روی این هنرمندان حساب می‌کنیم
به گزارش بولتن نیوز به نقل از خبرنگار صنایع‌دستی ایسنا، «فریدون میرزالو» کمتر از یک ماه است به عنوان مدیرکل آموزش و حمایت از تولید صنایع دستی منصوب شده و معتقد است دیگران او را به این پست آورده‌اند. او جزو اولین فارغ‌التحصیلان رشته صنایع‌دستی است و از سال 68 در بخش فنی سازمان میراث فرهنگی استخدام شده است.
میرزالو درباره اینکه چطور وارد این حوزه شده است به ایسنا می‌گوید: کارشناسان فنی تولید وظایفی از جمله رفع مشکلات مثل اصلاح رنگرزی، تغییرات طراحی و... را انجام می‌دادند. در آن زمان حدود 60 کارشناس فنی در سازمان میراث فرهنگی کار می‌کردند که براساس تقسیم کار، هر کسی کارشناسی بخشی را بر عهده داشت مثل فلز، نساجی و... من هم کارشناس چوب و معرق بودم.
او اظهار می‌کند: کار من تا سال 71 در سازمان میراث فرهنگی کارشناس فنی بود، بنابراین ذهنیتی که من با توجه به تحصیلاتم در این رشته دارم متفاوت است، چون باید بسیاری از کارها را خودمان انجام می‌دادیم و به نظر من این یک مزیت بود که از نزدیک با محصولات صنایع دستی به شکل حرفه‌ای آشنا شویم و با آن سروکار داشته باشیم. شاید یکی از دلایلی که معاون صنایع دستی تصمیم گرفت من در این پست کار کنم این بود که به تکنیک‌های صنایع دستی تا اندازه‌ای اشراف دارم. در اصل کار حرفه‌ای من صنایع دستی است و چیز دیگری بلد نیستم.
به کارهایی که به درد هنرمندان می‌خورد می‌پردازم
وی درباره اولویت کارهایی که تصمیم به انجام آن دارد، بیان می‌کند: نمی‌خواهیم یک اولویت در دستور کارهایمان قرار دهیم، بلکه تصمیم داریم کارهایمان را به دو اولویت تقسیم کنیم. یکی کارهای اصلی و دیگری کارهای درجه دو. تصمیم دارم به کارهایی که نتیجه بارزی ندارد کمتر بپردازم. به همین دلیل علاقمندم به کارهایی که می‌دانم به نتیجه می‌رسد و به درد هنرمندان می‌خورد رسیدگی کنم، مثل درجه‌بندی کارگاه‌ها. بررسی می‌کنیم تا ببینیم در سراسر کشور چند کارگاه خوب داریم که می‌توانیم روی آنها حساب باز کنیم تا این دسته از کارگاه‌ها بتوانند رشد کنند. اگر ما به سراغ کیفیت و قیمت مناسب نرویم، به طور قطع رقبای ما مثل چین و هند موفق‌تر از ما هستند. در حالی که ما چیزی از آنها کم نداریم و باید به موضوعات اصلی کارمان بپردازیم.
اگر تولید به فروش نرسد، کار جلو نمی‌رود
مدیرکل آموزش و حمایت از تولید صنایع دستی ادامه می‌دهد: یکی دیگر از کارهایی که اولویت دارد، تعامل با برخی کارگاه‌های تولیدی است که به شرکت تبدیل شده‌اند، تا آنها را به شرکت‌هایی که تولیدات با کیفیت و قیمت مناسبی دارند تبدیل و به مدیرکل صادرات لینک کنیم، زیرا من معتقدم اگر تولید به فروش نرسد، اصلا کار جلو نمی‌رود. اگر موفق شویم با این شرکت‌ها وارد همکاری مشترک شویم محصولات صنایع دستی که قابل فروش و صادرات هستند، از طریق آنها تقویت می‌شوند تا محصولات متنوع‌تری را جمع‌آوری کنند. متاسفانه ما با تک‌تک افراد مواجه‌ایم و نمی‌توانیم با دو هزار نفر صحبت کنیم. ما تصمیم گرفتیم صنف صنایع دستی را در اولویت کاری امسال بگذاریم تا هنرمندان را در یک استان تجمیع کنیم و هنگامی که وارد استان می‌شویم، صنفی داشته باشیم که بتوانیم با نمایندگان آنها صحبت کنیم؛ این گونه من راحت‌تر می‌توانم تصمیم بگیرم. صنف باید منافع مشترک همه را جلو ببرد و منافع شخصی را کنار بگذاریم.
