آغاز بلیت فروشی سینما‌های مردمی جشنواره فجر از فردا / البرز امسال هم میزبان جشنواره فیلم فجر می‌شود

گروه فرهنگی: بولتن نیوز امسال هم همواره مانند سال های گذشته اخبار روز جشنواره فیلم فجر را لحظه به لحظه در اختیار شما قرار می دهد.

به گزارش بولتن نیوز، بلیت فروشی سینما‌های مردمی فیلم‌های چهلمین جشنواره فیلم فجر به صورت آنلاین فردا آغاز می‌شود.

بلیت فروشی سینما‌های مردمی فیلم‌های چهلمین جشنواره فیلم فجر به صورت آنلاین از ساعت ۱۰ صبح فردا چهارشنبه ۶ بهمن آغاز می‌شود.

علاقه مندان می‌توانند با مراجعه به یکی از سامانه‌های بلیت‌فروشی «ایران‌تیک»، «سینماتیکت» و «گیشه هفت» برای تهیه بلیت فیلم‌های جشنواره اقدام کنند.

بلیت فروشی چهلمین جشنواره فیلم فجر برای مخاطبان مردمی در سراسر کشور تا ۲۲ بهمن‌ماه در سامانه‌های آنلاین فروش بلیت مشروط به تکمیل نبودن ظرفیت سالن‌های سینما ادامه خواهد داشت.

گفتنی است هر فرد با یک شماره تلفن همراه می‌تواند از هر ۲۲ فیلم بخش مسابقه سینمای ایران، تا سقف ۲ بلیت تهیه نماید.

چهلمین جشنواره فیلم فجر در دو بخش فرهنگی و رقابتی از ۱۲ تا ۲۲ بهمن به دبیری مسعود نقاش‌زاده برگزار خواهد شد.

خیلی‌ها با قصه «بیرو» در فجر ۴۰ همذات‌پنداری می‌کنند

مرتضی علی عباس میرزایی کارگردان سینما گفت: هیچ نظری درباره داوری آثار چهلمین جشنواره فیلم فجر ندارم؛ وظیفه من فیلم ساختن است و تمام تلاشم را می‌کنم فیلم خوب بسازم تا مردم در سالن سینما لذت ببرند. فقط انتظارم این است عوامل و بازیگر نقش اول فیلم «بیرو» خوب دیده شوند.

فیلم سینمایی «بیرو» سومین فیلم سینمایی مرتضی علی عباس میرزایی به تهیه کنندگی مجید برزگر، روایتی از زندگی علیرضا بیرانوند دروازه‌بان تیم ملی فوتبال ایران از دوران کودکی تا ورود به فوتبال حرفه‌ای و عضویت در تیم ملی است.

این کارگردان درباره انتخاب نقش اول فیلم می گوید، بازیگر اصلی ما اصلاً بازیگر نیست و اولین بار بود که در فیلم بازی می‌کند.

به گفته عباس عباس میرزایی، حکایت زندگی بیرانوند داستانی است که میلیون‌ها ایرانی هم‌نسل او می‌توانند با آن همذات پنداری کنند. بیرانوند از خانواده‌ای عشایری می‌آید و در استان لرستان، از استان‌های غربی ایران بزرگ شده است.

در جشنواره امسال، ۲۲ فیلم به بخش سودای سیمرغ راه یافتند که در این بین نام کارگردان‌های جوان بیش از پیش به چشم می‌خورد.

به گفته مرتضی علی عباس میرزایی؛ امسال شاهد فیلم‌های درخشانی از فیلم اولی‌ها خواهیم بود؛ چراکه مخاطبان از کارگردانان فیلم اولی‌ها شناختی ندارند و من به عنوان داور یا هیئت انتخاب در جشنواره‌های فیلم کوتاه از آن‌ها فیلم‌های خوبی دیده ام. آدم‌های خوش فکر و خوش ذوقی هستند و امیدوارم مردم هم از دیدن آثارشان لذت ببرند. یکی از شگفتی‌های جشنواره چهلم دیدن این فیلم اولی‌ها است؛ چون خودم‌یک دوره فیلم اولی بودم و می‌دانم چه سختی‌هایی دارد.

«شب طلایی» در انتظار فجر چهلم

تیزر فیلم سینمایی «شب طلایی» به کارگردانی یوسف حاتمی‌کیا و تهیه‌کنندگی ابراهیم حاتمی‌کیا منتشر شد.

همزمان با نزدیک شدن به آغاز چهلمین جشنواره فیلم فجر، تیزر و لوگوی فیلم سینمایی «شب طلایی»، اولین ساخته یوسف حاتمی‌کیا منتشر شد.

روح الله موحدی سازنده تیزر و حمیدرضا بیدقی طراح لوگوی این فیلم سینمایی هستند. «شب طلایی» به موضوع روابط پیچیده درون یک خانواده می‌پردازد که در دوران کرونا با بحرانی جدی مواجه می‌شوند.

حسن معجونی، یکتا ناصر، مریم سعادت، بهناز جعفری، مسعود کرامتی، سوگل خلیق، سینا رازانی، علی باقری، امیر محمدی، بابک بهشاد، ناصر هاشمی، بهادر مالکی، زهرا بهروز منش، شکوفه هاشمیان، علی پاشا، نساء افرنگه، پانته آ کیقبادی، فرسیما میرچی، سارینا یوسفی، علیرضا ساره درود در این فیلم بازی می کنند.

لایه‌های دروغ؛ تنها فیلم اکشن جشنواره فیلم فجر

فیلم «لایه‌های دروغ» به کارگردانی رامین سهراب اولین پروژه مشترک بین ایران و فنلاند و در سطح بین‌المللی است. این فیلم که یکی از آثار راه یافته به چهلمین جشنواره فجر است، علاوه بر ایران در خارج از کشور هم به نمایش در می‌آید.

این اثر سینمایی، درباره قهرمان آتش‌نشان ایرانی است که دچار مشکلاتی در زندگی خود می‌شود؛ رامین سهراب خود نقش آتش نشان را در این فیلم بازی می‌کند.

