گروه اقتصادی: بولتن نیوز قصد دارد به صورت روزانه مهمترین تحولات بخش معدن و صنایع معدنی کشور را از طریق بولتن خبری به اطلاع مخاطبان خود برساند. همچنین در گزارش های تحلیلی، مهمترین موضوعات مدیریتی و صنعتی بخش معدن مورد بررسی کارشناسان قرار خواهد گرفت.
تکمیل ۱۲ طرح نیمه تمام معدنی و صنایع معدنی تا اسفند
به گزارش بولتن نیوز، وجیه ا... جعفری گفت: ایمیدرو تا پایان سال جاری، طرحهایی را در زمینه مس، فولاد، سرب و روی، فروکروم، زیرساختی، زغال سنگ، آهک هیدراته و فسفات به بهره برداری میرساند.
وی ادامه داد: میزان سرمایه گذاری پیش بینی شده برای طرحهای مذکور، یک میلیارد و ۴۰۳ میلیون دلار است و برای ۲۸۷۷ نفر، اشتغال مستقیم و برای بیش از ۷۵۰۰ نفر، اشتغال غیر مستقیم ایجاد میشود.
جزئیات طرحهای قابل راه اندازی ۱۴۰۱
رئیس هیات عامل ایمیدرو با اشاره به جزئیات طرحهای قابل راه اندازی در سال ۱۴۰۱ تصریح کرد: ۴ طرح در زنجیره مس شامل «تجهیز و بهره برداری از معدن دره آلو به ظرفیت ۷ میلیون تن خاک سولفوری با عیار ۳۹ صدم درصد و تولید ۱۱۰ هزار تن کنسانتره مس با متوسط عیار سالانه ۲۵ درصد»، «احداث کارخانه لیچینگ به ظرفیت سالانه ۳ هزارتن مس کاتدی»، بخشی از طرحهای قابل راه اندازی امسال است.
وی ادامه داد: «کارخانه فلوتاسیون مس سرچشمه با تولید ۷۰ هزار تن کنسانتره مس و عیار ۲۴ درصد» و «تجهیز و بهره برداری از معدن دره زار به ظرفیت ۱۱ میلیون تن خاک سولفوری با عیار ۳۸ صدم درصد و تولید ۱۵۰ هزار تن کنسانتره مس با متوسط عیار ۲۶ درصد»، از دیگر طرحهای قابل راه اندازی در حوزه مس است.
جعفری با بیان اینکه امسال ۲ طرح در زنجیره فولاد تکمیل میشود، گفت: این طرحها شامل «واحد فولادسازی استانی سفیددشت با ظرفیت تولید ۸۰۰ هزارتن اسلب» و «پرعیارسازی باطله چهاربوق چادرملو با ظرفیت ۵۰۰ هزار تن سنگآهن فرآوریشده و عیار آهن حداقل ۴۵ درصد» است.
وی ادامه داد: «فازیک تجهیز معدن و احداث کارخانه سرب و روی مهدی آباد با ظرفیت ۲۰۰ هزار تن» و «احداث کارخانه تولید آهک هیدراته کوه لار با تولید ۳۰ هزار تن» بخش دیگری از طرحهای قابل راه اندازی امسال است.
رئیس هیات عامل ایمیدرو خاطرنشان کرد: طرحهای دیگر قابل بهره برداری تا پایان اسفند امسال، مشتمل بر «احداث یک پست اسکله بندر پارسیان» و «طرح احداث کارخانجات تولید کود فسفاته با ظرفیت ۶۰۰۰ و ۲۰۰۰۰ تن» است.
وی افزود: «طرح تولید سیلیکومتال مجتمع فروکروم جغتای»، «نیروگاه ۳۶۰ مگاوات برق در استان سمنان» و نیز تعدادی طرحهای های احداث راه دسترسی و تامین برق معادن در مناطق مختلف، در برنامه راه اندازی امسال ایمیدرو است.
همچنین ۳ «پروژه واحد احیاءفولاد استانی قائنات» و «احداث کارخانه طلای هیرد» و «۲ پست اسکله بندر پارسیان» با مجموع رقم سرمایه گذاری ۲۰۸.۳ میلیون دلار و اشتغال مسقیم ۶۰۰ و غیر مستقیم ۴۰۵۰ نفر نیز در سال ۱۴۰۰ تکمیل شده که در سال جاری آماده افتتاح هستند.
فولاد سبز از کدام مسیر؟
سارا اصغری : تولید «فولاد سبز» یا دقیقتر تولید فولاد با کمترین انتشار گازهای گلخانهای یا آلودگیهای مشابه، یک تعهد جهانی بهشمار میرود و در این راستا کشورهای مختلف تولیدکننده فولاد در جهان باید تا سال ۲۰۶۰ میلادی نسبت به بازبینی فرآیندهای تولیدی خود اقدام کنند. ایران نیز به عنوان یکی از بازیگران تولید فولاد در دنیا در رده نهم تولیدکننده این محصول استراتژیک قرار گرفته و باید بیش از هر امر دیگری به سمت تولید فولاد سبز پیش برود. برخی آمارها حکایت از آن دارد که تولید فولاد پس از تولید برق در رتبه دوم آلودگی و موجب انتشار گازهای گلخانهای در سطح جهان قرار دارد.
سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) پروژه «امکانسنجی تولید فولاد سبز» در کشور را با در نظر گرفتن پارامترهای فنی و اقتصادی در دستور کار قرار داده است. این مهم با همکاری ایمیدرو و شرکتهای بزرگ زنجیره فولاد، اجرایی میشود.
به سبب آنکه صنعت فولاد، یکی از تولیدکنندگان دیاکسیدکربن جهان به شمار میرود و بین ۷تا۸ درصد از کل دیاکسید کربن منتشرشده در سال را در جهان تولید میکند، اعمال یک رشته سیاست و قوانین برای جایگزینی فرآیند تولید فولاد کمکربن ضروری است. فولادسازان جهان نیز برای پیوستن به مسیر مهار گرمایش ۵/ ۱ درجهای کره زمین، تلاش چشمگیری را برای این تغییر رویه به کار بستهاند.
با توجه به روند فزاینده انتشار دیاکسیدکربن در ایران، سازمان ایمیدرو پروژه امکانسنجی تولید فولاد سبز در کشور را با لحاظ پارامترهای فنی و اقتصادی در دستور کار خود قرار داده است.
