الزامات تحقق جهش تولید در شهر
گروه اقتصادی- علی حجازیان پژوهشگر شهرسازی اسلامی نوشت: بیش از یک دهه است که مقام معظم رهبری نام‌گذاری سال‌ها را معطوف به مباحث اقتصادی کرده‌اند اما متأسفانه آن‌گونه که انتظار می‌رفت رشد و پیشرفت محسوسی درزمینه اقتصاد متناسب با شعار سال صورت نپذیرفت. علت عدم تحقق شعار سال در این‌یک دهه را می‌توان در عدم معرفت‌شناسی صحیح در حوزه اقتصاد و عدم توجه به ارزش هاو ظرفیت‌های بالقوه داخلی دانست. با توجه به این‌که بیش از 70 درصد جمعیت کشور در شهرها ساکن هستند توجه به بحث اقتصاد شهری از اهمیت زیادی برخوردار است در اقتصاد شهری علاوه بر تحلیل علمی چگونگی تخصیص عوامل تولید و توزیع درآمد در داخل محیط شهری به چگونگی توزیع کالاو خدمات بین شهرها نیز پرداخته می‌شود. برای تحقق شعار سال نیاز به بازنگری جدی در نحوه نگاه به مباحث معیشتی و اقتصاد در حوزه شهری احساس می‌شود. اقتصاد کشور به نفت وابسته است با توجه به سیر نزولی قیمت نفت و تأثیرگذاری مستقیم آن بر توسعه شهر و شهروندان مدیریت شهری باید به دنبال روش‌ها و مدل‌های بهینه در نحوه کسب درآمد و توزیع مناسب درآمدها در شهر باشد. چنانچه تغییری درجهان بینی و نظام حکمرانی شهری در حوزه اقتصاد شهری ایجاد نشود بحث جهش تولید در سطح شعار و چند همایش باقی می‌ماند. مدیریت شهری و کارشناسان اقتصادی باید درپی شناخت ظرفیت‌های بالقوه شهر و حوزه نفوذ آن باشند. بسیاری از روستاهای اطراف شهرها قابلیت تأمین نیازهای شهری رادارند امانگاه‌های تمرکز گرایانه و از بالا به پایین مانع ایجاد شبکه ارتباطی بین شهرها و روستاها می‌شود.
به گزارش بولتن نیوز، یکی از مشکلات ما در حوزه اقتصاد، تقلید از مدل ها و روش های غرب در حوزه اقتصاد است. مدل‌های اقتصادی غربی در جهت مستحکم کردن پایه‌های سرمایه‌داری در جامعه است که اساساً با نگاه انقلاب اسلامی به جامعه در تضاد است. تحقق شعار جهش تولید بدان جهت از اهمیت زیادی برخوردار است که می‌تواند فضای زیستی که مؤلفه‌های اقتصادی و اجتماعی در آن نقش مهمی دارد را هدف قرار داده و پارادایم ناصحیح حاکم بر مدیریت شهری را تغییر بدهد. پارادایم حاکم بر اقتصاد شهری باید در جهت اهداف و آرمان‌های انقلاب اسلامی باشد. پارادایم موردنظر باید نگاه جامع و شبکه‌ای به شهر و نیاز شهروندان داشته باشد و بر اساس منابع دین باید به دنبال امنیت اقتصادی در فرآیند تولید، توزیع و مصرف باشد. یکی از الزامات تحقق جهش تولید توجه به بحث عدالت است. عدالت، کاهش فاصله‌های طبقاتی است، کاهش فاصله‌های جغرافیایی است. این‌جور نباشد که اگر یک مرکزی، یک استانی، یک شهری از مرکز دور است دچار محرومیت باشد؛ اما آنجایی که نزدیک است برخوردار باشد این عدالت نیست. فاصله‌های طبقاتی باید برداشته شود، فاصله جغرافیایی باید برداشته شود.[1]
اگر منابع موردنیاز به‌صورت عادلانه در مناطق شهری توزیع نگردد با یک توسعه کاریکاتوری مواجه خواهیم شد که در زیر لایه‌های پرزرق‌وبرق مناطق بهره مند از خدمات و امکانات شهری، کلونی‌های فاقد حداقل خدمات وامکانات شکل می‌گیرد که به دلیل همان نگاه غلط پارادایمی حاکم بر مناسبات اقتصادی شهر بسترساز وندالیسم و بحران های شهری می شود.
جهش تولید در شهرایرانی- اسلامی، زمانی امکان‌پذیر است که نیازهای معیشتی و اقتصادی شهر و شهروندان بر اساس منابع و معارف دین، پارادایم‌ها و قواعد و راهبردهای مبتنی بر دین با رویکردی اجتهادی به همراه راهکارهای تخصصی مبتنی بر راهبردهای دینی پاسخ داده شود. سیاست گذاری ها در راستای خودکفایی شهر تدوین شود. الگوی تولید باید غیر متمرکز باشد و رزق شهروندان جریان داشته باشد و رزق در انحصار عده ای خاص قرار نگیرد. جهش تولید اگر بدون درنظر گرفتن مدل رفع نیازاقشار کم برخوردار باشد ناقص است چراکه دراین صورت قدرت خرید بخشی از جامعه کمتر شده و بازار با کاهش تقاضا روبرو می شود.
سیاست گذاری ها در راستای توسعه هایپر مارکت ها و فروشگاههای زنجیره ای که مشاغل خرد را از بین می برد در اقتصاد شهر مطلوب نیست. مدیریت شهری باید بسترهای لازم برای ایجاد بازارهای موقت و ارزان قیمت در تمامی مناطق شهر برای شهروندان مهیا کند. سرمایه های شهروندان در شهر باید به جای تزریق به بازار مسکن و و بورس بازی زمین به سمت فعالیت های مولد سرازیر بشود این عامل مهم در تحقق جهش تولید درصورتی عملیاتی است که بازنگری در قانون زمین شهری و مالکیت زمین صورت بپذیرد. من حیث المجموع راهبرد کلان در خصوص شعار سال در سطح شهرمعطوف به نظام حکمرانی شهری است که باید درجهت جهش تولید تبیین ومدل سازی بشود.
[1] 1/1/1388 بیانات رهبری در اجتماع زائران ومجاوران حرم مطهر رضوی
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
