عدم رتبه‌بندی عطاری‌ها، عامل رشد زیر زمینی آنها
به گزارش بولتن نیوز، آیین نامه ارایه خدمات طب سنتی در تاریخ 4/4/91 توسط وزیر وقت، دکتر وحیددستجردی در 18 ماده تنظیم وابلاغ گردید که در این 18 ماده به تمام نکاتی که باید خبرگان طب سنتی به آن توجه نمایند اشاره شده است. در بخشی از این آیین نامه فضای فیزیکی برای ارائه خدمات پزشکان و یا همان سلامتکده و بحث تجهیزات پزشکی مورد استفاده آنان نیز در نظر گرفته شده است. در همین آیین نامه موظف نموده پزشکان و غیرپزشکان (خبرگان طب سنتی) می بایست خود را به معاونت آموزش پزشکی وزارت بهداشت معرفی کنند تا از سوی این معاونت آزمونی از خبرگان به عمل آید و پس از گرفتن تاییدیه زیر نظرمعاونت درمان، طبق چارچوب و موازین و برنامه ریزی خاصی فعالیت نمایند. در همین رابطه گفتگویی بادکتر محسن عالی، دانشجوی دکترایپزشکی طب سنتی از ارمنستان ترتیب داده ایم تا از چگونگی این آیین نامه و محقق نشدن آن از سوی دولت اطلاع یابیم.
آقای دکتر این آیین نامه چرا از نظر شما مورد اهمیت می باشد؟
طب سنتی ایرانی اسلامی از دیرباز در کشورمان از جایگاه ویژه ای برخوردار است و با توجه به این مهم، بارها رهبر معظم انقلاب در سخنان خود از اهمیت طب ایرانی اسلامی و دغدغه ی قلبی شان در حفظ و پردازش به این موضوع ،سخن به میان آوردند. طبق همین امر در سال 91 از سوی مقام رهبری آیین نامه ای با مضمون سیاست سلامت کشور ابلاغ گردید .
این آیین نامه چه اصولی را باید دنبال نماید؟
طبق این آیین نامه، معاونت درمان و آموزش، وزارت بهداشت را موظف به این موضوع می کند که از افراد متخصص و خبره و همچنین پزشکان فعال در این را مورد حمایت قرار گرفته و از آنان آزمونی به عمل آورد و پس از آن مجوز صادر کند تا از ورود بی رویه افراد با مطب های غیر تخصصی و بدون مجوز جلوگیری به عمل آید.
با توجه به این که در سال 2005 شبکه بهداشت جهانی ابلاغیه ای به تمام وزارتخانه های بهداشت در تمام دنیا صادر کرد که تمام وزارتخانه های مطبوع به سمت طب سنتی پیش روند آیا در ایران اجرایی شد؟
طب سنتی در حال حاضر در تمام دنیا راه خود را باز کرده و بقولی در حال همه گیری جهانی است .کشورهایی مثل چین، هند، مالزی، آمریکا، کره جنوبی و...نیز از طب سنتی و برنامه های مدون شده ای که برای آن تعریف شده بخوبی در اجرایی شدن این دستورات و برنامه ها تبعیت می کنند. ایران نیز با توجه به قدمت طب سنتی نمی باید از قافله عقب بماند و اگر در صدد احیای آن هستیم از حالا باید بفکر تربیت افراد متخصص طب سنتی باشیم و در غیر این صورت شاهد واردات طب سنتی و داروهای گیاهی از کشورهایی مانند چین و کره جنوبی باشیم.
روند طب سنتی را در کشور ایران چگونه می بینید؟
همانطور که گفتم کره جنوبی در تمام فیلم ها و سریال های خود به وضوح استفاده و درمان بیماران با کمک طب سنتی را رواج و آموزش می دهند. اما ما که قدمتی دیرینه در امر طب سنتی داریم وزارت بهداشت هنوز نتوانسته در کتب درسی موارد و فوایده استفاده از گیاهان دارویی را گنجانده و هنوز نتوانستیم سبک درست زندگی و تغذیه را در کتب بگنجانیم. البته در سطوح بالاتر نیز نتوانستیم این امر را محقق کنیم.