میرزالو بیان می‌کند: در زمینه تولید یک‌سری موضوعات وجود دارد که می‌تواند تبدیل به مشکل شود، چون صنایع دستی در یک دوره تاریخی معین در سازمان میراث فرهنگی ادغام شد و موضوعاتی را همراه آورد و جاهای خالی را در وضعیت تولید، فروش، بازرگانی ایجاد کرد. زمانی به تولیدکننده کمک‌هایی می‌شد که بتواند با کمک دولت تولیدش را انجام دهد و بعد از ادغام صنایع‌دستی در سازمان جای این اتفاق خالی شد و متأسفانه جایگزین‌های خوبی هم برای آن در نظر گرفته نشد. کسانی که در نقاط دورافتاده کار می‌کنند، نیاز به دسترسی بازار دارند تا تولیدات‌شان را به پول تبدیل کنند و ما روی این موضوع فکر می‌کنیم که حوزه حمایت از تولید به منظور سهولت در کار تولید کنندگان چگونه این کار را انجام دهد و کیفیت را بالا ببرد و اگر تا کنون این اتفاق نیفتاده، باید از این به بعد بیفتد.
یکی از مشکلات پیش رو
او می‌افزاید: تولیدکننده‌ای که با فرهنگ بومی کاری را انجام می‌دهد به هیچ وجه اشتباه نمی‌کند، چون سابقه ذهنی و قبلی‌اش به او می‌گوید می‌تواند کارش را بر اساسی که یاد گرفته است انجام دهد. شاید یکی از گرفتاری‌هایی که ما در آینده با آن روبرو می‌شویم، این باشد که اگر دستگاه مهندسی شده را در اختیار تولید کننده بگذاریم برای آن محدودیت ایجاد می‌کند، چون او به ابزار جدید آشنا نیست و مقاومت می‌کند، در حالی که ما به این فکر می‌کنیم تا ابزار راحت‌تری در اختیار آن قرار دهیم تا هم سرعت کار و هم کیفیت محصولش را بالا ببرد. تفهیم این موضوع زمان‌بر، اما شدنی است.
مدیرکل آموزش و حمایت از تولید صنایع‌دستی با بیان اینکه در حوزه بازرگانی هم مشاوره می‌داده است اعتقاد دارد: تا زمانی که فروش راه نیفتد، تولید هم راه نمی‌افتد. فروش، تولید را به دنبال خودش می‌کشاند. یعنی اطلاعاتی که از فروش می‌آید می‌تواند به ما کمک کند که برای تولیدکنندگان جهت‌دهی کنیم.
میرزالو با اشاره به آخرین تجربه‌اش قبل از آنکه مدیرکل حمایت از تولید شود، می‌گوید: ماه گذشته سفری به بوشهر داشتم تا دنبال تولیدکنندگانی بگردیم تا ببینیم کدام‌شان برای چه کاری مناسب هستند بنابراین با عباباف‌ها در کردوان بوشهر آشنا شدیم که سال‌های بسیار است این کار را انجام می‌دهند. زمانی که درباره ابزارهایشان صحبت کردم متوجه شدم دستگاه‌های نساجی آنها از پدران‌شان به ارث رسیده است و دستگاه‌هایشان هم بسیار ایراد داشت و اصلا سرپا نبود. حتی ما همراه خودمان نجار هم بردیم تا آنجا که می‌تواند برای آسانتر شدن کار کمک‌شان کند و اصلاحاتی روی ابزارهای کاری‌شان انجام دهد.
باید نسل‌ها عوض شوند
او ادامه می‌دهد: عباباف‌ها به دستگاه‌هایی که با آن کار می‌کنند "پاچال" می‌گویند، یعنی پایشان را در گودالی که زیر زمین حفر می‌کنند، می‌گذارند تا بتوانند پدال‌های این دستگاه را جابجا کنند و این اتفاق ممکن است مشکل‌ساز باشد، اما یکی از بافنده‌ها معتقد بود که برایشان مشکلی ایجاد نمی‌کند و می‌توانند شکم‌شان را به چوبی که پارچه بعد از بافته شدن دورش پیچیده می‌شود تکیه دهند. شاید این راه حل چندین سال پیش جواب می‌داده است، اما ممکن است فارغ‌التحصیل رشته صنایع دستی حاضر نشود این کار را انجام دهد و با شرایط فعلی که عباباف‌ها این کار را انجام می‌دهند، کار کنند. من معتقدم باید نسل‌ها عوض شوند و نسل جدید وارد عمل شود. نسل جدید هم زمانی وارد تولید صنایع دستی می‌شود که شرایط کاری‌اش از جمله ابزار، فضای کار و... آماده باشد و بداند در طول روز چند متر می‌تواند کار تولید کند.