همکاری در زمینه پروژه امکانسنجی تولید فولاد سبز در قالب یک تفاهمنامه بین ایمیدرو، شرکتهای ملی فولاد ایران، بینالمللی مهندسی ایران(ایریتک)، ایراسکو، فولاد مبارکه و فولاد خوزستان، معدنی و صنعتی چادرملو، معدنی و صنعتی گلگهر و سنگ آهنگهر زمین تهیه شده است که نقش هر یک از شرکتهای یادشده را در این پروژه کلان ملی مشخص میکند.
تولید ۶ تا ۱۸ کیلوگرم دیاکسیدکربن بهازای هر تن فولاد
زکریا نایبی، کارشناس حوزه فولاد در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» با تاکید بر این موضوع که تولید فولاد سبز یک ضرورت است و در فرآیند تولید فولاد باید منشأ آلودگیها را پیدا کرد، گفت: آلایندگی در صنعت فولاد بیشتر مربوط به ذوب است و واحدهای نورد به علت استفاده از گاز طبیعی آلایندگی کمتری دارند. در فرآیند تولید فولادخام حجم بالایی گاز دیاکسیدکربن به عنوان یک گاز گلخانهای تولید میشود. به ازای تولید هر تن فولاد خام 6 تا 18 کیلوگرم گاز دیاکسیدکربن تولید میشود و نرخ تولید آن به نوع و ترکیب بار کوره بستگی دارد. انرژی موردنیاز برای ذوب مواد آهندار در کورههای قوس الکتریکی از توان الکتریکی (تقریبا 60 درصد) و انرژی حاصل از فرآیندهای شیمیایی حاصل از ترکیب اکسیژن و کربن تامین میشود. سوزاندن کربن در کوره سبب تولید گاز دیاکسیدکربن میشود.
آلودگیهای مستقیم و غیرمستقیم تولید فولاد
نایبی در ادامه یادآور شد: کارخانههای فولاد به دو صورت مستقیم و غیرمستقیم سبب تولید آلایندگی میشوند. مستقیم از طریق تولید گاز دیاکسیدکربن کارخانههای ذوب و غیرمستقیم از طریق نیروگاههای برق این گاز آلاینده تولید میشود. جمع این دو آلایندگی را اثر محیط زیستی کارخانه فولاد مینامند.
این کارشناس حوزه فولاد در ادامه با اشاره به شارژ کورههایی که سبب آلایندگی میشوند، عنوان کرد: کمترین میزان آلایندگی مربوط به کورههایی است که تمام شارژ آنها از آهن قراضه تشکیل شده است. در این کورهها به ازای هر تن فولاد خام 2/ 6 کیلوگرم گاز دیاکسیدکربن تولید میشود. اگر بار کوره از 80 درصد آهن اسفنجی سرد تشکیل شده باشد به ازای هر تن فولاد خام 1/ 18 کیلوگرم گاز دیاکسیدکربن تولید میشود که سه برابر میزان مربوط به کورهای با 100 درصد شارژ قراضه است. از سوی دیگر آهن اسفنجی حدود 5/ 1تا 2 درصد کربن دارد که سبب تولید گاز دیاکسیدکربن میشود. بنابراین اگر در بار کوره نسبت قراضه به آهن اسفنجی به 70 به 30 درصد برسد، میزان آلایندگی کورههای ذوب بسیار کاهش پیدا میکند.
مصرف قراضه، میزان آلایندگی را کاهش میدهد
نایبی در پاسخ به این پرسش که برای کاهش میزان آلایندگی در کورههای قوس الکتریکی که در ایران بیشتر این فناوری در واحدها فعالیت دارند، چه اقداماتی میتوان انجام داد، گفت: در ایران قراضه کافی برای تولید فولاد وجود ندارد، اما میتوان با فرآوری و پیشگرم کردن آن با گازهای دما بالای خارج شده از کوره، مصرف انرژی کوره و در نتیجه نرخ تولید گازهای آلاینده را کاهش داد.
وی در ادامه با تاکید بر این موضوع که فرآوری قراضه اهمیت بسیاری دارد، تصریح کرد: در صورتی که قراضه تفکیک و خرد شود میتواند نرخ تولید گاز دیاکسیدکربن را به 2/ 6 کیلوگرم به ازای هر تن فولاد خام کاهش دهد. در زمینه آهن اسفنجی نیز باید تا آنجا که امکان دارد، میزان کربن آن را کاهش داد. همچنین در ذوبآهن اسفنجی میتوان از شارژ داغ (استفاده از آهن اسفنجی با حرارت بالا) بهره گرفت که با همین اقدامات ساده و کمهزینه میتوان میزان آلایندگی را از 1/ 18به 5/ 15 کیلوگرم گاز دیاکسیدکربن به ازای هر تن فولاد خام کاهش داد.
این کارشناس فولاد با توضیح این موضوع که بین مصرف انرژی و گاز دیاکسیدکربن تولیدشده رابطه مستقیمی وجود دارد، گفت: فرآیند فولادسازی با 100 درصد قراضه به 477 گیگاژول بر تن انرژی نیاز دارد، درحالیکه در فرآیند فولادسازی با 80 درصد آهن اسفنجی و 20 درصد قراضه، 1140 گیگاژول انرژی مصرف میشود که حدود
5/ 2برابر فرآیند قبلی است. از اینرو 5/ 2برابر گاز دیاکسیدکربن تولید میشود. بنابراین برای کاهش آلایندگی باید میزان مصرف گاز را کاهش بدهیم. همچنین باید به این نکته توجه کرد که اندازهگیری انرژی مصرف شده راحتتر از اندازهگیری گاز دیاکسیدکربن تولید شده است و از همینرو کنترل و بهینهسازی مصرف آن میسر است.
