آیا اسراییل باز هم تعهدات خود را نقض خواهد کرد؟

به گزارش بولتن نیوز به نقل از بولتن دانشمندان اتمی، با وجود اینکه دولت اسرائیل در اختیار داشتن سلاحهای اتمی را تکذیب یا تأیید نمینماید، اما به طور کلی دوست و دشمن متفق القول هستند که اسرائیل سلاح اتمی در اختیار دارد، تقریباً نزدیک نیم قرن است که وضعیت چنین است. شواهد این نتیجه گیری از زمان برآوردهای قبلی ما در سال 2002 تقویت گردیده است، خصوصاً به لطف اسناد جدیدی که تحت قانون آزادی اطلاعات آمریکا و دیگر منابع آزاد قابل دسترس به دست دانشمندان رسیده اند.

ما به این نتیجه می رسیم که بسیاری از ادعاهای عمومی درباره وسعت زرادخانه هسته ای اسرائیل دچار اغراق بوده است. برآورد ما این است که ذخیره زرادخانه هسته ای اسرائیل تقریباً شامل 80 کلاهک هسته ای قابل حمل توسط دهها موشک ، چند اسکادران جنگنده و احتمالاً چند موشک کروز دریایی است. در ادامه بخش چهارم این گزارش تقدیم می گردد.

هواپیماها و فرودگاه ها

در طول 30 سال گذشته، نیروی هوایی اسرائیل (IAF) انواع مختلفی از هواپیماهای تولید ایالات متحده را که قادر به حمل بمب هسته ای گرانشی هستند، در اختیار داشته است. این هواپیماها عبارتند از اسکای هاوک A-4، فانتوم F-4 و اخیراً F-16 و F-15E. علاوه بر این، اسرائیل 20 هواپیمای لایتنینگF-35A  را برای جایگزینی هواپیماهای قدیمی  F-16S خریداری نموده است و قصد دارد تا تعداد بیشتری نیز خریداری نماید.

هواپیماهای A-4 و F-4 برای مدت طولانی در ارتش ایالات متحده به عنوان هواپیماهای حمله هسته ای خدمت کرده اند، و نقش احتمالی آنها در IAF، به عنوان هواپیماهای حمل سلاح های هسته ای مورد توجه بسیار بوده است.

همانطور که قبلاً اشاره شد، زمانی که اسرائیل این هواپیماها را خریداری کرد، به طور رسمی به ایالات متحده تعهد داد که «موافقت می کند تا از هواپیما های عرضه شده توسط ایالات متحده به هیچ صورت به عنوان حامل سلاح های هسته ای استفاده ننماید».  اما سوابق در خصوص محقق شدن وعده های اسرائیل، ما را به یاد وعده اسرائیل در خصوص اینکه آغازگر ساخت سلاح های هسته ای در خاورمیانه نخواهد بود می اندازد و بر این اساس، باور اینکه اسرائیل به وعده خود در عدم استفاده از هواپیماهای آمریکایی در ماموریت های هسته ای عمل خواهد کرد، سخت می باشد.

اف 15 اسراییلی

از دهه 1980، F-16  به نقطه قوت نیروی هوایی اسرائیل تبدیل شده است. در طول سال ها، اسرائیل بیش از 200 فروند از انواعF-16S ، به خصوص از نوع F-16Is خریداری کرده است. نسخه های مختلف  F-16 در نیروی هوایی ایالات متحده در خدمت عملیات حمله هسته ای بوده اند. همچنین این هواپیماها در نیروهای متحدان ناتو نیز این نقش را بر عهده دارند. در حال حاضر، به احتمال زیاد، F-16 نامزد حمل هوایی سلاح های هسته ای اسرائیل می باشد.