«لایه‌های دروغ» اولین تجربه حضور سهراب در جشنواره فیلم فجر است. سهراب که بیشتر در آمریکا و فنلاند به عنوان کارگردان، بازیگر و بدلکار فعالیت داشته، می‌گوید: لایه‌های دروغ تنها فیلم اکشن در جشنواره فجر امسال است و امیدوار است مخاطبان و منتقدان با دید باز آن را بنگرند.

نویسندگی فیلمنامه این اثر سینمایی را رامین سهراب و Christopher Larsen بر عهده داشتند.

«لایه‌های دروغ» نخستین تجربه کارگردانی رامین سهراب در ایران است و علاوه بر خود او، جسیکا ولف، نادر فلاح، کامران تفتی، مجید سعیدی، ارسلان قاسمی، ونوس کانلی، میلاد میرزایی و… جلوی دوربین رفته‌اند.

مراسم نکوداشت ۵ سینماگر فقید در جشنواره فیلم فجر، برگزار خواهد شد

نشست‌های نکوداشت سینماگران فقید با نام «نقش ماندگار» به میزبانی امیرحسن ندایی، فیلمساز و عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس ، در بخش فرهنگی چهلمین جشنواره فیلم فجر برگزار خواهد شد.

در این نشست‌ها ، یاد و خاطره خسرو سینایی با سخنرانی شاهین فرهت، اکبر عالمی با سخنرانی شهاب‌الدین عادل و سیف‌اله صمدیان، کامبوزیا پرتوی با سخنرانی جابر قاسمعلی، رحیم رحیمی‌پور با سخنرانی هوشنگ توکلی و فرشته طائرپور با سخنرانی منوچهر شاهسواری برگزار خواهد شد.

این نشست‌ها، در جریان چهلمین جشنواره فیلم فجر در سالن همایش‌های برج میلاد برگزار خواهد شد.

چهلمین جشنواره فیلم فجر در دو بخش فرهنگی و رقابتی از ۱۲ تا ۲۲ بهمن به دبیری مسعود نقاش‌زاده برگزار خواهد شد.

البرز امسال هم میزبان جشنواره فیلم فجر می‌شود

محمود دهقان هراتی اظهار کرد: برگزاری جشنواره فیلم فجر در البرز فرصت بسیار مغتنمی برای علاقه مندان به هنر هفتم و همچنین سینماگران و فعالان سینمایی استان است که در کنار این رویداد به معرفی ظرفیت های سینمایی و تولید فیلم البرز بپردازند.

دهقان هراتی افزود : مکان های اکران فیلم های جشنواره فجر در کرج ، تعداد فیلم ها و زمان های اکران پس از قطعی شدن هماهنگی ها متعاقباً اعلام خواهد شد.

گفتنی است در سال های اخیر استقبال بسیار خوبی از اکران بخشی از فیلم های بخش سودای سیمرغ جشنواره فیلم فجر در کرج صورت گرفته و موجب رضایتمندی علاقمندان به هنر هفتم شده است.

جشنواره فیلم فجر از ۱۵ بهمن ماه در سیستان وبلوچستان برگزار می شود

مسگرانی گفت: جشنواره قران و عترت، کرسی‌های تلاوت قران، شعر فجر استانی، جشن‌های انقلاب، اختتامیه جشنواره فیروزه، اختتامیه جشنواره بومی محلی مستاک (مژده) در دهه فجر در سطح استان برگزار خواهد شد.

او گفت: ۱۰۷ برنامه در حوزه‌های قرآنی، فرهنگی، ورزشی و تشکل‌های مردمی به پیشنهاد سازمان‌ها و نهاد‌های مردمی در کمیته فرهنگی و هنری دهه فجر ارائه شده که تا پایان سال به اجرا خواهد شد.

او در پایان از نمایش تئاتر سپهبد که به بخشی از زندگی سردار شهید حاج قاسم سلیمانی اختصاص دارد در شهرستان‌های استان اشاره کرد و گفت:جشنواره‌های سرود و موسیقی با همکاری بسیج و شهرداری از دیگر برنامه‌های ایام الله دهه فجر است.

اولین جشنواره ملی سرود فجر چگونه برگزار می‌شود؟

نشست رسانه‌ای اولین جشنواره ملی و بین‌المللی سرود فجر روز سه شنبه پنجم بهمن ماه با حضور مصطفی زیبایی نژاد مدیر مرکز آفرینش‌های فرهنگی هنری بسیج و دبیر جشنواره برگزار شد.

مصطفی زیبایی نژاد مدیر مرکز آفرینش‌های فرهنگی هنری بسیج و دبیر جشنواره در ابتدای این برنامه ضمن ارائه توضیحاتی از ضرورت برگزاری این رویداد موسیقایی بیان کرد: سرود و آواهای انقلابی از اول انقلاب اسلامی و دفاع مقدس مورد توجه جریان انقلاب بوده و نقش مؤثری در حفظ ارزشهای انقلاب اسلامی و حماسه سازی ملت داشته است. مقام معظم رهبری هم از سرود به عنوان یک اقدام جریان ساز نام بردند که می‌تواند مانند یک هوای بهاری اثرگذار باشد. کما اینکه در همین راستا از سرود نماهنگ «ارغوان» و سرود نماهنگ «ایران ما» که توسط خانه سرود و موسیقی بسیج تولید شد، می‌توان به عنوان یک کار پسندیده و شایسته نام برد.

وی ادامه داد: در یک دهه اخیر گروه‌های سرود در سراسر کشور در مناسبت‌ها و موضوعات مهم انقلاب اسلامی همواره نقش آفرینی‌های موثری دارند. حتی با پیدا شدن ویروس منحوس کرونا سرود یک فناوری برای برگزاری جشن‌های خیابانی نیمه شعبان و عید سعید غدیر شد که توانست نشاط و شادی را در محله‌ها و شهرها و روستاها به ارمغان آورد. پس ضرورت دارد از این ظرفیت برای تولیدات فاخر و نمایش دادن ظرفیت‌های گروه‌های سرود در سطح ملی استفاده کرد از این رو با توجه به ظرفیت‌ها و استعدادهای هنری که در این عرصه وجود دارد، برگزاری یک جشنواره فاخر ملی سرود ضروری به نظر می‌رسد.