200 تا 300 راهکار برای کاهش مصرف انرژی در زنجیره فولاد
نایبی در پاسخ به این پرسش که آیا راهکارهای مطرحشده نیازمند هزینه بالاست، گفت: میتوان 200 تا 300 راهکار برای کاهش مصرف انرژی در زنجیره فولاد ارائه داد. بسیاری از این روشها به مدیریت بهرهبرداری از کوره مرتبط هستند و به سرمایهگذاری چندانی نیاز ندارند. برای نمونه در کوره قوس میتوان طول قوس را زیادتر کرد و مصرف انرژی را کاهش داد. یا در ذوبگیری فاصله دو زمان ذوبگیری را تا حد ممکن کوتاه کرد، چراکه توقف کار هزینه انرژی را افزایش میدهد. همچنین در کوره قوس، پاتیلی و ریختهگری مداوم بهرهبرداری از کوره را باید به حداکثر و زمان توقف را به حداقل رساند، چراکه تولید مداوم میزان مصرف انرژی را کاهش میدهد.
تولید فولاد سبز؛ از صرفهجویی انرژی تا حفظ محیط زیست
در خصوص تولید فولاد سبز، مجید محمودی، مشاور شرکت مهندسی فولاد مبارکه معتقد است که فولاد سبز تنها با کاهش آلودگی هوا به دست نمیآید، بلکه فرآیند تولید این فلز استراتژیک باید منجر به آلودگی آب و خاک نیز نشود. محمودی در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» درباره ویژگیهای تولید فولاد سبز عنوان کرد: در بحث تولید فولاد مهمترین مساله توجه به صرفهجویی انرژی و حفظ محیط زیست است. فولاد سبز به این معنی است که فولادی سازگار با محیط زیست تولید شود تا کمترین عوارض و آلودگی را برای هوا، خاک و آب ایجاد کند.
محمودی در ادامه با اشاره به فناوری تولید فولاد در کشور خاطرنشان کرد: در ایران عمده تولید فولاد به روش احیای مستقیم انجام میشود که نسبت به تولید با کوره بلند آلودگی کمتری دارد. از آنجا که در احیای مستقیم از گاز طبیعی استفاده میشود، آلودگی چندانی ندارد، اما در کوره بلند از کک و زغالسنگ استفاده میشود و آلودگی بیشتر برای هوا ایجاد میکند. بنابراین شرکتهایی همچون فولاد خوزستان، هرمزگان، فولاد مبارکه و فولاد خراسان از فناوری احیای مستقیم
استفاده میکنند.
وی در ادامه با اشاره به این موضوع که در کشورهای توسعهیافته واحدهای فولادسازی، حداقل میزان آلودگی را دارند، یادآور شد: در آمریکا و کشورهای اروپایی هرچند ممکن است که از فناوری کوره بلند استفاده کنند، اما بهواسطه استفاده از فیلتراسیونهای مناسب میزان آلودگیهای خود را به حداقل ممکن رساندهاند.
بازچرخانی پسابهای صنعتی
مشاور شرکت مهندسی فولاد مبارکه در ادامه خاطرنشان کرد: موضوع دیگر در زمینه تولید فولاد سبز به بازچرخانی پسابهای صنعتی برمیگردد که در این راستا واحدهای فولادسازی باید تمام تلاش خود را به کار گیرند تا این پسابها وارد رودخانه یا آبهای زیرزمینی نشوند و به هیچوجه نباید اجازه بدهند که چنین آبهایی به زمین نفوذ کنند.
محمودی در پاسخ به این پرسش که آیا تولید فولاد سبز نیاز به سرمایهگذاری بیشتری دارد، عنوان کرد: بدون شک به سمت تولید فولاد سبز پیش رفتن نیاز به سرمایهگذاری گسترده دارد که ممکن است بخش خصوصی نتواند از عهده چنین سرمایهگذاریهایی برآید.
وی ادامه داد: معمولا شرکتهای خصوصی توان سرمایهگذاری برای چنین اقداماتی را که سبب حفظ محیط زیست میشوند، ندارند، از همینرو شرکتهای کوچک بهصورت معمول چنین کارهایی را انجام نمیدهند. بنابراین در این زمینه دولت و بهویژه سازمان ایمیدرو باید به کمک چنین شرکتهایی بشتابد و تسهیلاتی برای سرمایهگذاری در زمینه صرفهجویی انرژی و حفظ محیط زیست به آنها بدهد. در این میان شرکتهای بزرگ نسبت به شرکتهای کوچکتر در این زمینه سرمایهگذاریهایی انجام دادهاند، هرچند از سوی این شرکتها همچنان جای کار بسیاری برای این امر وجود دارد.
جانمایی مناسب؛ معیار اصلی تولید فولاد سبز
علاوه بر معیارهایی همچون مصرف انرژی و کاهش آلودگی، کارشناسان محیط زیست معتقدند که جانمایی واحد فولاد سبز یکی از معیارهای اصلی برای تولید فولاد سبز بهشمار میرود. تورج فتحی، کارشناس منابع آب و محیط زیست در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» درباره ویژگیهای تولید فولاد سبز عنوان کرد: با رعایت رئوس و شاخصهای زیستمحیطی در فرآیند یک محصول میتوان به تولید یک محصول سبز رسید. فتحی در ادامه توضیح داد: در هر واحد تولیدی برخی پسماندهای مربوط به مشاغل و برخی پسماندهای مربوط به تولید محصول وجود دارد. اگر هر دو نوع پسماند با رعایت موازین و استاندارد محیط زیست مدیریت شود، مدیریت سبز در حوزه پسماند تعبیر میشود.
فتحی در ادامه با اشاره به این موضوع که مصرف آب در واحدهای تولیدی یکی از شاخصهای تولید فولاد سبز بهشمار میرود، عنوان کرد: برخی صنایع مانند فولاد و پتروشیمی به نسبت سایر صنایع، صنایع آببری بهشمار میروند و به آب بیشتری نیاز دارند؛ از همینرو واحدهای فولادسازی در زمینه آب باید چند اقدام اصولی انجام بدهند، نخست اینکه از هدررفت آب جلوگیری کنند، دوم اینکه برای میزان افزایش آب اقدامات موثری انجام بدهند تا میزان آب مصرفشده برای هر تن فولاد را کاهش بدهند و سوم اینکه پسماند آب صنعتی که به آن «پسماند مایع» گفته میشود را دوباره به چرخه مصرف کارخانه بازگردانند. در برخی مواقع فاضلاب صنعتی دارای مواد شیمیایی پیچیدهای هستند و برای از بین بردن این مواد شیمیایی ضروری است که این فاضلابها تصفیه شوند. به این اقدام در اصطلاح «بازچرخانی آب» گفته میشود. در حقیقت بازچرخانی آب یکی از معیارهای تولید فولاد سبز بهشمار میرود.