اهمیت حمایت از تولید صنایع دستی
مدیرکل آموزش و حمایت از تولید صنایع دستی اضافه می‌کند: در بعضی از مناطق جغرافیایی ایران نظام منطقه‌ای داریم که یک زنجیره تولید به فروش را توانستند آماده کنند، یعنی اینکه در منطقه کردوان یک نفر پشم شتر را تأمین می‌کند، یک نفر دیگر پشم می‌ریسد چون کار بسیار دشواری است و به شکل دستی انجام می‌شود، یکی دیگر آن را می‌بافد و دیگری کار فروش را بر عهده می‌گیرد. بنابراین یک زنجیره تولید به فروش در نظام منطقه‌ای شکل گرفته که در بسیاری از نقاط ایران رواج دارد و کار بسیار خوبی هم است چون می‌تواند جوابگوی نیاز بافنده‌های آن منطقه باشد. اهمیت کار ما در این بخش خودش را نشان می‌دهد و ما تصمیم داریم کاری انجام دهیم تا ابزار مهندسی شده خوب در اختیار تولیدکنندگانی که به این کار علاقه‌مند هستند قرار بگیرد و در واقع الگوسازی کنیم تا ابزارهای لازم برای تولید فراهم شود و در اختیار تولیدکنندگان قرار بگیرد.
میرزالو می‌افزاید: امروز فارغ‌التحصیلان صنایع دستی بسیاری داریم که در همان رشته‌ای که درس خوانده‌اند نیاز دارند مشغول به کار شوند و اگر به کارهای دیگر روی می‌آورند به این دلیل است که متأسفانه شرایط کاری آنها فراهم نیست و متأسفانه دانشگاه‌ها هم نیروی حرفه‌ای پرورش نمی‌دهند.
اختیارات لازم داریم
او درباره اینکه مدیرکل حمایت از تولید صنایع دستی تا چه اندازه در سازمان میراث فرهنگی اختیار دارد تا نظراتش را در کارها اعمال کند، اظهار می‌کند: ابتدای سال یک‌سری برنامه‌ریزی‌ها صورت می‌گیرد تا پایان سال که در این حوزه انجام شود و این برنامه‌ریزی نیز در این حوزه انجام شده که حتما براساس برخی استدلال‌ها صورت گرفته است. من در این حوزه کاری مثل تجهیزات دستگاهی تولید کنندگان اختیارات لازم را داریم.
کاری که دشوار است
وی که خودش نشان درجه دو هنری دارد همچنین درباره‌ی روند تکمیلی بانک جامع اطلاعاتی می‌گوید: این بانک اطلاعاتی سال 86 تحت عنوان بانک اطلاعاتی ویستا تشکیل شد که تمام اتفاقاتی که در حوزه تولید یا حتی آموزش می‌افتد در جایی ثبت شود تا مدیران تصمیم‌گیری‌شان را براساس اطلاعات صحیح انجام دهند. از آن سال این بانک به دلیل مشکلات پهنای باند اینترنتی یا مشکلات دیگر فراز و نشیب‌هایی به همراه داشت، اطلاعات کم یا دیر ثبت می‌شد. ظرف سه سال گذشته حدود 93 هزار اطلاعات در این سامانه ثبت شده است. مشکلی که در سال‌های گذشته پیش آمد و ما در آن نقشی نداشتیم بیمه شدن بود و چون موضوع بیمه جذابیت بسیاری برای بعضی افراد داشت حدس می‌زنیم تعدادی از آمار ثبت شده در این بانک واقعی نباشد به همین دلیل درصددیم که آنها را شناسایی و حذف کنیم تا بتوانیم مخاطبان واقعی خودمان را تشخیص دهیم که البته کار بسیار دشواری است.
روی این هنرمندان حساب باز می‌کنیم
میرزالو ادامه می‌دهد: در حال حاضر این کار شروع شده است اما هنوز به نتایج قطعی نرسیده‌ایم. یکی از برنامه‌های امسال درجه‌بندی اطلاعات این بانک است و این درجه‌بندی مشکلات خاص خودش را دارد. من در فاز اول تصمیم دارم درجه یک‌های این مملکت را پیدا کنم تا ببینم بهترین تولیدکنندگان با کیفیت و قیمت مناسب چه کسانی هستند و برای تقویت آنها فکر و برنامه‌ریزی کنیم چون این موضوع برای ما اهمیت دارد و من می‌خواهم روی این افراد یا هنرمندان حساب باز کنم.
