مروری بر مناسبت های امروز ۹ اردیبهشت

گروه سیاسی: در روز نهم اردیبهشت اتفاقات مختلفی در طول تاریخ رخ داده اند و قرار است مروری داشته باشیم بر چند تا از مهم‌ترین آن اتفاقات. چند مورد انتخابی ما این اتفاقات هستند:  روز جهانی قدس، روز شوراها،  سالروز درگذشت احسان طبری ایدئولوگ برجسته حزب توده در ایران سال۱۳۶۸، سالروز تولد محمد معین محقق و گردآورنده "فرهنگ فارسی معین" سال ۱۲۹۷.

روز جهانی قدس:

روز قدس یا روز جهانی قدس، توسط امام خمینی (ره) به عنوان یک روز رسمی برای حمایت از مردم فلسطین نامگذاری شد. حضرت امام خمینی (ره)، ۱۳ رمضان ۱۳۹۹ق (۱۶ مرداد ۱۳۵۸ش) در پیامی خطاب به مسلمین ایران و جهان، آخرین جمعه ماه رمضان را روز قدس نامیدند و از مسلمانان جهان و دولت‌های اسلامی خواستند برای کوتاه کردن دست دولت اسرائیل و پشتیبانان آن به هم بپیوندند. این پیام در واکنش به حمله نیرو‌های اسرائیلی به مسجدالاقصی و همچنین بمباران جنوب لبنان صادر شد.

نامگذاری آخرین جمعه ماه رمضان به عنوان روز قدس، با حمایت بسیاری از روشنفکران و هنرمندان مواجه شد و امروزه علاوه بر ایران، در کشور‌های مختلفی از جهان، راهپیمایی و مراسم روز قدس برگزار می‌شود که بنابر گزارش منابع خبری، این تعداد به ۸۰ کشور در قاره‌های مختلف جهان می‌رسد.

روز شوراها:

در راستای مشارکت توده مردم مسلمان ایران در تعیین سرنوشت خویش، امام خمینی رحمه الله در نهم اردیبهشت ماه ۱۳۵۸، فرمان تاریخی خویش را مبنی بر تثبیت حاکمیت ملت ایران بر سرنوشت خویش و تشکیل شورا‌های اسلامی به شورای انقلاب، اعلام کرد:

در جهت استقرار حکومت مردمی در ایران و حاکمیت مردم بر سرنوشت خویش که از ضرورت‌های نظام جمهوری اسلامی است. لازم می‌دانم بی درنگ به تهیه آیین نامه اجرایی شورا، برای اداره امور محل شهر و روستا در سراسر ایران اقدام و پس از تصویب به دولت ابلاغ نمایید تا دولت بلافاصله به مرحله اجرا درآورد.

اولین انتخابات رسمى شورا‌های اسلامی براساس قانون اساسى؛ هفتم اسفند ۱۳۷۷ یعنى ۲۰ سال بعد از پیروزى انقلاب اسلامی برگزار شد که در چارچوب برنامه توسعه سیاسى و گسترش نهادهاى مدنى و مشارکت عمومى بود. در این انتخابات حدود ۱۸۵ هزار نفر اعضاى اصلى و على‌البدل در سراسر کشور از سوی مردم برگزیده شدند و سرانجام آغاز به کار شوراهاى شهر و روستا به‌طور رسمى در سالروز پیام امام خمینی و با صدور پیام ویژه‌ای از سوی آیت الله خامنه‌ای در روز نهم اردیبهشت ۱۳۷۸  صورت گرفت و بدین ترتیب شورا‌ها دوره چهار ساله مسئولیت‌شان را آغاز کردند.

سالروز درگذشت احسان طبری ایدئولوگ برجسته حزب توده در ایران سال۱۳۶۸:

احسان طبری در سال ۱۲۹۵ ش در ساری به دنیا آمد. در سنین جوانی به مارکسیسم گروید و در سال ۱۳۱۶ همراه با ۵۲ نفر به زندان رضاشاه افتاد و تا زمان تبعید رضاخان، در زندان باقی ماند. طبری سپس در فعالیت‏های حزب توده مشارکت کرد و پس از ترور نافرجام شاه در ۱۳۲۷ و اعلام غیرقانونی بودن حزب توده، به اعدام محکوم شد. او پس از این واقعه به مسکو رفت و پس از اتمام تحصیلات در آکادمی این شهر، به مقام استادی دست پیدا کرد. احسان طبری پس از ۹ سال اقامت در شوروی، به آلمان شرقی عزیمت کرد و دوره آکادمیک علوم اجتماعی را گذراند و پس از اخذ مقام علمی، سال‏ها در آن کشور به تدریس پرداخت.

طبری در سال ۱۳۵۷، همزمان با اوج‏گیری قیام مردم و انقلاب اسلامی پس از ۳۰ سال دوری به ایران آمد و فعالیت‏های سیاسی خود را با بازگشایی حزب توده از سر گرفت. در سال ۱۳۶۲ فعالیت حزب او مغایر مصالح جمهوری اسلامی شناخته شد و احسان طبری به اتفاق کادر رهبری حزب، دستگیر و زندانی شد. احسان طبری در زندان به اشتباهات خود و حزب اعتراف کرد و کتاب «کژ‌راهه» (چاپ ۱۳۶۶) را در این زمینه نوشت. او همچنین مشغول نگارش کتاب «آورندگان اندیشه خطا» حاوی کنکاشی در اندیشه‏های احمد کسروی، صادق هدایت و سیدحسن تقی‏زاده بود که با مرگ او ناتمام ماند. شکنجه و امید، فرهاد چهارم، ترانه خواب‏گونه و سفر جاده و… از دیگر آثار اوست. احسان طبری هنگام مرگ در سال ۱۳۶۸ ش، ۷۳ سال داشت.

سالروز تولد محمد معین محقق و گردآورنده "فرهنگ فارسی معین" سال۱۲۹۷:

محمد معین در روز ۹ اردیبهشت ۱۲۹۷ در محلهٔ زرجوب رشت زاده شد. پدرش شیخ ابوالقاسم از روحانیان شهر رشت بود. بر اساس صفحهٔ اول دستخطّی که وی در مورد زندگی خود نوشته، تاریخ تولد وی ۱۷ رجب سال ۱۳۳۲ (قمری) برابر با ۲۱ خرداد سال ۱۲۹۳ است. در متن دانشنامهٔ دکترا، سال تولَد وی ۱۲۹۱ ذکر شده‌است، ولی در نوشتهٔ قاب‌شده‌ای که در خانهٔ وی و در اتاق کارش به دیوار آویخته‌است تاریخ تولد او دوشنبه ۹ اردیبهشت ۱۲۹۷ نوشته شده‌است.

از آغاز سال ۱۳۲۵ شمسی که چاپ لغت‌نامه دهخدا طبق قانون، در مجلس شورای ملی آغاز شد، معین به همکاری علی‌اکبر دهخدا برگزیده شد. در دی ماه ۱۳۳۴ با موافقت علی‌اکبر دهخدا، سازمان لغتنامه از منزل شخصی دهخدا به مجلس شورای ملی منتقل شد و براساس وصیت‌نامه دهخدا، معین به ریاست امور علمی آن سازمان منصوب گردید. در اسفند ۱۳۳۶ سازمان مذکور به دانشکده ادبیات دانشگاه تهران انتقال یافت و طبق اساسنامه مصوب شورای دانشگاه، ریاست سازمان لغت‌نامه به عهده محمد معین گذاشته شد. وی این سمت را تا آخرین روزی که دچار سکته گردید به عهده داشت.