راهبرد اجرای سیاست‌های ابلاغی خانواده چیست
تمهیداتی درباره نظریه خانواده ایرانی
آیا این سیاست های ابلاغی به نوعی خود دخالت در نهاد خانواده نیست! این سوال غیر واقع گرایانه از اینجا مطرح می شود که پرسش کنندگان به نقش عاملیت های ساختاری پنهان همچون وضعیت اقتصادی موجود و فشار فرهنگ جهانی و اقتضائات دولت مدرن توجه ندارند و آنها را نادیده می گیرند.
گروه سیاسی: میثم مهدیار در یادداشت پیش رو معتقد است وضع خانواده در عصر جدید چه در غرب چه در سایر کشورهای جهان وضعی غیرطبیعی و بحرانی است. البته برخی نیز آن را طبیعی می‌پندارند؛ اما توجه ندارند که ادامه حیات بشر روی این کره خاکی ظاهراً بسته به تداوم خانواده است. به گزارش بولتن نیوز، در ادامه این یادداشت که در روزنامه صبح نو نیز منتشر شده، آمده است: به نظر می‌رسد که این بحران صرفاً یکی از عوارض بی‌شمار تحقق نظم جدید نبوده بلکه در واقع به اعتباری بزرگترین قربانی شکل‌گیری صورت تجددی حیات اجتماعی است و بدین معنی بحران خانواده، پرده از تحول تاریخی بنیادینی برمی‌دارد که در نتیجه آن شالوده‌های تمدن جدید پی‌ریزی می‌شود. تمدنی که از غرب به شکل کشیده شده و اکنون جهانی شده است.
با این حال بحران خانواده در ایران از سویی تحت تأثیر بحران جهانی خانواده قرار دارد و از سوی دیگر به دلیل شرایط متعدد بوم شناختی اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی تاریخی در کشور ما سمت و سویی ویژه نیز دارد. از این رو برای تدوین راهبردهایی برای کاستن از آسیب‌های خانواده و ارتقای شان و نقش خانواده که سیاست‌های کلی ابلاغی رهبر انقلاب درباره خانواده نیز بدین منظور تدوین و تمهید شده‌اند پیش از هرچیز نیازمند بحران‌شناسی آن هستیم.
البته برخی این پرسش را پیش کشیدند که آیا این سیاست های ابلاغی به نوعی خود دخالت در نهاد خانواده نیست! این سوال غیر واقع گرایانه از اینجا مطرح می شود که پرسش کنندگان به نقش عاملیت های ساختاری پنهان همچون وضعیت اقتصادی موجود و فشار فرهنگ جهانی و اقتضائات دولت مدرن توجه ندارند و آنها را نادیده می گیرند.
بحران‌شناسی خانواده ایرانی البته نیازمند نظریه‌ای منسجم است: نظریه‌ای درباره خانواده. اما به دلایل گوناگونی که اینجا مجال بحث درباره آنها نیست تاکنون چنین نظریه‌ای در ایران تدوین نشده است و با این همه تأکیدات روی خانواده ما حتی یک تعریف نظری مشخص بومی یا دینی درباره خانواده نداریم؛اگر چه البته بصیرت‌های نظری ابتدایی در این زمینه وجود دارد.
از این رو به نظر می‌رسد در بررسی‌های پیشا نظریه‌ای، باید عرصه‌های گوناگونی که تصور می شود در این بحران تأثیرگذار بوده‌اند را به منظور فراهم آوردن مواد خام لازم برای نظریه‌پردازی کاوید.
اگر خانواده را به عنوان پایه‌ای‌ترین نهاد اجتماعی تصور کنیم وفق بصیرت نظری ابتدایی عرصه‌های تأثیرگذاری بر آن را می‌توان در سه حوزه اقتصاد، سیاست ،فرهنگ و اندیشه پیگیری کرد:
-اقتصاد
صورت اصلی اقتصاد در دوران جدید سرمایه‌داری است با این حال دال‌های مرکزی سرمایه‌داری و خانواده در مقابل یکدیگر قرار دارند. سرمایه‌داری بر مبنای رقابت برای انباشت سود بیشتر توسعه می‌یابد ولی در مقابل قوام خانواده بر تعاون و مشارکت و ایثار اعضای خانواده است. از این رو طبیعی است که با گسترده شدن منطق سرمایه‌داری و بازار در عصر جدید وضع خانواده بحرانی‌تر شود. از این رو بررسی نسبت ابعاد تأثیرگذاری اقتصاد سرمایه‌داری بر خانواده از مسأله اشتغال در خانواده گرفته تا شکل سکونت‌گاه و معماری شهری می‌تواند در فهم بحران خانواده ما را یاری کند.
-سیاست
نسبت حاکمیت یا گاورنمنتالیتی مدرن و خانواده نیز یکی دیگر از عرصه‌هایی است که باید مورد تأمل قرار گیرد. گاورنمنتالیتی به دنبال استثمار همه عرصه‌های حیات انسانی است. در مقابل خانواده تمایل دارد با تأمین اکثر نیازهای افراد خانواده، خود دولتی محلی و مستقل بماند. گاورنمنتالیتی می‌خواهد با عبور از روابط شخصی و عاطفی نوعی عام‌گرایی ایجاد کند تا کنترل اتباع آسان‌تر باشد؛ اما روابط شخصی و عاطفی و خاص‌گرایی از مشخصات خانواده است. از این رو بین نهاد خانواده و دولت تضاد ایجاد می‌شود و خانواده میان فرد و دولت قرار می‌گیرد و با وضع قوانین و مقررات و سیاست‌های مداخله‌جویانه مورد هجمه گاورنمنتالیتی قرار می‌گیرد. طبیعی است با پیشرفت روزافزون گاورنمنتالیتی وضع خانواده بحرانی‌تر می‌شود.
-فرهنگ و اندیشه
در دوران جدید معنای جدیدی از جنسیت، حقوق، مسوولیت‌ها و... ایجاد شده است. تفسیر هر یک از این مسائل به جایگاه خانواده و روابط خانوادگی جهت خاصی می‌دهد. بررسی تأثیر معناهای جدیدی که از این مسائل در چارچوب مکاتب علمی و فرهنگی از جمله فمنیسم و... بر خانواده تحمیل شده است نیز قابل توجه خواهد بود.
البته تأثیر و تأثرات هریک از این عرصه‌ها بر یکدیگر قابل انکار نیست ولی در یک مطالعه ناگزیر به این تقسیم‌بندی‌های تحلیلی هستیم ولی باید تلاش کنیم تأثیر و تأثرات هریک از این عرصه‌ها بر یکدیگر را نیز به صورت عینی نشان دهیم.
عینیت در اینجا به معنای تاریخ و میدان اقتصادی، سیاسی، معرفتی و فرهنگی جامعه ایرانی است اگر چه به تواتر نیاز به مقایسه با وضع عینی خانواده در غرب و شرق عالم خواهیم بود....
انتهای پیام/
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
