به گزارش بولتن نیوز، دولت یازدهم در حالی برای حمایت از برنج داخلی این تصمیم را گرفت که بخش عمده ای از برنج تولیدی به دلیل واردات گسترده در انبارها مانده است و مشتری ندارد. کاهش تعرفه واردات یکی از عمده دلایل واردات برنج های ارزان قیمت و بی کیفیت خارجی است.

تا سال 84 تعرفه واردات برنج 150 درصد بود و این تعرفه از تولیدکنندگان داخلی به طور مؤثری حمایت می کرد. در آن سال ها واردات برنج هم بین 400 تا 500 هزار تن تنظیم شده بود تا کسری نیاز داخل را جبران کند.

اما این تعرفه به یکباره از 150 به 20درصد تنزل پیدا کرد و به همین علت سیر افزایش واردات برنج را در کشور شاهد بودیم طوری که این میزان از 500 هزارتن در سال 84 به بیش از 2 میلیون تن در سال 92 رسید.

سال 92 دولت قبل تعرفه واردات برنج را 10 درصد تصویب کرد به همین دلیل بر اساس آمار گمرک سال گذشته شاهد واردات بیش از یک میلیون و 960 هزار تن برنج به کشور بودیم و کشور با مازاد بیش از یک میلیون تن برنج وارد سال 93 شد و به همین علت برنجکاران نتوانستند محصول خود را به قیمت مناسب بفروشند.



*حمایت دولت از برنجکاران

کاهش بیش از 40 درصدی واردات برنج در بهار امسال نسبت به سه ماهه سال گذشته نشان از عزم دولت و وزارت جهاد کشاورزی برای ساماندهی واردات بی رویه این محصول دارد. در کنار افزایش تعرفه واردات دولت برنامه دیگری را هم برای حمایت از شالیکاران و ترغیب مردم به استفاده از برنج داخلی در نظر گرفته است. این برنامه شامل «خرید توافقی» برنج از کشاورزان در کنار «خرید تضمینی» است. در خرید تضمینی مبنای قیمت گذاری محصول به گونه ای است که منافع کشاورزانی که موفق به فروش محصول خود نشده اند لحاظ می شود. اما قیمت خرید توافقی ممکن است پایین تر یا بالاتر از قیمت تضمینی باشد. خرید توافقی از کشاورزان زمانی انجام می شود که برای کشاورزان امکان فروش محصول وجود ندارد و به همین دلیل دولت برای حمایت از کشاورز به این موضوع ورود می کند. در واقع دولت با تصویب خرید توافقی برنج دست دلالانی که محصول شالیکاران را با قیمت های بسیار پایین خریداری می کنند و باعث زیان آنها می شود کوتاه و سعی می کند به قیمت منصفانه آن را خریداری و در بازار توزیع کند..

سازوکار تصمیم دولت به این گونه است که زمانی که کشاورزان به ناچار مجبور هستند محصول را با رنج و هزینه بسیار تولید کنند و بسیار ارزان به واسطه ها بفروشند، دولت از آن ها حمایت می کند تا محصول با قیمت مناسب به دست مصرف کنندگان برسد. در واقع با خرید توافقی دولت به صورت دوگانه هم از کشاورزان در برابر ارزان فروشی حمایت می کند و هم با کوتاه شدن دست دلالان، برنج با قیمت مناسب به دست مصرف کنندگان می رسد. خرید توافقی برنج از کشاورزان به گونه ای ساماندهی شده تا برنجی که به دست مصرف کنندگان می رسد با قیمت بالا نباشد و هم کشاورزان مجبور به فروش محصولشان با قیمت پایین به واسطه ها نشوند.



*توقف خرید برنج وارداتی توسط دولت

جمیل علیزاده شایق - دبیر انجمن برنج- در گفت وگو با بولتن نیوز در خصوص تأثیر خرید توافقی برنج بر بازار داخلی و کاهش واردات تصمیم دولت را موجب ترغیب مردم به استفاده از برنج ایرانی به جای برنج بی کیفیت خارجی می داند و البته تأکید می کند شرط موفقیت این برنامه نظارت بر اجرای درست آن است.بر اساس آنچه دولت اعلام کرده تا زمانی که برنج داخلی در بازار عرضه می شود، برنج وارداتی توزیع نخواهد شد تا بازار به طور مناسب محصول داخلی را به دست مصرف کنندگان برساند.

علیزاده شایق با اشاره به این اقدام دولت می گوید برای اجرای درست آن دولت باید سازوکاری تعیین کند تا ارگان های مختلف از اجرای قانون سرباز نزنند. به گفته شایق با اینکه همه دستگاه های دولتی از زمان ابلاغ قانون و همزمان با عرضه برنج داخلی در بازار باید خرید برنج وارداتی را متوقف کنند و همه نیازهای داخلی دستگاه های دولتی باید از محصول برنج داخلی خریداری شود اما برخی سازمان ها در همین چند روز قبل از ابلاغ این دستورالعمل اقدام به خرید برنج وارداتی می کنند بنابراین دولت باید مانع از دور زدن قانون توسط برخی دستگاه ها شود. دبیر انجمن برنج، کیفیت برنج داخلی را با برنج وارداتی غیر قابل مقایسه می داند اما می گوید نگرانی در مورد برنج این است که ذائقه مردم به برنج هندی و پاکستانی عادت کند و مردم دیگر برنج ایرانی خریداری نکنند. به علت کیفیت پایین برنج وارداتی قیمت آن نیز از برنج داخلی ارزانتر است بنابراین تمایل مردم نیز به خرید این نوع برنج است. شایق ارزان بودن برنج وارداتی در مقابل برنج ایرانی را همچنین به علت قیمت پایه بسیار کم این برنج عنوان کرده و می گوید هر چند وارد کنندگان قیمت ها را در بازار چند برابر می کنند و سود زیادی به جیب می زنند اما بازهم نرخ برنج هندی و پاکستای از برنج ایرانی کمتر است. ماندن برنج تولید پارسال در انبارها دلیل دیگری از استقبال دبیر انجمن برنج از تصمیم دولت برای خرید توافقی برنج است. به گفته شایق در حالی اکنون 2 میلیون تن برنج در انبارها مانده که سال گذشته 2 میلیون و 600 هزار تن برنج وارد کشور شد و در حالی که میزان سالانه برنج مصرفی کشور 3 میلیون تن است مجموع برنج موجود در انبارها و برنج وارداتی سال گذشته به 5 میلیون 200 هزارتن رسید یعنی حدود دو میلیون تن مازاد بر مصرف کشور.

افزایش تعرفه واردات و خرید توافقی دو موضوعی است که به اعتقاد دبیر انجمن برنج می تواند با کاهش واردات و همچنین کوتاه کردن دست واسطه ها برنج ایرانی را دوباره به سفره های بسیاری از ایرانیان برگرداند البته دولت در خرید توافقی حتماً نظر کشاورزان را نیز جلب کند و این گونه نباشد که قیمتی را دولت اعلام کند و کشاورز مجبور به فروش محصول به آن قیمت باشد.