خودروهای ایرانی هوشمند می‌شود
استفاده از فناوری ارتباطات و اطلاعات در حمل و نقل مستلزم ایجاد یك بستر ارتباطی متشكل از تجهیزات الكترونیكی و ارتباطی درون خودرو و تجهیزات ارتباطی در كنار مسیرهای تردد خودروست كه باید از طریق شبكه عمومی مخابرات به اجرا گذاشته شود.
اجرای پروژه طراحی و پیاده‌سازی سامانه ارتباطات هوشمند خودرویی از دی سال گذشته در جهاد دانشگاهی صنعتی شریف آغاز شده است. با مهندس حبیب رستمی، مدیر این طرح درباره ویژگی‌ها، امكانات و مزیت‌های سامانه ارتباطات هوشمند خودرویی گفت‌وگو كرده‌ایم.
سامانه ارتباطات هوشمند خودرویی چه ویژگی‌هایی دارد؟
فناوری CVT یا سامانه ارتباطات هوشمند خودرویی شامل مجموعه‌ای از قابلیت‌ها، امكانات و فناوری‌های الكترونیكی و اطلاعاتی است كه برای به اشتراك گذاشتن اطلاعات بین خودروها و تجهیزاتی كه در زمینه كنترل ترافیك از آنها استفاده می‌شود، به عنوان یك بستر مناسب عمل می‌كند. سامانه ارتباطات هوشمند خودرویی نیز بر مبنای به‌كارگیری این فناوری طراحی و اجرا می‌شود و خدمات و امكانات متنوعی را در زمینه ایمنی، مدیریت ترافیك و خدمات تجاری ارائه می‌كند.
مهم‌ترین كاربردهای این سامانه چیست؟
این سامانه در دو بخش ارتباطات خودرو با زیر ساخت‌های جاده‌ای و ارتباط خودرو با خودرو دسته‌بندی می‌شود كه هركدام از آنها دربردارنده كاربردهای مختلفی است. از مهم‌ترین كاربردهای ارتباطات خودرو با زیرساخت‌های جاده‌ای می‌توان به پرداخت الكترونیكی عوارض تردد خودرو، اولویت‌دهی عبور برای خودروهای اورژانسی در تقاطع‌های مختلف، ردیابی خودروهای عبوری، هشداردهی ورود خودرو از مسیر فرعی به جاده اصلی، اعلام وضع جاده با توجه به محدودیت‌های ترافیكی و پدیده‌های هواشناسی اشاره كرد كه می‌تواند در تسهیل عبو و مرور خودروها و روان‌سازی ترافیك نقش مهمی داشته باشد.
ارتباط خودروها با یكدیگر نیز می‌تواند در اعلام توقف ناگهانی خودرو كاربرد داشته باشد. به این ترتیب ترمز ناگهانی یك خودرو به سرعت به رانندگان خودروهای پشت سر و خودروهای بعد از آن اطلاع داده شده و از وقوع یك تصادف احتمالی یا تشكیل زنجیره تصادفات جلوگیری می‌شود. هشداردهی عبور خودروی اورژانس به دیگر خودروهای واقع در مسیر نیز از دیگر كاربردهایی است كه امكان ارتباط خودرو با خودرو فراهم می‌كند. به این ترتیب خودروهایی كه در یك مسیر در حركت هستند از طریق سامانه ارتباطات هوشمند خودرویی از وجود خودرو اورژانس مطلع شده و با حركت به كنار، مسیر را برای عبور آمبولانس‌ها، امدادرسانی و پلیس باز می‌كنند.
استفاده از سامانه هوشمند ارتباطات خودرویی به چه زیر ساخت‌هایی نیاز دارد؟
عملكرد سامانه ارتباطات هوشمند خودرویی بر تجهیزات سخت‌افزاری كه داخل خودرو نصیب می‌شود و همچنین آرایش تجهیزات سخت‌افزاری كه در كنار مسیر قرار می‌گیرد، مبتنی است. داخل هر خودرو مجموعه‌ای از تجهیزات سخت‌افزاری با نام OBE نصب می‌شود كه از واحد پردازش، واحد ارتباطات سیار، واحد ورودی و خروجی برای نمایش اطلاعات برای كاربر، واسط ارتباطی با واحد الكترونیك خودرو و زیرساخت ارتباطی با سامانه‌هایی مانند سیستم موقعیت‌یاب جغرافیایی نصب می‌شود. این تجهیزات ارتباط با خودروهای دیگر و تجهیزات مستقر در كنار مسیر را امكان‌پذیر می‌كند. تجهیزات كنار مسیر RSE نام دارد كه از اجزای متعددی تشكیل شده است و نه‌تنها با خودروهای عبوری ارتباط دارد بلكه می‌تواند با دیگر سامانه‌های سیستم حمل و نقل هوشمند و همچنین واحد كنترل مركزی نیز ارتباط برقرار كند.
