مریوان، میزبان مهمان‌نواز برای نمایش‌های خیابانی
گروه تئاتر و موسیقی: دوازدهمین دوره جشنواره بین‌المللی تئاتر خیابانی مریوان که از 18 شهریور آغاز شده بود، بعد از چهار روز با معرفی برترین‌ها به کار خود پایان داد. جشنواره‌ای که کارش را از روستاها آغاز کرد تا عطر آگاهی و اعتراض به کاستی‌ها را در میان اقشار مختلف پراکنده کند و حالا طی12 دوره توانسته است جایش را نه تنها میان مردم مریوان پیدا کند بلکه گروه‌های مختلفی را از سراسر ایران و دیگر کشورها هرساله گرد هم جمع می‌کند تا از تجربیات هم استفاده کنند.
به گزارش بولتن نیوز به نقل از روزنامه ایران، در آفتاب داغ و سوزنده شهریورماه مریوان، همراه با نسیمی خنک و مهربان، در کنار دریاچه زریبار به سمت پارک سنگی کنار دریاچه قدم می‌زنیم. چشم مان به نیلوفرهای آبی و ناهمخوانی رنگ سبز و کبود با زباله‌های جاخوش‌کرده در دریاچه مشغول است که صدای دست و جیغ مردم آرامش دریاچه را برهم می‌زند. یکی از نمایش‌های دوازدهمین جشنواره بین‌المللی تئاتر خیابانی مریوان تمام شده و حلقه مردم مریوان و مسافرهای شهریوری شور و شوق بسیاری به راه انداخته‌اند.دوازدهمین دوره شامل پنج بخش مسابقه، مرور، خارجی، آیینی و سنتی و کودک و نوجوان بود.
طی این پنج روز گروه‌ها در نقاط مختلف شهر مانند پارک شانو، باوه‌ره‌شی، روستای نی ، کانی دینار به اجرا پرداخته‌اند و بخش مسابقه هم تنها در منطقه زریبار برگزار می‌شود. داوران این دوره، قطب‌الدین صادقی، فریندخت زاهدی و کوروش زارعی و منتقدان، رضا آشفته و صمد چینی‌فروشان را با خود همراه کرده است و سامان خلیلیان، مدیر بخش تئاترهای خیابانی مرکز هنرهای نمایشی و حجت علیخانی هم به‌عنوان بازبین به تماشای آثار می‌نشینند.
اهالی مریوان با همزبان خود، قطب‌الدین صادقی کردی سخن می‌گویند و صادقی با عصای چوبی‌اش به همه مشتاقان هنر با لبخند و مهربانی پاسخ می‌گوید و از نمایشی به نمایش دیگر روانه می‌شود. ساعات پایانی روز دوشنبه و بامداد سه‌شنبه نیز نشست کارگردانان خارجی به همراه قطب‌الدین صادقی و فاتح بادپروا، دبیر جشنواره برگزار شد. بادپروا در ابتدای جلسه به سابقه دیرین مریوان در تئاتر خیابانی اشاره کرد و گفت: انتظار ما از گروه‌های خارجی این است که سفیر هنری خوبی برای شهر ما باشند، شهری که سال‌هاست تنها به دنبال صلح و فرهنگ است، چراکه ارتباط فرهنگ‌ها می‌تواند نابسامانی‌های جهان را حل کند.
صادقی نیز با اشاره به تاریخچه تئاتر خیابانی در جهان گفت: در زمان جنگ‌های جهانی این نوع تئاتر با یک ماهیت معترض و ضد سیاست حکومت‌هایی که واقعیت را حاشا می‌کردند به‌وجود آمد. هنرمندان می‌خواستند تا حقایق کتمان‌شده توسط نظام نامردمی و سرمایه‌داری را افشا کنند و افکار عمومی را آگاه کنند و تئاتر وسیله‌ای سیاسی شد. در این دوره شرایط تاریخی عوض شده و دستگاه‌های آگاه‌کننده دیگری به میدان آمده‌اند و نظام چپ فروریخته و دیگر برای ضربه زدن به نظام‌های سلطه‌جو راه‌های دیگری ایجاد شده، سؤال من این است که آیا باید عملکرد دیگری برای تئاتر خیابانی پیدا کرد؟ هنرمندان تا چه حد توانسته‌اند ژانر نمایشی معترض را با شرایط کنونی جامعه خود آشتی دهند؟ آینده تئاتر خیابانی چیست؟
پس از صحبت‌های صادقی کارگردان جوان اسپانیایی گفت: تئاتر خیابانی در اسپانیا دارای تاریخی غنی است و ما با قرار دادن انواع موسیقی در تلاشیم آن را به چیزی عالی تبدیل کنیم و مردم را بخندانیم.
