آقای زیباکلام، انتظارات مردم و عملکرد دولت ملاک رای دهندگان در انتخابات مجلس است نه سرلیست شدن ناطق نوری یا عارف!؟

به گزارش بولتن نیوز، صادق زیبا کلام، تحلیلگر پرکار نزدیک به اصلاح طلبان که در روزنامه ها و رادیو تلویزیون،  به صورت مستمر در حال تحلیل مسائل سیاسی است و البته در بسیاری از موارد، پیش بینی های ایشان غلط از آب در می آید و نشان دهنده این موضوع است که تحلیل زیباکلام با واقعیت ها و تحولات آینده سیاسی کشور منطبق نیست، بار دیگر در مورد انتخابات مجلس، رویاهای مورد نظر خود را مطرح کرده و این بار، تمام گروه های سیاسی در حاشیه قدرت در 8 سال اخیر را زیر یک چتر جمع کرده و برای هر یک از چهره های مطرح این گروه های سیاسی، پست  و سمت نیز در نظر گرفته است!

زیبا کلام در تحلیل اخیر خود در گفت وگو با سایت خبری تحلیلی فردا، معتقد است که برای آن که اصلاح طلبان بتوانند حضور موثری در انتخابات مجلس داشته باشند، باید سرلیست انتخاباتی خود را آقای ناطق نوری قرار دهند!

زیبا کلام در گفت وگو با سایت فردا گفته است:

ائتلاف آقایان ناطق نوری، هاشمی، خاتمی، سید حسن خمینی، عارف و روحانی برای انتخابات مجلس شورای اسلامی به سود کشور است. من معتقدم آقای ناطق به عنوان رئیس مجلس از درون این ائتلاف بیرون آید. هر چند ممکن است که بسیاری از اصلاح طلبان با این حرف من مخالف باشند و من نمی گویم این عده فقط اصلاح طلبان تندرو هستند، اما آنها فقط معتقدند که باید از آقای عارف حمایت کرد....

اما در این زمینه، عده دیگری از تحلیلگران می گویند که شواهد و قرائن نشان از انتخابات پرشور و چند قطبی مجلس دهم دارد و نمی توان به پیروزی یک لیست امیدوار بود.  چراکه از یک سو اصولگرایان هنوز به وحدت با یکدیگر نرسیده و همچنان بین آنها انشقاق وجود دارد و از سوی دیگر اصلاح طلبان نیز که با ائتلاف و همکاری توانسته بودند در انتخابات ریاست جمهوری به پیروزی برسند، این بار در فاصله 28 ماه مانده به انتخابات مجلس شورای اسلامی، بر سر انتخاب سرلیست خود دچار اختلاف شده و گروهی از آنها به دنبال محمد رضا عارف و گروهی دیگر رمز پیروزی را در سرلیستی ناطق نوری می دانند.

 این نوع تحلیل نشان می دهد که افرادی چون زیباکلام همچنان به این رویکرد سیاسی گرایش دارند که اصلاح طلبان در شرایطی نیستند که بتوانند چهره های مطرح خود را در میدان رقابت انتخاباتی حاضر کنند و حتی سرلیست انتخاباتی خود را از چهره های مطرح گزینش کنند در نتیجه همان طور که در انتخابات سال 92 رای خود را در حمایت از آقای روحانی به عنوان یک چهره راست میانه رو به کار گرفتند، در انتخابات مجلس نیز می خواهند آرای اصلاح طلبان را در حمایت از افرادی چون ناطق نوری، یک چهره راست سنتی عقل گرا به کار بگیرند یا آقای عارف را به عنوان یک اصلاح طلب میانه رو، در جلوی نامزدهای اصلاح طلب مطرح کنند تا از این طریق بتوانند برخی فعالان اصلاح طلب کم حاشیه که احتمال تایید صلاحیت دارند را به مجلس بفرستند و همچنان چهره های مطرح مانند آقایان خاتمی، هاشمی رفسنجانی، سید حسن خمینی و... به عنوان بزرگان و پدران معنوی جریان اصلاحات، مشارکت مردمی را در حمایت از لیست اصلاح طلبان افزایش دهند.

این نوع تحلیل زیباکلام، همچنان متاثر از اتفاقاتی است که تا چند هفته قبل از انتخابات ریاست جمهوری، نیز قابل پیش بینی نبود و اگر حمایت راست سنتی، میانه رو ها و اصلاح طلبان  از آقای روحانی مطرح نمی شد، رای بالای 50 درصد با کمی فاصله از نصف آرای به صندوق ریخته شده، تحقق نمی یافت.