این کارشناس منابع آب و محیط زیست در ادامه با تاکید بر این موضوع که در زمینه تولید فولاد جانمایی یکی از معیارهای مهم برای تولید فولاد سبز بهشمار میرود، عنوان کرد: واحدهای فولادسازی که در مناطق کویری واقع شدهاند، عموما در زمینه تامین آب در مضیقه هستند، از اینرو باید بتوانند روی بازچرخانی آب موردنیاز خود کار بیشتری انجام بدهند و تا حد ممکن میزان آب مصرفی خود را کاهش دهند. البته امیدواریم که در سالهای آینده علاوه بر مدیریت مناسب مصرف آب و بازچرخانی صنعتی آب، مباحث آمایشی صنعت فولاد مورد توجه بیشتری قرار گیرد و دستاندرکاران و مسوولان دولتی اجازه ندهند که واحدهای فولادسازی در مناطق کمآب ساخته شوند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا پیش رفتن به سمت تولید فولاد سبز به سرمایهگذاری بالایی نیاز دارد، عنوان کرد: اگر صنعت فولاد با نگاه توسعه پایدار ایجاد شده باشد، نیازمند سرمایهگذاری بالایی است. اگر یک واحد فولاد جانمایی غلطی داشته باشد و موضوع آمایش سرزمین در مورد آن رعایت نشده باشد، حتی اگر تمام شاخصهای مصرف انرژی، آب و محیط زیستی را رعایت کند، نمیتواند در رده فولاد سبز قرار بگیرد. بنابراین تمام واحدهایی که در فلات مرکزی ایران قرار گرفتهاند، نمیتوانند در رده تولید فولاد سبز قرار بگیرند، چراکه تمام آنها مشکل آمایش سرزمینی داشته و جانمایی مناسبی ندارند. این در حالی است که فولاد خوزستان این مشکل را ندارد و اگر با رعایت موازین و شاخصهای تولید یک محصول سبز پیش برود، میتواند جزو واحدهای فولادسازی سبز قرار بگیرد. سایر واحدهای فلات مرکزی ایران اگر ضوابط محیط زیستی و مصرف انرژی را رعایت کنند، تنها ضوابط محیط زیست را رعایت کردهاند، اما فولاد سبز محسوب نمیشوند. بنابراین آن دسته از صنایعی که جانمایی درستی داشته باشند، میتوانند به رعایت شاخصهای تولید سبز به این سمت و سو پیش بروند، اما اگر جانمایی درستی نداشته باشند، هیچگاه نمیتوانند در زمره فولاد سبز قرار بگیرند.
این کارشناس منابع آب و محیط زیست در ادامه با اشاره به واحدهای فولادسازی که در سراسر کشور و بهویژه مرکز ایران شکل گرفتهاند، گفت: واحد ذوب آهن اصفهان بهدلیل قدمت 50 ساله چندان مشمول آمایش سرزمین نمیشود، چراکه در آن زمان جمعیت اصفهان چندان زیاد نبوده و همچنین مشکل تامین آب نداشته است، اما سایر واحدهای بزرگ فولادسازی که در استان اصفهان قرار دارند، بهتر است در یک بازه زمانی 5 ساله و بهصورت برنامهریزیشده به محل مناسب انتقال داده شوند، وگرنه در زمره فولاد سبز قرار نمیگیرند. فتحی در ادامه با تاکید بر این موضوع که صرف وجود معدن در یک منطقه نباید در آن منطقه کارخانه احداث کرد، گفت: کارخانههای فولادسازی باید در کنار آب ساخته شوند. برای نمونه دلیل نمیشود در استانی همچون یزد که معادن بسیاری دارد، کارخانههای فولادسازی ایجاد کرد. هماکنون دشت کاشان بهخاطر کارخانههایی که نزدیکی این دشت ایجاد شدهاند، دچار فرونشست شدهاند. واحدهای فولادسازی را میتوان در کنار آب ایجاد کرد و از طریق راهآهن و ریل مواد معدنی را به آنجا انتقال داد.
وی در پایان تاکید کرد: اگر به دلیل وجود معدن در یک منطقه بدون در نظر گرفتن سایر معیارها یک کارخانه فولادسازی ایجاد و ادعا میکنیم که در غیر این صورت کارخانه احداث شده صرفه اقتصادی نخواهد داشت، بهتر است که آن کارخانه را ایجاد نکنیم و اجازه بدهیم که آیندگان و نسلهای آینده به نحو بهتری از آن معدن بهگونهای که به محیط زیست آسیب وارد نکند، بهرهبرداری کنند، چراکه صرفه اقتصادی تنها زمانی منطقی و معقول خواهد بود که به محیط زیست صدمه وارد نشود، زیرا حفظ محیط زیست قیمتپذیر نیست. بنابراین تاکید میکنم که تولید فولادسازی نیازمند سرمایهگذاری بالایی است.
کلام آخر
بدون شک تولید فولاد سبز نیازمند سرمایهگذاری است و باید در این راستا پیش از هر اقدامی برای تاسیس واحدهای جدید اقدامات آمایش سرزمین انجام گیرد. برای واحدهای ایجادشده اگر امکان جابهجایی وجود دارد، بهتر است که با صرف هزینه این جابهجاییها انجام گیرد. برای شرکتهایی که امکان نقل مکان وجود ندارد نیز باید دستورالعملهایی تدوین کرد تا این واحدها در نهایت دقت شاخصهای محیط زیستی و انرژی را در نظر بگیرند.
همچنین اگر برخی شرکتهای کوچک توان سرمایهگذاری برای تولید فولاد سبز را ندارند و از پیش رفتن به سمت چنین مسیری طفره میروند، باید در این باره تمهیداتی اندیشید. ضروری است که سازمانهای متولی پیشقدم این امر شوند و براساس یک برنامهریزی زمانی از پیش تعیینشده به این سمت گام بردارند.
عملکرد ۱۴۰۰ و بهار فولاد مبارکه
براساس صورتمالی حسابرسینشده منتهی به ۲۹ اسفندماه که توسط شرکت در سامانه کدال منتشر شده، «فولاد» با سرمایه ۳/ ۲۹هزار میلیارد تومان، ۶/ ۱۴۵هزار میلیارد تومان درآمد عملیاتی شناسایی کرده که نسبت به سال ۹۹ با رشد ۸۸درصدی همراه بوده است.