کارگردان فرانسوی که با اجرای نمایش «دو ثانیه» همه را به حیرت واداشت نیز در این باره گفت: تئاتر خیابانی در فرانسه به پایان خود نزدیک می‌شود و ما گروه‌های اجرایی قوی در فرانسه داریم که به دنبال شیوه‌ای نو برای ادامه هستند. ما در فرانسه شرکتی داریم که می‌خواهیم با کار با چیزهای کوچک معانی وسیعی را برسانیم، می‌خواهیم تئاتر خیابانی را به مردمی که در خیابان هستند و نمی‌توانند از تلویزیون استفاده کنند، نشان دهیم. فرقش با تئاتر صحنه این است که ترک سالن آسان نیست اما تماشاگر، تئاتر خیابانی را می‌تواند ترک کند.
حدود ۲۰۰ جشنواره تئاتری در فرانسه وجود دارد، در یکی از مهم‌ترین جشنواره‌های فرانسه ۶۰۰ کار از سراسر دنیا اجرا می‌شود. تئاتر مریوان با فرانسه نقاط مشترک زیادی دارد، با وجود دور بودن از تهران توانسته پیشرفت بسیاری داشته باشد. من مطمئنم در آینده‌ای نزدیک بیش از ۵۰۰ اجرا را در مریوان شاهد خواهیم بود. کارگردان برزیلی نیز با بیان شرایط اسفباری که دولت جدید برای هنر در برزیل ایجاد کرده است، گفت: برزیل کشور خیلی بزرگی است با جشنواره‌های بسیار. ما یکی از بزرگترین جشنواره‌ها را در شمال شرق برزیل داریم که قدیمی‌ترین آنهاست. متأسفانه در چندماه گذشته دولتی داشته‌ایم که حامی هنر نیست و مانع‌تراشی می‌کند. در گذشته قوانین خوبی داشتیم که به ما کمک می‌کرد از طریق تئاتر درآمد خوبی داشته باشیم. ما به دنبال بازگشت به آن دوره هستیم زیرا تئاتر نقش مهمی در زندگی ما دارد. این قوانین جدید به سیاست‌های بد سرمایه‌داری برمی گردد. ما معتقدیم چون مردم تئاتر را دوست دارند می‌توانیم دولت را مجبور کنیم که این موانع را از سر راه ما بردارد.
کارگردان اوکراینی نیز در مورد جشنواره‌های کشور خود گفت: در اوکراین تنها یک جشنواره تئاتر خیابانی به نام شیر طلایی وجود دارد که گروه‌های بزرگ و متعددی در آن حضور دارند. چیزی که در این کار بسیار اهمیت دارد پول است، هرچه گروه بزرگتر باشد پول بیشتری کسب خواهد کرد و البته گروه‌های بزرگ بیشتر در یاد مخاطب می‌ماند.
مسئول هنری کردستان عراق نیز به سابقه کوتاه تئاتر خیابانی در کشورش اشاره کرد و گفت: ما اهمیت بسیاری برای تئاتر قائل‌ایم. سرزمین ما در درازای تاریخ همواره گرفتار جنگ‌های خانمانسوزی بوده و همیشه در تلاش برای رهایی از این شرایط بوده است. ما برای محافظت از خودمان مجبور بودیم به چیزهایی پناه ببریم که یکی از آنها نمایش است تا از طریق آن پیام‌های صلح و دوستی‌مان را به گوش جهان برسانیم. ما با مشکلات زیاد آموزشی مواجهیم و از طریق تئاتر آگاهی را به مردم یاد می‌دهیم.
آخرین سخنران آن شب، کارگردان آذربایجانی بود که گفت: تئاتر خیابانی در آذربایجان مانند ایران رایج نیست و تئاتر صحنه‌ای دارد مخاطب خودش را از دست می‌دهد و تئاتر خیابانی فرصتی است که دوباره نظر مخاطبی که در خیابان است را به تئاتر جلب کند. کشور ما جوان است و طبیعی است راهی طولانی در پیش داریم، هدف ما رویکردهای سیاسی و اجتماعی و گاه اقتصادی است و می‌خواهیم اعتراض به معضلات را با زبان تئاتر به مردم منتقل کنیم. همچنین طی این چهار روز ورکشاپ قطب‌الدین صادقی با عنوان «از ایده به اجرا» طی سه جلسه برگزار شد. همچنین یاسر خاسب ورکشاپی با موضوع «بدن در نمایش» را در دو جلسه تمرین صرف برگزار کرد. اتفاق دیگری که در این جشنواره افتاد رونمایی از کتاب‌های فریندخت زاهدی و علی‌ظفر قهرمانی با موضوع تئاتر خیابانی و تئاتر شورایی بود.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
