اتحادیه چاپخانه‌داران تهران عهده‌دار جمع‌آوری کاغذهای باطله‌ حاوی قرآن می‌شود

به گزارش بولتن نیوز به نقل از ایکنا، چندی قبل در جعبه‌های میوه‌‌های صادراتی به عمان از پوشال تولیدشده از برگه‌های قرآن استفاده و سپس این اقدام خبرساز و رسانه‌ای شد. پس از آن گزارشی با تیتر «خطای نابخشودنی چاپخانه‌های مصحف شریف» روی خروجی ایکنا قرار گرفت و بررسی‌ها و صحبت با برخی کارشناسان نشان داد که به احتمال زیاد هتک حرمت به قرآن حاصل چاپ آن در هر چاپخانه‌ای و نیز نبود نظارت بر روند فروش کاغذ‌های باطله‌ مزین به آیات قرآن به پوشال‌سازهاست. در ادامه پیگیری‌ها به سراغ احمد ابوالحسنی، رئیس اتحادیه چاپخانه‌داران استان تهران، رفتیم که متن این گفت‌وگو را می‌خوانید.

ایکنا ـ چندی پیش عکسی از جعبه‌های صادرات میوه به عمان منتشر شد که در آن از پوشال‌های قرآن استفاده شده بود. پس از بررسی، با آقای بابایی، مسئول چاپ و نشر قرآن در مرکز طبع و نشر، صحبت کردیم و تأیید کردند که تعدادی چاپخانه بزرگ ویژه چاپ قرآن مشغول فعالیت‌اند، ولی از آنجا که این کار سودآور است، چاپخانه‌های دیگر هم اقدام به چاپ قرآن می‌کنند، ولی اگر کاغذ باطله‌ای داشته باشند، به جای اینکه آن را برای خمیر کردن و استفاده آن در مقوای جلد قرآن ببرند، به قسمت‌هایی که آن‌ها را پوشال می‌کنند، می‌فروشند. نظر شما چیست؟

تأیید نمی‌کنم که چنین اتفاقی رخ داده باشد. البته بسیاری از چاپخانه‌هایی که مختص چاپ قرآن نیستند، آن را چاپ می‌کنند، ولی چاپخانه‌هایی که سفارش چاپ قرآن را می‌پذیرند، بدون استثنا می‌خواهند در چاپ قرآن سهیم باشند و تخفیف ویژه‌ای می‌دهند. به گفته چاپخانه‌داران، این کار خیلی برکت دارد.

ایکنا ـ تخفیف ویژه به خریدار می‌دهند؟

با فروشنده اصلی قرآن سروکار ندارند. پس به سفارش‌دهنده تخفیف می‌دهند. کسی که قرآن چاپ می‌کند با وضو این کار را انجام می‌دهد. گاهی در مرکب مشکی‌ مرکب‌های دیگری را مخلوط می‌کنند، اما برای چاپ قرآن این کار را انجام نمی‌دهند. وقتی مرکب‌ رنگ‌های دیگر باطل می‌شود مثل سرمه‌ای، زرد و آبی، آن را با مشکی مخلوط می‌کنند و تبدیل به مشکی پرکلاغی یا کمرنگ می‌شود. به دلیل اعتقادی که همه دارند، هیچ کس برای چاپ قرآن این کار را انجام نمی‌دهد.

ضایعات را خمیر نمی‌کنند و ارتباطی با مراکزی که کارشان قرآن است و دارالقرآن که قرآن‌های مستهلک‌شده را تحویل می‌گیرد و فقط برای جلد قرآن خمیر می‌کنند ندارند. اکثر چاپخانه‌ها با چنین مجمعی ارتباط ندارند. چند وقت پیش در جلسه‌ای در مجمع دارالقرآن فهمیدم که چنین اتفاقی می‌افتد و گفتم که حاضرم با شما همکاری کنم تا این قرآن‌ها جمع‌آوری شوند و برای خمیر شدن آنها هم قول همکاری دادم. در حال حاضر قریب به اتفاق چاپخانه‌ها باطله‌های قرآن را در آب حل می‌کنند و داخل رودخانه می‌ریزند. مطمئنم که در ضایعات کاغذ قرآن نمی‌گذارند. اگر کسی غیر از این را دید بیاید و بگوید، چون اولین بار است که می‌شنوم باطله قرآن را با باطله ضایعات معمولی قاطی می‌کنند.

