ناسا به تازگی اعلام کرد تمام تحقیقات منتشر شدهای که بودجۀ آن توسط آژانس فضایی تامین شده است، از طریق راهاندازی یک درگاه عمومی وب، به صورت رایگان در دسترس همگان قرار گرفته است.
به گزارش بولتن نیوز، این آرشیو رایگان آنلاین در راستای خط مشی جدید ناسا راهاندازی شده است که طبق آن، تمام مقالات تحقیقی موجود در ژورنالهای همترازخوانی شده (ژورنالهایی که مقالههای علمی آن به طور همه جانبه توسط متخصصان همان رشته بازنگری شدهاند) که تحت بودجۀ ناسا قرار دارند، میبایست ظرف مدت یک سال انتشار، در دسترس عموم قرار بگیرند.
«داوا نیومن» معاون مدیر ناسا گفت "ما در ناسا بسیار خوشحال هستیم که امکانی فراهم شده تا دسترسی مردم را به نمونه کارهای گستردۀ علمی و فنی منتشر شدۀمان افزایش دهیم. ما از طریق نوآوری و دسترسی آزادانه به این اطلاعات، جامعۀ جهانی را دعوت میکنیم تا در اکتشاف زمین، هوا و فضا به ما بپیوندند.”
این پایگاه دادهها «پاب اسپیس» (PubSpace) نامیده شده است و عموم مردم میتوانند به مقالات پژوهشی تحت بودجۀ ناسا دسترسی پیدا کنند و یا اینکه از طریق جستجوی واژۀ دلخواه خود، مقالات مورد نظر را پیدا کنند. «الن استوفان» دانشمند ارشد ناسا گفت "با آسان کردن دسترسی به اطلاعات پژوهشی، اثرگذاری این تحقیقات به طور قابل توجهی افزایش یافته است. ما نیز به عنوان دانشمند و مهندس روی مجموعهای کار میکنیم که توسط دیگران پایهریزی شده است.
در حال حاضر ۸۶۱ مقالۀ پژوهشی در این پایگاه موجود است. رفته رفته پژوهشگرانی که با بودجۀ تحقیقاتی ناسا فعالیت میکنند، با خطی مشی جدید ناسا سازگار میشوند. بنابراین میتوان انتظار داشت تعداد این مقالات افزایش یابد و این عدد نیز بالا برود. همانطور که انتظار میرود، همین حالا نیز مقالات پژوهشی زیادی عرضه شده است. از «تمرینات روزمره جهت حفظ سلامتی در سفرهای طولانی فضایی» گرفته تا «چشماندازهای زندگی روی قمر تایتان» و نیز «خطر سقط جنین برای خدمۀ پرواز که در معرض تشعشعات کیهانی قرار دارند». هماکنون همۀ اینها به طور رایگان در دسترس پژوهشگران و یا هر کسی که به علم علاقه دارد قرار گرفته تا آنها را مرور و دانلود کنند. این یک تغییر خوشایند محسوب میشود چراکه تا پیش از این، دسترسی به تمامی این مطالب تنها از طریق پرداخت هزینه ممکن بود. البته همۀ تحقیقات تحت بودجۀ ناسا در این آرشیو موجود نیست. همانطور که آژانس فضایی مشخص کرده است، مطالبی که تحت حریم خصوصی اشخاص قرار دارد، مطالب انحصاری و یا مطالبی که شامل موارد امنیتی هستند، در آرشیو «پاب اسپیس» قرار ندارند.
در اصل این اقدام ناسا در پاسخ به درخواست «دفتر خط مشی علم و تکنولوژی کاخ سفید» در سال ۲۰۱۳ است که در آن از آژانسهای عملی-بودجهای خواست راههایی پیدا کنند تا دسترسی به نتیجۀ تحقیقاتی که به آنها بودجۀ دولتی اختصاص داده شده است، بیشتر شود. همچنین این عمل یک روند عمومی گسترده به سمت آزادی بیشتر در پژوهشهای علمی و دنیای آکادمی در پی خواهد داشت.
کمپانیهایی که بیشترین نشریات آکادمیک را دارند، کنترل تجاری این حیطه را در اختیار گرفتهاند. بعضی از پژوهشگران با ناامیدی، از (انتشار مطالب در) ژورنالهای تثبیت شده و استقرار یافته گذشتهاند و به طور مستقیم کار خود را در فضای اینترنت آپلود میکنند. بعضی دیگر با هدف گسترش علم، تلاش چشمگیری در راستای پخش غیرقانونی مقالات علمی در فضای اینترنت کردهاند. در عین حال در اروپا نیز درخواستهایی داده شده مبنی بر اینکه مطالب منتشر شدۀ علمی با بودجۀ دولتی میبایست رایگان باشند.
درگاه جدید ناسا نیز با استدلال مشابهی شکل گرفته است اما آژانس فضایی نیز از این ابتکار عمل بی بهره نمانده است چرا که این طرح، پیگیری تحقیقاتی که به آنها بودجه اختصاص داده میشود را آسانتر میکند. «گِیل آلن» معاون دانشمند ارشد ناسا به «سامانتا اِلینگر» در «فد اِسکوپ» گفت "این برای اولین بار است که ناسا تمام مطالب انتشار یافتۀ خود را یکجا قرار داده است. بنابراین نه تنها میتوانیم نرخ انتشاراتمان در ناسا را برآورد کنیم، بلکه این (مجموعه) میتواند خود را به ما معرفی کند (کُل مجموعه در یک نگاه قابل مشاهده است). همچنین ما میتوانیم کاری که با پول مالیات دهندگان انجام میدهیم را نشان دهیم.”