دبیر اولین جشنواره ملی سرود فجر در ادامه صحبت‌های خود با اشاره به اهداف این رویداد موسیقایی بیان کرد: اعتلای جریان سرود و گروه‌های سرود در کشور، جریان سازی، ترویج و تبلیغ سرود در کشور، توانمندسازی گروه‌ها و مربیان سرود، تربیت و کشف استعدادهای پنهان سراسر کشور، شناسایی و معرفی گروه‌های سرود برتر و الگو، تولید سرود و نماهنگ در موضوعات جشنواره از جمله «امید به آینده»، «ائمه اطهار علهیم السلام»، «شخصیت های ملی و مذهبی (امام و شهدا، مفاخر استانی، خانواده‌های شهدا و جانبازان و…)»، «نوجوان ایرانی، آینده ساز ایران»، «سبک زندگی (ایرانی، اسلامی)»، «کالای ایرانی، اقتصاد مقاومتی و رونق تولید»، «مقاومت و تمدن نوین اسلامی»، «مقابله با استکبار جهانی و صهیونیسم»، «ایران در مسیر پیشرفت و اقتدار»، «مقابله با کرونا، شهدا و مدافعان سلامت»، «خانواده، جمعیت»، «بیانیه گام دوم، ظرفیت‌ها، عدالت پروری» از اهداف برگزاری این رویداد موسیقایی است. ضمن اینکه «پرداختن به شخصیت و مکتب سردار دل‌ها شهید حاج قاسم سلیمانی و شهید ابومهدی المهندس» هم بخش ویژه جشنواره را تشکیل می‌دهند.

اعتلای جریان سرود و گروه‌های سرود در کشور، جریان سازی، ترویج و تبلیغ سرود در کشور، توانمندسازی گروه‌ها و مربیان سرود، تربیت و کشف استعدادهای پنهان سراسر کشور، شناسایی و معرفی گروه‌های سرود برتر و الگو از مهم‌ترین اهداف برگزاری این جشنواره است
ضیایی نژاد درباره «رده های سنی» و فرآیند ثبت نام و اجرای گروه‌ها و هنرمندان متقاضی شرکت در جشنواره نیز اظهار کرد: ین دوره از مسابقات گروه‌های سرود مخصوص پسران است که از نظر سنی محدودیت ندارند. درباره فرآیند ثبت نام و اجرا در این رویداد هم باید بگویم نخستین جشنواره بین‌المللی «سرود فجر» در دو سطح استانی و کشوری همراه با مسابقه بزرگ تلویزیونی «تلنت سرود» و یک بخش بین‌المللی (بصورت مجزا) اجرا می‌شود. ثبت نام و حضور در این جشنواره به صورت متمرکز توسط سامانه جشنواره به نشانی صورت می‌پذیرد که تمامی گروه‌های سرود در سراسر کشور می‌توانند با مراجعه به سایت جشنواره و ثبت‌نام و ارسال اثر در این جشنواره شرکت نمایند. این در حالی است که آثار می‌بایست مربوط به سال ۹۷ به بعد باشد. بخش‌های جشنواره هم شامل «سرود»، «آکاپلا»، «بازخوانی سرودهای آماده» و «طرح و ایده» خواهد بود.

مدیر مرکز آفرینش‌های فرهنگی هنری بسیج درباره مقررات حضور هنرمندان در این دوره از جشنواره هم توضیح داد: بر اساس برنامه‌ریزی های انجام گرفته مهلت ثبت نام و ارسال آثار در سایت جشنواره نهایتاً تا ۳۰ بهمن ماه سال جاری با در نظر گرفتن دستورالعمل‌های بهداشتی ستاد کرونا تعیین شده است. شرکت کنندگان در هریک از بخش‌های جشنواره می‌توانند در بخش‌های دیگر آن نیز شرکت نمایند. اما تنها دریکی از بخش‌ها می‌توانند برگزیده می‌شوند. در این چارچوب هر گروه سرود تنها می‌تواند ۳ اثر در هر بخش ارسال کند. توضیح اینکه گروه‌ها در صورت شرکت در موضوع ویژه آثار شهید سلیمانی و شهید ابومهدی المهندس (در دو بخش سرود و آکاپلا) یک اثر نیز می‌تواند با این موضوع اضافه نمایند. البته باتوجه به اینکه این دوره از جشنواره سال نخست است آثار تولیدی می‌تواند در بازه زمانی سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ باشد، اما در دوره‌های بعد آثار بصورت سالانه ارزیابی خواهد شد.

ضیایی نژاد ضمن ارائه توضیحاتی درباره مرحله استانی و شور این رویداد موسیقایی بیان کرد: انتخاب بین ۲۰ تا حداکثر ۳۰ گروه (در بخش‌های مختلف) برای اجرای زنده در حضور هیئت‌داوران استانی از میان کل گروه‌های شرکت کننده در جشنواره در هر استان بخش اجرایی استان‌ها را تشکیل می‌دهد، این در حالی است که از میان گروه‌های منتخب استانی، اجرای ۵ گروه اول ضبط و در ایام نوروز ۱۴۰۱ از شبکه‌های استانی برای جمع‌آوری آرای مردمی پخش می‌شود. توضیح اینکه راه یابی منتخب آرای مردمی (یک گروه) و منتخب آرای هیئت‌داوران (یک گروه) به مرحله کشوری که به صورت مسابقه بزرگ تلویزیونی است. در مرحله کشوری نیز برگزاری جشنواره در قالب مسابقه بزرگ تلویزیونی (تلنت) سرود با حضور هیات داوران و حضار به همراه رای گیری مردمی صورت می‌گیرد.