ایکنا ـ یعنی امکان ندارد این اتفاق رخ داده باشد؟

اولین بار است که می‌شنوم.

ایکنا ـ مگر می‌توان بر همه چاپخانه‌ها نظارت کرد؟

چنین نظارتی نداریم. زمانی که لیتوگراف بودم، چاپخانه‌هایی که قرآن به آن‌ها مراجعه می‌شد مطمئنم این کار را می‌کردند، چون خیلی اعتقاد دارند و ضایعات خمیرشده به شکل‌های مختلفی استفاده‌ می‌شود، یعنی وقتی ضایعات را جمع می‌کنند، مقداری برای کارتن‌سازی استفاده می‌شود و ضایعاتی که مرکب دارد از آنها در موارد استفاده دیگری می‌شود، چون قیمت ضایعات سفید با باطله فرق می‌کند و وقتی کناره‌های کاغذ را صاف می‌کنند یا کتاب را صحافی و لب‌بر می‌کنند سفید خالص است و در آن مرکب نیست و آن‌ها را جدا می‌فروشند. ضایعات چاپ شده را جدا می‌فروشند. آن ضایعات در بسیاری موارد برای کارتن‌سازی استفاده و کارهای مختلفی روی آن انجام می‌شود، حتی ضایعات کارتن در خیابان که زباله هست هم با آن جمع می‌شود، این است که چون همه چاپخانه‌داران می‌دانند که این اتفاق می‌افتد، مطمئنم قرآن را مخلوط نمی‌کنند. یک بار هم ندیده‌ام. صددرصد رد نمی‌کنم که چنین چیزی نیست ولی تاکنون ندیده‌ام. حاضرم رندم شماره چاپخانه‌های قدیمی را بدهم، چون چاپخانه‌های جدید که ماشین نو دارند بیشتر به کار بسته‌بندی مشغول هستند. اگر از آن‌ها سؤال کنید، مثل من می‌گویند که هیچ وقت باطله‌های قرآن را در ضایعات نمی‌ریزند.

ایکنا ـ ما با مدیر صحافی صداقت و مشاور مسئول چاپ چاپخانه بزرگ قرآن قم صحبت کردیم و هر دو بیان کردند که این اتفاق در چاپخانه‌های زیرزمینی یا چاپخانه‌هایی که فقط به دنبال سودآوری‌ هستند رخ می‌دهد.

چاپخانه‌دارانی که زیرزمینی فعالیت می‌کنند قرآن چاپ نمی‌کنند.

ایکنا ـ آن‌ها معتقدند که سودآور است.

نه، اتفاقاً اگر بخواهیم جنبه مادی را در نظر بگیریم، هر جا که قرآن چاپ می‌شود، به جز قرآن‌های نفیس که کلاً مقوله آن فرق می‌کند، بالغ بر ۹۹ درصد قرآن‌های معمولی که دو رنگ و بعضی‌ها چهار رنگ است، در یک سری چاپخانه‌های خاص چاپ می‌شود و زیرزمینی‌ها اصلاً چاپ نمی‌کنند، چون مقرون به صرفه نیست و ارزان‌ترین هزینه‌ای که چاپخانه‌داران می‌گیرند برای قرآن است، حتی در کتاب‌های درسی که خیلی ارزان هست، قیمت بیشتری را در قیاس با قرآن دریافت می‌کنند یا قیمت درسی می‌گیرند، چون قیمت کتاب‌های درسی و آموزشی پایین‌ترین قیمت در چاپ است. چاپخانه‌های زیرزمینی‌ اصلاً قرآن چاپ نمی‌کنند، بلکه به نفعشان است که کار خلاف انجام دهند تا اینکه بخواهند قرآن چاپ کنند. نمی‌توان گفت به دلیل منافع، زیرا قرآن منافع مالی ندارد. اگر موردی هست بگویند. از فعالان این عرصه سؤال کنید. ملاک در چاپ هزاری است، بپرسید هزاری چقدر می‌گیرید؟ کار دیگر انجام بدهید چقدر؟ اختلاف زیادی وجود دارد و قرآن ارزان‌تر است. تا حالا یک مورد چاپخانه‌ زیرزمینی ندیدم که قرآن چاپ کند. زیرزمینی یعنی مجوز ندارد یا دارد و به نحوی از این موقعیت سوءاستفاده می‌کنند. اگر می‌گفتید چاپ قرآن ممنوع است یا فلان ناشر نمی‌گذارد و کس دیگری انجام دهد و کپی‌برداری می‌کند می‌پذیرفتم، در صورتی که الان هر کسی که می‌خواهد قرآن چاپ کند به دارالقرآن می‌رود و به او یک فایل کامل و آماده می‌دهند و می‌گویند برو در هر قطعی که میخواهی چاپ کن. ضمانتش هم از نظر اینکه خدای نکرده غلطی نباشد با آن‌هاست. اگر بخواهم خط جدیدی بنویسم تا از دارالقرآن تأییدیه نگیرم نمی‌شود. مطرح کردن چاپخانه‌های زیرزمینی در این جریان رد گم کنی است، یک چیزی شنیدند که باید بر سر چاپخانه‌های زیرزمینی زد و صددرصد می‌گویم باید با آن‌ها برخورد کرد و خودم هم با آن‌ها برخورد کرده‌ام ولی مطمئن باشید که آن‌ها اصلاً وارد کار قرآن نمی‌شوند.