بهاى تمامشده درآمدهای عملیاتی شرکت نیز نسبت به سال قبلتر با رشد ۷۳درصدی همراه بوده که «فولاد» دلیل آن را افزایش نرخ حاملهای انرژی و سایر نهادههای تولید (گندله، کنسانتره و...) اعلام کرده است.
بهرغم رشد هزینهها این شرکت سود ناخالص ۴/ ۷۵هزار میلیارد تومانی را محقق کرده که نسبت به دوره مشابه سال ۹۹ رشد ۱۰۵درصدی داشته است. سال گذشته، فولاد مبارکه در مجموع ۱/ ۸میلیون تن محصول (محصولات گرم، سرد و پوششدار) تولید کرد که نسبت به سال ۹۹ با رشد حدود ۵درصدی همراه بود. از این میزان، «فولاد» ۲/ ۶میلیون تن را در داخل کشور با بهای کل ۴/ ۱۲۵هزار میلیارد تومان به فروش رسانده است.
میزان فروش شرکت در سال قبلتر ۶۴هزار میلیارد تومان بوده است. رشد مبلغ فروش عمدتا به دلیل افزایش نرخ محصولات داخلی در سال ۱۴۰۰ بوده است. محصولات داخلی شرکت به طور میانگین در سال ۱۴۰۰، رشد ۹۳درصدی داشتهاند.
از طرفی شرکت ۱/ ۲۰هزار میلیارد تومان درآمد از صادرات محصولات خود کسب کرده که نسبت به دوره مشابه سال ۹۹ با رشد ۵۱درصدی همراه بوده است. نرخ محصولات صادراتی به طور میانگین ۵۹درصد افزایش داشته که علت آن رشد نرخهای جهانی و البته افزایش نرخ ارز بوده است.
یکی از نکات قابل تامل در صورتمالی مذکور، افزایش ۱۲۳درصدی سایر درآمدهای عملیاتی بوده که عمده دلیل رشد آن، سود ناشی از تسعیر داراییهای ارزی است که نسبت به دوره مشابه سال ۹۹ رشد ۲۴۲درصدی داشته است. این در حالی است که سایر هزینههای عملیاتی نیز با رقم ۳/ ۱هزار میلیارد تومان رشد ۷/ ۵هزار درصدی نسبت به سال قبلتر داشته است. یکی دیگر از آیتمهای صورت سود و زیان ۱۴۰۰ «فولاد» که رشد بالایی نسبت به سال ۹۹ داشته، سرفصل سایر درآمدهای غیرعملیاتی (اقلام متفرقه) است که با رقم ۱/ ۳هزار میلیارد تومان رشد ۲۳۳درصدی نسبت به سال ۹۹ داشته است.
پس از کسر هزینهها از درآمدها در نهایت شرکت به سود خالص ۵/ ۷۵هزار میلیارد تومانی رسیده که ۹۷درصد رشد را نسبت به سال ۹۹ ثبت کرده است. شرکت بهازای هر سهم ۱/ ۲۵۹تومان سود خالص محقق کرده است. نسبت سرمایه در گردش شرکت ۴۵/ ۱ است که نشان از آن دارد که «فولاد» برای سرمایهگذاری گزینهای مناسب است. لازم به توضیح است که سرمایه در گردش نشاندهنده توانایی مالی یک شرکت درکوتاهمدت است و از تقسیم داراییهای جاری بر بدهیهای جاری محاسبه میشود. در صورتی که این نسبت بین ۲/ ۱ تا ۲باشد، بیانگر این موضوع است که شرکت توانایی سودسازی داشته و در شرایط مناسبی قرار دارد.
عملکرد فصل بهار «فولاد»
براساس آخرین گزارش عملکرد ماهانه (خردادماه) «فولاد» در فصل بهار ۸/ ۱میلیون تن محصول تولید کرده که نسبت به فصل زمستان افت ۴/ ۹درصدی و نسبت به بهار ۱۴۰۰ افت ۷/ ۷درصدی را تجربه کرده است. میزان فروش شرکت در سهماه بهار ۱/ ۴۸هزار میلیارد تومان بوده که از این مبلغ ۱۷هزار میلیارد تومان از فرش محصولات به داخل کشور و ۷/ ۱هزار میلیارد تومان ماحصل فروش صادراتی شرکت بوده است. در دوره مشابه سال قبل میزان کل فروش شرکت ۳۴هزار میلیارد تومان بود.
سرنوشتِ نامعلومِ ۱۳۰۰ کارگرِ بیکار شدهی معدنِ کرومیتِ آسمینون/ کارگرانی که یک شبه بیکار شدند
دو ماه از بلاتکلیفیِ کارگران معدنِ کرومیتِ آسمینون کرمان میگذرد. اردیبهشت ماه امسال کارفرما به این بهانه که کارِ این معدن صرفهی اقتصادی ندارد، معدن را تعطیل و ۱۳۰۰ کارگر را از کار بیکار کرد. این موضوع البته تازگی ندارد، اوایل سال گذشته نیز معدن به همین بهانه تعطیل شد. آن تعطیلی اما بعد از اعتراض کارگران و ورودِ فرماندار، استاندار، نماینده مجلس و سازمان صنعت و معدن کرمان به پایان رسید و کارگران اول اردیبهشت پارسال به کار خود برگشتند. تعطیلیِ امسال اما هنوز ادامه دارد…
کارگران میگویند: اینبار اعتراض نکردیم و کار را به فرماندار و استاندار سپردیم. استاندار پیشتر به «ایلنا» گفته بود که از طریق فرمانداری پیگیرِ کارِ کارگران است و به زودی نتیجه را اعلام میکند. حالا نزدیک به دو ماه میگذرد اما کارگران همچنان بیکارند. از قرار معلوم و آنطور که کارگران مطلع شدهاند، شورایعالی معادن قرار است در این خصوص نظر بدهد. وزارت کار هم گفته «اقدامات لازم برای برقراری بیمه بیکاری کارگران بیکار شده کرومیت آسمینون صادر شده است.»
