گروه اجتماعی: دادههای دنیای واقعی نشان میدهد که هر سه واکسنی که مجوز سازمان غذا و داروی ایالات متحده را برای استفادهی اضطراری دریافت کردهاند، در برابر ابتلای شدید و مرگ ناشی از گونهی دلتا محافظت قدرتمندی ایجاد میکنند، هرچند بهنظرمیرسد که در برابر ابتلای خفیف یا متوسط محافظت کمتری از فرد میکنند. چنین دادههایی نه فقط از ایالات متحده بلکه از کشورهای دیگر نیز به دست آمده است. ویلیام ماس، استاد اپیدمیولوژی دانشکدهی سلامت عمومی جان هاپکینز بلومبرگ میگوید: «بهنظرم این نکتهی واقعاً مهمی است، چون هدف اصلی ما در تلاشمان برای واکسیناسیون همین است: جلوگیری از ابتلای شدید، جلوگیری از بستریشدن در بیمارستان و جلوگیری از مرگومیر».
به گزارش بولتن نیوز، گونهی بسیار مسری ویروس کرونا، موسوم به دلتا، هماکنون در ایالات متحده آمریکا گونهی غالب و به سرعت در حال گسترش است. مطابق جدیدترین دادههای مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) ، مدلسازیها نشان میدهد که این گونه درحالحاضر ۸۲٫۲ درصد از کل موارد جدیدِ ابتلا در این کشور را تشکیل میدهد.
راشل والنسکی، مدیر CDC ، گونه دلتا را ویروسی بسیار متفاوت از گونه غالب سال گذشته توصیف میکند که قادر است حتا در افراد واکسینه نیز ایجاد عفونت کند، هر چند احتمالاً شدت بیماری در این افراد کمتر خواهد بود. او میگوید: « گونه دلتا هر روز تمایلش به پیشی گرفتن از ما و فرصتطلبیاش را در مناطقی که واکنش قاطعی در مقابل ویروس نشان ندادهایم، به نمایش میگذارد.» به گفته او یافتههای جدید نشان میدهد که برخلاف گونههای پیشین، افراد واکسینه نیز قادر به انتقال بیماری ناشی از ویروس دلتا هستند. او همچنین این سویه جدید را این گونه توصیف میکند:« دلتا یکی از عفونیترین ویروسهای تنفسی است که میشناسیم و من در دوران کاری بیست سالهام دیدهام». او میگوید: « با افزایش مجدد موارد ابتلا و بیمارستانهایی که در برخی مناطق ظرفیتشان رو به تمکیل است، ما همچنان در یکی از لحظات محوری این همهگیری هستیم. ما نیاز داریم که به عنوان یک ملت در کنار هم قرار بگیریم و در عزممان برای حفاظت از سلامتیِ خودمان، فرزندانمان، جامعه، کشور و آیندهمان، با ابزارهایی که در دسترس داریم، متحد شویم».
والنسکی میگوید خبر خوب این است که هر سه نوع واکسن کرونایی که در ایالات متحده مجوز گرفتهاند، در برابر ابتلای شدید و مرگ و میر ناشی از کوویدـ۱۹ محافظت قدرتمندی ارائه میکنند. به گفتهی او دادههای اولیهی چندین ایالت در طول چند ماه گذشته نشان میدهد که ۹۹٫۵ درصد مرگهای مربوط به کوویدـ۱۹ در بین افراد واکسینهنشده رخ داده است.
در اینجا پاسخ پرسشهای متداول دربارهی گونهی دلتا و نحوهی محافظت از خودمان در برابر آن را آوردهایم.
گونهی دلتا چیست؟
گونهی دلتا، که با عنوان B. 1.617 هم معروف است، سال گذشته اولین بار در هند کشف شد؛ برای ملت هند تنگنای دشوار و سیاهی ساخت و پس از آن به دهها کشور دیگر گسترش یافت و حالا طرحهای بازگشت به وضع عادی را نقش بر آب کرده است. دلتا چندین تبار و مجموعه جهشهایی با تفاوتهای اندک را در برمیگیرد. یکی از آنها (B. 1.617.2) هم اکنون گونهی غالبِ ویروس کرونا در بریتانیا است و اکثریت قریب به اتفاقِ موارد ابتلا به کووید در آن کشور را تشکیل میدهد.
