سازمان برنامه، کارآمدی خود را از دست داده است

گروه اقتصادی - جواد آرین‌منش- نماینده سابق مجلس شورای اسلامی نوشت: سازمان برنامه و بودجه یکی از مهم‌ترین ابزارهای مدیریت نظام اقتصادی کشور محسوب می‌شود. مسلما خروج از توسعه‌نیافتگی و دستیابی به رشد مطلوب و قابل قبول مخصوصا در کشورهای در حال توسعه، نیازمند سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی است. سازمان برنامه و بودجه که در سال‌های اخیر تحت عناوین مختلف، گاهی در مدیریت و برنامه‌ریزی و گاهی در سازمان مدیریت و امور استخدامی کشور ادغام شده، وظیفه تهیه و تدوین برنامه‌های بلندمدت، میان‌مدت و کوتاه‌مدت کشور را در عرصه‌های اقتصادی، تولیدی و اجتماعی برعهده داشته است، ولی عملا باید اذعان کرد که نظام برنامه‌ریزی در ایران همواره شکست خورده و ناکام بوده و تقریبا با قاطعیت می‌توان گفت که برنامه‌های بلندمدت کشور، برنامه چشم‌انداز بیست‌ساله کشور و برنامه‌های پنج‌ساله سوم، چهارم، پنجم و ششم کشور کمی بیش از ۲۵ درصد اهداف برنامه تحقق پیدا کرده است.

به گزارش  بولتن نیوز به نقل از صبح نو، اگر آنچه به عنوان رشد اقتصادی در برنامه‌ها پیش‌بینی شده، بازنگری شود، هیچ برنامه‌ای نمی‌توان سراغ داشت که به اهداف خود نزدیک شده باشد، مثلا برنامه پنجم و ششم توسعه رشد ۸ درصد اقتصادی را هدف‌گذاری کرده بودند؛ اما در یک دهه رشد اقتصادی کشور نزدیک به صفر بوده، دلایل این امر متعدد است و ضعف مدیریت‌ها، ناکارآمدی‌ها و تحریم‌های اقتصادی، مسائل داخلی و خارجی، غلبه خواسته‌های فراوان مدیران بر امکانات محدود کشور یا غلبه خواسته‌های کوتاه‌مدت و آنی بر مصالح بلندمدت و اعمال سلیقه‌ها در دولت‌های گوناگون باعث شده برنامه موفقی را پشت‌سر نگذاشته باشیم.

از طرفی تزریق ایده‌های دانشجویان به سازمان برنامه و بودجه، اقدام در خور توجهی است، ولی سازمان برنامه و بودجه با مشکل ایده مواجه نیست؛ چراکه اندیشمندان صاحب‌نظر و اقتصاددان و اساتید مجرب دانشگاهی داریم که در این زمینه نظرات ارزشمند و راه‌گشایی دارند؛ اما از این نظرات در عمل کمتر بهره گرفتیم و در عمل موفق نبودیم که جنبه اجرایی داشته باشد و دولت‌ها آن برنامه را حاکم بدانند. در واقع مشکل، عدم حاکمیت برنامه‌ها و غلبه سلیقه بر برنامه بوده، وگرنه با کمبود نظرات مفید مواجه نیستیم.