حل پرونده ایران برای کاخ سفید با کارکرد داخلی و خارجی

گروه بین‌الملل ـ مصطفی مطهری*:توئیت تشکر دونالد ترامپ رییس جمهور ایالات متحده آمریکا از ایران در قبال آزاد کردن «مایکل وایت» نظامی پیشین نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا بار دیگر بحث گفتگوی های میان واشنگتن و تهران را بر سر زبان ها انداخت. این درحالی است که موضوع گفتگو نه تنها از سوی ایران رد شده است بلکه حدود محدود آن را نیز بر محور تبادل افراد میان دو طرف اعلام کرده است.

به گزارش بولتن نیوز، نکته جالب توجه در این باره، هیجان سیاسی ترامپ در توئیت در این باره بود که در پایان تشکر از ایران، فراخواندن تهران به مذاکره قبل از پایان دوره ریاست جمهوری اش در زمان کنونی و طرح ادعای انتخاب دوباره وی در انتخابات پیش روی و برنده شدنش است؛ از این رو بر همین مبنا از ایران خواست که با انجام به مذاکره در حال در مسیر توافقی بزرگ گام بردارند.

در واقع آنچه در این باره قابل تحلیل است گزاره ای است که از این طریق موجب تقویت رویکرد سیاست خارجی واشنگتن می شود؛ رویکردی که بر حسب اظطرار و با توجه به شرایط آشوب داخلی در ایالات متحده آمریکا، دنبال می شود. بطوریکه با توجه به آنچه در فضای سیاسی – اجتماعی آمریکا در حال روی دادن است و می تواند پاشنه آشیل ترامپ در انتخابات پیش رو باشد، حصول توافق با ایران و یا حتی در شکل محدود تر آن یعنی مجاب سازی تهران به انجام مذاکره دوجانبه با آمریکا و کشاندن آن به پای میز مذاکره در کنه وجودی خود می تواند یک برگ برنده برای ترامپ و دولت وی به حساب آید. چرا که ورود به پرونده تاریخی حل منازعات میان دو طرف، این قابلیت را دارد تا آینده سیاسی وی را به نحوه معجزه آسایی تضمین کند. در واقع مفروض عملیاتی موفقیت در عملکرد سیاست خارجی آمریکا در قبال مورد ایران زمانی ارزش دو چندانی پیدا می کند که آن را به اتفاقات و وضعیت آشوب زده داخلی این روزهای آمریکا گره بزنیم. به بیان ساده تر اینکه چالش داخلی این روزهای آمریکا برای ترامپ و تاثیرات احتمالی آن بر روند انتخابات ریاست جمهوری در ماه های پیش رو با فعال شدن سیاست خارجی در حل و فصل مناقشات تاریخی می تواند به مثابه ریختن آب بر آتش باشد و در مقام کیمیایی در مسیر کسب آرا دوباره برای ترامپ به شمار آید.

از جمله موارد دیگری که در این باره قابل توجه و بررسی می باشد، موضوعی است که به عرصه پاسخگویی های کاخ سفید در حوزه سیاست خارجی تنش زای خود، می خواهد به منتقدین بدهد. چرا که منتقدان ترامپ او را به نداشتن راهبرد مشخص در قبال ایران، تشدید بی‌مورد تنش‌ها با این کشور و جدا کردن مسیر آمریکا از متحدانش متهم می کنند. از این رو ایران و پرونده تاریخی آن برای واشنگتن می تواند ترامپ را به مرد موفق آمریکا در عرصه سیاست خارجی در چهار دهه گذشته تبدیل کند. پس انچه برای ترامپ و تیم اول مشورتی وی مورد اهمیت است رسیدن به مطلوب عملی برای بقاء موقعیت سیاسی به هر گونه ای است که پرونده ایران می تواند نقش حیاتی در این باره ایفا کند.

بنابراین با توجه به آنچه بیان شد موضوع تکرار و اصرار بر تکرار مذاکره با تهران از سوی رییس جمهور ایالات متحده آمریکا بر حسب موارد سودمندگرایانه حل چالش داخلی انتخاب مجدد با متغیر سیاست خارجی، خنثی سازی انتقادات وارده بر سیاست خارجی ترامپ و موفق نشان دادن عملکرد دولت وی در عرصه حل موارد منازعه در وجوه تاریخی آن با نگاه افق پردازانه و آینده نگرانه است. از این رو هر روز به که روزهای انتخابات نزدیکتر می شویم شنیدن مطالب نوتر و تازه تر در این باره دور از انتظار نخواهد بود.