وی با اشاره به زمان بندی اجرای مسابقات و برگزاری کارگاه‌های آموزشی به میزان جوایز جشنواره اشاره کرد و گفت: طبق برنامه‌ریزی هایی که صورت گرفته در سطح استانی حداقل به ۱۰ گروه سرود برتر استانی هدایای مادی و تقدیر نامه اهدا خواهد شد. اما در حوزه کشوری و در بخش سرود مقام اول ۵۰۰ میلیون ریال هدیه نقدی، لوح تقدیر و تندیس جشنواره به همراه حمایت ساخت یک نماهنگ، مقام دوم: ۳۰۰ میلیون ریال هدیه نقدی، لوح تقدیر جشنواره به همراه حمایت از ساخت یک قطعه سرود و مقام سوم ۲۰۰ میلیون ریال هدیه نقدی به همراه لوح تقدیر جشنواره دریافت می‌کنند. ضمن ۵ گروه برتر شایسته تقدیر هر کدام ۳۰ میلیون ریال هدیه نقدی به همراه لوح تقدیر جشنواره دریافت می‌کنند. مقام نخست بخش بین الملل هم ۳۰۰ میلیون ریال هدیه نقدی، لوح تقدیر و تندیس جشنواره به همراه حمایت در ساخت یک قطعه دو زبانه و مقام دوم این بخش ۱۵۰ میلیون ریال هدیه نقدی و لوح تقدیر دریافت خواهد کرد.

ضیایی نژاد افزود: در بخش «آکاپلا» رتبه سوم تا اول به ترتیب ۵۰ تا ۳۰۰ میلیون ریال، در بخش «آرای مردمی» برگزیدگان سوم تا اول به ترتیب ۱۰۰ تا ۴۰۰ میلیون ریال، در بخش «بازخوانی» مقام سوم تا اول به ترتیب ۵۰ تا ۱۵۰ میلیون ریال، در بخش «ایده» به سه ایده برتر تا سقف ۲۰۰ میلیون ریال حمایت برای اجرای ایده، در بخش «تنظیم کننده» برگزیدگان بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون ریال، در بخش «شاعر و ترانه سرا» برگزیدگان بین ۳۰ تا ۵۰ میلیون ریال، در بخش «آهنگسازی» برگزیدگان بین ۳۰ تا ۵۰ میلیون ریال و در بخش «جایزه و نشان شهید سلیمانی» به بهترین گروه سرود با موضوع سردار دل‌ها هدیه به مبلغ ۳۰۰ میلیون ریال هدیه نقدی به همراه نشان ویژه شهید سلیمانی و لوح تقدیر اهدا خواهد شد.

وی در بخش پایانی صحبت‌های خود درباره برگزاری کارگاه‌های آموزشی و حامیان این رویداد موسیقایی توضیح داد: برای تمامی گروه‌های سرود شرکت‌کننده در جشنواره (پس از اختتامیه استانی) کارگاه‌های آموزشی استانی برگزار خواهد شد تا بتوان شرایط را برای رشد، توانمندسازی و مهارت افزایی گروه‌های سرود سراسر کشور فراهم آورد. این در حالی است که معاونت امور استان‌های سازمان صدا وسیما، معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونت امور اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران و برج میلاد حامیان این جشنواره ملی سرود فجر هستند.

جشنواره فیلم فجر با مسعود کیمیایی نامهربان بوده است ؟

خالق «قیصر» در طول بیش از نیم قرن فعالیت سینمایی با روایت قصه‌هایی از رفاقت و حق‌طلبی همیشه طرفداران خاص خود را داشته که حتی در اوج انتقادها پشت فیلمساز محبوبشان ایستاده‌اند. او امسال و در ۸۰ سالگی، پس از ساخت بیشتر از ۳۰ فیلم، با اثری جدید راهی جشنواره فجر می‌شود؛ جشنواره‌ای که هیچ وقت حاشیه‌هایش برای کیمیایی کم نبوده است.

مسعود کیمیایی در حالی فیلم «خائن کشی» را در چهلمین جشنواره فجر رونمایی می‌کند که به اندازه دست‌کم دو دهه در این رویداد سینمایی حضور داشته ولی خودش فقط یک بار موفق به کسب جایزه شده است.

کیمیایی از فیلمسازانی است که در اولین دوره‌ جشنواره‌ی فیلم فجر که به صورت بین‌المللی هم برگزار شد، شرکت کرده بود. او بهمن سال ۱۳۶۱ فیلم «خط قرمز» را به بخش مسابقه‌ی این جشنواره فرستاد که در آن دوره برای بخش حرفه‌ای هیچ برگزیده‌ای معرفی نشد. در سال ۶۱ کمال حاج سیدجوادی معاون هنری وزارت ارشاد بود و همزمان سرپرستی معاونت سینمایی را هم برعهده داشت. آن مقطع با وزیری سیدمحمد خاتمی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همراه بود و جشنواره‌های فیلم و تئاتر فجر نیز همزمان برگزار شدند، حتی آیین افتتاحیه‌ی آن‌ها یکی بود که در تالار وحدت برگزار شد.

چهار سال بعد در پنجمین دوره‌ جشنواره فیلم فجر کیمیایی با «تیغ و ابریشم» فقط در بخش "فیلم‌های بلند مرور یک سال سینمای ایران" حضور داشت. این دوره از جمله سال‌هایی بود که فیلمسازانی از دو نسل مختلف سینما به جشنواره آمده بودند، یعنی یک سو ناصر تقوایی، داریوش مهرجویی، عباس کیارستمی و مسعود کیمیایی بود و در سویی دیگر کارگردان‌های نسل جدید همچون ابراهیم حاتمی‌کیا، کیومرث پوراحمد، رسول ملاقلی‌پور، کیانوش عیاری، مسعود جعفری جوزانی، پوران‌درخشنده و عزیزالله حمیدنژاد.

دو سال بعد یعنی در هفتمین دوره به دبیری سید محمد بهشتی، کیمیایی با «سرب» به جشنواره آمد که در چند شاخه نامزد دریافت سیمرغ بلورینی شد که تازه در همان دوره، سیمرغ توسط ابراهیم حقیقی به عنوان نماد جشنواره طراحی شده بود. «سرب» نامزدی بهترین بازیگر نقش دوم مرد را برای زنده یاد فتحعلی اویسی به همراه داشت و برای نقش اول مرد نیز هادی اسلامی نامزد شد که جایز ه این بخش را عزت‌الله انتظامی برای «گراندسینما» گرفت. همچنین به فریماه فرجامی برای بازی در این فیلم دیپلم افتخار داده شد. ایرج رامین‌فر نیز برای صحنه‌آرایی «سرب» نامزد شده بود که جایزه را محسن مخملباف برای «بایسیکل‌ران» گرفت. جلال معیریان هم با «سرب» برنده سیمرغ بلورین بهترین چهره‌پردازی و محمود کلاری برنده سیمرغ بلورین بهترین فیلم‌برداری شدند.