و البته نکته مهمتری که تحلیلگران سیاسی کمتر به آن توجه دارند، عملکرد دولت احمدی نژاد، اثر تحریم ها و قطعنامه ها بر اقتصاد و سوء مدیریت حاکم براقتصاد در 8 سال گذشته بوده است که موجب شد گرایش رای دهندگان به میانه روی و اصلاح طلبان افزایش یابد. در غیر این صورت، معلوم نبود که اصلاح طلبان و میانه روها بتوانند به نتیجه برسند.

براین اساس، آن چه می تواند در انتخابات مجلس، بیش از حضور چهره های سیاسی مطرح و شناخته شده کشور در سرلیست اصلاح طلبان موثرباشد، عملکرد دولت میانه روی روحانی در دو سال آینده است.

زیرا اگر کاهش تحریم ها، موفقیت دیپلماسی، بهبود شاخص های اقتصادی و معیشت مردم تحقق یابد، رای دهندگان همچنان از اصلاح طلبان و میانه روها حمایت خواهند کرد و موج سیاسی ایجاد شده در انتخابات 92، بار دیگر ظهور می کند و دور، دور اصلاح طلبان و میانه رو خواهد بود و درآن صورت چهره های میانه رو  و تایید صلاحیت شده در انتخابات مجلس، به خانه ملت راه خواهند یافت.

اما اگر نتیجه بر خلاف آن چه میانه روها و آقای روحانی انتظار دارند، باشد و مشکلات انباشت شده اقتصادی و اثر تحریم ها و کاهش درآمد نفت با تاخیر یکی دوساله براقتصاد اثر بگذارند و شاخص های رشد اقتصادی، تورم، قیمت مسکن، بیکاری و... همچنان نامطلوب باشند و مذاکرات به نتایج مورد انتظار مردم نرسد، نه تنها اصلاح طلبان و میانه روها، کالا و خدمات سیاسی و شعار و برنامه موثری برای انتخابات مجلس نخواهند داشت، بلکه باعث خواهد شد که چهره های مستقل و جدید و همچنین بخشی از نامزدهای شناخته شده اصولگرا که به صورت سنتی در بین رای دهندگان رای دارند، به مجلس راه یابند و مجلسی با ترکیب مستقل، اصولگرا و تاحدودی اصلاح طلب خواهیم داشت.

در چنین شرایطی، حتی اگر تمام چهره های شاخص نظیر خاتمی، هاشمی رفسنجانی، ناطق نوری و سایر چهره های شناخته شده سیاسی کشور از لیست اصلاح طلبان حمایت کنند، نه تنها نتیجه بهتری حاصل نخواهد شد بلکه عملا باعث عدم موفقیت نامزدهایی خواهد شد که اگر مستقل حضور می یافتند بهتر نتیجه می گرفتند.

به عبارت دیگر، انتخابات آینده مجلس، نه در چارچوب دوگانه اصولگرا و اصلاح طلب تعریف می شود و نه در چارچوب میانه روی و ائتلاف راست میانه، راست عقل گرا، اصلاح طلب میانه رو و.... می توان به نتیجه رسید.

براین اساس، باید توجه داشت که ادبیات سیاسی ایران بیش از آن که متاثر از افراد استخوان دار و چهره های مطرح سیاسی و یا ائتلاف میانه رو باشد، متاثر از تحولات و برآیند عملکرد دولت روحانی خواهد بود.

مردم ایران به امواج سیاسی و دوره اصولگرا، دوره اصلاح طلب، دوره میانه روها کمتر توجه دارند و این بار منتظرند که اعتماد خود به دولت روحانی و مذاکرات هسته ای و تلاش برای کاهش تحریم ها و تاخیرها و عقب افتادگی های اقتصادی  و صنعت نفت و.... را آزمایش کنند، تا اگر نتیجه داد به احزاب حامی روحانی و چهره ها و شخصیت هایی که در این دوسال آینده موثر خواهند بود، بار دیگر اعتماد کنند.

به عبارت دیگر، شخصیت هایی مانند آقایان روحانی، ظریف،  و چهره های اقتصادی کابینه، در صورت موفقیت و بهبود شاخص های اقتصادی و سیاست خارجی، چهره های موثری هستند که حمایت آنها از لیست های انتخاباتی می تواند موثر باشد.

