تاثیر توافق احتمالی آنکارا-دمشق بر وضعیت کردهای سوریه

به گزارش بولتن نیوز به نقل از کردپرس، رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه در هفته های اخیر تمایل خود را برای عادی سازی روابط با دمشق اعلام کرده است. ترکیه از 10 سال پیش، با حمایت از شورشیان موسوم به ارتش آزاد سوریه باعث ایجاد بحران جدی در سوریه شد و بعد از آن، به بهانه مقابله با کردها به این کشور لشکرکشی کرد و در سه عملیات نظامی در سال های 2016، 2018 و 2019 نیز بخش هایی از خاک سوریه، بویژه مناطق کردنشین این کشور را تصرف کرد.

دولت سوریه یکی از شروط خود برای عادی سازی روابط با ترکیه را خروج نیروهای نظامی این کشور از خاک سوریه اعلام کرده است. این در حالی است که ترکیه همچنان بر کنترل عمق خاک شمال سوریه، به منظور ایجاد کمربند امنیتی در مقابل کردها اصرار دارد. برخی کشورها مانند عراق و روسیه آمادگی خود را برای تسهیل آشتی میان دمشق و آنکارا اعلام کرده اند.

 اما مسئله مهم وضعیت کردهای سوریه است که در مذاکرات دو سال اخیر خود با دولت سوریه موفقیتی کسب نکرده اند. برخی کارشناسان مانند محمد صالح، از موسسه تحقیقات سیاست خارجی معتقد است بهتر است کردهای سوریه، قبل از عادی سازی روابط میان ترکیه و سوریه، با دولت مرکزی سوریه به توافق برسند و به حفظ ساختار سیاسی- نظامی خود در چهارچوب مرزهای سوریه کمک کنند. او معتقد است در صورت توافق دمشق و آنکارا، ممکن است وضعیت کردها به خطر بیفتد و حتی احتمال ایجاد یک اتحاد نظامی علیه آنها وجود دارد. البته او معتقد است بشار اسد نمی خواهد با توافق با اردوغان، زمینه افزایش قدرت داخلی اردوغان را فراهم کند.

سلیمان اوزرن از اندیشکده اوریون پالسی نیز با اشاره به سرمایه گذاری هنگفت ترکیه روی جنگ نیابتی خود در سوریه با پشتیبانی از شورشیان مخالف دمشق در سوریه، تاکید کرده است پیچیدگی زیادی سر راه عادی سازی روابط میان دمشق و آنکارا وجود دارد.

این دو کارشناس در مصاحبه با نشریه نیوعرب تاکید کرده اند که با توجه به حضور نیروهای آمریکا در منطقه تحت کنترل کردهای سوریه، این موضوع نیز می تواند روی روند مذاکرات دمشق-آنکارا تاثیر بگذارد.

محمد صالح معتقد است ترکیه می خواهد پیش از خروج از سوریه، دولت مرکزی بر مناطق تحت کنترل کردهای سوریه تسلط پیدا کند، به همین دلیل، کردها باید به صورتی جدی تر با دمشق بر سر موقعیت خود مذاکره کنند.

کارشناسان مسائل سوریه با اشاره به درگیریهای اخیر شورشیان با نیروهای ترکیه هشدار می دهند که نیروهای شورشی تحت حمایت ترکیه، در صورت توافق میان دمشق و آنکارا، با موقعیت دشواری روبرو می شوند. این مسئله می تواند یکی از چالش های پیش روی ترکیه برای عادی سازی روابط با دمشق باشد. آنها همچنین به مسئله بازگشت 3.6 میلیون آواره سوری از ترکیه اشاره کرده و معتقدند جانمایی آنها در خاک سوریه می تواند یکی از چالش های مذاکرات دو طرف باشد.

دکتر اوزرن معتقد است که یکی از احتمالات متحد شدن آنکارا و دمشق در مقابل نیروهای دموکراتیک سوریه به رهبری کردهاست، با این حال، این گزینه یک انتخاب جدی و فوری نیست.

اما جانگ ساگنیک، از موسسه تام سی معتقد است سرنوشت کردهای سوریه، زیاد وابسته به توافق آنکارا و دمشق نیست بلکه این مسئله بیشتر به خروج یا ماندن 900 نیروی نظامی آمریکا در مناطق تحت کنترل کردها بستگی دارد. البته ترکیه می تواند با ادامه بمباران های مناطق تحت کنترل کردها، به تضعیف نیروهای کرد در برابر دولت مرکزی سوریه کمک کند.

محمد صالح نیز پیشنهاد کرد که بهتر است کردها با دمشق توافق کنند تا ساختار موجود در مناطق تحت کنترل کردها حفظ شود. البته او نیز معتقد است حضور یا خروج نیروهای آمریکا از مناطق تحت کنترل کردهای سوریه اهمیت بیشتری دارد. او تاکید کرد که بهتر است تا معلوم شدن سرنوشت انتخابات در آمریکا صبر کرد زیرا ممکن است تصمیم دولت آمریکا بعد از انتخابات این کشور در مورد سوریه تغییر پیدا کند.