سال بعد یعنی بهمن ۶۸ در هشتمین دوره‌ جشنواره فجر مسعود کیمیایی باز هم فیلمی را به بخش مسابقه سینمای ایران آورد و این بار در شرایطی که رقبایی همچون «آخرین پرواز» احمدرضا درویش، «ای ایران» ناصر تقوایی، «تمام وسوسه‌های زمین» حمید سمندریان، «پول خارجی» رخشان بنی‌اعتماد، «ریحانه» علیرضا رئیسیان، «ساوالان» یداله صمدی، « عبور از غبار» پوران‌درخشنده، «کلوزآپ» عباس کیارستمی، «مادر» علی حاتمی، «هامون»‌ داریوش مهرجویی و «مهاجر» ابراهیم حاتمی‌کیا را داشت و کیمیایی با فیلم «دندان مار» در جشنواره شرکت کرد.

در این دوره که حضور کارگردان‌هایی مثل علی حاتمی، مسعود کیمیایی، داریوش مهرجویی، ناصر تقوایی و عباس‌کیارستمی جالب توجه بود، «دندان مار» هیچ جایزه‌ای دریافت نکرد و تنها فرامرز صدیقی برای بازیگری در نقش اول نامزد دریافت سیمرغ بلورین شد. جایزه این بخش در نهایت به خسرو شکیبایی برای «هامون» رسید.

سال ۶۹ و در نهمین دوره‌ جشنواره مسعود کیمیایی با فیلم «گروهبان» در بخش خارج از مسابقه حضور داشت. در بخش مسابقه‌ی آن دوره حضور فیلمسازان مهم، مثل چند دوره قبل چندان برجسته نبود و تنها ۱۲ فیلم در بخش مسابقه سینمای ایران پذیرفته شده بودند.

در یازدهمین دوره‌ جشنواره فیلم فجر یعنی سال ۱۳۷۱ که باز هم با دبیری سیدمحمد بهشتی همراه بود، ساخته‌ی جدید مسعود کیمیایی برای شرکت در بخش مسابقه سینمای ایران انتخاب شد و «رد پای گرگ» این فیلمساز با فیلم‌هایی همچون «هنرپیشه»، «یک‌ بار برای همیشه»، «مهاجران»، «آبادانی‌ها»، «آذرخش»، «از کرخه تا راین»، «بندر مه آلود»، «دو همسفر» و «سارا» رقابت کرد. تدوین «رد پای گرگ» توسط مهدی رجاییان تنها بخشی بود که توانست جایزه بگیرد ولی در بخش‌های بازیگری نقش اول مرد (فرامرز قریبیان)، فیلمبرداری (محمود کلاری) و صدابرداری (یداله نجفی) نامزد جایزه شد.

دو سال بعد - سیزدهمین دوره - کیمیایی با فیلم «تجارت» به جشنواره آمد تا با «بوی خوش زندگی»، «حمله به اچ ۳»، «روسری آبی»، «روز شیطان»، «به‌خاطر هانیه»، «سلام سینما»، «کیمیا»، «می‌خواهم زنده بمانم»، «مهریه بی‌بی»، «پری»، «در کمال خونسردی»، «دیدار» و «روز واقعه» رقابت کند. اما باز هم در این دوره دست کیمیایی از جایزه کوتاه ماند.

میانه‌های دهه‌ی ۷۰ فیلم‌های کیمیایی رنگ و بوی دیگری گرفتند، هرچند شاخصه‌های سینمای کیمیایی از آن جدا نشده بود. او در سال ۷۴ در چهاردهمین دوره‌ جشنواره فجر با «ضیافت» به این رویداد آمد؛ دوره‌ای که ابراهیم حاتمی‌کیا با «بوی پیراهن یوسف» و «برج مینو»، مجید مجیدی با «پدر»، سیروس الوند با «چهره»، کیومرث پوراحمد با «خواهران غریب»، داریوش فرهنگ با «دیپلمات»، رسول ملاقلی‌پور با «سفر به چزابه» و «نجات یافتگان»، کیانوش عیاری با «شاخ گاو»، علیرضا داوودنژاد با «عاشقانه»، محسن مخملباف با «گبه»، کمال تبریزی با «لیلی با من است»، سیامک شایقی با «مادرم گیسو»، ابوالفضل جلیلی با «یک داستان واقعی» و سیف‌الله داد با «بازمانده» حضور داشتند. در آن سال تعداد فیلم‌های بخش مسابقه سینمای ایران ۴۰ اثر بود و این دوره برخلاف دوره‌های قبل از دوم تا یازدهم اسفند ماه و به دبیری عزت‌الله ضرغامی برگزار شد. این دوره هم برای کیمیایی جایزه‌ای نداشت و فقط مسعود ولدبیگی برای چهره پردازی نامزد دریافت جایزه شد.

یک سال بعد در دوره‌ پانزدهم کیمیایی با «سلطان» متقاضی حضور در جشنواره فجر شد. در آن دوره نیز در بخش مسابقه سینمای ایران باز هم تعداد زیادی فیلم حضور داشتند و باز هم فیلم کیمیایی در رقابت با فیلم‌هایی مثل «بچه‌های آسمان» مجیدی، «سرزمین خورشید» درویش و «لیلا» مهرجویی هیچ جایزه‌ای دریافت نکرد، اگرچه «سلطان» از جمله فیلم‌هایی بود که به همراه «لیلا» مورد استقبال مردم قرار گرفت.