این سامانه چه مزایا و امكاناتی را در اختیار كاربر قرار می‌دهد؟
از مهم‌ترین مزایای این سیستم می‌توان به كاهش تلفات و خسارت‌های ناشی از تصادفات خودرویی و به‌طور كلی افزایش ضریب ایمنی راه‌ها اشاره كرد. علاوه بر این، سامانه هوشمند ارتباطات خودرویی، مدیریت و كنترل هوشمند حمل و نقل شهری و جاده‌ای را نیز امكان‌پذیر می‌كند. یكی از دیگر كاربردهای مهم یا به عبارتی مزایای مهم این سامانه، ارائه خدمات ارزش افزوده است كه از جمله این خدمات می‌توان به پرداخت الكترونیكی عوارض تردد خودرو در بزرگراه‌ها، پرداخت هزینه سوخت از طریق شناسایی خودرو در پمپ بنزین، جریمه سرعت غیرمجاز یا تردد غیرمجاز و كنترل چراغ‌های راهنمایی و محدوده ترافیك اشاره كرد.
آینده این طرح را چگونه ارزیابی می‌كنید؟
توسعه كاربرد فناوری ارتباطات هوشمند خودرویی و امكانات و كاربردهای متعدد این فناوری موجب شده است در حوزه حمل و نقل هوشمند از جایگاه و اهمیت ویژه‌‌ای برخوردار باشد. در حقیقت می‌توان گفت كاربردهای این فناوری بخش گسترده‌ای از حوزه حمل و نقل هوشمند را تحت‌تاثیر خود قرار داده است. ارتباط بین وسایل نقلیه و تجهیزاتی كه در كنار مسیرها نصب می‌شود، ارتباط بین خودروها با یكدیگر و همچنین لزوم استفاده از بستر ارتباطات برد كوتاه در محیط‌های خودرویی بخصوص از نظر افزایش ایمنی و تسهیل عبور و مرور، موجب مطرح شدن مفاهیم جدیدی در این زمینه شده است كه جایگاه آنها در حوزه حمل و نقل غیرقابل انكار است. هدف كلی این طرح بومی‌سازی دانش فنی ساخت، تولید و به‌كارگیری فناوری ارتباط هوشمند از طریق توسعه و انتقال دانش فنی است كه به نظر می‌رسد با اجرایی شدن مراحل مختلف این طرح به این هدف نزدیك‌تر می‌شویم. از سوی دیگر باید توجه داشت كشور ما امروزه با تولید بیش از 1.5 میلیون خودروی سواری در سال، بیش از پیش به كاهش وابستگی و ارتقای فناوری تولید خودرو برای رقابت در این بازار نیاز دارد كه توسعه این فناوری زمینه‌ای برای حركت علمی همزمان با كشورهای توسعه یافته فراهم كرده است. بازار هدف این طرح، خودروهای داخلی و نقاط حادثه‌خیز در جاده‌های كشور است. بنابراین شركت‌های خودروسازی، مالكان خودروهای موجود و سازمان‌های ارائه‌دهنده خدمات حمل و نقلی می‌توانند مشتریان آینده ما باشند.
هشداردهی خودرو اورژانس به دیگر خودروهای واقع در مسیر
خودرو اورژانس در بازه‌های زمانی مشخص یك بسته اطلاعاتی شامل شناسه خودرو، جهت و مكان آن ارسال می‌كند و خودروهایی كه در این مسیر در حركت هستند با دریافت این بسته اطلاعاتی، ارزیابی اعتبار و تائید صحت آن، موقعیت خودرو اورژانس را شناسایی می‌كنند.
برای این‌كه این بسته اطلاعاتی در حركت دیگر خودروهایی كه در این مسیر قرار ندارند یا پشت سر خودروی اورژانس حركت می‌كنند، اختلالی ایجاد نكند، پیام‌های ارسال شده از خودروی اورژانس به همه خودروهای واقع در آن محیط ارسال می‌شود و سپس با اطلاعات موقعیت و جهت حركت خودرو مقایسه می‌شود و در نهایت خودروهای هم‌مسیر و خودروهایی كه جلوتر از خودرو اورژانس هستند به عنوان مخاطبان پیام ارسالی از خودرو اورژانس، این پیام را به صورت پیام صوتی و تصویری به راننده اعلام می‌كنند.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