شما در بخشی از صحبت ها به خبرگان طب سنتی اشاره کردید این خبرگان چه کسانی هستید و چگونه می توان آنان را تخصصی تر نمود؟
به مورد خوبی اشاره کردید خبرگان طب سنتی همان عطاری های دارای سابقه و تجارب بالفعل هستند که باید کاری کنیم که آنان را ترغیب به گذراندن دوره های مدون آموزش و آزمون مرتبط با دوره با تایید معاونت آموزش وزارت بهداشت نسبت به ارائه طب سنتی نماییم تا آنان گواهی گذراندن این دوره ها را دریافت نمایند و به عنوان خبرگان معرفی گردند .
آیا گواهی خبرگان تاکنونبرای کسی صادر شده است؟
در دولت قبل تنها به6 نفر گواهی خبرگان در کشور داده شد و قرار بر این شد که مدعیان دکترای طب سنتی در معاونت آموزش وزارت بهداشت آزمون دهند و مدرک بگیرند که متاسفانه تحقق نیافت و باید بگویم پس از گذشت 4 سال از صدور این آیین نامه، کسی نیست آن را اجرایی نماید.
علت اصلی این موضوع و مجوز ندادن ها و اجرایی نشدن این آیین نامه از سوی دولت چیست؟
هر دولتی که روی کار می آید با سیاست مربوط به خود وارد می شود. دولت قبلی به بحث طب سنتی اعتقاد داشت، هر چند این دولت نیز به این امر معتقد است اما با یک تدبیرو حوصله خاصی این روند را طی می کنند و قضایا را حل می نمایند. در این دولت منتظر قانونمندی و تدبیر در بحث تدوینطب سنتی هستیم نه این که حذف نماید. چرا که این دولت دولت تدبیرو امید است و می تواند همین آیین نامه را قانونمند و پخته تر کرده و بواسطه آن مردم، خبرگان و کسانی که در این زمینه فعالیت می کنند را از بلاتکلیفی نجات دهند.
حال اگر این اتفاق پیش نیاید به نظر شما پیامدی خواهد داشت؟
اگر این مورد پیش نیاید و تدبیری صورت نگیرد یک زدگی بین اساتید و خبرگان طب سنتی بوجود آمده ومنجر به فرار این اساتید و خبرگان می شود. اگر دولت تدبیر و امید در این قضیه تدوینی صورت ندهد پزشکان و غیر پزشکان طب سنتی به خارج از کشور می روند که در حال حاضر هم بسیاری از اساتید در امارات و کشورهای عربی، ارمنستان مشغول به طبابت هستند و همین طور بیماران داخل کشور نیز برای درمان از کشور خروج خواهند شد.
علت این که دولت علی رغم ابلاغیه آیین نامه سلامت، سعی در جمع آوری برخی ازعطاری ها نموده است چیست؟
رویکرد مردم به سمت طب سنتی زیاد شده و یک ارتباط تنگاتنگ بین مردم با عطاری ها ایجاد شده و همین باعث اختلاف بین اطبا بیمارستانی طب کلاسیک و طب سنتی که همان عطاری ها است گردیده است. از جهتی زمانی که مردم می توانند با روش درمانی بدون استفاده از مواد شیمیایی و هزینه پایین تر مداوا گردند قاعدتا ورود مردم به مطب های پزشکان طب کلاسیک کمتر خواهد شد. هرچند باید به این توجه نمود که منویات رهبر معظم انقلاب بر این است که طب سنتی و کلاسیک باید هر دو با هم تلفیق گردند و تلفیق این دو روش سنتی و کلاسیک است که می توانند مکمل یکدیگر باشند. اما با این تفاسیری که عرض کردم دولت اندکی در این امر تعلل دارد و به جای فراهم کردن زمینه آموزش لازم را برای تربیت عطارهای آینده دستور جمع آوری برخی عطاری ها را داده است تا مبادا به عطاری های زیر زمینی مبدل شوند.
