پنل‌های خورشیدی می‌تواند زهر بحران برق را بگیرد

گروه اقتصادی- مصطفی مطهری: این روزها قطعی مکرر برق در اکثر نقاط کشور در شکل فراگیر آن به یکی از معضل های پر بحث تبدیل شده است؛ در واقع آنچه در این باره در حال رخ دادن است با دلایل عمده و عدیده ای همراه است. اگرچه بعضی از این دلایل طبیعی است و با فعل و انفعالات طبیعت همراه بوده است مانند کمبود بارش باران و ...

به گزارش بولتن نیوز،اما با این حال دلیل اصلی و مهم در این باره عدم توجه بخش های دولتی به مدیریت شرایط موجود در قالب طرح و برنامه های از پیش تعیین شده برای جلوگیری از وقوع شرایط مذکور است. بطوریکه عدم راه اندازی نیروگاه های تولید برق و فقدان بروز رسانی سیستم های برق رسانی و فرسودگی روزافزون شبکه تولید برق کشوری، از جمله دلیلی است که با دولت و عملکرد ناقص آن مرتبط می باشد.

حال اتفاق رخ داده است و قطعی های برق بجان مردم و صاحبان صنایع و کارخانجات در عرصه صنعتی - تولیدی افتاده است. از این رو دو راهکار مهم در این باره وجود دارد که باید هر چه سریع تر به مرحله اجرا برسد. اول اینکه دولت با تخصیص اعتباراتی در این باره باید بازسازی، نوسازی و بهینه‌سازی شبکه برق را در دستور کار قرار دهد. راهکار دوم در این باره روی آوردن بخش های تولید انرژی به جایگزین ها است؛ بطوریکه استفاده برق مولدهای تجدیدپذیر در دستور کار قرار گیرد.

نکته قابل توجه در این باره زمان بر بودن دو راهکار مذکور است. با این حال با توجه به نیاز مبرم و ضروری کشور و نگاه به آینده، باید مسئولان امر دست به کار شوند. مضافاً اینکه قابل توجه است که میزان هزینه های برآورد شده (فارغ از نوسازی هایی که می باید انجام بگیرد) در این عرصه در راستای تحول بخشی زیرساختی در تولید برق نیز باید براساس صرفه های اقتصادی سنجیده شود.

به نظر می رسد تولید برق با روش مولدهای تجدیدپذیر در استفاده و نصب صفحه‌ها یا پنل‌های خورشیدی در کشور ما امری در دسترس و قابل حصول است. چرا که استعداد فوق العاده اقلیمی ایران در تامین انرژی های نو می تواند بستری آماده به شمار آید. در واقع براساس آمارها و بر آوردهای علمی، ایران از جمله کشورهایی است که پتانسیل بالایی در زمینه انرژی خورشیدی دارد؛ بطوریکه وجود ۳۰۰ روز آفتابی(متوسط سالانه بیش از ۲۹۰۰ ساعت) در بیش از دو سوم آن و متوسط تابش ۵,۵ – ۴,۵ کیلووات ساعت بر متر مربع در روز موجب شده تا ایده استفاده وسیع و گسترده  در این باره(در بخش تولید خانگی و مصرف در ابعاد ریز و کوچک) مطرح باشد.

واقعیت امر این است امروزه استفاده از سیستم‌های برق خورشیدی(پاکستان، استرالیا، آمریکا، آلمان، فرانسه، انگلیس، ژاپن، هند، امارات، چین، مکزیک) نه تنها متداول شده بلکه با استفاده از این پنل ها می توان نیاز شبکه برق و انرژی الکتریکی را تأمین کرد.

این موضوع تواترگونه در تولید برق با وجود استعداد و قابلیت بالای ایران در تامین انرژی خورشیدی نیازمند به توانمند سازی بخش خصوصی در این عرصه است. در واقع دولت می بایست ضمن آغاز عملیات های تولید برق از طریق صفحه های خورشیدی با باز گذاردن فضا برای فعالیت بخش خصوصی در این باره و تأمین منابع مالی برای آنها و حمایت از فعالیت های موجود در این عرصه، پروژه مذکور را کلید بزند. بطوریکه بنا به گفته و باور برخی از کارشناسان و صاحب نظران در حوزه انرژی خورشیدی، ایران در صورت داشتن برنامه و همت مدیریتی در تجهیز مساحت بیابانی کشور به سامانه‌های دریافت انرژی تابشی می‌تواند انرژی مورد نیاز بخش‌های گسترده‌ای از منطقه را تأمین و در زمینه‌ صدور انرژی برق فعال باشد. البته این ایده باید در بلند مدت مد نظر باشد؛ چونکه اولویت امروز تأمین برق در عرصه داخلی می باشد.

در حقیقت وقتی نیاز به پرداختن این ایده جدی تر می شود که بنا به گفته مسئولان امر در حوزه توانیر قطعی برق تا اصلاح سازی شبکه برق تا سال ۱۴۰۳ طول می کشد؛ با این اوضاف دولت مجبور به انجام فعل مذکور در مسیر تولید برق به روش جدید در کنار بهینه سازی و نوسازی شبکه برق است. بازوی کمکی و حتی مجری این طرح ها می توان بخش خصوصی باشد؛ بطوریکه دولت با واگذاری مسئولیت مذکور به بخش خصوصی، می تواند در مقام ناظر در این پروژه تحول بخش در حوزه تولید برق عمل کند.

با این حال مسئله به این سادگی که گفته شد نیست؛ چرا که در وهله اول باید جذابیت هایی برای سرمایه‌گذاران در این باره خلق کرد و آنها را از وضعیت بی‌انگیزگی خارج کرد. به این دلیل که براساس تجارب گذشته و فعالیت های انجام شده در این عرصه توسط بخش خصوصی(در خوزستان، خراسان جنوبی و ...) نرخ سود بانکی از سرمایه‌گذاری در حوزه تولید برق پاک سود بیشتری دارد؛ بنابراین ورود به این حوزه از نظر اقتصادی برای سرمایه گذاران خصوصی غیر عقلایی است؛ چونکه سرمایه‌ها در بازار به سمتی هدایت می‌شوند که سود بیشتری عایدشان شود. با وجود این رویکرد، دولت باید راهکارهای حمایتی از بخش خصوصی را تعبیه و طراحی کند و آنها را به سمت سرمایه گذاری در این بخش ترغیب سازد تا آینده را از این حیث تأمین و تضمین کرد.

در مجموع باید گفت تامین انرژی در آینده، نیازمند به برنامه ریزی قابل توجهی روی انرژی خورشیدی دارد؛ که هم از نیاز است و هم از حیث اقتصادی به صرفه و ارزان می باشد. در واقع موقعیت اقلیمی ایران به گونه ای است که می تواند با استفاده از برنامه ریزی های انجام شده و بر حسب اضطرار امروز و نگاه به آینده، سرمایه گذاری هایی را در این باره انجام دهد و یکی از مشکلات موجود در کشور را اگرچه زمان بر است حل و فصل کند.