از سال 1998، اسرائیل از بوئینگ استرایک ایگل F-15E برای حمله های دوربرد و نقش برتری هوایی استفاده کرده است. نسخه اسرائیلی این هواپیما در مقایسه با دیگر مدل های  F-15، می تواند با بار بیشتر از زمین بلند شود (در حدود 36750 کیلوگرم) و تا مسافت 4450 کیلومتر پرواز کند. حداکثر سرعت آن در ارتفاع بالا، 2.5 ماخ است. هواپیما با راداری تخصصی بهبود یافته است که قابلیت نقشه برداری از زمین و ناوبری و هدایت های دیگر را دارا می باشد. در نیروی هوایی ایالات متحده، به هواپیمای استرایک ایگل F-15E نقش هسته ای داده شده است. معلوم نیست که آیا نیروی هوایی اسرائیل قابلیت های هسته ای را به این هواپیما با عملکردهای بسیار متنوع اضافه کرده است یا خیر.

صرف نظر از آنچه در ارتباط با F-15E اتفاق می افتد، اسرائیل تصمیم گرفته است که بخشی از ناوگان F-16  خود را با هواپیمای جدیدی که در ایالات متحده در حال توسعه است، جایگزین نماید(F-35A) . با انجام این کار، اسرائیل اولین کشور غیر از ایالات متحده خواهد بود که این هواپیما را به خدمت می گیرد. اولین هواپیمای F-35A  (که نسخه اسرائیلی آن تحت عنوان   F-35Iشناخته می شود) و در سال 2017 تحویل داده خواهد شد، انتظار می رود اولین اسکادران در پایگاه هوایی نِواتیم در صحرای نقب در سال 2018 عملیاتی شود. اسرائیل 20 فروند از نسخه پیشینF-35  را در سال 2012 خریداری کرده است، و در نظر دارد تا بیش از 100 فروند از هواپیمای جدید F-35Is را خریداری نماید، اما هزینه بالای هواپیمایF-35  ممکن است برنامه ریزی ها را محدود کند.  F-35I با سلاح های اسرائیلی هماهنگ شده است و بر خلافF-15I  و F-16I، توانایی پرواز در ماموریت های دور برد با سلاح های داخلی را دارد. نیروی هوایی ایالات متحده F-35As های متعلق به خود را برای حمل بمب های هسته ای ارتقاء داده است، و کانال 2 اسرائیل گزارش داده است که یکی از مقامات رسمی ارشد ایالات متحده که نامش فاش نشده است، حاضر نشده است در خصوص اینکه آیا اسرائیل نیز تقاضای چنین ارتقائی را برای F-35 های خود کرده است، پاسخ دهد.

اف 16 اسراییلی در پایگاه هوایی تل نوف

تشخیص اینکه کدام دسته و اسکادران اسرائیل به ماموریت های هسته ای اختصاص داده شده اند و کدام پایگاه از آنها پشتیبانی می کند دشوار است. کلاهک های هسته ای ممکن است در مراکز زیرزمینی در نزدیکی یک یا دو پایگاه ذخیره شده باشند. اسکادرانF-16  اسرائیل در پایگاه هوایی رمت-دیوید در شمال اسرائیل، پایگاه های تلنوف و هاتزور در بخش مرکزی اسرائیل و پایگاه های هوایی هاتزریم، نواتیم، رامون و اودا در جنوب اسرائیل مستقر هستند. شاید تنها بخش کوچکی از اسکادران F-16، یک یا دو هواپیما با خدمه آموزش دیده، روش های خاص و هواپیماهای اصلاح شده، امکان عملیات هسته ای را دارا باشند. هواپیماهای F-15  در پایگاه هوایی تلنوف در بخش مرکزی اسرائیل و پایگاه هوایی هاتزریم در صحرای نقب مستقر هستند. شاید بتوان فرض کرد که پایگاه هوایی تلنوف در بخش مرکزی اسرائیل و پایگاه هوایی نواتیم در صحرای نقب توانایی ماموریت های هسته ای را دارا هستند.

موشک های زمینی

قدمت برنامه موشکی هسته ای اسرائیل به اوایل دهه 1960 بر می گردد. در ماه آوریل سال 1963، چند ماه قبل از آنکه راکتور دیمونا شروع به تولید پلوتونیوم نماید، اسرائیل با شرکت فرانسوی داسو، برای تولید موشک بالستیک زمین به زمین قراردادی را امضا کرد. این سیستم موشکی با نام جریکو (و یاMD-620 ) شناخته شد.