متخصصان دلتا را به عنوان «قبراق»ترین گونهی ویروس کرونا توصیف میکنند. مونیکا گاندی، متخصص بیماریهای عفونی در دانشگاه کالیفرنیا در سانفرانسیسکو، میگوید این توصیف یعنی به احتمال زیاد دلتا در مبتلا کردن افرادِ بیشتر به کوویدـ۱۹ (بیماری ناشی از این ویروس) از سایر گونهها پیشی میگیرد: «این گونهای است که به احتمال زیاد به سلولهای میزبان میچسبد، و بهتر از سایر گونهها به بدن میزبان حمله میکند، چرا که بهتر میتواند خودش را تکثیر کند».
چرا گونهی دلتا نگرانکننده است؟
تحقیقات اولیه نشان میدهد که گونهی دلتا تقریباً ۵۰ درصد از گونهی آلفا مُسریتر است، گونهای که نخستینبار در بریتانیا شناسایی و در فصل بهار به گونهی غالب در ایالات متحده تبدیل شد. آلفا نیز ۵۰ درصد از گونهی اصلی ویروس کرونا، که در اواخر سال ۲۰۱۹ نخستینبار در ووهان چین شناسایی شد، قدرت انتقال بیشتری دارد. برخلاف گونههای قبلی ویروس، شواهدی وجود دارد که نشان میدهد افراد واکسینه شده در صورت ابتلا به بیماری ناشی از گونه دلتا، میتوانند بیماری را به دیگران نیز منتقل کنند. آنتونی فاوچی، مشاور ارشد بهداشتی جو بادین، در ۲۷ جولای گفت « افراد واکسینه میتوانند این گونه را منتقل کنند، میزان قدرت این انتقال هنوز روشن نیست، اما در این که چنین انتقالی رخ میدهد تردیدی نداریم. این افراد حتی در صورتی که فاقد علامت باشند هم میتوانند ویروس را انتقال دهند».
هنوز دربارهی این که آیا گونه دلتا در موارد بیشتری منجر به بیماری شدید میشود یا نه، دادههای محدودی در دست است. بهداشت عمومی انگلستان (PHE) دریافته است که این گونه ممکن است از حیث بستریکردن مبتلایان در بیمارستان با خطرِ بیشتری همراه باشد. برخی تحقیقات اولیه از اسکاتلند هم نشان میدهد که خطر بستریشدنِ پس از ابتلا به گونهی دلتا تقریباً دو برابرِ گونهی آلفا است؛ افراد واکسینهنشده در معرض بیشترین خطر هستند. اما متخصصان بهداشت هشدار میدهند که هنوز شواهدی قطعی مبنی بر این که دلتا باعث بیماری شدیدتر میشود وجود ندارد. طبق گزارشها از بیمارستانهای مناطقی که دلتا در آنجا شیوع پیدا کرده، در بین بیماران پذیرششدهی مبتلا به کوویدـ۱۹ افراد جوان و میانسالِ بیشتری وجود دارد؛ اما دلیل این اتفاق ممکن است آن باشد که احتمال واکسینهشدنِ آن افراد کمتر است.
واکسنها تا چه اندازه در برابر این گونه موثرند؟
دادههای دنیای واقعی نشان میدهد که هر سه واکسنی که مجوز سازمان غذا و داروی ایالات متحده را برای استفادهی اضطراری دریافت کردهاند، در برابر ابتلای شدید و مرگ ناشی از گونهی دلتا محافظت قدرتمندی ایجاد میکنند، هرچند بهنظرمیرسد که در برابر ابتلای خفیف یا متوسط محافظت کمتری از فرد میکنند. چنین دادههایی نه فقط از ایالات متحده بلکه از کشورهای دیگر نیز به دست آمده است. ویلیام ماس، استاد اپیدمیولوژی دانشکدهی سلامت عمومی جان هاپکینز بلومبرگ میگوید: «بهنظرم این نکتهی واقعاً مهمی است، چون هدف اصلی ما در تلاشمان برای واکسیناسیون همین است: جلوگیری از ابتلای شدید، جلوگیری از بستریشدن در بیمارستان و جلوگیری از مرگومیر».
