سردی ارتباطات اجتماعی،هدیه مجلل عصر ارتباطات

گروه اجتماعی-اسعد فرهادی* بررسی و واکاوی شکل گیری این تهدید بسیار کلان بوده و در زمینه های مختلفی قابل تامل است ،اما در این یاداشت تنها اشاره ای به موضوع فضای مجازی و شکل گیری شبکه های اجتماعی و همه گیر شدن استفاده آن با استفاده از گوشیهای موبایل خواهیم داشت.

به گزارش بولتن نیوز،اختصاص یافتن بخش بسیار زیادی از اوقات افراد جامعه در منزل ،محل کار و مهمانیها و جلسات به شبکه های اجتماعی قسمت قابل توجهی از تهددیهای عصر تکنولوژی و ارتباطات است که در این مطلب به برخی از مزیت ها و آسیب های آن در زندگی بصورت ساده اشاره ای خواهیم داشت .

اگر اشاره به گذشته این موضوع در زندگی خودمان داشته باشیم، شبکه های اجتماعی و بهره گیری از فضای مجازی برای برقرای ارتباطات در 10 سال پیش نسبت به امروز در زندگی مردم ما بسیار محدود بود وصرفا از طریق رایانه خانه یا محل کار صوت میگرفت اما با ورود گوشیهای جدید و تهیه و تدوین برنامه های جدید برقرای ارتباطات مانند وایبر ،وات ساب ،تلگرام و ایمو و..... گسترش فعالیت در شبکه های اجتماعی رنگ و بوی دیگری گرفت .

این رشد تکنولوژی و آسانی ارتباطات و ارسال عکس و فیلم و متن به دورترین نقاط دنیا به این سهولت وآسانی بسیار ارزنده وزحمات تلاشگران این عرصه قابل تحسین است وایجاد گروه های مجازی و تبادل اطلاعات هم بسیار زیبا و پسندیده و مفید است ،اما سردی ارتباطات در واقعیت زندگی بویژه در خانه های ماو بی معنی بودن دورهم جمع شدن های و مهمانیهای ما که دایم با گوشیمان سر و کار داریم و گاهی اوقات هم با طرف مقابلمان در فضای مجازی که شاید هزاران کیلومتر از ما دور باشد میخندیم ولی با شخصی که در کنار دستمان است هیچ ارتباطی نداریم و زجر آور است که بودنش را هم لمس نمی کنیم .

بسیار با خودم فکر کردم چرا جامعه ما به این شدتی که به مطالعه و ریز بینی در فضای مجازی روی آوردند هرگز در گذشته به خواندن کتابها روی نیاوردند ،شاید تنوع درارایه مطالب بو ده ،آیا خواندن این مطالب در فضای مجازی جزءمطالعه هست یا نه،تازه در بسیاری از مطالب دیده ایم که این مطالعات اینترنتی را سواد سطحی میدانند ولی به هر حال بسیاری از اوقات ما را گرفته است.

تشکیل گروه های خانوادگی و طایفه ای و یا دوستان همکلاسی وهم دوره ای در مقاطع مختلف بسیار بی رحمی بسیار بدی پیش آورده ، ساده تر بگویم دیگر کسی دلش برای فامیلش یا دوستش تنگ نمی شود چوم

چون بطور متوسط در شبانه چندین بار همدیگر را ملاقات می کنند ، اما این ارتباطات بسیار سرد است چرا که بسیاری از صاحب نظران ارتباطات بیش از 75 در صد ارتباطات را حسی و لمسی بیان می کنند ،بیان محبت , دوست داشتن ،دلتنگی ،نفرت ، خشم ،صیمیت و یا سردی ارتباطات را با این شکلک های فضای مجازی و یا این ادبیات ویژه نمی توان انتقال داد .

ریشه بسیاری از بی مهریها ،پیش آمدن اتفاقات بد در جامعه همین ماشینی شدن ما ست و بهترین کار برای مقابله آسیب های اجتماعی حفظ اصالت و فرهنگ غنی مردم است .

بزرگترین تهدید فضای مجازی و حضور در شبکه های اجتماعی اتلاف وقت و گرفتن فرصت های طلایی ما در جه های مختلف است مثلا در نشست صمیمی که دوستان جمع هستند بجای کسب تجارت ارزنده آنها و یا بررسی و از بین بردن مسایل و مشکلات یکی از دوستان ،فقط بصورت فیزیکی آنجا هستیم زهنمان درگیر بحث های شبکه های اجتماعی است و فقط هر چند وقت یکبار میپرسیم دیگر چه خبر ؟ باز به شبکه ها برمیگردیم به فضای مجازی به هر حال سه ساعت در یک شب نشینی یاجلسه دوستانه نشسته ای بدون هیچ لذت بردن یا تبادل ارتباطی وقت به پایان میرسد و خدا حافطی میکنیم .