اما اگر در مذاکرات و کاهش تحریم ها و مشکلات اقتصادی موفق نباشند، انتخابات بعدی تا یک ماه به روز رای گیری قابل پیش بینی نخواهد بود.

به عبارت دیگر، مردم به محصول و برآیند و نتیجه کار دولت، چشم دوخته اند و خریدار نتیجه کار آنها هستند و رویکرد سیاسی اصلاح طلب، میانه رو یا اصولگرا، در اولویت بعدی و کم اثرتر از نتیجه کار دولت روحانی است.

همه چیز بستگی دارد به نتیجه کار دولت روحانی و اگر چهره های سیاسی مطرح کشور در کاهش تنش ها، خطرات و مشکلات کشور حضور موثر داشته باشند، مردم به نتیجه کار آنها و لیست مورد حمایت آنها در انتخابات مجلس رای خواهند داد.

براین اساس، تحلیلگرانی مانند آقای زیباکلام به جای طرح تکراری رویکردهای اصلاح طلب و اصولگرا و مطرح کردن چهره های تکراری سیاسی که در 30 سال گذشته، بارها در مناصب و انتخابات مختلف حضور داشته اند، باید به محصول فرآیند سیاسی جامعه و نتیجه کار برای مردم توجه داشته باشند. زیرا افزایش تعداد دانشجویان و تحصیلکرده ها و دسترسی گسترده مردم و زنان و جوانان و رای دهندگان به اطلاعات در جهان و داخل کشور، تحلیل آنها را متفاوت از گذشته کرده است و آنها متناسب با میزان دسترسی خود به بهترین گزینه ها، رای خواهند داد و رای آنها چارچوبی ثابت و کلیشه ای ندارد.

لذا در پیش بینی ها باید روش را تغییر دهند و بیشتر به واقعیت ها و عدم تعادل ها و خلاف قاعده ها توجه کنند و سیاست را با قواعد خشک و ثابت تعریف نکنند وادبیات سیاسی را منعطف از شرایط کشور و جهان و محصول و نتیجه گروه های سیاسی، تحلیل نمایند و به خصوص رای مردم را مستقیم به واقعیت های زندگی مردم ارتباط دهند...

زیبا کلام، به جای این که به تحولات جامعه و نتیجه کار دولت روحانی و ائتلاف میانه روها  و اصلاح طلبان اشاره داشته باشد به آمدن یا نیامدن ناطق نوری اشاره کرده و می گوید: ابتدا باید بدانیم که مسئله اصلی و اساسی که همان حضور یا عدم حضور آقای ناطق در انتخابات مجلس است باید حل شود. اینکه ایشان در انتخابات مجلس شرکت می کنند یا خیر و آیا اصلا می خواهند که در عرصه مناسبات سیاسی ایران حضور داشته باشند یا نه. چراکه علائم متفاوتی از خواست و اراده ایشان برای حضور در انتخابات آینده مجلس وجود دارد. برخی می گویند ممکن است که ایشان برای کشور و نظام احساس وظیفه کرده و در انتخابات مجلس شرکت کند چون وضع کشور هم مناسب و مساعد نیست و آقای ناطق هم نمی تواند به وضع کشور بی توجه باشد. اما از سوی دیگر گذشته آقای ناطق این مسئله را نشان نمی دهد و خیلی سخت می توان گفت که ایشان در انتخابات شرکت کند.

بنده با شناختی که از آقای ناطق نوری دارم می گویم که ایشان در انتخابات مجلس شرکت خواهند کرد.

 دو جریان اصولگرا و اصلاح طلب در پیش روی آقای روحانی قرار خواهند داشت اما ناطق با شخصیتی مستقل وارد انتخابات مجلس خواهد شد و به عنوان سر لیست اصولگرایان و سرلیست اصلاح طلبان  حاضر نمی شود.

 زیبا کلام با توجه به نوع عملکرد آقای ناطق نوری در 8 سال گذشته می گوید: اگر چه پیشینه آقای ناطق متعلق به جامعه روحانیت و اصولگرایی و راست سنتی است اما رفتارهای 8 سال اخیر ایشان نشان داده که تا حدی از جریان راست سنتی دور شده است. درست است که آقای ناطق به موازین اصولگرایی همچنان پایبند است اما چهره ایشان مانند شخصیت هایی چون آقایان روحانی، علی مطهری و احمد توکلی است. یعنی چهره هایی که راست هستند اما مستقل عمل می کنند. چهره هایی که نظام، ایران و آینده کشور برای آنها مهم است و معیار و ملاک تصمیم گیری آنها بر اساس مصلحت کشور است.