در واکسنهای دوـدُزیِ پیام رسانِ RNA ، برای ایجاد واکنشی قوی سیستم ایمنی در مقابله با گونهی دلتا، به تزریق هر دو دُز واکسن نیاز است. یک مطالعه که در ۲۱ جولای در The New England Journal of Medicine منتشر شده، بیان میکند که در رژیم دوـدُزی، واکسن فایزر در برابر ابتلای همراه با علائمِ ناشی از گونهی دلتا، پس از تزریق نخستین دُز، ۳۶ درصد اثربخشی دارد؛ اما این رقم پس از تزریق دُز دوم به ۸۸ درصد میرسد. این مطالعه یافتههای تحقیقات قبلی انجامشده توسط PHE را تأیید میکند.
از حیث جلوگیری از بستریشدن در بیمارستان پس از ابتلا به گونهی دلتا، طبق مقالهی دیگری از PHE ، تزریق دُز اولِ واکسن فایزر ۹۴ درصد و تزریق دُز دوم آن ۹۶ درصد اثربخشی دارد. این مطالعه نشان میدهد که دریافت دو دوز از واکسن فایزر یا آسترازنکا در مقابل گونهی دلتا اثربخش است. از آنجا که واکسن مدرنا از همان فنآوری فایزر استفاده میکند، برآورد کارشناسان بهداشتی این است که این واکسن هم محافظتِ مشابهی ارائه میکند.
طبق نسخه پیش انتشار یک پژوهش، با تزریق واکسن جانسون اند جانسون در آزمونهای آزمایشگاهی، در سیستم ایمنیِ فرد یک واکنش آنتیبادی قوی علیه این گونه ملاحظه میشود. مطالعات دیگر از جمله پژوهشی که به تازگی در The New England Journal of Medicine منتشر شده است، نشان میدهد که این واکسن تا ماهها پس از تزریق محافظت جدی ایجاد میکند. به عقیدهی برخی از محققان واکسن جانسون اند جانسون ممکن است نهایتاً نتایجی مشابه واکسن آسترازنکا بروز دهد؛ در مطالعات PHE واکسن آسترازنکا هم بررسی و معلوم شد که این واکسن، پس از تزریق هر دو دُز، ۶۰ درصد در برابر ابتلای همراه با علائم و ۹۲ درصد در برابر بستریشدن در بیمارستان اثربخشی دارد. واکسن آسترازنکا برای استفاده در ایالات متحده تأیید نشده است.
رئیسجمهور بایدن اخیراً گفت: «خبر خوب این است که واکسیناسیونهای ما بسیار مؤثر بوده است. آمریکاییهای کاملاً واکسینهشده از درجهی بالایی از حفاظت، از جمله در برابر گونهی دلتا، برخوردارند». به گفتهی رئیسجمهور گسترش سریع گونهای که بهطرز سادهتری انتقال مییابد و احتمالاً خطرناکتر هم هست «باید موجب شود تا همه از نو فکر کنند». وی افزود: « ظهور این گونه باید باعث تجدیدنظر برخی افراد در نگاهشان به این بیماری شود، خصوصاً جوانانی که ممکن است فکر کنند نیازی به واکسیناسیون ندارند و نباید نگران این موضوع باشند، جوانانی که تا کنون هم نیازی به انجام هیچ کاری در این زمینه ندیدهاند».
