به گزارش بولتن نیوز، فشار خون بالا يکي از مهم ترين عوامل خطر زمينه ساز بيماري عروق تغذيه کننده قلب است که طي سال هاي اخير شيوع آن افزايش چشمگيري داشته است به طوري که از هر 5 نفر يک نفر به فشار خون بالا مبتلاست. به گزارش ايسنا، فشار خون بالا سبب آسيب به کليه (نارسايي کليه)، چشم (اختلال بينايي)، قلب (سکته قلبي) و مغز (سکته مغزي) مي شود. بر همين اساس است که فشار خون بالا بيماري خطرناکي به شمار مي رود.
لازم است بدانيد که فشار خون بالا بدون علامت است و شايد تا زماني که منجر به بروز عوارض نشود تشخيص داده نمي شود. براي پي بردن به فشار خون بالا بايد به طور مرتب (هر سه سال يکبار) فشار خون را اندازه گيري کرد. به طور کلي دلايل اصلي بروز فشار خون ناشناخته است اما مهم ترين عوامل خطر شناسايي شده براي اين بيماري سن بالا، چاقي، سابقه خانوادگي ابتلا به فشار خون بالا، کم تحرکي، ديابت، مصرف زياد نمک و الکل است. مواجهه با سرب موجود در هواي آلوده نيز مي تواند موجب افزايش فشار خون شود. بهتر است بدانيد با پيشگيري و کنترل اين بيماري مي توان از بروز عوارض و ناتواني و مرگ و مير ناشي از آن به ميزان قابل ملاحظه اي (44 درصد از سکته هاي قلبي و 25 درصد از بيماري عروق کرونر) کاست.
تعريف و طبقه بندي فشار خون بالا:
براي اينکه خون در شريان هاي اعضاي بدن جاري شود و مواد غذايي را به اعضاي مختلف بدن برساند نياز به نيرويي دارد که اين نيرو فشار خون نام دارد و مولد آن قلب است. از آنجا که پمپ کردن خون توسط قلب به داخل شريان ها نبض دار است، فشار خون شرياني بين دو سطح حداکثر و حداقل در نوسان است. (سطح حداکثر يا سطح سيستولي در زمان انقباض قلب و سطح حداقل يا دياستولي در زمان استراحت قلب به وجود مي آيد). غالبا فشار خون را در شريان بازويي اندازه مي گيرند. در هر فرد فشار خون را در دو سطح حداکثر و حداقل اندازه گيري مي کنند. در زماني که قلب منقبض مي شود، فشار به حداکثر مقدار خود مي رسد، اين سطح را فشار ماکزيمم يا سيستولي مي نامند. سطح مينيمم يا دياستولي در زمان استراحت قلب که فشار خون به حداقل مقدار خود مي رسد، به دست مي آيد. هر دو سطح فشار خون به صورت دو عدد کنار هم يا به صورت کسر بر حسب ميلي متر جيوه نشان داده مي شود. فشار خون طبيعي: فشار ماکزيمم کمتر از 140 ميلي متر جيوه فشار مي نيمم کمتر از 90 ميلي متر جيوه. فشار خون بالا: فشار ماکزيمم مساوي يا بيش از 140 ميلي متر جيوه و فشار مي نيمم مساوي يا بيش از 90 ميلي متر جيوه. - براي افرادي که بيماري عروق کرونر قلب، ديابت و بيماري کليوي دارند فشار ماکزيمم مساوي يا بيش از 130 و فشار مي نيمم مساوي يا بيش از 85 به عنوان فشار خون بالا در نظر گرفته مي شود.
به منظور پيشگيري از ابتلا به فشار خون بالا نکات زير را در زندگي روزانه مورد توجه قرار دهيد:
- اگر افزايش وزن داريد با رژيم غذايي و افزايش فعاليت بدني آن را کاهش دهيد.
- خوراکي هاي سالم مانند سبزي ها، ميوه ها، حبوبات و خوراکي هاي کم چرب ميل کنيد.
- کوشش کنيد در حد امکان از ميزان نگراني هاي روزانه هر چه ممکن است بکاهيد و شرايط سازگاري با محيط خود را فراهم کنيد.
- مقدار مصرف نمک، الکل و کافئين را به حداقل ممکن برسانيد.