اولین خرید، شامل 30 موشک، در اوایل 1966 انجام گرفت، اما به زودی پس از جنگ شش روزه در ژوئن 1967، فرانسه برای ارسال تجهیزات نظامی جدید به اسرائیل تحریم هایی را وضع کرد. تولید جریکو به اسرائیل منتقل شد و برای اولین بار در 1968 دو موشک تولید گردید و در اواسط سال 1969، 10 موشک دیگر ساخته شد. این برنامه موشکی در سال 1970 با تولید 24 تا 30 موشک به پایان رسید. ظاهرا تمام این موشک ها هسته ای نبودند و بنا به اظهارات کاخ سفید، تنها 10 فروند از این موشک ها «برای کلاهک هسته ای برنامه ریزی شده بودند». ظاهراً، موشک های دیگر می توانستند با کلاهک های شیمیایی، احتمالا گاز اعصاب، مجهز شوند. موشک های کوتاه برد جریکو می توانند بار 1000 کیلوگرم را حدود 480 کیلومتر حمل نمایند. دقت این موشک ها تقریبا در حدود 926 متر از هدف تعیین شده برآورد شده است.

پایگاه هوایی نواتیم

اکثر منابع ادعا می کنند که جریکو موشکی متحرک بوده است، این موشک توسط یک پرتابگر قابل جابجایی، حمل و پرتاب می گردد. اما بعضاً اشاره هایی به سیلوهایی که ممکن است برای ذخیره سلاح باشند، شده است. مطالعه وزارت امور خارجه ایالات متحده که براساس تفاهم نامه مطالعات امنیت ملی در ماه می سال 1969 انجام گرفت، نتیجه گرفته است که اسرائیل بر این اعتقاد است که نیازمند نیروی هسته ای پر قدرت برای جلوگیری از پیش دستی دشمنان خود در حمله هسته ای می باشد، «به عنوان مثال، دارا بودن قابلیت حمله ثانویه». این بررسی بیان داشته است: «اسرائیل در حال ساخت چنین نجهیزاتی است - سیلوهای تقویت شده برای موشک های جریکو». روشن نیست که ادعای «سیلوهای تقویت شده» حاصل ارزیابی اطلاعاتی ایالات متحده بوده است، و یا تنها منابع - غیر دولتی – مطالبی را در مورد سیلوهای موشکی اسرائیل بیان کرده اند. زیرا ما هیچ مدرکی از سیلوهای جریکو در اختیار نداریم.

برد موشک های جریکو برای هدف قرار دادن قاهره، دمشق، و تمام نواحی اردن کافی بوده است، اما امکان هدف قرار دادن اتحاد جماهیر شوروی را نداشته است، مورد اخیر در برنامه ریزی های اسرائیل جایگاه ویژه ای داشته است. در اواخر دهه 1980، اسرائیل با همکاری آفریقای جنوبی، موشک میان برد جریکو II را توسعه داد که بسیاری از شهرهای جنوبی شوروی و ناوگان دریای سیاه را در محدوده برد خود قرار می داد. جریکو  II، نسخه اصلاح شده ای از راکت فضایی شاویت بود که برای اولین بار در اوایل دهه 1990 به جای نسل اول موشک های جریکو، استقرار یافت.

برآوردهای غیر رسمی از برد موشک های جریکو II تا حد زیادی متفاوت است و بعضاً اغراق آمیز می باشند و برخی حتی تا 5000 کیلومتر نیز ذکر کرده اند. اولین پرواز آزمایشی جریکو در حدود 850 کیلومتر در ماه مه 1987 انجام شد. مسیر آزمایش به سمت دریای مدیترانه بود. آزمایش دیگر در سپتامبر 1989 به رکورد 1300 کیلومتر دست یافت. در سال 1996، مرکز اطلاعات ملی نیروی هوایی ایالات متحده برد موشک های جریکو II را 1500 کیلومتر اعلام کرد.