در دوره‌ هفدهم نام مسعود کیمیایی و فیلم «فریاد» در بخش مسابقه سینمای ایران ثبت شد و این بار فیلم او رقبایی همچون «رنگ خدا» مجیدی، «روبان قرمز» حاتمی‌کیا، «شیدا» تبریزی، «قرمز» جیرانی، «مردی از جنس بلور» سهیلی، «مصائب شیرین» داودنژاد، «هیوا» ملاقلی‌پور، «زشت و زیبا» معتمدی، «دو زن» میلانی و«دختری با کفشهای کتانی» صدرعاملی را داشت. در آن سال باز هم دست کیمیایی و عوامل فیلمش از سیمرغ کوتاه ماند.

سال ۱۳۷۸ کیمیایی فیلم «اعتراض» را ساخت که به بخش مسابقه سینمای ایران در جشنواره هجدهم با دبیری سیف الله داد راه یافت. «اعتراض» یکی از نامزدهای دریافت جایزه بهترین فیلم جشنواره بود ولی این بار هم موفقیتی برای این فیلمساز حاصل نشد و «بوی کافور عطر یاس» فرمان‌آرا برنده شد. کیمیایی برای سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی هم نامزد بود، اما این جایزه را هم فرمان‌آرا برد. «اعتراض» در بخش بهترین بازیگر نقش دوم مرد با بازی مهدی فتحی نامزد جایزه شد. همچنین اسحاق خانزادی در بخش صدابرداری و صداگذاری، و مجید انتظامی برای موسیقی متن «اعتراض» از دیگر نامزدهای دریافت جایزه بودند.

مسعود کیمیایی پس از چند دوره غیبت در سال ۸۲ و در بیست‌ودومین دوره‌ با فیلم «سربازهای جمعه» به جشنواره فجر برگشت. در آن سال فیلم‌هایی همچون «مهمان‌مامان»، «مارمولک»، «دوئل»، «شهر زیبا»، «قدمگاه»، «رسم عاشق کشی»، «ننه گیلانه»، «اشک سرما»، «خداحافظ رفیق»، «شاه خاموش»، «شمعی در باد» و «گاوخونی» از دیگر فیلم‌های حاضر در بخش مسابقه بودند. در رقابت نهایی فقط مریلا زارعی از «سربازهای جمعه» بود که برای بازی در این فیلم سیمرغ بلورین دریافت کرد. البته بیژن امکانیان هم از نامزدهای بهترین نقش دوم بود که جایزه‌ای نگرفت و اسحاق خانزادی هم برای صدابرداری این فیلم نامزد دریافت جایزه شده بود.

«رئیس» بیست‌وششمین فیلم سینمایی مسعود کیمیایی بود که سال ۸۵ در بیست و پنجمین دوره‌ جشنواره فیلم فجر به دبیری علیرضا رضاداد در بخش مسابقه حضور داشت ولی بعد به دلیل مشکلات فنی و به خواست کارگردان از این بخش خارج و نمایش آن متوقف شد.

اما سرانجام چهار سال بعد یعنی در بیست‌ونهمین دوره‌ جشنواره فجر که بهمن سال ۸۹ به دبیری مهدی مسعودشاهی برگزار شد، طلسم ناکامی‌ها برای کیمیایی شکست و این بار سیمرغ بلورین بهترین فیلم سینمایی به نام «جرم» و به مسعود کیمیایی رسید. کیمیایی پس از آن که اولین جایزه خود را از جشنواره فجر گرفت در یک سخنانی کنایه‌آمیز گفت:‌ «نمی‌دانم این سیمرغ از ۳۰ سال پیش تا به حال جا مانده و حالا به من رسیده! و نمی‌دانم چه اتفاقی افتاده بعد از مدت‌ها یاد من افتاده‌اند. خوشبختانه هیات داوران سینمای مستقل را دیدند و به منِ تنها که بدون سرمایه‌ای از جای دیگر فیلم می‌سازم و به جایی وابسته نیستم جایزه دادند. این داوران این بار حرمت استقلال را نگاه داشتند.»

او برای کارگردانی «جرم» هم نامزد دریافت جایزه بود، اما در آن سال اصغر فرهادی برای ساخت «جدایی نادر از سیمین» سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی را گرفت. حامد بهداد نیز به عنوان بازیگر نقش مکمل مرد و کارن همایونفر برای ساخت موسیقی، ایرج رامین‌فر برای طراحی صحنه و لباس و اسحاق خانزادی و علی ابوالحسنی در بخش صداگذاری برای «جرم» سیمرغ بلورین گرفتند. ضمن اینکه تورج منصوری برای فیلمبرداری «جرم» و اسحاق خانزادی برای صدابرداری و محمدرضا قمی برای چهره‌پردازی نامزد دریافت جایزه بودند.

کیمیایی سه سال بعد یعنی در ۱۳۹۲ که با اولین دوره‌ی حضور مدیران سینمایی دولت یازدهم همزمان بود، با فیلم «متروپل» به جشنواره فجر آمد و این مقطع را می‌توان شروع یک دوران متفاوت و پرحاشیه برای این فیلمساز قدیمی قلمداد کرد. «متروپل» در جشنواره سی‌ودوم نه تنها بجز یک نامزدی در بخش تدوین جایزه‌ای به دست نیاورد، بلکه نمایش آن در سالن رسانه‌ها - برج میلاد - با انتقاد بیشتر مخاطبان بخاطر کیفیت پایین فیلم روبرو شد و خود کیمیایی هم برای نشست مطبوعاتی فیلمش نیامد که به همین دلیل نشست لغو شد.

کیمیایی در سال ۹۵ فیلم جدیدی ساخت و با «قاتل اهلی» در سی‌وپنجمین دوره جشنواره فجر حضور داشت، اما حاشیه‌های این فیلم چنان زیاد شد که کار به دعوا کشید و یک نشست مطبوعاتی جنجالی را در تاریخ جشنواره‌های فیلم فجر رقم زد.

در نشست این فیلم که با حضور کیمیایی و پسرش پولاد - بازیگر فیلم - و نیز منصور لشگری قوچانی (تهیه‌کننده) همراه بود و تا ساعت دو و نیم بامداد هم طول کشید، درباره‌ی نسخه‌ی پخش شده، نوع تدوین و خنده‌هایی که "سازمان‌دهی" شده عنوان می‌شد بحث شد.

