گره موسیقی در زلف شعر

 گروه تئاتر و موسیقی: موسسه شهرستان ادب که جزو ناشران تخصصی شعر است، مدتی است وارد عرصه موسیقی شده و ششمین قطعه خود را با شعر علی‌محمد مودب و صدای فریدون آسرایی روانه بازار کرده است.

 

 

به گزارش بولتن نیوز به نقل از روزنامه وطن امروز، به همین مناسبت با امیرحسین سمیعی، مدیر دفتر موسیقی شهرستان ادب به گفت‌وگو نشستیم و این موسیقیدان جوان از اهداف دفتر موسیقی و برنامه‌های پیش روی آن سخن گفت.
***
 چه شد که دفتر موسیقی شهرستان ادب تأسیس شد؟
تمام تلاش شهرستان ادب برای ورود به حوزه موسیقی، درواقع فعال کردن وجوه دیگری از ادبیات است. نقش موسیقی انعکاس وسیع‌تر حوزه شعر و گستره بزرگ‌تری به نام ادبیات است. قصد شهرستان و دفتر موسیقی نیز وارد کردن هر چه بیشتر انواع مختلف قالب‌های ادبی در عرصه موسیقی است.

 فقط اشعاری که شهرستان ادب آن را چاپ کرده به موسیقی تبدیل می‌شود؟

خیر! ما مجموعه‌هایی در راه داریم که شعرایشان از دوستان ما در موسسه شهرستان ادب نیستند ولی آثار این عزیزان در سال 96 پخش خواهد شد. در این فعالیت‌ها مضامین اهمیت ویژه‌ای دارد.

 تا الان چه آثاری از دفتر موسیقی منتشر شده است؟

نخستین قطعه‌ای که ما تولید کردیم درباره هواپیمای ایرباسی بود که توسط ناو آمریکایی مورد حمله موشک قرار گرفت و تعداد زیادی از هموطنان ما شهید شدند. شعر و دکلمه آن از محمدحسین نعمتی بود به اسم «چگونه رهایت کنم». اکنون نیز در حال نزدیک شدن به  سالگرد این حادثه هستیم و بنا داریم به صورت وسیع‌تری این قطعه موسیقی را انتشار دهیم. دومین قطعه‌ای که ساخته شد به نام « هنوز در دل ما» با شعر و دکلمه آقای علی داوودی و مضمون عاشورایی است.

 

شعر این اثر که در قالب کلاسیک سروده شده است با این بیت آغاز می‌شود: «هنوز بر سر هر نی‌ حکایت سر تو/ هنوز بر لب هر تیغ خون حنجر تو». سومین کار دفتر موسیقی، به مناسبت چهلمین روز درگذشت یا به عبارت بهتر شهادت بابارجب بود که با استقبال زیادی از سوی مخاطبان مواجه شد. برای این قطعه که «خلاصه همه بغض‌های تاریخم» نام داشت، یک ویدئوکلیپ نیز تولید و از تلویزیون پخش شد. جناب آقای مودب این شعر را پیش از شهادت حاج رجب با الهام از شرایط دشوار زندگی این شهید و در ستایش از حماسه مقاومت او سروده بود. چهارمین کار دفتر موسیقی نیز «مرزما عشق است» با موضوع شهدای مدافع حرم  بود. شعر این اثر را  آقای سیدمحمدمهدی شفیعی سرودند،  شعری که  مورد تحسین مقام معظم رهبری قرار گرفته بود و مطلع آن با این ابیات شروع می‌شود: «کوه باشی سیل یا باران... چه فرقی می‌کند/ سرو باشی باد یا توفان.... چه فرقی می‌کند/ مرزها سهم زمینند و تو سهم آسمان/ آسمان شام با ایران چه فرقی می‌کند». حوزه این موسیقی پاپ بود اما برای اینکه فاخر بودن اثر حفظ شود، پاپ ارکسترال را انتخاب کردیم. موسیقی و خوانندگی این کار هم با بنده بود. قطعه بعدی با شعر محمدحسین نعمتی و تحت عنوان «کاغذ باد» منتشر شد.

