات و اعتراضات طرفین(به این توافق) بکاهد، نه تنها نتوانست از دامنه اختلافات کم کند بلکه هر بار طرفین یکدیگر را به نقض آن متهم کرده اند.
با این حال با توجه به اختلافات و تلاش های ریاض در این باره در هفته گذشته ذیل تقسیم مناصب میان دو قطب جنوبی، منصور هادی فرمان تشکیل کابینه را صادر کرد. صدور فرمان مذکور از سوی منصور هادی، از پایان اختلافات حکایت می کرد که با گذشت چند روز مشخص شد که اختلافات به قوت خود باقی است؛ چرا که شورای انتقالی حاضر به پذیرش توافقات در این باره که منجر به تقسیم قدرت در جنوب می شود، نیست.
کارشکنی های شورای انتقالی در این باره موجب شد تا کمیته نظامی عربستان سعودی که مأمور اجرای بخش نظامی و امنیتی توافق ریاض میان دولت مستعفی یمن به ریاست منصور هادی و شبه نظامیان شورای انتقالی جنوب است، وارد عمل شود. در واقع ورود کمیته نظامی سعودی به ماجرا اختلافات در عدن، زمانی اتفاق افتاد که شورای انتقالی حاضر به تخلیه عدن و خروج نیروهایش از آن نشد.
به واقع جنوب یمن با توجه به شواهد موجود آبستن حوادث تازه ای است؛ بطوریکه می توان دامنه درگیری را از سطح بازیگرانِ محلی به سطح بازیگران منطقه ای موجود در یمن(ریاض و ابوظبی) و یا منطقه ای – محلی (ریاض با شورای انتقالی) در نظر گرفت؛ که با توجه به اخبار مبتنی بر تعارض منافع در جنوب، تصور این موضوع چندان به دور از واقعیت نخواهد بود.