مسعود کیمیایی خطاب به اهالی رسانه گفت: این آمدن و نشستن با شما تبعات دارد که بخشی از آن را در سالن دیدیم. یک اتفاق مهمی که افتاده این است که با دنیای مزدوری در سینما و هنر آشنا می‌شویم و این مزدوری یعنی اینکه جنس خندیدن‌ها، ترسیدن‌ها و حتی قیمت‌ها را از آن می‌فهمیم. فیلم «قاتل اهلی» برای نترس‌هاست. کسی که این فیلم را می‌بیند نترس است مثل سازنده‌اش. این فیلم برای کوچکی فکر ساخته شده است. برای اینکه اندازه‌های دانستگی را بالا ببرد.

اگرچه حاشیه‌های این فیلم تا مدت‌ها ادامه داشت، اما کیمیایی را از فیلمسازی دور نکرد و او سه سال بعد فیلمی با نام «خون شد» را ساخت که تهیه‌کننده‌اش جواد نوروزبیگی بود . این فیلم در سال ۹۸ متقاضی حضور در سی‌وهشتمین دوره جشنواره فجر شد تا یک سال ویژه حول نام مسعود کیمیایی باشد.

دوره سی‌وهشتم یکی از پرحاشیه‌ترین سال‌های نمایش فیلمی از کیمیایی در جشنواره فجر بود. او مدتی پیش از شروع جشنواره، به نشانه‌ی اعتراض به اتفاق‌های اجتماعی و سیاسی چند ماه قبلش در تهران و برخی شهرهای کشور، با انتشار یک ویدیو از شرکت در جشنواره فیلم فجر انصراف داد. انصراف او اگرچه موجی را به راه انداخت اما تهیه‌کننده فیلم (جواد نوروزبیگی) موافق این کار نبود و در آخر فقط خود کیمیایی از حضور در جشنواره کناره‌گیری کرد. با این حال غیبت کیمیایی تمام ماجرا نبود و چند روز بعد شهاب حسینی که در آن سال به عنوان بازیگر و تهیه‌کننده در جشنواره حضور داشت، با انتشار مطلبی در اینستاگرام خود به این کار کیمیایی اعتراض کرد. واکنش‌ها به نوشته‌ حسینی چنان تند بود که سبب شد او در نشستی برای فیلم «شین» درخواست کرده بود، جواب همه انتقادها به خودش را بدهد و اگرچه نشست پرسش و پاسخ فیلم «خون شد» کیمیایی برگزار نشد، اما جلسه خبری شهاب حسینی آنقدر با حاشیه و تنش‌ همراه بود که بیش از هر چیز چهره عصبانی او از آن نشست به یادگار ماند.

حسینی در آن جلسه‌ی نیمه شبی بیان کرد:‌ «من نمی‌توانم ساکت بنشینم که استاد پیشکسوت سینما که روند کاری‌اش پیش روی تماشاگر است امسال باز هم فیلمی می‌سازد که مطمئن است برخورد بدی با اثرش می‌شود و آن روغن ریخته را نذر امامزاده می‌کند و سنگ بنایی را می‌گذارد که نتیجه‌اش چیزی جز نفرت‌پراکنی نیست و بقیه را هم در یک آمپاس اخلاقی قرار می‌دهد. این بی‌انصافی است که آدم انقدر خودخواه باشد و به نوعی حرف بزند که ملاحظه هیچ‌کس را در آن نکند.»

این گفته‌های شهاب حسینی اگرچه اعتراض‌های متفاوتی را در پی داشت، اما شاید جالب‌ترین پاسخ را خود کیمیایی داده که با وجود همه انتقادها و حاشیه‌ها، پس از دو سال یک فیلم تازه را با نام «خائن کشی»، با یک ترکیب متنوعی از بازیگران و آن هم در دوران کرونا ساخته و به چهلمین جشنواره فیلم فجر رسانده است. بی‌شک فیلم او این بار هم بی‌اتفاق و حاشیه نیست ولی فارغ از اینکه طرفدار سینمای کیمیایی باشیم یا نباشیم، حضور کارگردانی با ۸۰ سال سن که پس از ۶ دهه کار مداوم در سینما خودش به تنهایی بخشی از تاریخ هنر این سرزمین است، در جای خود می‌تواند متمایز و منحصربفرد باشد.

بخشی از این گزارش برپایه اطلاعات درج شده در کتاب سی سال سینمای ایران، گرداوری شده توسط مسعود نجفی تنطیم شده است.

چه مستندهایی را در «فجر» ببینیم؟

سهم سینمای مستند از ویترین سالانه مهمترین رویداد سینمایی ایران، همواره با حرف و حدیث‌ها و حاشیه‌هایی همراه بوده است اما فارغ از حواشی اصل این حضور حالا صورتی تثبیت‌شده پیدا کرده و هر سال تعدادی از آثار مستند این شانس را پیدا می‌کنند تا در قالب جشنواره فیلم فجر، داوری و با اندکی شانس شاید «دیده» شوند!

براساس اعلام دبیرخانه چهلمین جشنواره فیلم فجر امسال هم ۸ فیلم مستند شامل «آن مرد با اتوبوس آمد» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی نیما مهدیان، «احتضار» به کارگردانی حجت طاهری و تهیه‌کنندگی حجت طاهری، عبدالخالق طاهری، «تفنگ برادرم» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی کامران جاهدی، «دبستان پارسی» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی حسن نقاشی، «سرباز شماره صفر» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی محمد سلیمی‌راد، «مشق امشب» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی اشکان نجاتی و مهران نعمت‌الهی، «هیچکس منتظرت نیست» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی محسن اسلام‌زاده و «یکی از رویاهای من» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی محسن هادی در این بخش حضور دارند.

احمد ضابطی جهرمی، محمد تهامی‌نژاد، محمدعلی فارسی، مرتضی شعبانی و محمدرضا عباسیان به عنوان اعضای هیأت انتخاب بخش مستند جشنواره چهلم این آثار را انتخاب کرده‌اند.

