عده ای افراطی در داخل و بیرون از مرزها با انجام حرکات مشکوک نمی خواهند آرامش در کردستان برقرار باشد
گروه سیاسی - خالد توکلی در دو دهه گذشته یکی از فعالین عرصه سیاسی در کردستان بوده است که کوشیده است در کنار شغل معلمی خود نقش محوری برای سازماندهی مطالبات مردم کردستان در چهارچوب نظام داشته باشد.
او از حرکتهای مدنی مانند شرکت مردم در انتخابات حمایت می کند و می گوید مردم در کردستان هنوز از روحانی نا امید نشده اند .
با هم متن گفتگو خبرنگار بولتن نیوز با خالد توکلی را که یکی از متخصصین حوزه جامعه شناسی است می خوانیم:
* از انتخاب دولت یازدهم چند ماهی می گذرد و دولت در این مدت اقداماتی را برای کاهش فشارها بر مردم انجام داده است، در همین راستا مردم استان نیز مطالباتی دارند فضای کنونی استان کردستان را چگونه ارزیابی می کنید؟
به اعتقاد من مردم در کردستان هنوز به رای خود افتخار می کنند و تاکنون هیچ گونه احساس پشیمانی و مغمون بودن ندارند، هر چند به قول کاتوزیان ایران جامعه کوتاه مدت است و شاید بعد از مدتی پشیمان شوند، اما با ارتباطی که بنده با اقشار مختلف در کردستان دارم چنین احساسی را در مردم نمی بینم.بحث ها اصولا بر یکسری از مطالبات تمرکز دارد که در بسیاری از موارد این درخواست ها و مطالبات استانی نیست و در تمام ایران یکسان است.بعنوان مثال در حوزه خارجی مردم خواهان دور کردن ایران از جنگ هستند که سیاست خارجی روحانی در این خصوص تا بحال موفق بوده است و مردم استان کردستان نیز با دید مثبت به این امر می نگرند. در حوزه اقتصادی نیز همینطور است. اکنون نوعی ثبات وجود دارد.قیمت ها تا حدودی تثبیت شده اند و در برخی از نرخها هم نوعی سراشیبی روی داده است. این امر موجب شده است امکان فعالیت اقتصادی برای کسانی که در مناطق مرزی کسب و کار دارند فراهم آید. اما آنچه مردم کردستان را در خصوص مطالبات از سایر مردم ایران جدا می کند بحث های مربوط به بیانیه 10 ماده ایی آقای روحانی است که هنگام تبلیغات آن را منتشر کرد. البته در خصوص اجرایی کردن این بیانیه امیدواریهایی وجود دارد. بعنوان مثال صحبت های وزیر آموزش و پرورش مبنی بر اینکه در امر آموزش می بایستی ویژگیهای منطقه ایی مورد نظر قرار بگیرد و اجرای اصل 15 قانون اساسی که از مطالبات دیرین مردم کردستان است. حال اگردر امر آموزش از تمرکز گرایی پرهیز شود و با توجه به نیاز مناطق کتب تدوین شود و به اعتقاد من این اقدامات بخشی از انتظارات مردم منطقه را برآورده خواهد کرد.
تنها یا به عبارت بهتر یکی از مهمترین نگرانیی که در این زمینه وجود دارد در خصوص بیانیه اقوام و مذاهب به انتخاب مدیران بومی بر می گردد. در این زمینه متاسفانه دولت بسیار ضعیف عمل کرده و به هیچ وجه انتظارات مردم را تأمین نکرده است. تاکنون صرفاً یک نفر از متخصصین کرد به عنوان معاون وزیر نفت انتخاب شده اند که امیدوارم این روند تداوم داشته باشد. هنوز استانداران استانهای آذربایجان غربی، سیستان و بلوچستان، کرمانشاه و کردستان تعیین نشده اند و مردم انتظار دارندهر چه زودتر این اتفاق بیفتد و از نیروهای خوشنام و با تجربه بومی برای تصدی این نقشهای سیاسی استفاده شود. در این صورت قطعا بسیاری از نگرانیها برطرف می شود.در استان کردستان و طبق اطلاعاتی که دارم در بیشتر استانها خوشبختانه اجماع خوبی در این خصوص وجود دارد و برای نمونه در استان کردستان، مردم و گروهها و نمایندگان از یک فردی حمایت می کنندکه سابقه مدیریت دارد و موفق عمل کرده است همچنین از توانمندی مدیریتی بالایی برخوردار است و ارتباطات خوبی با مردم و مقامات دارد و همین درایت ایشان باعث شده است که نمانیدگان کرد نیز در محلس شورای اسلامی به نوعی توافق و اجماع در مورد ایشان دست یابند.