 

این آهنگ نخستین‌بار در ویژه‌برنامه تلویزیونی چشم شب روشن به مناسبت تحویل سال رونمایی شد. موسیقی این اثر نیز ساخته‎ بنده است و آواز آن را خواننده جوان و بنام موسیقی سنتی ایرانی، «اشکان کمانگری» برعهده داشته است. همچنین  تنظیم آهنگ «کاغذ باد» توسط «علیرضا دریایی» و میکس مسترینگش را «آرمان» مهربان انجام داده است. قطعه اخیر نیز که با صدای آقای آسرایی در روزهای گذشته منتشر شد، «پشت شیشه‌های دنیا» نام دارد. ترانه این کار را جناب مودب سرودند. اگرچه موزیک آن پاپ است اما سعی شده به نوع فاخری ملودی‌سازی شود و با توجه به حال و هوای معنوی‌اش، ما آن را در ماه رمضان منتشر کردیم.

 خروجی این دفتر تنها قطعات موسیقی است؟

ما هر پژوهش و اقدامی برای تولید موسیقی انجام داده‌ایم در جهت بکارگیری بهتر شعر و ادبیات انقلاب است. رویکرد موسیقی شهرستان ادب در راستای خدمت به ادبیات انقلاب در حوزه موسیقی است. در این روند ما قطعا به استعدادهایی که علاقه داشته باشند در حوزه موسیقی انقلاب کار کنند، جذب‌شان می‌کنیم و برای آنها برنامه‌ریزی خواهیم کرد. البته سازوکار تربیت نیروهای جدید و استعدادهای جوان بزودی نهایی می‌شود و ما این اقدام را در دستورکار قرار خواهیم داد.

 

 

 شهرستان ادب یک نهاد تخصصی شعر است، ورود آن به موسیقی نمی‌تواند باعث تمرکز زدایی و ضعف در هر دو حیطه شود؟

بخش موسیقی شهرستان ادب، همگی متخصصان این امر هستند و فارغ‌التحصیلان موسیقی محسوب می‌شوند. درواقع ما به صورت تخصصی وارد این عرصه شده‌ایم، کما اینکه در هر بخش دیگری نیز متخصصان ویژه به همان حیطه حضور دارند.

 پیوند شعر و موسیقی تا چه حد می‌تواند به رونق شعر و ادبیات کمک کند؟
برای پاسخ به این سوال باید قدری به عقب بازگردیم، اینکه موزیسین با چه شعر و محتوایی روبه روست و چه شعری را انتخاب می‌کند. در واقع با یک مبحث ایدئولوژیک روبه‌روییم که چرا موزیسین باید یک شعر برای مدافعان حرم را انتخاب کند.

 

موزیسینی که به جامعه و ارزش‌های خودش متعهد باشد نمی‌تواند نسبت به اطراف خود بی‌اعتنا باشد و تنها به عاشقانه‌ها و تخیلات درونی خود بها دهد، برای همین ما با افتخار به مضامینی نظیر مدافعان حرم می‌پردازیم. موزیسین حرفه‌ای طبیعتا می‌تواند با انتخاب شعر در وهله اول و ساخت درست آن به ادبیات خدمت کند. کما اینکه برعکس آن نیز وجود دارد و می‌بینیم با ساخت‌های ضعیف موسیقی تا چه حد به ادبیات جفا می‌شود.

بقیه را نمی‌دانم ولی ما با این ارزش‌ها زندگی می‌کنیم و زندگی ما از ارزش‌ها جدا نیست. کما اینکه قطعه «مرز ما عشق است» در خارج از ایران بازتاب بیشتری نسبت به ایران داشته است؛ مدافعان حرم ابیات این شعر را روی دیوار‌های حلب می‌نویسند. ما اصرار نداریم بگوییم مخاطب موسیقی مدام دوست دارد کار عاشقانه گوش دهد، هرچند ما نیز از این قبیل کار‌ها نیز در دستور کار داریم، چون شاعران انقلاب همه‌اش شعر اجتماعی که ندارند، آنها شعر عاشقانه هم دارند.  به هرحال ما زندگی‌مان از ایدئولوژی جدا نیست و یک موسیقی ارزشی اگر زوایای قدرتمندی داشته باشد، می‌تواند در بین گستره وسیعی از مردم جا باز کند و به لطف خدا این وظیفه‌ای است که بر دوش ماست.