براساس فراخوان این دوره از جشنواره، همانند سال‌های گذشته فیلم‌های مستندی امکان حضور و رقابت در بخش سینمای مستند را داشتند که دارای پروانه نمایش از سازمان امور سینمایی بوده، به بخش مسابقه پانزدهمین دوره جشنواره «سینما حقیقت» راه یافته و دارای مدت زمان نمایش حداقل ۷۵ دقیقه‌ای باشند.

تقریباً فیلم‌های که در بخش مستند این دوره از جشنواره فیلم فجر حضور دارند از پانزدهمین جشنواره «سینماحقیقت» جوایزی دریافت کرده‌اند، فیلم‌هایی که موضوع‌های متنوعی را از جمله معضلات و مشکلات اجتماعی، زیست محیطی و حتی معرفی قهرمانان ناشناخته دفاع مقدس دربرمی‌گیرند.

از میان این آثار فیلم‌های «دبستان پارسی»، «سرباز شماره صفر»، «تفنگ برادرم»، «هیچکس منتظرت نیست» از «سینماحقیقت» جایزه گرفت.

هرچند هنوز شرایط اکران مستندهای راه‌یافته به جشنواره امسال از سوی مسئولان برگزاری اعلام نشده اما پیش‌تر مسعود نقاش‌زاده دبیر جشنواره از نمایش این آثار در خانه جشنواره خبر داده بود.

در ادامه این گزارش معرفی کوتاهی برای هرکدام از این مستندها خواهیم داشت.

«آن مرد با اتوبوس آمد» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی نیما مهدیان درباره یکصد سال تاریخچه بزرگ‌ترین جمعیت کارگری خاورمیانه (شرکت واحد اتوبوسرانی تهران) و تاریخچه اتوبوس‌رانی ایران از ابتدا تاکنون است.

«احتضار» به کارگردانی حجت طاهری و تهیه‌کنندگی حجت طاهری، عبدالخالق طاهری درباره آتش‌سوزی جنگل‌های زاگرس و از بین رفتن درختان بلوط این جنگل بوده و به سفارش صدا و سیما ساخته شده است.

این مستند داستان یک دوستدار محیط زیست است که در کنار نگهداری از پدر بیمارش، برای طبیعت رو به مرگ زاگرس تلاش می‌کند.

«تفنگ برادرم» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی کامران جاهدی از جمله مستندهایی است که درباره تاریخ دفاع مقدس ایران ساخته شده است، اما این بار قهرمان داستان به جای یک مرد، یک زن است که پابه‌پای مردان برای خاک سرزمین خود می‌جنگد.

داستان زندگی شخصی به نام خواهر بسیطی از قهرمانان تاریخ دفاع مقدس ایران که متأسفانه نامش در تاریخ حذف شده است. این مستند توانست تندیس برنزی شهید آوینی و دیپلم افتخار جایزه شبکه مستند را در جشنواره «سینماحقیقت» دریافت کند.

«دبستان پارسی» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی حسن نقاشی و تولید مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی است که درباره مدارسی است که توسط زرتشتیان در منطقه کویر مرکزی ایران ساخته شده و به مدارس پارسی شهرت پیدا کرد، مدارسی که تملک آن بعدها به مسلمانان سپرده شد.

این مستند که ساخت آن نزدیک به ۴ سال طول کشیده است، توانست جایزه بهترین کارگردانی فیلم مستند بلند را از پانزدهمین جشنواره «سینماحقیقت» دریافت کند.

«سرباز شماره صفر» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی محمد سلیمی‌راد که تندیس طلایی بخش شهید آوینی پانزدهمین جشنواره «سینماحقیقت» نیز دریافت کرده است داستان زندگی مردی به اسم جهانگیر را روایت می‌کند که به خاطر بیماری همسرش، به سراغ پرونده جانبازی‌اش می‌رود ولی متوجه می‌شود در زمان جنگ بیمارستانی که در آن بستری بود مورد حمله دشمن قرار گرفته و اسناد تعداد زیادی از مجروحان جنگی از بین رفتند.

«مشق امشب» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی اشکان نجاتی، مهران نعمت‌الهی از جمله آثار مستندی است که در این دوره از جشنواره فیلم فجر حضور دارد، مستندی که با نگاه به فیلم «مشق شب» یکی از فیلم‌های ماندگار عباس کیارستمی جلوی دوربین رفته است.

این فیلم، لایه‌های پنهان مسائل آموزشی و پرورشی دانش‌آموزان ایران را به تصویر می‌کشد که از نگاه جامعه به دور مانده است. در خلاصه داستان متفاوت این فیلم مستند آمده است: «مدرسه به درد نمی‌خوره.»

«هیچکس منتظرت نیست» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی محسن اسلام‌زاده در پانزدهمین جشنواره «سینماحقیقت» توانست جایزه ویژه بهترین فیلم مستند از نگاه داوران ناجی هنر در بخش ملی را بدست آورد. این مستند روایتی از مرکز نگهداری زنان کارتن خواب است.

«یکی از رویاهای من» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی محسن هادی نیز داستان قصه زندگی روزمره «وحید رجبلو» جوان نخبه دارای معلولیت است که قصد دارد یک پلتفرم آنلاین برای ارائه خدمات در منزل به افراد دارای معلولیت ایجاد کند.

این هشت مستند در حالی برای شکار سیمرغ بهترین مستند جشنواره چهلم رقابت می‌کنند که سال گذشته و در سی و نهمین جشنواره فیلم فجر، از بین ۵ مستندی که بخش رقابتی جشنواره راه پیدا کردند، فیلم سینمایی «کودتای ۵۳» به کارگردانی تقی امیرانی سیمرغ بلورین بهترین فیلم مستند را دریافت کرد، فیلمی که پیش از آن جایزه بهترین فیلم از نگاه تماشاگران را از چهاردهمین جشنواره بین‌المللی «سینماحقیقت» را هم به دست آورده بود. حال باید دید از بین ۸ مستند حاضر در جشنواره کدام اثر سیمرغ چهلم را دریافت می‌کند.