شهرک‌سازی جدید در سرزمین‌های اشغالی فراتر از فرآیند توسعه شهرک‌سازی‌ها

گروه بین الملل: مصطفی مطهری* در یادداشت پیش رو که پیرامون شهرک سازی صهیونیست ها نگاشته شده، نویسنده معتقد است اگرچه در عرصه بین‌المللی، شهرک‌سازی‌های صهیونیست‌ها در فلسطین اشغالی به‌عنوان یکی از موانع اصلی بر سر راه صلح در خاورمیانه قلمداد می‌شود بااین‌حال روند شهرک‌سازی‌های اسرائیل در پی پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا شتاب تازه‌ای پیدا کرد؛ اما این بار در هفته‌های اخیر در پی شتاب‌ها در ازسرگیری توسعه اراضی در شهرک‌های صهیونیستی، اخبار مربوط به اشغالگری‌ها و تصرف اراضی بیشتر در سرزمین‌های اشغالی در کرانه باختری، وارد مرحله تازه‌ای از شهرک‌سازی‌های جدید ورای توسعه شهرک‌سازی‌های انجام‌شده درگذشته شده است که با واکنش‌های زیادی نیز روبرو گردیده است. بطوریکه برای اولین بار از سال ۱۹۹۱ میلادی است که کابینه رژیم صهیونیستی، طرح ساخت شهرکی جدید را در کرانه باختری تصویب کرد ه است. به عبارتی تا این زمان و تا تصویب طرح مذکور تنها شهرک‌هایی که ساخته‌شده بودند، گسترش می‌یافتند.

بااین‌حال و با توجه به شرایط تاریخی اشاره‌شده موجود، بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، در اقدامی بی‌سابقه دستور ساخت یک شهرک یهودی‌نشین جدید در کرانه باختری را صادر کرد. درواقع عملیاتی نمودن و رسانه‌ای کردن اهداف مربوطه توسط دولت رژیم صهیونیستی علاوه بر ادامه و تداوم روند اشغالگری‌ها، طرحی پاسخی برای جلب رضایت صهیونیست‌های ساکن در آبادی آمونا (توسط راستگرا در زمین‌های خصوصی فلسطینی‌ها در اراضی اشغالی ساخته‌شده بود و اجرای حکم تخریب آمونا توسط ارتش و نیروهای امنیتی اسرائیل با واکنش شدید جناح راست افراطی روبه‌رو شد) است که در ماه فوریه به‌حکم دیوان عالی رژیم صهیونیستی تخریب گردید که با تأسیس شهرکی در امک شیلو» (در نزدیکی رام‌الله) به آنجا منتقل می‌شوند.

درواقع همان‌گونه که بیان شد به نظر می‌آید ازنظر زمانبندی در بازدهی این اقدام در کوتاه‌مدت، دولت صهیونیستی قصد دارد با ساخت یک شهرک جدید رضایت شهرک‌نشینیان را جلب کند؛ اما برنامه بلندمدت از ساخت شهرک جدید در نزدیکی شهرک شیلو» ازلحاظ تاریخی جنبه تحقق و جامه عملی پوشاندن به تاریخ و تکرار آن می‌باشد؛ چراکه ازجمله این اهداف کلان تاریخی اتصال و پیوند مناطقی مانند عیلی و شیلو به هم است تا شهر شیلو، اولین پایتخت باستانی یهودیان را با زیرساخت‌های کنونی آماده و بار دیگر تأسیس کنند.

بااین‌حال تصمیم و اقدام رژیم صهیونیستی برای ساخت شهرک جدید در اراضی فلسطینیان با واکنش‌های منفی جوامع بین‌المللی و کشورهای مختلف روبه‌رو شده است، به‌گونه‌ای که دبیر کل سازمان ملل متحد، سخنگوی کاخ سفید و اتحادیه اروپا با اعلام هشدارها، این عمل اقدام را محکوم کردند.

در همین رابطه آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل متحد «کلیه اقدامات یک‌طرفه اسرائیل» و ساختن یک شهرک جدید در کرانه باختری رود اردن محکوم کرده و بیان کرده که این اقدام صهیونیست‌ها راه‌حل ایجاد دو کشور مستقل را به گور می‌سپارد.

از سوی دیگر کشورهای انگلیس، فرانسه و آلمان نیز در بیانیه‌های هماهنگ‌ شده‌ای از تصمیم کابینه امنیتی رژیم صهیونیستی در تصویب احداث اولین شهرک رسمی در «کرانه باختری» بعد از 20 سال انتقاد کرده و با یادآوری ممنوع بودن هرگونه ساخت‌وساز در اراضی اشغالی طبق قطعنامه 2334 شورای امنیت سازمان ملل متحده، این اقدام را مانع رسیدن به صلح توصیف کردند.

در این راستا در ادامه انتقادات انجام‌شده نسبت به اقدام مذکور از سوی دولت صهیونیستی، کاخ سفید نیز نسبت به طرح جدید رژیم صهیونیستی برای ساخت یک شهرک جدید هشدار داده و بیان کرده که شهرک‌سازی لجام‌گسیخته» می‌تواند تلاش‌ها را در جهت برقراری صلح میان اسرائیل و فلسطینی‌ها را متوقف کند. بطوریکه شون اسپایسر، سخنگوی کاخ سفید دراین‌باره گفت اگرچه شهرک‌سازی‌ها به‌خودی‌خود مانعی در برابر صلح نیست، اما ادامه لجام‌گسیخته این شهرک‌سازی‌ها کمکی به پیشرفت روند صلح نمی‌کند. درواقع هرچند دونالد ترامپ نیز بارها گفته است که شهرک‌سازی‌های اسرائیل را مانع جدی بر سر راه صلح نمی‌داند اما درعین‌حال از صهیونیست‌ها خواسته بود که مدتی در این عرصه خویشتن‌داری نشان بدهد.

به هر حال پیگیری، اعلام و اجرای برنامه شهرک‌سازی جدید در سرزمین‌های اشغالی از سوی دولت راستگرای صهیونیستی، اگرچه با مبناهای درون ساختاری و تاریخی و در جریان پاسخگویی به انتقادات به دولت نتانیاهو صورت گرفته است و اگرچه این عمل از سوی نهادهای بین‌المللی چون سازمان ملل و اتحادیه اروپا محکوم‌شده است و حتی با واکنش ایالات‌متحده آمریکا همراه شده است ولی باید یادآور شد که ادامه، استمرار و نیز شروع تازه این اقدامات و شهرک‌سازی‌های در سرزمین‌های اشغالی، بر اساس قوانین بین‌المللی مصوب شده در سازمان ملل متحد غیرقانونی اعلام‌شده بود.

* دکتری علوم سیاسی