 قطعه‌‌ «پشت شیشه‌های دنیا» که آقای آسرایی آن را خوانده‌اند، نسبت به آثار پیشین  شما قدمی جدید محسوب می‌شد، همکاری با چهره‌های برجسته موسیقی تا چه حد در دستور کار است؟

ما عقیده نداریم در قطعات تولیدی لزوما از یک چهره بزرگ  و برجسته استفاده کنیم و بخواهیم به‌واسطه آنها آثارمان در گستره بیشتری دیده شود. در اینجا برای اینکه یک اثر تبدیل به موسیقی شود، از فیلترهای بسیاری عبور می‌کند بنابراین کار قدرتمندی خواهد بود. اگر یک خواننده با استعدادی این را بخواند، حتی اگر معروف هم نباشد، ما معتقدیم این جریان به مرور ساخته می‌شود و بتدریج همه متوجه خواهند شد که شهرستان ادب جریان بزرگی را در این عرصه ایجاد کرده است.

 

اما گاهی اوقات به جنس خاصی از صدا نیاز داریم، حال اگر نیاز ببینیم که یک چهره مشهور و سلبریتی  باید این کار را بکند، طبیعتا آن را انجام خواهیم داد. در قطعه «کاغذ باد» با شعر محمدحسین نعمتی و تنظیم علیرضا دریایی که یک ارکسترال ایرانی بود، اشکان کمانگری به عنوان خواننده اثر انتخاب شد. اشکان کمانگری خواننده بسیار خوبی است اما شاید آنچنان مطرح نباشد. اما می‌بینید که تا چه حد این اثر خوب از آب درآمده. منظورم این است که ما آنچنان تقیدی به استفاده از چهره‌های برجسته موسیقی نداریم و می‌توانیم بدون این بزرگواران هم صدای خود را در گستره وسیعی به گوش مردم برسانیم. در قطعه «پشت شیشه‌های دنیا»، به این جنس از صدای آقای آسرایی نیاز داشتیم، کما اینکه در «کاغذ باد» هم که یک ارکسترال ایرانی و سنتی بود به جنس صدای اشکان کمانگری احتیاج داشتیم.

  برنامه آینده دفتر موسیقی چیست؟

ما یک برنامه‌ریزی جدی و گسترده در حوزه موسیقی و دکلمه انجام داده‌ایم که آلبوم «آمین» با شعر و دکلمه میلاد عرفان‌پور یکی از آنهاست و اخبار دقیق و جزئی‌تر آن هفته دیگر منتشر خواهد شد. «عاشقانه‌های پسر نوح» سروده و دکلمه‌ای از جناب مودب است. دکلمه «برترین‌های شاعران نیمایی انقلاب» اثر دیگری است که شهرستان ادب آن را منتشر خواهد کرد. به طور کلی برنامه‌های آتی ما بیشتر بر  دکلمه تمرکز خواهد داشت.

 و سخن آخر؟

خوشحالم قطعه «پشت شیشه‌های دنیا» مورد استقبال مردم قرار گرفته و ما سعی می‌کنیم در حد بضاعت خودمان مسیرمان را از میان وضع موجود و موسیقی‌های ضعیف، به سوی خلق آثار موسیقیایی برجسته و پرمفهوم بگذرانیم.  چون انحطاط در این حوزه از موسیقی زیاد است و بعضا متون مستهجنی را می‌شنویم و سعی داریم آثار فاخر و برجسته‌ای را در حوزه انقلاب تولید و منتشر کنیم. در ادامه، شعر محمد حسین نعمتی که در قطعه «کاغذ باد» با صدای اشکان کمانگری خوانده شد، آمده است:
در وصل سخن گفتن از هجر روا نیست
گر هست تو را طاقت این غصه مرا نیست
چشمم شده بارانی و گیسوی تو در باد
یک لحظه بمان بهتر از این آب و هوا نیست
یک خانه پر از مهر به روی تو گشوده است
در شهر که یک پنجره هم رو به تو وا نیست
تنها نخ مهر تو مرا بسته به این خاک
چون کاغذ بادم که رها هست و رها نیست
بگذار که خود را به تماشا بنشینم
در چشم تو چیزی است که در آینه‌ها نیست