«مسیله» خلوتی به پهنای آرامش
به گزارش بولتن نیوز، – سارا دوستی: کویر برای اهلش و به اعتراف بسیاری از گردشگران سرزمین زیبایی‌هاست که گاهی از چشم ما پنهان می‌ماند.
در شهرهای پر از دود و آهن و تمدن‌های رنگارنگ امروز، انسان سخت مشغول است و فرصتی برای آرامش و سکون ندارد. اما کویر ساده و بی‌آلایش فرصتی فراهم می‌کند تا انسان لحظاتی از دغدغه‌هایی که عصر حاضر به او تحمیل کرده فارغ شود.
بعضی افراد کویر و بیابان را یکسان می‌دانند. در تعریف کویر می‌گویند با عبور سیلاب از زمین‌های نمکدار و حرکت آن به سمت گودترین نقطه آبخیز، املاح محلول در این سیلاب در طی تبخیر آب در سطح زمین رسوب کرده و پس از تبخیر و رسوب‌گذاری خاک منطقه شور شده و کویرها به وجود آمده‌اند. برخی نیز معتقدند کویرها قبلا دریاچه یا دریاهایی بوده‌اند که در اثر تبخیر آب به صورت نمک زار درآمده اما بیابان، مناطقی خشک و بدون پوشش بوده که به دلیل بارندگی کم تقریبا خالی سکنه است.
شرایط اقلیمی کشور ما به نوعی است که بیش از نیمی از آن را مناطق کویری و نیمه کویری تشکیل می‌دهند. شناخته شده‌ترین کویرهای ایران دشت لوت و دشت کویر بوده که در وسعتی به مساحت بیش از 360 هزار کیلومتر مربع گسترده شده است.
استان قم در منطقه بیابانی و نیمه‌بیابانی کشور قرار گرفته است. «مسیله» یا «کویر کوچک» نام کویری در این استان است که با مساحتی بیش از 10 هزار هکتار، از مناطق کویر جنگلی ایران به شمار می‌آید.
کویر مسیله شبیه به یک چهارضلعی بوده که از سمت جنوب با کویر مرنجاب هم جوار است. میانگین بارش سالیانه در مسیله کمتر از 50 میلی متر و میانگین ارتفاع این کویر نزدیک به 800 متر است. به غیر از چند کوه کم ارتفاع مانند کوه مره که با ارتفاع یک هزار و 503 متر در قسمت غربی آن قرار دارد کویر قم ارتفاعات مشخص دیگری ندارد.
«دریاچه حوض سلطان» در آزاد راه قم – تهران و «دریاچه نمک» که در مسیر قم – کاشان واقع شده است از دریاچه‌های کویر مسیله به حساب می‌آید. «حوض مره» و «نیسر چدار اسب» نیز از دیگر مناطق گود کویر مسیله محسوب می‌شود که در سمت غرب و جنوب آن قرار دارد.
کویر مسیله بخشی از پارک ملی کویر است که در گذشته حیواناتی مثل آهو، جبیر و گور خر در آن زندگی می‌کردند و امروزه به دلیل شکار بی‌رویه و کاهش شدید ورود آب به منطقه متاسفانه حیات وحش آن تقریبا از بین رفته است.
همچنین مسیله منطقه مناسبی برای زندگی انواع پرندگان است، هوبره از جمله پرندگان کمیاب است که در این منطقه زندگی می‌کند. همچنین مدتی قبل در کویر مسیله و حوض سلطان برای نخستین بار پرنده «میوه خور» و «چکاوک هدهدی» مشاهده شد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست قم راه‌های حفاظت و صیانت از مناطق حفاظت شده را افزایش شناخت نسبت به این مناطق و شناسایی ظرفیت‌های آنها می‌داند و می‌گوید: شکار در سه منطقه «کهک»، «دشت مسیله» و «قاهان و کهندان» ممنوع شده است.
محمودعلی رکنی ادامه می‌دهد: در حال حاضر 173 هزار هکتار آن جزو مناطق شکار ممنوع استان محسوب می‌شود.
در سال‌های اخیر با افزایش ساخت سد بر روی رودخانه‌های بالا دست و کاهش نزولات آسمانی و پوشش گیاهی به تبع آن تعداد جانوران کویر مسیله کاسته شده است.
آثار دیدنی موجود در کویر مسیله قدمت 300 ساله دارد. در این کویر پل‌ها و کاروانسراهایی وجود دارد که از نقاط دیدنی آن محسوب می‌شود. پل دلاک یکی از آثار قدیمی با قدمت 300 سال است که از مصالح آجر ساخته شده و در مسیر ارتباطی قم و مشهد بوده است. دو کاروانسرا نیز در شمال این پل وجود دارد. کاروان سرای «دیر» و کاروان سرای «حوض» در مسیر تهران – قم از دیگر آثار تاریخی قرار گرفته در کویر مسیله است.
اگر یک بار به کویر سفر کرده باشید می‌دانید که واژه‌ها از توصیف کویر ناتوان هستند. جواب دادن به این سوال که چرا به کویر سفر کرده‌اید سخت است. کویر ساده و بی‌آلایش است. در آن جا خبری از گل‌های رنگ به رنگ، بوهای فرح بخش، صدای گوش نواز، سبزه و درختان سر به فلک کشیده و هر آن چه حواس پنجگانه ما قادر به درک آنها هستند نیست. اما این جا آرامشی وجود دارد که کمتر جایی می‌توان آن را یافت.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
