انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا و مؤلفه‌های تأثیرگذار بر روند انتخابات

گروه بین‌الملل ـ مصطفی مطهری*: پرسشی که این روزها در ارتباط با ایالات‌متحده آمریکا مطرح می‌شود این است که آیا دونالد ترامپ بازهم خواهد توانست آرای لازم را برای کسب کرسی ریاست جمهوری آمریکا به دست آورد یا خیر؟

به گزارش خبرنگار بولتن نیوز، اگرچه پاسخ دادن به این سؤال به‌تناوب تحلیل و به تکثر زوایای توجه به آن اتفاق می‌افتد و هر فرد یا تحلیل گری دراین‌باره نظر و دیدگاه خاص خود را دارد، اما نکته مهم دراین‌باره وجود تفاوت‌های موجود در نظام انتخاباتی ایالات‌متحده آمریکا با دیگر نظام‌های انتخاباتی در سراسر گیتی است؛ درواقع نحوه رای گیری در ایالات متحد آمریکا علاوه بر شکل متداول مردمی آن و قرار گرفتن کاندیداها در معرض انتخاب عمومی بر حسب شعارها، عملکردها و برنامه هایشان، وجود کالج الکترال است که فرآیند انتخابات در این کشور را پیچیده کرده است؛ واقعیت امر این است که آرای کالج الکترال براساس تعداد نمایندگان هر ایالت در مجلس نمایندگان به اضافه تعداد نمایندگان هر ایالت در مجلس سنا مشخص می گردد که بیانگر ارزش آن ایالت و میزان تاثیرگذاری آن برای تعیین رئیس جمهور است.

از این رو با توجه به شرایط رای گیری در ایالات‌متحده آمریکا و تأثیر کالج های الکترال در فرآیند رای گیری است که شرایط تحلیل و خروجی های حاصل از نظر سنجی ها مبنی بر اینکه کدام کاندید ریاست جمهوری با اقبال بیشتر یا کم تری روبرو است را پیچیده و سخت می کند. بطوریکه در انتخابات دوره گذشته ریاست جمهوری منتهی به انتخاب دونالد ترامپ، علیرغم کسب آراء بیشتر عمومی توسط رقیب دمکراتش یعنی هیلاری کلینتون، ترامپ توانست کالج های الکترال بیشتری را به خود اختصاص دهد و کرسی ریاست جمهوری به دست آورد؛ و این بدان معنا است که از حیث تاثیرگذاری آرا در انتخاب رییس جمهور وزنه کالج های الکترال از سنگینی معناداری نسبت به آرا عمومی برخوردار است.

این در حالی است که در زمان فعلی شرایط برای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در چند ماه آینده تفاوت‌هایی با دوره گذشته دارد؛ بطوریکه آنچه به نظر می رسد این است که در این دوره کالج های الکترال دیگر براحتی به سمت ترامپ روانه نخواهد شد. «پروژه لینکلن» برای شکست دادن ترامپ در انتخابات 2020 که گروهی از جمهوری خواهان آن را راه اندازی کرده اند، به علاوهِ اظهار نظرهای جمهوری خواهان باسابقه در عرصه اجرایی در دولت های پیشین جمهوری خواه مانند کالین پاول وزیر دفاع و وزیر خارجه بوش پدر و پسر بر علیه ترامپ و اقدامات وی، نمونه های روشن از مواردی هستند که گویای این است کالج های الکترال این بار به آسانی در سبد ترامپ ریخته نخواهند شد.

به علاوه اینکه آنچه روند انتخاب دوباره ترامپ را با خلل جدی مواجه خواهد کرد و تهدیدی فعال به شمار می آید اعتراضات سیاسی و اجتماعی جامعه ایالات‌متحده آمریکا بر علیه نژادپرستی پاندیک شده در این کشور از یکسو و علقه های نژاد پرستانه ترامپ از سوی دیگر است. بطوریکه روند اعتراضی رویدادهای اخیر در ایالت های آمریکا چالشی بس خطرناک برای آینده سیاسی ترامپ در جهت تصدی دوباره بر کرسی ریاست جمهوری کاخ سفید محسوب خواهد شد؛ از این رو در تحلیل آینده انتخابات در ایالات‌متحده آمریکا باید مطالبات اجتماعی گروه های ضد نژادپرستی و معترضان خیابانی این روزهای ایالات‌متحده آمریکا را در نظر گرفت که دولت ترامپ نه تنها در زمینه برطرف سازی این مطالبات تلاشی نکرده است بلکه اظهارات رییس جمهوری در مواردی از قبیل حمایت از اقدامات نژادپرستانه عاملی مهم در جهت شعله ور سازی اعترضات از یکسو و مبهم سازی آینده خود در قدرت از طریق انتخابات از سوی دیگر بوده است.

اپیدمی کرونا و قصور دولت ترامپ در ابتدای شیوع این بیماری در آمریکا در تهیه و تدراک اقدامات پیشگیرانه، به عاملی دیگر در جهت انتقاد منتقدین از وی شده است. درواقع سهل انگاری ها مربوطه دراین‌باره به وسیله ای برای تخریب دولت ترامپ از سوی رقیب دمکراتش یعنی بایدن شده است. از این رو کرونا و دامنه تخریبی آن یکی مواردی است که عرصه انتخابات ریاست جمهوری ایالات‌متحده آمریکا در چندماه پیش رو را تحت تاثیر خود قرار داده است.

بنابراین با توجه آنجه در سطور بالا به آنها اشاره شد متغیرهای سه‌گانه سیاسی (کالج الکترال)، اجتماعی – مدنی (اعتراضات اجتماعی در مسیر مبازره با نژادپرستی) و متغیر بهداشتی در ذیل ساختار سلامت اجتماعی (کرونا و اپیدمی شدید آن) مؤلفه‌هایی هستند که می‌توانند به‌مثابه پاشنه آشیل ترامپ و برگ برنده‌ای برای رقیب وی عمل کنند و محیط سیاسی - اجتماعی و گزاره های بار شده بر آن در قالب فازهای سیاست، اجتماعی و بهداشتی و ... را متأثر سازند و روند انتخابات را به طرز ویژه ای دگرگون کنند.

*دکترای علوم سیاسی