در همین جملات نیز، می توان واقعیت سیاسی کشور و آینده چهره ها و گروه های سیاسی را بررسی کرد و دیگر نباید با دوگانه اصولگرا و اصلاح طلب، دیدگاه ها و رفتار سیاسی را بررسی کنیم و همان گونه که شادروان حبیب اله عسگراولادی گفته است باید نیروهای سیاسی کشور را از این کلیشه خارج کنیم و سرنوشت کشور و واقعیت های سیاسی و وحدت کلمه را ملاک قرار دهیم. و به همین خاطر است که عملکرد افرادی از جناح راست متناسب با رویکرد سابق محافظه کاران یا اصولگرایان نیست و تلاش می کنند که با انتقاد از سوء مدیریت ها، مشکلات مردم و معیشت و واقعیت ها را به جای رویکرد سیاسی راست سنتی و یا تندروها پیگیری نمایند.

وهمین موضوع است که برخی کارشناسان از نزدیک شدن آقای مطهری به اصلاح طلبان و یا نزدیک شدن برخی چهره های اصلاح طلب به راست عقل گرا و میانه رو سخن گفته اند. اما آن چه فصل مشترک بین همه این نیروهای سیاسی است مشکلات اقتصادی و مسائل و آینده کشور و نظام و انقلاب است که درست یا غلط آنها را به هم نزدیک کرده است و بدون آن که به درستی یا غلط بودن واکنش های سیاسی آقایان توکلی، مطهری، روحانی، و دیگران بپردازیم، باید گفت که واقعیت های کشور است که نزدیکی آنها را نشان می دهد و این موضوع نباید تحلیلگران را دچار اشتباه کند که مثلا آقای ناطق نوری یا مطهری اصلاح طلب شده است!

به عبارت دیگر، با خروج از کلیشه ها و دوگانه اصلاح طلب و اصولگرا، منافع ملی و واقعیت ها و همراهی و همدلی و وحدت برای کاهش مشکلات، محور فعالیت سیاستمداران خواهد بود و هر کس بخواهد مورد توجه مردم باشد و رای کسب کند باید افراط و تفریط را کنار بگذارد و برای کاهش مشکلات و بهبود مدیریت، و توجه به علم و مدیریت علمی در حل مسائل جامعه تلاش کند.

همین موضوع است که باعث شده، دیدگاه های مقام معظم رهبری در تحلیل مسائل جامعه نیز به نفع این یا آن گروه سیاسی نباشد. ایشان از مذاکره کنندگان دفاع می کنند و درعین حال واقعیت های بدبینی نسبت به آمریکا را نیز مطرح می نمایند.

در تحلیل انتخابات آینده مجلس نیز چنین دیدگاه هایی باید مطرح باشد که چگونه می توان عزت و سربلندی را حفظ کرد و برای کاهش مشکلات گام برداشت.

- بنابراین با این تعبیری که شما از نحوه حضور آقای ناطق در انتخابات آینده مجلس دارید، اصلاح طلبان و اصولگرایان هیچ امیدی به سرلیستی آقای ناطق نباید داشته باشند.

ببینید من معتقدم که آقای ناطق به صورت مستقل رفتار خواهد کرد اما این گروه ها و جریان ها هستند که به سمت آقای ناطق خواهند رفت. به نظر من اصلاح طلبان باید با تمام وجود به سمت ناطق نوری حرکت کنند.

اصلاح طلبان همان سیاستی را که در جریان انتخابات 24 خرداد ماه امسال اجرا کردند را پیگیری می کنند و فردی را انتخاب خواهند کرد که هم از دل نظام و مملکت بیرون آمده و هم تشنه قدرت نیست. بنابراین به نظر من اصلاح طلبان قطعا ناطق نوری را به عنوان سرلیست خود در انتخابات آینده مجلس معرفی می کنند.

زیبا کلام در تحلیل ترکیب دولت آقای روحانی و حضور اصلاح طلبان نیز دچار خطای در تحلیل شده و معتقد است که بسیاری از اصلاح طلبان در حال حاضر با آقای روحانی همکاری دارند. شما ببینید چه تعداد از مدیران، سفرا و وزرای آقای خاتمی الان در دولت آقای روحانی هستند. پس همین فرمول و اتحاد میان اصلاح طلبان و ناطق نوری نیز در انتخابات مجلس شیوه خوبی خواهد بود.

