هلال احمر٬ نماد ايراني يا نماد عثماني

به گزارش بولتن نیوز بيش از 160 سال قبل در سال 1863 ميلادي سازمان جهاني و بين المللي صليب سرخ با هدف تسكين آلام بشري و برقراري صلح٬ تفاهم و دوستي ميان ملت ها و حمايت از زندگي و سلامت انسان ها٬ پايه گذاري شد.

بنيانگذار اين سازمان جهاني٬ ژان هانري دونان (1910 ميلادي - 1828 ميلادي) سوييسي است و به افتخار مليت وي٬ نشان اين سازمان برگرفته از پرچم كشور سوييس و يك صليب سرخ در زمينه سفيد است.

ژان هانري دونان

پس از ايجاد اين نهاد جهاني٬ به تدريج بسياري از كشورهاي جهان اصول كنوانسيون صليب سرخ را پذيرفتند و به عضويت اين سازمان درآمدند. ايران در سال 1874 ميلادي (1253 شمسي) و در زمان ناصرالدين شاه قاجار به عنوان نخستين كشور مسلمان و نخستين كشور آسيايي به صليب سرخ جهاني پيوست اما تا ده ها سال هيچ اقدام عملي براي تاسيس اين سازمان در ايران صورت نگرفت.

در سال 1876 ميلادي امپراتوري عثماني به عنوان قدرتمند ترين دولت اسلامي از پذيرش نشان صليب سرخ سر باز زد و اعلام كرد كه به جاي نشان صليب سرخ كه نمادي از مسيحيت است از نماد "هلال احمر" يا هلال سرخ كه بر گرفته از پرچم عثماني و اسلامي است استفاده مي كند.

در سال 1906 ميلادي (1285 شمسي) و با تلاش سياستمدار بزرگ ايران٬ عبدالصمد خان ممتاز السلطنه٬ در كنفرانس جهاني صليب سرخ در ژنو٬ نماد و نشان ايراني " شير و خورشيد سرخ " به عنوان سومين نشان جهاني اين سازمان پذيرفته مي شود.

عبدالصمد خان ممتاز السلطنه

سرانجام در سال 1301 شمسي (1923 ميلادي) و با تلاش و كوشش دكتر اميرخان اميراعلم جمعيت شير و خورشيد سرخ ايران پايه گذاري شد.

دكتر اميرخان اميراعلم

دكتر اميراعلم (1340 شمسي - 1255 شمسي) پزشك و استاد دانشگاه تهران بود. وي دكتري پزشكي خود را از دانشگاه ليون فرانسه دريافت كرده بود و استاد پزشكي و تشريح مدرسه طب دارالفنون بود. او از بنيانگذاران اصلي دانشكده پزشكي تهران است. اميراعلم پس از سالها تلاش سرانجام توانست رضايت احمد شاه قاجار را براي تاسيس اين سازمان را بگيرد و اساسنامه جمعيت شير و خورشيد سرخ ايران در اسفند ماه سال 1301 شمسي به تصويب و امضاي وليعهد قاجار رسيد.

پس از زلزله شديد تربت حيدريه و به جهت كمك به آسيب ديدگان زلزله٬ در روز پنجم مرداد سال 1302 شمسي نخستین نشست رسمی جمعيت شیر و خورشید سرخ ایران  با حضور مشیرالدوله رئیس الوزرا واعضای هیأت دولت در کاخ گلستان برگزار شد.

در سال 1308 شمسي(1929 ميلادي) نخستین نشست جهاني صليب سرخ بعد از جنگ جهانی اول در ژنو برگزار شد و در این نشست بود که نشان شیر و خورشید سرخ برای ایران و نشان هلال احمر برای ترکیه از سوی کشورهای عضو در سراسر دنیا به رسمیت شناخته شدند.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در سال 1359 دولت ایران با ارسال نامه‌ای به صليب سرخ جهاني اعلام نمود که استفاده از نماد شیر و خورشید سرخ را به تعلیق درآورده و به جای آن از نشان هلال‌احمر استفاده خواهد نمود. از آن پس جمعیت شیر و خورشید سرخ ایران به جمعیت هلال‌احمر جمهوری اسلامی ایران تغییر نام داد.

اكنون پس از گذشت يك قرن٬ همچنان فقط سه نماد رسمي و جهاني براي پرچم اين سازمان وجود دارد و كشورهاي جهان مي توانند تنها از يكي از اين سه نشان را استفاده كنند. صليب سرخ ٬ هلال احمر٬ شير و خورشيد سرخ.

تهيه و تنظيم : دكتر حسين شهزادي