در این راستا طرحی به نام طرح سلامتکده عنوان شده برای تجمیع عطاری ها در این رابطه توضیح دهید؟
طرح سلامتکده طرح خوبی استکه تجمیع عطاری هاست. اما این طرح در شهرهای کوچک جواب می دهد و در شهرهای یزرگ قابل اجرا نیست. در کلانشهری مانند کرج و تهران بدلیل وقت، ترافیک، آلودگی و محیط زیست جواب نمی دهد.
برای این که عطاری های متخصص و خبره مشخص شوند چه پیشنهادی دارید؟
باید در این راستا عطاری ها را درجه بندی کنیم. عطاری هایی که نسل به نسل این دانش را انتقال و خبره شده اند کتاب های طب زیادی را مطالعه کرده و معتمد مردم هستند و مردم به آنها مراجعه می کنند و حتی بعضی از این عطارها مدرس دانشگاه های طب سنتی و داروسازی هستند و به پزشکان آموزش داروسازی می دهند، اما آیا خودشان نمی توانند در عطاری های شان فعالیت کنند؟ باید اجاره فعالیت به آنها بدهند و رتبه بندی و سطح بندی کنند. مثلا بگویند درجه این عطار در این حد است ... مثلا عطاری کهرتبه درجه یک را دریافت می کند، می تواند داروهای ترکیبی درست نماید.
اگر این رتبه بندی در میان عطاری ها به دلایلی صورت نگیرد اتفاقی پیش می آید؟
اگر امر رتبه بندی و تفکیک عطاری ها رخ ندهد عطاری ها بصورت زیرزمینی و قارچ گونه فعالیت می کنند و چیزی شبیه پخش مواد مخدر می شود که می گویند شما بیا فلان جا، تا من داروی تو را تحویل دهم، چون در مغازه نمی توانم تحویل دهم.
باید فرقی بین عطاری قوی و خبره و عطار نابلد بگذارند. به عطار خبره باید بها و استفاده داد و از عطاری های غیرمجاز و کارکردن آنها جلوگیری کرد و در این راستا مکانی نیز برای آموزش عطار خبره باید قرار داد تا علاوه بر دانسته های خود با آناتومی بدن نیز آشنا گردد تا بتواند خدمات بهتری ارائه دهد.
چند شب پیش مستندی از تلویزیون ملی پخش شد در خصوص پیرزنی که توسط "فوت درمانی"به مداوای بیماران می پردازد شما چه توضیحی در این خصوص دارید؟
یکی از روش های بسیار موثر و معروف بین مردمان خبره طب سنتی همین فوت درمانی است. در دهان ما دو بن بست حلق داریم که اگر احکام درست غذا خوردن را اجرا نکنیم امکان گیر کردن قطعه ای از غدا مثل "خار ماهی"، بوجود می آید که این ممکن است منجر به جراحی و یا استفاده از انتی بیوتیک ها شود. حال متخصص فوت درمانی این کار را بدون استفاده از داروهای شیمیایی تنها بوسیله فوت کردن درون بینی انجام می دهد. این کار موجب آزاد شدن قطعه مواد غذایی از میان حلق می شود و بیمار بدون کوچک ترین فشاری مداوا می شود.
در کشور ممکن است چند نفر خبره "فوت درمانی" داشته باشیم و برای حفظ این درمان ارزشمند چه باید کرد؟
تعداد این افراد بسیار کم است و اکثرا پیرمردها و پیرزن هایی هستند که دوران کهولت خود را طی می کنند و این اتفاق خوبی نیست. ما باید بتوانیم از این ها استفاده نماییم وبرای حفظ "فوت درمانی" متخصص جوان تربیت کنیم که در آینده این نوع درمان از بین نرود.
چگونه می توان آیین نامه را به بهترین نحو اجرا نمود؟
عطاری ها خبرگانی هستند که تاکنون توانسته اند طب سنتی را حفظ نمایند و باید فضایی برای تخصصی شدن این خبرگان تعبیه گردد تا مجوز و گواهینامه مورد نظر وزارت بهداشت را دریافت نمایند. بحث دیگر این که افرادی که در فنی از طب سنتی وارد و خبره اند باید به عنوان مدرسین وارد دانشگاه شوند و فن مورد نظر را به دانشجویان پزشکی آموزش دهند.
محبوبه اقتداریان ـ هفته نامه نخل جنوب
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