مدیر کل آموزش و حمایت از تولید صنایع دستی درباره آخرین آمار بیمه شدگان اظهار می‌کند: تاکنون 35 هزار و 718 نفر بیمه شده‌اند. 15 هزار و 450 نفر برای بیمه معرفی شده‌اند که همچنان به دلیل کمبود اعتبارات در لیست انتظار هستند.
او درباره اینکه چه زمانی این تعداد بیمه می‌شوند، می‌گوید: من در این باره هیچ اظهار نظری ندارم.
میرزالو درباره طرح توانمندسازی زنان در صنایع دستی نیز اظهار می‌کند: این موضوع جزو برنامه‌هایی که برای امسال برنامه‌ریزی شده جای نگرفته است. حوزه کاری با عنوان توانمندسازی زنان نداریم، یادم است که در سال‌های گذشته این کار توسط سازمان‌های جهانی در حال پیگیری بود به خصوص در بندرعباس و چند نقطه دیگر به شکل پایلوت هم انجام شد اما نمی‌دانم در حال حاضر چه جایگاهی دارد.
اگر طراحی را از آن بگیریم دیگر چیزی برایش نمی‌ماند
مدیرکل حمایت از تولید درباره برنامه‌هایش برای رشته‌های منسوخ شده یا در حال منسوخ نیز می‌گوید: باید طراحی‌های جدید برای این اتفاق در نظر گرفته شود یا کاربری‌های آن تغییر پیدا کند. اگر روح جدیدی
به این رشته‌ها دمیده شود به طور قطع می‌توان از آن استفاده کرد. البته فکر می‌کنم آقای نامور مطلق(معاون صنایع دستی) در حال تقویت طراحی در حوزه‌های دیگر صنایع دستی است تا به صورت خاص روی آن کار شود زیرا یکی از عنصرهای خاص در صنایع دستی طراحی است و اگر آن را از صنایع دستی بگیریم دیگر چیزی از آن باقی نمی‌ماند.
آمار کارگاه‌های ثبت شده
او در پاسخ به اینکه چه تعداد کارگاه ثبت شده در کشور داریم، بیان کرد: طبق اطلاعات ثبت شده در سایت ویستا در سال 91، حدود 47 هزار و 905 کارگاه، در سال 92، سی و یک هزار و 396 و در سال 93، سیزده هزار و 803 کارگاه ثبت شده داریم. صحبتی که دکتر نامور مطلق با بانک‌ها برای حمایت از کارگاه‌ها کرده اعتباری حدود 150 میلیارد تومان پیش بینی می‌شود که بتوانیم بین کسانی که فعالیت تولیدی انجام می‌دهند توزیع کنیم. سال گذشته این اعتبار 30 میلیارد تومان بوده که امسال به مبلغ 150 میلیارد تومان افزایش یافته و قرار است با بهره‌های کم در اختیار تولیدکنندگان قرار بگیرد.
وی همچنین درباره اینکه هنرمندان از موانعی که برای دریافت این تسهیلات پیش روی شان قرار می‌گیرد گلایه دارند، اظهار می‌کند: بانک منابع‌اش را به راحتی در اختیار همه قرار نمی‌دهد. می‌خواهد اطمینان پیدا کند که این منابع مالی به راحتی بازگشت داده می‌شود تا گردش مالی‌اش را انجام دهد، بنابراین سخت‌گیری‌هایی هم انجام می‌دهد اما امسال به این که این مبلغ آسانتر در اختیار تولید کنندگان قرار بگیرد هم فکر کردیم. مثلا یکی از مشکلاتی که هنرمندان دارند نقدینگی است یا اینکه این مبلغ را باید هرچه زودتر به بانک برگردانند، ما در صدد هستیم دوره تنفس 6 ماه تا یک‌سال برای تولیدکنندگانی که وام می‌گیرند، در نظر بگیریم تا بعد از آنکه وام‌دریافت می‌کنند آن را به تولید برسانند، بفروشند و سپس شروع به پرداخت اقساط وام کنند.
میرزالو با بیان اینکه تا کنون هشت خانه تاریخی در استان‌ها تبدیل به خانه صنایع دستی شده‌اند و امیدواریم تا پایان امسال این تعداد افزایش داشته باشند،می‌گوید: گلستان، کردستان، آذربایجان غربی، خوزستان، خراسان شمالی از جمله استان‌هایی هستند که صاحب خانه صنایع دستی شدند و سه خانه دیگر از جمله بیرجند و سمنان هم بزودی صاحب خانه صنایع دستی می‌شوند.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
