کاهش شدید بازدهی چاه های نفت اقلیم کردستان عراق

به گزارش بولتن نیوز به نقل از کردپرس، اسناد دولتی نشان می دهد که اگر اکتشافات جدید یا سرمایه گذاری عمده در صنعت نفت صورت نگیرد تولید نفت در اقلیم کردستان عراق تا سال 2027 تقریباً به نصف کاهش می یابد.

دیپلمات‌ها، مقامات و کارشناسان انرژی گفتند که کاهش شدید درآمد نفت که رگ حیات دولت منطقه‌ای کردستان عراق یا (KRG) است، مشکلات اقتصادی این منطقه‌ را که از قبل در این کشور متزلزل وجود داشته، تشدید می‌کند.

بر اساس این اسناد، تولید نفت اقلیم کردستان عراق بر اساس برنامه خوشبینانه، در مدت پنج سال به 580 هزار بشکه در روز افزایش می‌یابد که 530 هزار بشکه در روز آن می تواند صادر شود.

اما اسنادی که قبلاً گزارش نشده بودند، نشان می‌دهد که بدون سرمایه‌گذاری جدید، این منطقه نیمه خودمختار ممکن است تنها 240000 بشکه در روز برای صادرات نفت داشته باشد زیرا چاه‌های قدیمی‌تر به سرعت تخلیه می شوند.

کاروان گزنه ای، نماینده پارلمان اقلیم کردستان که یکی از اعضای کمیته نفت و گاز منطقه نیز است، گفت: «این پدیده بسیار خطرناک است.»

او گفت: «ما باید از این مسئله نگران باشیم اما اگر مشکلات خود را با دولت عراق حل کنیم، مشکل جدی نخواهد بود و کردستان عراق می تواند بلوک های جدیدی نفتی ایجاد کند و تولید را افزایش دهد. ما ذخایر نفتی زیادی داریم.»

حکومت اقلیم کردستان به درخواست رویترز برای اظهار نظر در این خصوص پاسخ نداد.

طبق قانون اساسی عراق، این منطقه مستحق دریافت بخشی از بودجه ملی است. اما سهم کردها از بودجه عراق، در سال 2014 که کردها کنترل میادین نفتی اصلی شمال عراق در کرکوک را از دست داعش گرفتند و به طور مستقل شروع به فروش نفت خام از آنجا کردند، از بین رفت.

نیروهای عراقی در سال 2017 مناطق مورد مناقشه از جمله شهر نفتی کرکوک را پس گرفتند و بغداد بخشی از پرداخت بودجه را از سر گرفت، اما این پرداخت ها به صورت پراکنده بوده است. بغداد در سال جاری تاکنون تنها دو بار و هر بار مبلغ 200 میلیارد دینار عراقی معادل (137 میلیون دلار) برای کردها ارسال کرده است.

افول طبیعی ذخایر چاههای نفت

به گفته یک مقام دولتی، بدهی دولت اقلیم کردستان در حال حاضر حدود 38 میلیارد دلار است.گزنه ای نیز گفت که صادرات نفت 85 درصد از بودجه منطقه را تشکیل می دهد.

وضعیت مالی اقلیم کردستان در سال جاری به لطف افزایش قیمت نفت پس از جنگ اوکراین بهبود یافته است اما کاهش شدید تولید به طور قابل توجهی محدودیت های مالی آن را افزایش می دهد.

بر اساس گزارش های شرکت دیلویت، تولید نفت منطقه اقلیم کردستان از حدود 468 هزار بشکه در روز در سال 2019، به 445 هزار بشکه در سال گذشته و 434 هزار بشکه در سه ماهه اول سال 2022 کاهش یافته است.

یک منبع آگاه گفت: «دلیل کاهش تولید فعلی نفت به دلیل ناتوانی وزارت منابع طبیعی اقلیم کردستان در جذب به موقع سرمایه گذاری برای غلبه بر کاهش طبیعی 15 تا 20 درصدی میزان ذخایر سالانه چاه های نفتی است.»

بر اساس اسناد دولتی کاهش تولید نفت در سه میدان نفتی بزرگ - تاوکه، خورمله و تق تق دلیل اصلی کاهش تولید نفت خام در کل اقلیم کردستان است.

کاهش احتمالی تولید نفت اقلیم کردستان اهمیت افزایش تولید گاز طبیعی را برای دولت دو چندان می کند اما پروژه توسعه یکی از بزرگترین میادین گازی در عراق به دلیل نگرانی های امنیتی به حالت تعلیق درآمده است.