کارگران میگویند: ۲ ماه است بیکاریم، کارفرما حقوق اردیبهشت را نداد، معدن را تعطیل کرد و از آن زمان تا امروز هیچ حقوقی نداریم. هر چه از کارفرما درخواست میکنیم که حداقل حقوق اردیبهشت ما را بدهد به نتیجه نمیرسیم. ناچار هستیم بیمه بیکاری بگیریم.
هنوز بیمه بیکاری کارگران برقرار نشده است. آنها میگویند: برای بیمه بیکاری ثبت نام کردیم و آنطور که گفتهاند قرار است از پانزدهم مرداد بیمه بیکاری را پرداخت کنند که تا آن زمان بدون حقوق سر میکنیم. حتی دفترچهی بیمهی ما دیگر اعتبار ندارد که قرار است از اول ماه مشکل آن نیز حل شود.
به گفتهی آنها؛ برخی از کارگران در شرف بازنشستگی هستند و تعطیلیِ معدن و گرفتنِ بیمه بیکاری به ضرر آنهاست. کارگری که ۱۸ سال سابقهی کارِ سخت در معدن دارد و دو سال تا رسیدنِ دوران بازنشستگیاش نمانده، حالا بلاتکلیف مانده و احتمالا مشکلات بسیاری برایش پیش میآید.
آیا با گرفتنِ بیمه بیکاری توالی اشتغال به هم میخورد و کارگران به جای بیست سال کار باید ۲۵ سال کار کنند تا بازنشست شوند؟ محسن باقری (عضو هیأت مدیره شوراهای اسلامی کار استان تهران) در پاسخ به این سوال به ایلنا میگوید: دورهی بیمه بیکاری عادی محسوب میشود اما اگر کارگران بعد از دورهی بیمه بیکاری، دوباره به یک کار سخت و زیانآور مراجعه کنند توالی اشتغال آنها به هم نمیخورد. یعنی قبل و بعد از بیمه بیکاری اگر شغل سخت و زیانآور باشد توالی همچنان سر جای خود است.
اگر کارگری در شرف بازنشستگی باشد، مثلا ۱۹ سال تجربهی کارِ سخت و زیانآور داشته و حالا مجبور شده از بیمه بیکاری استفاده کند، آیا با همان بیست سال سابقه بازنشست میشود؟ باقری در پاسخ به این سوال نیز میگوید: اگر سن این کارگر زیر ۵۰ سال باشد خیر، کارگر بازنشست نمیشود و باید بعد از اتمام بیمه بیکاری آن یک سال را در شغل سخت و زیانآور دیگری ادامه بدهد تا بیست سال پر شود و بتواند از توالی اشتغال استفاده کند.
کارگری که سالها و ماههای پایانیِ خدمت او به دوران گرفتنِ مستمریِ بیمه بیکاری ختم شود، ضرر بسیاری متحمل میشود؟ باقری میگوید: چون معمولا مستمریِ بیمه بیکاری پایینتر از حقوق فرد است و مبنای محاسبهی مستمری بازنشستگی دو سال آخر بیمهپردازی است در نتیجه مستمریِ بازنشستگیِ کارگر کاهش پیدا میکند.
اتفاقی که امروز برای ۱۳۰۰ کارگرِ معدنِ کرومیتِ آسمینون کرمان افتاده در سال ۹۳ برای کارگران معدنِ ذغال سنگ البرز غربی افتاده بود. در آن زمان معدن البرز غربی تعطیل شد و تعداد بسیاری از کارگران بیکار شدند. در بین کارگران بیکار شده آنها که چیزی به دورانِ بازنشستگیشان نمانده بود بیش از همه آسیب دیدند. آنها بعد از سالها کارِ سخت بازنشست شدند و چون مبنای محاسبهی مستمریِ بازنشستگیشان به دورانِ دریافتِ مستمریِ بیمه بیکاری برخورد کرده بود در نتیجه مستمریِ کمی دریافت کردند. کارگرانِ بازنشسته البرز غربی از آن سال تا امروز هر چند وقت یکبار برای پیگیریِ حقوقشان به تهران میآیند اما هنوز به نتیجه نرسیدهاند.
هنوز تکلیفِ کارگران معدنِ کرومیتِ آسمینون کرمان به طور کامل مشخص نشده است. معلوم نیست اگر معدن تعطیل شود چند نفر از این ۱۳۰۰ نفر با مشکلاتی مشابه کارگران معدن البرز غربی مواجه میشوند و اصلا چند نفرِ دیگر میتوانند در کارِ سخت و زیانآور کار کنند تا توالیِ سالها کارِ سخت و زیانآور آنها حفظ شود. این کارگران بعد از سالها کارِ سخت و زیانآور حالا یکباره از کار بیکار شدهاند و منتظرند ببینند مسئولین چه تصمیمی برای آنها میگیرند.
آنها میگویند: غیراقتصادی بودنِ فعالیتِ معدن بهانه است و اگر کارفرما نمیتواند معدن را اداره کند او را خلع ید کنند تا ۱۳۰۰ کارگرِ بعد از سالها کار در بدترین و سخترین شرایط یک شبه بیکار نشوند./ایلنا
۷۰ درصد فولاد تمیز دنیا به روش کوره بلند تولید میشود
مجمع عمومی عادی سالیانه شرکت ذوبآهن اصفهان برای سال مالی منتهی به ۲۹ اسفندماه ۱۴۰۰ لحظاتی قبل با حضور بیش از ۷۳ درصد سهامداران آغاز شد.
ایرج رخصتی، مدیرعامل شرکت ذوبآهن اصفهان، در ابتدای این نشست به ارائه گزارش عملکرد هیئت مدیره پرداخت و اظهار کرد: ساختمان و زیرساخت بیشترین مصرف فولاد به ویژه فولادهای با کیفیت بالا را در دنیا دارد.
وی افزود: ایران از نظر مصرف فولاد خام به عنوان یک شاخص توسعه یافتگی رتبه هشتم را دارد. ذوبآهن ۶۴ درصد تیرآهن کشور را تامین میکند. جایگاه شرکت ذوبآهن در وضعیت و صنعت در رتبه سوم تولید فولاد خام با ۲۴۸۹ هزار تن فولاد خام داشته است.