کاهش وزن بدن و ورزش چه اثري در بهبودي بيماري فشار خون دارد؟
در اغلب افرادي که دچار افزايش وزن و چاقي هستند کاهش وزن سبب کاهش فشار خون مي شود. ورزش و فعاليت بدني نيز چون به کاهش وزن کمک مي کند سبب پايين آوردن فشار خون مي شود. همچنين به نظر مي رسد که ورزش خود به تنهايي نيز سبب پايين آوردن فشار خون مي شود.
چگونه مصرف نمک را کنترل کنيم؟
در بسياري از افراد مصرف نمک زمينه افزايش فشار خون را فراهم مي کند. بنابراين آنان که گرفتار افزايش فشار خون هستند نبايد بيشتر از 5 تا 6 گرم نمک در روز مصرف کنند. اين مقدار تقريبا برابر با يک قاشق چاي خوري است. اما بيماران مبتلا به فشار خون بالا بايد حتي از اين مقدار هم کمتر نمک مصرف کنند که اين مقدار را پزشک معالج براي اين بيماران مشخص خواهد کرد.
- هرگز به غذاي خود در سفره، نمک اضافه نکنيد. هر نوشيدني و يا غذاي آماده اي که از فروشگاه مي خريد حتما به ميزان نمک موجود در آن که اکثرا به نام سديم(Sobium) مشخص مي شود، توجه کنيد.
استرس چه اثري در افزايش فشار خون دارد؟
استرس هم ممکن است سبب افزايش فشار خون شود. به اين ترتيب بايد کوشش کنيد که آنچه را که سبب استرس در شما مي شود تا آنجا که ممکن است برطرف کنيد و اگر نتوانستيد از پزشک خود کمک بگيريد. در اين جا يادآوري مي شود که برطرف کردن استرس و داشتن آرامش خاطر نه تنها در درمان بيماري فشار خون بلکه در درمان هر بيماري ديگري موثر است.
رژيم غذايي در بيماران با فشار خون بالا
کاهش وزن و حفظ وزن طبيعي از ارکان اساسي هر برنامه طراحي شده جهت مقابله با فشار خون هستند. تحقيقات نشان داده است که افراد مبتلا به فشار خون بالا بايد مصرف سديم را کاهش دهند. پتاسيم و کلسيم مي تواند به کاهش فشار خون کمک کند. موز، زردآلو، انجير، گريپ فروت، هلو، انگور و آلو ميوه هايي سرشار از پتاسيم هستند که در کاهش فشار خون بالا موثرند. سيب زميني، سير، بروکلي، کدو سبز، قارچ و گوجه فرنگي و سبزي نيز سرشار از پتاسيم هستند. حبوبات نيز از اين مواد غني مي باشند.
مرکبات، توت ها و سبزي هاي داراي برگ سبز، منابع خوب ويتامين ث هستند. دريافت کم اين ويتامين با فشار خون بالا ارتباط دارد. خوردن گوشت هاي سفيد مانند مرغ و ماهي طبخ شده بدون نمک براي افراد دچار فشار خون بالا توصيه مي شود. براي معطر کردن گوشت مي توان از سبزي هاي معطر، ادويه ها و ميوه ها استفاده کرد. ماهي را نيز مي توان با شويد، فلفل قرمز يا سياه، مرکبات، سس هاي خانگي بدون نمک يا ساير سبزي ها معطر کرد. مصرف ماهي هاي با اسيدهاي چرب مفيد از قبيل حلوا، قزل آلا و قباد حداقل دوبار در هفته توصيه مي شود.
از چه غذايي بايد پرهيز کرد؟
افرادي که از فشار خون بالا رنج مي برند بايد از خوردن غذاهايي مانند: سوسيس، کالباس، کنسرو گوشت، ماهي دودي يا کنسرو شده، سس ها و کنسرو لوبيا که سرشار از سديم هستند، پرهيز کنند. در طبخ به جاي کره و روغن جامد نباتي بهتر است از روغن زيتون، سويا و کانولا استفاده کرد. مواد حاوي کافئين از قبيل قهوه، نوشابه هاي کولا و شکلات سبب افزايش فشار خون مي شوند و بايد در حد اعتدال مصرف شوند.
منبع: میگنا