اما آقای زیباکلام باید توجه داشته باشد که انتخاب مدیران در قوه مجریه، محدودیت های نامزدی مجلس و تایید صلاحیت ها را ندارد و در انتخابات مجلس نمی توان تنها با اتکا به این موضوع، حضور اصلاح طلبان را پر رنگ پیش بینی کرد. حتی در کابینه دولت نیز، چهره های اصلاح طلب به زحمت وزیر شده اند اما در انتخابات مجلس، کار تایید صلاحیت  و جلب رای مستقیم مردم سخت تر خواهد بود.

در انتخاب رئیس جمهور، میانه رو و اصلاح طلب و بخشی از جناح راست، باهم متحد شدند و رای دهندگان مستقل که انتظار بهبود شرایط کشور را دارند به آقای روحانی رای دادند. اما در انتخابات مجلس، رای دهندگان به طور مستقیم نحوه تفکر و عملکرد نامزدها را مورد تحلیل قرار می دهند و تنها به لیستی رای می دهند که عملکرد موفق خود را نشان داده باشد.

نکته دیگر این است که اصلاح طلبان امکان حضور چهره هایی که بتوانند سرلیست انتخابات شوند را ندارند و مثلا در شرایطی که آقای ناطق نوری و عارف مطرح باشند احتمالا آقای ناطق نوری سرلیست خواهند بود و بازهم عارف مانند انتخابات ریاست جمهوری به اولویت دوم تبدیل خواهدشد. همین مسئله نشان می دهد که برخلاف آن چه تصور می شود، اصلاح طلبان از شانس خیلی بالا برای پیروزی در انتخابات برخوردار نیستند و در انتخابات ریاست جمهوری و مجلس به دنبال اشخاص دیگری از بین راست میانه رو بوده اند. در نتیجه نمی توان انتظار داشت که اصلاح طلبان بتوانند در انتخابات مجلس حضور پر رنگ داشته باشند و به نظر می رسد که در صورت موفقیت دولت روحانی، میانه روها و در صورت عدم موفقیت، مستقل ها بیش از اصلاح طلبان خودنمایی کنند.

زیبا کلام در این زمینه گفته است: اگر آقای ناطق به ریاست مجلس برسد، آقای عارف هم یکی از ستون های آن مجلس خواهد بود. من بر این باورم که ناطق نوری رئیس مجلس و محمد رضا عارف رئیس فراکسیون اصلاح طلبان در مجلس دهم خواهد بود.

زیبا کلام در پاسخ به این پرسش که اگر آقای ناطق حضور نیابد چه باید کرد؟ باز هم به خاطر آن که چهره دیگری در بین اصلاح طلبان حضور ندارد، تاکید کرده که اگر آقای ناطق نوری بر تصمیم خود مبنی بر عدم حضور در عرصه سیاست اصرار داشته باشد، اصلاح طلبان، آقایان هاشمی و خاتمی و حتی خود آقای عارف باید ایشان را راضی و وادار به حضور در انتخابات مجلس کنند. این بار نیز نوبت آقای ناطق است که به حرف ائتلاف و آقای عارف گوش کند. چراکه کناره گیری محمد رضا عارف در آستانه انتخابات به توصیه ناطق نوری بود و حالا این آقای عارف است که باید سراغ آقای ناطق رفته و از ایشان بخواهد که در انتخابات مجلس شرکت کند. در مجموع اگر هم آقای ناطق شرکت نکرد، رهبری اصلاحات روی سرلیستی آقای عارف به جمع بندی خواهد رسید.

زیبا کلام در پاسخ به این پرسش که آیا در صورت سرلیستی آقای ناطق در لیست اصلاح طلبان، این همکاری و هماهنگی بین یک فرد اصولگرای قدیمی و راست سنتی با اصلاح طلبان و آن نظرات خاصشان، ایجاد شده و انتظارات دو طرف برآورده می شود؟ گفته است:

بین اصلاح طلبان و آقای ناطق اختلافاتی وجود دارد. مثل اینکه اصلاح طلبان خواستار انتخابات آزاد، حاکمیت قانون و آزادی آقایان موسوی و کروبی هستند، اما ممکن است آقای ناطق این تاکید اصلاح طلبان را نپذیرد. اما در مجموع اصلاح طلبان و آقای ناطق نوری در نقاط بسیاری با یکدیگر مشترک هستند و می توانند در کنار یکدیگر کار کنند.