نفت این منطقه از طریق حفاری در سنگ های آهکی آن به دست می آید. به گفته کارشناسان انرژی، این روش در ابتدا منجر به بازده بالا در استخراج نفت می شود اما ادامه این روش می تواند به سرعت باعث خشکاندن سطوح نفت و بالا آمدن آب شود.

به گفته یک مقام دولتی و کارشناسان انرژی که کاهش سریع ذخایر نفت چاه ها را ناشی از سوء مدیریت و خصوصیات ویژه زمین شناختی منطقه می دانند، افزایش سطح آب در چندین میدان نفتی، از جمله تق تق دسترسی به نفت را دشوارتر کرده است.

کارشناسان انرژی و منابع صنعتی می گویند جذب سرمایه گذاری بیشتر می تواند منطقه را از ورشکستگی نجات دهد اما شرایط سختی برای جذب سرمایه گذاری پیش روست.

رابین میلز، مدیر اجرایی شرکت مشورتی قمر انرژی، گفت: «توسعه‌ میدانهای نفتی به کندی انجام می‌شود. شرکت‌ها به سختی تأییدیه‌ها را دریافت می‌کنند و اکنون چندین سال است که اکتشافات جدید و قابل توجهی وجود نداشته است.»

او گفت: « کردها بدون اتفاق افتادن تحولات جدید و بزرگ، در آینده ای نزدیک با افول جدی تولید نفت روبه رو خواهند شد.»

شکست های پی در پی در توسعه بخش نفت

به گفته منابعی در اقلیم کردستان، در خوش بینانه ترین حالت، ذخایر نفتی اثبات شده اقلیم کردستان کمتر از 3 میلیارد بشکه است که تنها بخش کوچکی از کل ذخایر ثابت شده 140 میلیارد بشکه عراق است.

اقلیم کردستان عراق اخیرا با موانع جدی در توسعه صنعت نفت روبه رو شده است.

دادگاه عالی فدرال عراق با صدور حکمی در ماه فوریه، مشروعیت تولید و استخراج مستقل نفت توسط اقلیم کردستان را زیر سوال برد که این مسئله باعث شد برخی شرکت‌های خارجی از جمله شرکت‌های آمریکایی ارائه خدمات در میدان های نفتی مانند Schlumberger (SLB.N)، بیکر هیوز (BKR.O) و Halliburton (HAL.N) به فعالیت در این منطقه پایان دهند.

صدور حکم نهایی در پرونده مناقشه بین ترکیه و عراق مربوط به سال 2014 در مورد صدور نفت از طریق خط لوله صادرات نفت بین دو کشور نیز می تواند بی اعتمادی شرکت های خارجی نسبت به فعالیت در اقلیم کردستان را بیشتر کند.

عراق مدعی است که ترکیه با فراهم کردن دسترسی اقلیم کردستان به خط لوله، بدون موافقت بغداد، توافقنامه را نقض کرده است.

به گفته وزارت نفت عراق و منابع آگاه، جلسه نهایی در اتاق بازرگانی بین‌المللی در پاریس در ماه ژوئیه برگزار شد و در چند ماه آینده تصمیم نهایی اتخاذ خواهد شد.

سرمایه گذاران خارجی نفت اولین بار در دوره صدام حسین، رئیس جمهور سابق عراق به کردستان آمدند. این منطقه در آن زمان با ثبات تر و امن تر از بقیه عراق تلقی می شد.

اما ستاره اقبال این منطقه شروع به افول کرده است زیرا شرکت های بزرگ خارجی به دلیل تنش ها بین این منطقه و دولت مرکزی عراق، کاهش ذخایر نفتی کردستان عراق و مشکلات امنیتی، از ادامه کار در این منطقه منصرف شده اند.

اکنون کردستان عراق شاهد فعالیت تنها تعداد انگشت شماری از اپراتور کوچک و متوسط است که بسیاری از آنها نیز از شرایط سخت کار شکایت دارند. اگر فضای سرمایه گذاری در کردستان عراق بهبود پیدا نکند همین تعداد شرکت نیز این منطقه را ترک خواهند کرد.

یکی از افراد مطلع از وضعیت در اقلیم کردستان گفت: «(کردها) در رویا زندگی می کنند و نمی خواهند از این رویا بیدار شوند.»