مالیات بر دخانیات؛ عامل افزایش قاچاق یا کاهش مصرف؟

به گزارش بولتن نیوز، نمایندگان مجلس در بررسی جزئیات لایحه بودجه ۱۳۹۸ در بحث درآمدی بند الحاقی ۳ به تبصره ۶ حذف کردند. مجلس می‌خواست با این بند دولت را مکلف کند که علاوه بر احکام برنامه به ازای هر نخ سیگار، مبلغ ۵۰ ریال اضافه دریافت شود و منابع آن به درآمد عمومی نزد خزانه‌داری کل کشور واریز شود.

به گفته بهزاد ولی‌زاده - مسئول دبیرخانه ستاد کنترل و مبارزه با دخانیات وزارت بهداشت - تصویب این بند منجر به افزایش ۱۰۰ تومانی قیمت هر پاکت سیگار می‌شد و درآمدی بالغ بر ۳۰۰ میلیارد تومان داشت و قرار بود که این درآمد به دو سازمان از جمله سازمان بهزیستی ارائه شود. وی هم‌چنین گفته که ۱۴ درصد از جمعیت کشور یعنی حدود هشت میلیون نفر دخانیات مصرف می‌کنند که ۱۰۰ هزار میلیارد تومان ضرر می‌زنند، اما افزایش قیمت مواد دخانی در کاهش مصرف‌شان بسیار مؤثر است.

مسئول دبیرخانه ستاد کنترل و مبارزه با دخانیات وزارت بهداشت هم‌چنین معتقد است که در حال حاضر بالای ۹۵ درصد تقاضا از طریق تولید داخلی تأمین می‌شود و نیازی به واردات نیست؛ بنابراین دیگر بهانه‌ای برای قاچاق هم وجود ندارد.

افزایش قیمت عامل سرازیر شدن قاچاق

اما محمدرضا تاجدار - رئیس انجمن تولیدکنندگان، واردکنندگان و صادرکنندگان محصولات دخانی - در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه ایران ۱۵ کشور همسایه دارد که برخی از آن‌ها کنترل مناسب ندارد، گفت: افزایش قیمت باعث می‌شود کالای قاچاق سرازیر شود.

به گفته رئیس انجمن تولیدکنندگان، واردکنندگان و صادرکنندگان محصولات دخانی، چند ماه بعد از تصویب برنامه ششم توسعه مجموعه بهداشت و سازمان مبارزه با دخانیات پیشنهاد دادند که برای کاهش مصرف دخانیات قیمت‌ها افزایش یابد.

وی افزود: در نهایت به استدلال‌های تولیدکنندگان مبنی بر احتمال افزایش قاچاق توجه نشد و عوارض نخی سیگار تصویب شد که طبق آن برای تولید هر کارتن سیگار در داخل، ۷۵ هزار تومان، تولید مشترک هر کارتن سیگار ۱۵۰ هزار تومان، تولید هر کارتن سیگار با برند بین‌المللی ۲۵۰ هزار تومان و واردات هر کارتن ۶۰۰ هزار تومان عوارض در نظر گرفته شد.

تاجدار با بیان این‌که این افزایش قیمت در اسفندماه ۱۳۹۶ با تلاطم‌های نرخ ارز همزمان شد، اظهار کرد: در نتیجه قیمت خرده‌فروشی سیگار در سال ۱۳۹۷ حدود سه برابر شد؛ برای مثال سیگاری که سال ۱۳۹۶ حدود ۱,۵۰۰ تومان بود، به واسطه تلاطم ارزی و عوارض مالیاتی به ۴,۵۰۰ تومان رسید.

رئیس انجمن تولیدکنندگان، واردکنندگان و صادرکنندگان محصولات دخانی با بیان این‌که در حال حاضر شاهدیم که حجم عظیمی از سیگار قاچاق در سطح بازار توزیع شده، تصریح کرد: قیمت خرده فروشی بین ۲۵۰۰ تا ۳,۰۰۰ تومان است؛ این در حالی است که تولیدکنندگان این محصول را با قیمت ۴۰۰۰ تا ۴,۵۰۰ تومان عرضه می‌کنند.

وی در پایان خاطرنشان کرد که گزارش‌های مربوط به افزایش قاچاق به مجلس رسید و با توجه به این‌که بالاترین افزایش قیمت در سبد خانوار مربوط به دخانیات بود، تصمیم گرفتند این ۵۰ ریال را از تولیدکنندگان دریافت نکنند.