جالب است اگر به ما بگویند هفته ای دوساعت برای سلامت بدن و شادابی خودت بصورت اختیاری فرصتی را برای حضور فلان کلاس یا سالن اختصاص بده ، و یا اینکه بچه مان بخواهد با او بازی کنیم حداقل روزی نیم ساعت اعلام میکنیم اصلا وقت ندارم خیلی سرم شلوغ است ،ولی حداقل فرصتی که هر کدام از ما به حضور در گروه های تلگرامی میگذاریم در شبانه روز قطعا کمتر از سه ساعت نیست ،پس وقتمان را از دست می دهیم بدون هدف ،بدون برنامه ریزی و حتی در بسیاری از موارد بدون خروجی و فایده ای ،بنا براین یادآوری مثالهایی از این قبیل تنلگری برای فاصله از تلگرام است .

البته نباید زیاد هم بدبیان باشیم در این شبکه های اجتماعی هم گاهی اوقات متن های زیبایی از بهترین کتابها را به راحتی می بینیم و به اشتراک میگذاریم شاید اگر این فضا مهیا نبود با مطالعه یک کتاب کامل به آن دست نمی یافتیم و یا عکس ها و تله فیلم هایی را میبینم و تاثیر می پذیریم که بسیار ناب و تاثیرگذار است و در بسیاری از موارد مسایل زیست محیطی و فعالیت های مدنی و کمپین های موضوعی شکل میگیرد و حقیقتا در مواردی هم تعیین کننده است و یا اینکه جمعی از مدیران استانهای مختلف با تشکیل گرو های تلگرامی در تبادل اطلاعات و تجارب بسیار بهره میگیرند و چه خانم ها و آقایانی که هنر دستی و صنایع خانگی خود را با تشکیل این گروه ها معرفی و فضای اشتغال و خرید و فروش را راه اندازی کرده و دست بسیاری از دلالان را کوتاه وکالاها با قیمت واقعی مبادله می شود و یا کوچکترین اتفاقات و رویدادهای صورت گرفته در خانواده ها هم در گروه های خانوادگی اطلاع رسانی میشود ویا بیشتری کاربرد آن اطلاع رسانی رویدادها ی مهم فرهنگی ،اجتماعی ،سیاسی ،اقتصادی و حوادث تهدید های در کمین به تک تک افراد جامعه است.

آنچه بسیار نگران کننده بوده این است که ما در استفاده ازشبکه های اجتماعی زیاده روی می کنیم بی قید و بند و بدون برنامه و شناخت کاربردهای آن و برنامه ریزی وقت و زمان همیشه در گیریم که در بخش از مطلب خاطرات دهه 70 که تازه استفاده ازویدیوو عمومی شده بود و با اعلام ممنوعیت استفاده از آن از سوی مسوولین ،بازهم چه شب های تا صبح وبی وقفه تلوزیون های خانه ها روشن بود و نوارها ی بدون مجوز و ممنوع در کوچه ها جابجا می شد برایم یاد آوری شد،اما بعد از چند سال یهویی تعطیل شد و الان ویدیو های خانگی کاملا بی مصرف است،البته سرعت رشد تکنولوژی امروزه بسیار شدید تر شده که به همان شدت نیز عمر استفاده وسایل و برنامه ها الکترونیکی کوتاه شده مثلا استفاده از برنامه وایبر برای بهره گیری از شبکه های اجتماعی کمتر از شش ماه عمر داشت.

قطعا تا چند سال آینده اینگونه و استفاده بی قید و بنداز شبکه های اجتماعی برای ما خنده دار میشود،

تدوین برنامه ای جامع از سوی جامعه شناسان ،روانشناسان ،کارشناسان عرصه فضای مجازی و اساتید عرصه ارتباطات اجتماعی و تمامی افراد صاحبنظر و تاثیر گذار برای مدیریت چونگی بهره گیری از فضای مجازی بسیار حایز اهمیت و ضروری است که همه کاربران فضای مجازی در کشورمان بنا به سطح سواد ،شغل ،خط مشی فکری ،سن و شاخص های دیگر گروه بندی شده و مورد آموزش قرار بگیرند و ساده ترین راه ممکن حضور خود متخصصین امر در فضای مجازی و گذاشتن پیام های آموزشی است برای مدیریت این غول فرصت سوز (شبکه های اجتماعی) قطعا متخصصین این عرصه می توانند با تدوین برنامه ای حضور افراد در فضای مجازی را مفید تر کنند و یا در طول روز در چند تایم چند دقیقه ای در کل روز با یک ساعت بتوانند کار خود را انجام و استفاده صحیح ببرند.

به امید روزی که همه کاربران فضای مجازی با حفظ حرمت برای وقت و زمان خود و برگزیدن بهترینهای این فضا هیچگاه از حضور در این فضا احساس پشیمانی نکنند و نگوینذ که وقتم را در این فضا تلف کردم .

*اسعد فرهادی :کارشناس روزنامه نگاری*