ایکنا ـ از این پس چنین پوشال‌هایی را جمع‌آوری می‌کنید؟

صددرصد، چون می‌خواهم این دغدغه رفع شود. ما سایت و شبکه‌های اجتماعی داریم و با کل صنف در ارتباط هستیم. شنبه در کل گروه‌ها اعلام می‌کنم که هر چاپخانه‌ای که کار قرآن انجام می‌دهد، اطلاع‌رسانی کند تا اتحادیه ضایعات و باطله‌های آنها را جمع‌آوری کند.

ایکنا ـ یعنی در کل کشور ضایعات را جمع می‌کنید؟

در کل تهران، من تهران، مسئول هستم.

ایکنا ـ فقط تهران؟

در تهران این کار را می‌کنم و برای شهرستان‌ها می‌توانم به دوستان اطلاع دهم. در تهران هر کس قرآن چاپ کرد، ضایعات آن را جمع‌آوری می‌کنیم و اتحادیه تحویل می‌گیرد و به دارالقرآن می‌دهد.

ایکنا ـ این ضایعاتی که از چاپخانه‌ها جمع‌آوری می‌کنید در نهایت به چه شکلی می‌شود؟ آیا تبدیل به جلد قرآن می‌شود؟

نه، نمی‌توانیم این کار را انجام دهیم. قول می‌دهیم که اینها را جمع می‌کنیم و به دارالقرآن تحویل دهیم.

ایکنا ـ قطعاً دارالقرآن بودجه ندارد که کار تبدیل را انجام دهد.

اگر چنین ضایعاتی باشد، افراد بسیاری آنها را می‌برند که این کار را انجام دهند، ولی دارالقرآن با یکی دو مجموعه در ارتباط است که آن‌ها این کار را انجام می‌دهند و برای جلد قرآن خمیر می‌کنند.‌

ایکنا ـ یعنی آن‌ها از سازمان دارالقرآن تحویل بگیرند؟

خودشان می‌فرستند یا به من می‌گویند که فلان جا بفرست و من با هماهنگی دارالقرآن و هزینه خودم نسخه‌های قرآن را برای جایی که خمیر می‌شود می‌فرستم و با افتخار هزینه حملش را تقبل می‌کنم، زیرا باید حرمت قرآن حفظ شود.

ایکنا ـ پس لازم شد با ریاست سازمان دارالقرآن هم صحبت کنیم. گفتید که چاپخانه‌ها تخفیف می‌دهند. آن کسی که سفارش‌دهنده است به خریدار تخفیف می‌دهد؟

نمی‌توانم قضاوت کنم. برخی قرآن را چاپ و نیز رایگان پخش می‌کنند و برخی هم فقط به دلیل منافع مالی آن را چاپ می‌کنند. کسی را دیده‌ام که گفته دوست دارم پنج هزار جلد قرآن را چاپ و هدیه کنم یا به دارالقرآن بدهم یا به شهرستان‌ها ارسال کنم. یکسری‌ها هم قرآن را فقط به دلیل سود اقتصادی چاپ می‌کنند.

ایکنا ـ پس می‌گویید چاپخانه‌ها به دنبال سود نیستند، ولی ممکن است سفارش‌دهنده‌ها به دنبال سود باشند؟

دیده‌ام که چاپخانه‌داران هم با سود کمتر چاپ می‌کنند.