مدیرعامل شرکت ذوبآهن اصفهان گفت: شرکت ذوبآهن تنها شرکتی است که در سال ۱۴۰۰ نسبت به سال ۱۳۹۹، پنج درصد رشد تولید فولاد داشته است.
رخصتی افزود: شمش اگر بخواهد به حوزه خلیج فارس صادر شود برای شرکتهای ایرانی بهتر است، زیرا عوارضی به محصولات نهایی بسته شده است که برای ایران مقرون به صرفه نیست.
ذوبآهن مشکل تامین برق ندارد
وی افزود: وضعیت تولید طی ۳ سال اخیر نشان میدهد همه محصولات با رشد تولید مواجه بودهاند. طی سه سال اخیر تیرآهن، میلگرد، کلاف و شمش در سال ۱۴۰۰ نسبت به دو سال گذشته رکورد جدیدی در صادرات به ثبت رسانده است. این شرکت در سال گذشته یک میلیون و ۱۱۷ هزار تن محصولات فولادی به ارزش ۱۴۹ هزار میلیارد ریال شده است.
مدیرعامل شرکت ذوبآهن اصفهان گفت: در فضای کسبوکار تهدیدها و فرصتها مختلفی پیش روی خود داریم. دولت وعده داده است که در چهار سال ۴ میلیون مسکن بسازد که فرصت خوبی برای شرکت ذوبآهن برای تامین مصالح ساختمانی دارد.
رخصتی افزود: وجود زنجیره کامل فولاد شرکت ذوبآهن یکی از شرکتهایی است که این زنجیره کامل را دارد. تولید فولاد خام تمیز کاملا با استراتژی ذوبآهن سازگار است. ۷۰ درصد فولادهای تمیز در دنیا به روش کوره بلند تولید میشود که شرکت ذوبآهن نیز از همین موقعیت برخوردار است.
وی ادامه داد: امروز اگر در شرکت ذوبآهن مشکل تامین برق نداریم به دلیل وجود زیرساخت تولید ۲۴۰ مگاوات برق در این شرکت است.
مدیرعامل شرکت ذوب آهن اصفهان گفت: این شرکت در سال گذشته موفق به فروش یک میلیون و ۳۱۸ هزار تن محصول فولادی در داخل کشور به ارزش ۱۸۷ هزار میلیارد ریال شده است. همچنین فروش داخلی ۱۵ هزار میلیارد ریال در محصولات فرعی داشته است.
آمادگی ذوبآهن برای سرمایهگذاری در حوزه معدن
مدیرعامل شرکت ذوبآهن اصفهان خاطرنشان کرد: این شرکت از کمیتههای تخصصی به منظور رصد بازار کسبوکار استفاده میکند. ذوبآهن تنها یک شرکت نیست بلکه صنعتی است که ریشه در تاریخ دارد به همین دلیل ظرفیت آن در حوزه منابع انسانی قابل توجه است.
رخصتی افزود: از دهه ۵۰ به بعد، پروژههای سنگینی در این شرکت اجرا شده است. اما هر حرکتی که در این شرکت انجام میشود با مجوزات محیط زیستی انجام میشود.
وی ادامه داد: یکی از حرکتهایی که امروز باید مورد توجه قرار گیرد فروش مویرگی است. بنابراین استراتژی این شرکت فروش محصولات از طریق مراکز فروش خدماتی انجام میشود. ما محصولات خاصی را تولید میکنیم که طبیعتا مشتریان خاصی هم دارند.
مدیرعامل شرکت ذوبآهن اصفهان با بیان اینکه این شرکت اعتبار خوبی نزد شبکه بانکی دارد، اظهار کرد: اگرچه ما مشکلات نقدینگی داریم اما گردش مالی ما منطق مهندسی دارد.
رخصتی خاطرنشان کرد: آمادهسرمایهگذاری در حوزه معدن هستیم.
مدیرعامل شرکت ذوبآهن گفت: ایران به ۷ هزار سوزن ریل نیاز دارد. با توجه به اینکه هر سوزن ریل ۶۰۰ میلیون تومان سودآوری دارد به دنبال کامل کردن تولید خود در این حوزه هستیم. اکنون بخش اصلی این قطعه در شرکت ذوبآهن تولید میشود.
رخصتی خاطرنشان کرد: سود ناخالص شرکت در سال ۱۴۰۰ به میزان ۳۹ هزار و ۴۹۰ میلیارد ریال بوده که افزایش ۱۲ درصدی نسبت به سال قبل دارد. سود عملیاتی شرکت در سال ۱۴۰۰ به میزان ۲۲ هزار و ۷۷۱ میلیارد ریال بوده که افزایش ۱۰ درصدی نسبت به سال قبل داشته است.
وی ادامه داد: همچین سود خالص شرکت در سال ۱۴۰۰ به میزان ۲۰ هزار و ۱۹۰ میلیارد ریال بوده که افزایش ۲۸ درصدی نسبت به سال قبل دارد./ایراسین
تمرکز فولاد هرمزگان بر کاهش قیمت تمام شده تولید/ بهترین عملکرد در میان فولادی ها؟
چندی پیش مدیرعامل فولاد هرمزگان از کاهش قیمت تمام شده تولید در این مجموعه خبر داد و گفت: فولاد هرمزگان در میان فولادی ها بهترین عملکرد را از نظر کاهش قیمت تمام شده تولید داشته است، از اینرو درصد رشد سودآوری این شرکت در وضعیت بسیار خوبی قرار دارد.
درواقع بر اساس این گفته باید انتظار افزایش قدرت رقابت پذیری بیشتر برای فولاد هرمزگان متصور بود.
اما پیش از بررسی هر موضوع دیگر باید به مسئله قیمت تمام شده پرداخت که چه تعریفی را در اقتصاد به خود اختصاص داده است.
قیمت تمام شده یک محصول تولید شده به هزینه های مستقیمی گفته می شود که توسط آن شرکت یا بنگاه اقتصادی برای تولید کالا یا محصول صورت می گیرد. این بهای تمام شده شامل، هزینه موارد مصرفی در تولید کالا، هزینه های مستقیم نیروی کار و … است. درنتیجه فولاد هرمزگان باید در تمامی بخش های موثر در تولید اقداماتی را انجام داده باشد که منجر به کاهش قیمت تمام شده شود.