نیمی از ایران، که اهمیت آن به لحاظ استراتژی نظامی اسرائیل، در طول دو دهه گذشته، افزایش یافته است، خارج از دسترس موشک های جریکو II می باشد. این نواحی (به سختی) شامل تهران نیز می باشد. شایعات فراوانی مبنی بر اینکه اسرائیل در حال توسعه موشک دور برد جدیدی است، که با نام جریکو III شناخته شده و برد حدود 4000 کیلومتر را دارا می باشد، وجود دارند. با چنین موشکی اسرائیل قادر به هدف قرار دادن تمام ایران، پاکستان و تمام روسیه در غرب اورال که برای اولین بار شامل مسکو نیز می شود، خواهد بود. جریکو III اولین بار، در ژانویه سال 2008، بر روی دریای مدیترانه مورد آزمایش قرار گرفت. آزمایش دیگری در سال 2011 انجام شد و اخیراً نیز در ماه جولای سال 2013 مورد آزمایش قرار گرفته است. منابع دفاعی ناشناس به نشریه اسراییلی«حین» گفته اند که جریکو III به منزله «جهشی چشمگیر در توانایی های موشکی اسرائیل» می باشد، اما بسیاری از جزئیات و وضعیت فعلی آن همچنان ناشناخته است.

موشک بالستیک جریکو 3

یکی دیگر از ناشناخته های موجود، تعداد موشک های جریکو اسرائیل می باشد. برآوردها از 25 تا 100 متغیر می باشند. اکثر منابع تخمین می زنند که اسرائیل 50 فروند از این نوع موشک در اختیار داشته باشد، و آنها را در تاسیسات سدوت میچا در نزدیکی شهر زاخاریا در تپه های جودین در حدود 27 کیلومتری شرق بیت المقدس نگهداری می کند. (اسامی و نگارش های جایگزین فراوانی برای نام این پایگاه، از قبیل زاخاریه، زِخارایا، سدوت میچا و سدوت هاالا وجود دارد).

تصاویر ماهواره ای تجاری دو بخش را نشان می دهند که ممکن است غارهایی برای سکوهای متحرک شلیک موشک های جریکو II باشند. بخش شمالی شامل 14 غار و بخش جنوبی شامل 9 غار می باشد که در مجموع 23 غار را شامل می شوند. این تعداد از غارها تقریبا منطبق بر 24 تا 30 فروند موشک ذکر شده در یادداشت کاخ سفید در سال 1969 می باشد. همچنین هر بخش دارای تجهیزات و امکانات ترابری که تحت پوشش هستند می باشد، این تجهیزات به طور بالقوه می توانند برای جابجایی موشک ها و یا بارگذاری کلاهک به کار روند. مرکز دایره ای شکل جداگانه با چهار تونل به سمت تجهیزات زیر زمینی، می تواند به طور بالقوه محل ذخیره سازی کلاهک ها باشد. بنابراین نتیجه می گیریم که برآورد 50 تا 100 موشک اغراق آمیز است و تخمین زده می شود که اسرائیل حدود 24 عدد سکوی متحرک پرتاب موشک جریکو فراهم کرده باشد.

اکثر گزارش ها تنها به یک سایت موشکی اشاره کرده اند، اما سندی قدیمی، از سال 1969، مربوط به وزارت امور خارجه ایالات متحده اظهار داشته بود که «شواهد به وضوح نشان می دهند که سایت های مختلفی با قابلیت پرتاب عملیاتی تکمیل شده اند». پایگاه سدوت میچا با وسعت 16 کیلومتر مربع نسبتاً کوچک است و غارهای مشکوک پرتاب موشک در امتداد دو جاده، که هر کدام تنها یک کیلومتر طول دارند، واقع شده اند. اگر چه این چینش، تاسیسات را در برابر حملات متعارف محدود محافظت می نماید، اما این تاسیسات می توانند در مقابل یک حمله غافلگیرانه هسته ای آسیب پذیر باشند. برای اینکه موشک های جریکو ارزش نظامی داشته باشند، باید قادر باشند تا از غارهای خود متفرق شوند.