* اخیرا درگیریها و یکسری فعالیت های نظامی در مناطق مرزی کردستان روی داده است با توجه به روند موجود در استان برای پیگیری مطالبات مردم در چهارچوب قوانین جمهوری اسلامی اینگونه حرکتها را چگونه می بینید؟
یکی از بزرگترین مشکلات مردم در کردستان و مناطق قومیتی بحث عدم امنیت است. کسانی که دوست ندارند آینده کردستان یک آینده توسعه یافته باشد و مردم آرامش داشته باشند لذاهر موقع که مردم تلاش می کنند به شیوه مسالمت آمیز مطالبات خود را پیگیری کنند چنین حرکتهای مشکوکی انجام می شود. متاسفانه عده ایی در درون حاکمیت و گروههایی بیرون از مرز هیچ تمایلی ندارند که مطالبات مردم از یک سو و وعدههای انتخاباتی دولت تدبیر و امید جامه عمل بپوشد.شخص آقای روحانی اعلام کردند که می خواهند نگاه امنیتی را کنار بگذارند در بیانیه اقوام و مذاهب نیز بر آن تأکید شده است. اگرچه نباید از یاد ببریم که استان کردستان در گذشته و در دوران اصلاحات جزو امن ترین مناطق بوده است.این حوادث و حرکتها که در سیستان و بلوچستان نیز اتفاق افتاده است مشکوک است. به اعتقاد من برخی از این اقدامات به عدم تعیین استاندار نیز بر می گردد.
* به اعتقاد شما آیا وزارت کشور در این راستا کوتاهی کرده است ؟ به عبارت بهتر چه کسی مقصر بوده است؟
من چندان اطلاعی ندارم. اما وظیفه قانونی وزارت کشور است که این کار را انجام بدهد و استاندارها را برای استانها انتخاب کنند.اما تا بحال این اتفاق نیافتاده است. استانهایی مانند کردستان حالت ویژه و خاصی دارند.این استانها مشکلات زیادی دارند و طبیعتا سطح انتظارات بالاست و مردم می خواهند بطور جدی این مشکلات در چهارچوب نظام جمهوری اسلامی ایران حل شود.وزارت کشور می بایستی به این مشکلات بیشتر توجه کند و بیاید و آسیب شناسی بکند و مشکلات را حل نماید.چرا که اکنون یک اعتماد عام و نوعی سرمایه اجتماعی وجود دارد که نباید گذاشت این سرمایه از بین برود.اگر وزارت کشور در این راستا مقصر و کوتاهی کرده ضروری است دولت فشار بیاورد و شخص رئیس جمهور وارد عمل شود.
در واقع به اعتقاد من هم دولت و هم وزارت کشور در این خصوص مقصر هستند چرا که آنها هنوز نتوانسته اند رای معنی دار مردم را به خوبی تفسیر کنند و معانی آن آرا را دریابند.با ادامه این مشکلات و بلاتکلیفی موجود در مدیریت استان، از یک سو برنامههای دولت تا زمان انتخاب استاندار به تعویق میافتد و از سوی دیگر سرمایه اجتماعی و اعتماد مردم به نظام و صندوقهای رأی در منطقه دچار فرسایش می شود و اگر این زمان بلاتکلیفی طولانیتر بشود من نگران بحرانهای عمیق تر و مشکوک تر هستم و نباید بگذاریم مردم دیدگاه امنیتی را بپذیرند که در چنین شرایطی جامعه به سوی ایزوله شدن گام بر می دارد که قطعا این در راستای منافع مردم و نظام نیست.
* چه قبل از انتخابات و چه بعد از انتخابات گروههای بیرون از کشور کوشش کردند که از دامنه مشارکت مردم در پروسه های سیاسی بکاهند اما در انتخابات مردم نشان دادند که اینگونه نیست به لحاظ جامعه شناسی چگونه می توان این اقدام مردم را سنجید؟
اکثریت مردم استان کردستان سعی کرده اند به شیوه مسالمت آمیز با دولت به نمایندگی از نظام تعامل داشته باشند و نشانه بارز آن را می توان در انتخابات مختلف ریاست جمهوری در کشور دید.مردم کردستان نشان داده اند که می خواهند هر نوع تغییر و تحولی در چهارچوب ایران و جمهوری اسلامی ایران اتفاق بیفتد و کمترین توجه را در این راستا به عامل خارجی داشته اند. مستندات حاکی از این است که مردم در چهارچوب تواناییهای موجود خواهان مشارکت می باشند و مشتاق هستند که تحولات در چارچوبقانون اساسی اتفاق بیفتد و مردم به عوامل خارجی چندان توجهی ندارند .
* برای جمع بندی چه تعریفی از وضعیت کنونی و افق پیش رو دارید؟
می خواهم بگویم همزمان با افزایش اعتماد به حاکمیت، سطح انتظارات مردم و مدیران بومی نیز بالا رفته است وبایستی مدیرانی که به مسائل کردستان آشنایی دارند انتخاب شوند و این به نفع منطقه و نظام است و می تواند جریان انقلاب را بدین ترتیب در میان جامعه ساری تر و ریشه دارتر نماید در غیر این صورت ممکن است مردم اعتماد خود را به نظام و فعالیت در چارچوب قانون از دست بدهند.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
براستى تحليل زيباى آقاى توكلى مايه افتخار و مباهات است. دکتر خالد توکلی از جامعه شناس های مطرح ملی است که بایستی نظام از این فرهیختگان جامعه در کردستان بیشتر بهره برده و نوع تحلیل و بینش این افراد را که در میان لایه های جامعه زندگی نموده و تمامی مشکلات را صادقانه جهت حاکمیت بیان می نمایند ارج نهاده و از مدیران دلسوزی چون حسین فیروزی در سطح مدیریت کلان کشوری و استانی استفاده نمود تا استان کردستان شکاف های فاصله ای توسعه ای را ترمیم نماید 