این اقدامات باید در بخش تامین مواد اولیه ، انرژی، تامین قطعات و نوسازی خطوط تولید، محیط زیست، حمل و نقل و دیگر فاکتورهای موثر در تولید صورت بگیرد تا در نهایت این مجموعه به کاهش قیمت تمام شده دست پیدا کند.
درحالی مدیرعامل فولاد هرمزگان از کاهش قیمت تمام شده خبر می دهد که در سال جاری هزینه های حمل و نقل، حقوق پرسنل و... با افزایش همراه شده است. از سویی دیگر مواد اولیه نیز در برهه ای به دلیل تنش میان روسیه و اوکراین هم در بازارهای جهانی با افزایش قیمت همراه شدند که این عوامل می تواند در رشد قیمت تمام شده تاثیر گذار باشد.
درنتیجه باید این موضوع را در بخش های دیگر از جمله استفاده از روش هایی برای صرفه جویی در مصرف انرژی یا نوسازی خطوط تولید با همکاری شرکت های دانش بنیان جستجو کرد.
درواقع با توجه به موارد مطرح شده، باید فولاد هرمزگان از روش های زیرسقفی برای افزایش بهره وری استفاده کند تا بتواند میزان قیمت تمام شده را کاهش دهد. درواقع توجه به تکنولوژی و در کنار آن رعایت استانداردهای محیط زیستی می تواند در این بخش موثر باشد.
اما در کنار این موارد، کاهش قیمت تمام شده دستاورد مهم دیگری برای فولاد هرمزگان به همراه دارد و آن افزایش توان رقابتی است که بر میزان فروش این مجموعه اثر گذار خواهد بود. همچنین در بازارهای صادراتی و با توجه به مزیت نزدیکی به آب های آزاد، کاهش قیمت تمام شده می تواند امتیاز خوبی برای حضور فولاد هرمزگان در بازارهای صادراتی است.
این در حالی است که در سال جاری چین و ترکیه در بازارهای منطقه تاخت و تاز بسیار داشتند که تهدیدی برای بازارهای صادراتی فولاد بود. اما حالا فولاد هرمزگان با توجه به کاهش قیمت تمام شده و در کنار آن افزایش کیفیت در حد استانداردهای جهانی، فرصتی در اختیار دارد که می تواند ارز آوری خود را افزایش دهد.
درواقع اصلی ترین مزیت ایجاد شده برای فولاد هرمزگان می تواند در بازارهای صادراتی باشد که حالا با کاهش قیمت تمام شده سعی بر توسعه آن دارد. به هر میزان که قیمت تمام شده در بخش درون سازمانی فولاد هرمزگان کاهش پیدا کند این مجموعه توان رقابتی بیشتری کسب می کند. از سویی دیگر این صرفه جویی در هزینه ها می تواند بر تامین نقدینگی طرح های توسعه اثر گذار باشد.
فولاد هرمزگان با این اقدامات یک تیر و چند نشان را محقق کرده که در نهایت به افزایش سوددهی شرکت ختم می شود و می تواند سهم این مجموعه در بورس را افزایش دهد.
۸۵ درصد از ماشینآلات بخش معدن خراسان رضوی فرسوده هستند
محمد توکلی روز شنبه افزود: فرسودگی ماشین آلات در این بخش با وجود ذخایر قابل توجه معدنی در کشور باعث شده است، معدنکاران ایرانی در شرایط ناعادلانه با معدنکاران جهانی رقابت کنند.
وی اظهار داشت: به تازگی واردات ماشین آلات معدنی بدون سابقه ساخت در داخل کشور بدون محدودیت آزاد شده است و در سایر ماشین آلاتی که توان ساخت داخل آنها وجود دارد، واردات انجام نخواهد شد.
معاون سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی گفت: هماکنون ۴۸۳ معدن به دلیل عدم صلاحیت فنی و مالی بهرهبردار و کمبود ماشین آلات معدنی به صورت غیرفعال و راکد درآمدهاند و حداکثر تلاش این سازمان فعالسازی این معادن از طریق اعطای تسهیلات به بهرهبرداران و معرفی آنان برای واردات ماشینآلات دسته دوم برای شروع کار است، در غیر این صورت از طریق مزایده واگذار میشوند.
توکلی افزود: نخستین مزایده در این خصوص برای واگذاری ۲۸۰ معدن با حضور ۲۳۰ نفر از متقاضیان بخش خصوصی برگزار شد که نتایج آن بزودی اعلام می شود، تا پایان سال ۲ مزایده دیگر برگزار خواهد شد.
وی با اشاره به صدور پروانه بهره برداری برای ۱۰ معدن جدید در خراسان رضوث طی سه ماهه نخست امسال گفت: بیش از ۹۰۰ معدن با استخراج اسمی ۲.۸ میلیارد تن در سال در این استان پروانه بهرهبرداری دارند.
پیشرفت فیزیکی 3 پُست اسکله پارسیان از 90 درصد عبور کرد
پُست اسکله های هفت، پنج و هشت منطقه ویژه صنایع انرژی بر پارسیان به ترتیب با پیشرفت فیزیکی 99، 98 و 90 درصد، در فهرست افتتاح طرح های ایمیدرو قرار گرفت.
همچنین پست اسکله شماره سه بندر پارسیان دارای 72 درصد پیشرفت فیزیکی است.
گزارش عملکرد بنادر منطقه ویژ اقتصادی پارسیان حاکی است؛ در فاز نخست 2.68 میلیون متر مکعب عملیات لایروبی در بنادر پارسیان صورت گرفته است.
صادرات و واردات در پارسیان
طبق آمار طی سه ماهه نخست امسال، 225 هزار تن محصول از اسکله های هفت و هشت پارسیان صادر شده است و 30 هزار تن پودر آلومینیوم در مدت یاد شده وارد کشور شده است.
منطقه ویژه اقتصادی صنایع انرژی بر پارسیان از بزرگترین بنادر تخصصی صنعتی، معدنی و تجاری کشور خواهد بود که نیاز تخلیه و بارگیری چهار صنعت عمده انرژی بر شامل پتروشیمی، فولاد، آلومینیوم و سیمان واقع در پارسیان و لامرد را پاسخگو است. این منطقه اقتصادی از زیرمجموعه های ایمیدرو محسوب می شود./
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com