شما را برحذر می‌دارم از شکستن اخلاق و زیر و رو کردنش

گروه دین و اندیشه: حجت الاسلام دکتر سوزنچی از اساتید دانشگاه، هر روز یک آیه قرآن را با ترجمه و چند حدیث تفسیری و چند نکته در تدبر آن آیه منتشر می کند. بولتن نیوز نیز در راستای ترویج چنین اقدامات ارزشی این سلسله مطالب را به صورت روزانه منتشر می کند.

به گزارش خبرنگار بولتن نیوز، در مطلب امروز به آیه 70 سوره احزاب پرداخته شده و در آن آمده است:

یا أَیهَا الَّذینَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ قُولُوا قَوْلاً سَدیداً

سوره احزاب (33) آیه 70

ترجمه

ای کسانی که ایمان آورده‌اید تقوای الهی پیشه کنید و استوار سخن بگویید؛

حدیث

1) امام صادق ع به عبّاد بن کثیر [صوفی‌ای که گاه زهد توهمی خود را به رخ امام می‌کشید و مثلا بر امام ع خرده می‌گرفت که چرا لباس پشمین نمی‌پوشید و ...] فرمود: وای بر تو ای عبّاد! آیا مغرور شده‌ای که جلوی شکم و شهوتت را نگه داشته‌ای؟! همانا خداوند عز و جل می‌فرماید «ای کسانی که ایمان آورده‌اید تقوای الهی پیشه کنید و استوار سخن بگویید؛ [تا] برایتان اعمالتان را اصلاح کند ...» (احزاب/70) بدان که خداوند از تو چیزی را قبول نمی‌کند مگر اینکه سخن عادلانه بگویی.

الكافي، ج‏8، ص107

2) از امام صادق ع حدیثی طولانی روایت شده که تمام اعضا و جوارح آدمی در قبال «ایمان‌ورزی» وظیفه‌ای خاص خود دارند و ایشان یک‌یک این وظایف را شرح می‌دهند. و بر زبان واجب فرمود مهار زدن [یا: از روی تعقل سخن گفتن] و بیان آنچه که دل بدان معتقد شده است تا [با زبانش] بدان اقرار کند که خداوند تبارک و تعالی می‌فرماید: «بگویید به خدا ایمان آوردیم و نیز بدانچه بر ما نازل کرد و آنچه بر ابراهیم و اسماعیل و اسحاق و یعقوب و اسباط نازل فرمود و بدانچه به موسی و عیسی داده شد و نیز بدانچه به پیامبران از جانب پروردگارشان داده شد، بین هیچیک از آنها تفاوتی نمی‌گذاریم و ما تنها تسلیم اوییم» (بقره/136)

و فرمود: «به مردم سخن نیکو بگویید» (بقره/83)

و فرمود «و استوار سخن بگویید» (احزاب/70)

و فرمود: «بگو حق، از پروردگارت است» (کهف/29)

و مانند اینها که خداوند به گفتن آن دستور فرمود؛ پس این است آنچه که خداوند بر زبان واجب فرمود؛ و این، عملِ آن است.

دعائم الإسلام، ج‏1، ص4-6

3) از امیرالمومنین ع روایت شده است: سپس شما را برحذر می‌دارم از شکستن اخلاق [= بی‌اخلاقی کردن] و زیر و رو کردنش [= ناسازگاری ظاهر و باطن]. و زبان را [با دل] يكى گردانيد. و هرکس باید زبان خود را نگاه دارد، كه اين زبان، به صاحبش قصد سركشى دارد. به خدا، ندیدم بنده‏اى را كه باتقوا باشد و تقوایش وى را سود دهد، مگر آن گاه كه زبان خويش نگه دارد.

و همانا زبان مومن، در پسِ دل اوست؛ و دل منافق، از پسِ زبان اوست؛ چرا که مومن چون خواهد سخنى بر زبان آرد، در درون خویش درباره آن نيك تدبر کند، پس اگر خوب بود، آشكارش كند؛ و اگر بد بود، پنهانش دارد، و منافق مى‏گويد آنچه بر زبانش آيد، در حالی که نمى‏داند چه به سود اوست و چه به زیان او؛ و رسول خدا (ص) فرمود: ايمان بنده‏اى راست و استوار نگردد مگر آنکه دل او استوار شود؛ و دل او راست و استوار نشود مگر آنکه زبان او استوار گردد. پس هر يك از شما كه تواند خدا را ديدار كند در حالی که دست به خون و مال مسلمانان نيالوده، و زبان به ريختن آبروى‏شان نگشوده، حتماً چنين كند.

نهج‌البلاغه، خطبه176

4) از امام صادق ع روایت شده است: هنگامی که از سر بی‌توجهی کلام احمقانه‌ای [ناروایی] از دهان یک از شما بیرون پرید که از آن بر [آبروی] خویش می‌ترسد، کلام [حکیمانه‌ای] در پی آن آوَرَد تا اعجاب ‌برانگیزاند و به خاطرها سپرده شود و آن [کلام نخست] به فراموش گردد.

علل الشرائع، ج‏2، ص465

تدبیر

1️⃣ در آیه قبل مومنان را برحذر داشت که پیامبر ص را اذیت کنند. اینجا از آنها می‌خواهد تقواپیشه کنند و استوار سخن بگویند.

به نظر می‌رسد این مطلب ریشه آن اقدام را بیان می‌کند. یعنی اگر می‌بینید که گاهی کسانی با اینکه خود را مومن می‌دانند اما کاری انجام می‌دهند که موجبات آزار و اذیت پیامبرشان را فراهم می‌سازند ریشه‌اش در این است که تقوا را جدی نگرفته و هنگام سخن گفتن، مراقبت‌های لازم را ندارند.

2️⃣ کسی ایمانش جدی باشد اهل تقوا خواهد بود، پس هر سخنی نمی‌گوید و ابتدا می‌اندیشد و جوانب امور را بررسی می‌کند و آنگاه سخن محکم و استوار می‌گوید. آن منافق است که ابتدا سخن می‌گوید بعد می‌اندیشد و چون نمی‌خواهد از گفته خود کوتاه بیاید به انواع توجیهات متوسل می‌گردد.

انتهای پیام/#