آشنایی اجمالی با ساختار تشکیلاتی فرقه های ضاله

عبدالرحیم بیرانوند:امروزه بسیاری از گروه های فرقه ای به طور فعال اقدام به عضو گیری، گسترش و کسب پول و قدرت در سراسر جهان می نمایند.این گروه ها اعضا یا هواداران خود را توسط کار های برنامه ریزی شده ذهنی، یا روند بازسازی فکری ،استثمار کرده و تحت نفوذ وکنترل کامل خود در می آورند. سوءاستفادۀ ذهنی می تواند به طریق یا روش های متعددی انجام شود.

به گزارش بولتن نیوز،در گذشته، فرقه ها با جذب افراد به اصطلاح حاشیه ای اجتماع یعنی افراد بدون وابستگی، افراد سرخورده و افراد نا راضی از هر نسل،جای پای خود را محکم می کردند. ولی گروههای فرقه ای امروز آنچنان نحوۀ برخورد و روش های مجاب سازی افراد را حرفه ای کرده اند که فراتر از چهار چوب معمولی در متن جریان اصلی جامعه حرکت می کنند.

فرهنگ لغات معمولی در خصوص فرقه داری تعاریف توصیفی معینی است. اما بهتر است از عبارت روابط فرقه ای برای بیان دقیق ترِ جریانات و عملکردهایی که در یک فرقه اتفاق می افتد استفاده کنیم. روابط فرقه ای عبارت از روابطی است که در آن یک فرد آگاهانه افراد دیگر را با استفاده از روش های خاصی وادار می کند تا به طور کامل (یا نسبتا کامل)در خصوص تقریبا همه ی تصمیمات مهم زندگی شان وابسته به او باشند، و به این پیروان عقیدتی اینطور القا می نماید که او دارای استعداد نبوغ یا دانش ویژه ای است. بر این اساس، فرقه حول فاکتور های زیر تعرف می شود.

الف: در بسیاری ازموارد یک فرد که عموماً بنیانگذار فرقه هم هست ، در بالای ساختار تشکیلاتی فرقه قرار گرفته و تصمیم گیری در وی متمرکز می شود. رهبران فرقه ها اغلب مردان و انتصابی و تحمیل گر هستند تمایل به اعمال اراده و تسلط داشته و اغلب به عنوان کاریسماتیک توصیف می شوند.آنان تکریم و ستایش را بر روی خود متمرکز می نمایند. روحانیون مذهب بر حق، تکریم و ستایش پیروان را به سمت خدا، معطوف می کنند در حالیکه رهبران فرقه ها، تمرکز را بر عشق، ایثار، وفاداری نسبت به شخص خود بنا می گذارند.

ب: فرقه ها در ساختار تشکیلاتی خودکامه هستند. رهبر فرقه به عنوان مقام عالی شناخته می شود.

ج: فنون خاص مجابسازی استثماری، یعنی پروسه های متعدد بازسازی فکری، مورد استفاده رهبران فرقه ها و سازمان های شبه فرقه ای برای وادار کردن افراد به پیوستن، ماندن و اطاعت کردن قرار می گیرد.فرقه ها تمایل به خودکامگی،تمام خواهی،کنترل رفتار اعضا، همچنین خودکامگی ایدولوژیک، بروز علنی تعصبات و افراتی گری در جهان بینی دارند.

انواع فرقه

یک فرقه می تواند حول هر محتوایی نظیر سیاست، مذهب،تجارت، سلامت جسم، روانشناسی و غیره شکل گرفته باشد. هر فردی که دارای قاطعیت کافی و مقداری جذبه و توان عوام فریبی باشد،یا حتی یک بازاریاب خوب که وقت و انرژی کافی صرف کند، به سادگی می تواند پیروانی حول تقریبا هر موضوعی گردآورد. فرقه ها ،از هر نوعی که باشند دارای رهبران فرقه ای مجربی هستند که افراد محزون، تنها و سرخوده و کسانی که صرفا به دلیلی در دسترس هستند و یا افرادی به دعوتی در یک نقطه بحرانی در زندگیشان،پاسخ مثبت داده اند را مجبور به پیوستن می کنند.

تفاوت فرقه ها با گروههای معمولی

با توجه به مجموعه مطالب ذکر شده، در بیان تعریف و خصوصیات یک فرقه باید روی سه ویژگی زیر نسبت به تفاوت یک فرقه با یک گروه معمولی متمرکز شد.

1. فرقه ها توسط رهبران کاریسماتیک یا قوی که هرم قدرت و منابع مادی را کنترل می نمایند، تأسیس شده یا هدایت می شوند، در مقابل، گروههای معمولی تمایل دارند که ساختار تشکیلاتی را به حداقل رسانده و قدرت طلبان را خنثی یا اخراج نمایند.



2. فرقه ها داری نوعی کلام و بیان آشکار به شکل یک کتاب، مانیفست،با دکترین هستند.در حالی که گروههای معمولی تشویق به تعهد عمومی نسبت به صلح و آزادی کرده و از موسسات کنترل کننده مادر رویگردان می باشد.



3. فرقه ها مرزهای غیر قابل عبور ترسیم کرده، اعضایشان را به طریق مختلف کنترل نموده و به کسانی که می خواهند فرقه را ترک کنند،تحت عناوین بریده، مزدور و خائن حمله میکنند.

آنها اعضای جدید را با انرژی فوق العاده ای جذب نموده، پول فراوانی جمع کرده و نظرات خصمانه ای توأم با عدم اعتماد را نسبت به جهان خارج از تشکیلات جا می اندازند. در عوض، گروههای معمولی نسبتا گشاده و باز هستند. مرزهای آنها پرده های قابل عبوری هستند که مردم نسبتا بدون اشکال از آنها رفت و آمد دارند که در صورت تمایل به مراجعاتشان ادامه بدهند و یا در صورت عدم تمایل، به جامعه ای که از نظر گروهی متفاوت تعریف می شود ، برگردند.

بنابرین اغلب گروهای معمولی، بر اساس تعاریف فوق، به نظر می رسد تهدید نسبتا کمی را متوجه می نمایند. در مقابل بسیاری از فرقه ها بطور فزاینده ای خطرناک هم برای اعضایشان و هم برای دیگران به حساب می آیند. والسلام