افراد برای محافظت از خود چه کار دیگری میتوانند انجام دهند؟
به گفتهی متخصصان بهداشت افرادی که هنوز واکسینه نشدهاند، باید همچنان ماسک بزنند و برنامهریزی کنند تا هرچه زودتر واکسینه شوند. با در نظر داشتن مدارک جدیدی که نشان میدهد افراد واکسینه شده نیز میتوانند ناقل ویروس باشند، CDC در ۲۷ جولای اعلام کرد که همهی کسانی که در اماکن پرتردد کار یا زندگی میکنند، از جمله افراد واکسینه شده، باید به استفاده از ماسک در فضاهای عمومی سربسته ادامه بدهند. همچنین توصیه شده است افرادی که کاملاً واکسینه شدهاند، اما با افراد درمعرض خطر مانند کودکان کمسن و سال و افراد دارای ضعف سیستم ایمنی زندگی میکنند، در فضاهای عمومی در بسته ماسک بزنند. به علاوه این موسسه درخواست کرده که در سراسر جهان معلمان، کارکنان مدارس و دانشآموزان، صرف نظر از این که واکسن زدهاند یا نه، در محیط مدرسه ماسک بزنند. هر چند همچنان توصیه بازگشت به آموزش حضوری برای دانشآموزان در پاییز، به قوت خود باقی است. لس آنجلس، پر جمعیتترین شهر ایالات متحده، در میان فهرست روزافزون شهرهایی است که شهرداریهایشان مجدداً دستور عمومی پوشیدن ماسک در فضاهای داخلی را صادر کردهاند.
سازمان بهداشت جهانی همچنان از مردم سراسر جهان میخواهد که ماسک بزنند. ماریانجِلا سیمائو، دستیار مدیر کل سازمان بهداشت جهانی در زمینهی دسترسی به داروها و محصولات بهداشتی، اخیراً به خبرنگاران گفت: «مردم نمیتوانند به صِرفِ این که دو دُز واکسن زدهاند، احساس امنیت داشته باشند. آنها هنوز هم باید از خود محافظت کنند».
گاندی میگوید این توصیه از طرف سازمان بهداشت جهانی منطقی است چون این سازمان با جمعیتهای بسیار مختلطی در سراسر جهان سروکار دارد که در بسیاری از آنها ویروس با مقادیر بالایی در گردش است، میزان واکسیناسیون پایین است و واکسنها اثربخشیِ کمتری دارند. تنها حدود ۱۳ درصد از جمعیت جهان بهطور کامل در برابر ویروس واکسینه شدهاند. او میگوید: «احتمال اوجگیری عفونت با هر کدام از گونههای ویروس، تنها به وضعیت واکسیناسیون شما بستگی ندارد؛ بلکه به میزان ویروسی که در اجتماع شما در حال گردش است نیز بستگی دارد. به همین دلیل است که کارکنان بخش مراقبتهای بهداشتی هند، علیرغم آن که کاملاً هم واکسینه شده بودند، هنوز به اوج عفونت مبتلا میشوند، چون در معرض مقدار زیادی ویروس هستند». متخصصان بهداشت همچنین از افراد واکسینهشده میخواهند که در صورت مشاهدهی هرگونه علائمِ مربوط به این بیماری، تست کرونا بدهند تا هم با آغاز درمان، پیشروی عفونت منتفی شود و هم در صورت مثبتبودن تست، خود را از دیگران دور نگه دارند.
در مورد افرادی که نقص ایمنی دارند چطور؟
واکسیناسیون هنوز هم بهترین توصیه برای محافظت در برابر ویروس، از جمله گونهی دلتا، است؛ ولی همهی افرادی که سیستم ایمنیشان معیوب است چه بسا پس از تزریق واکسن هم شاهد واکنشی قوی در سیستم ایمنیشان نباشند. ویلیام شفنر، مدیر پزشکی بنیاد ملی بیماریهای عفونی، میگوید: به جز این موارد، در سایر افراد پس از تزریق واکسن ایمنی ایجاد میشود و به نظر میرسد که بابت ایمنشدن هیچ آسیبی متوجهشان نیست. CDC در تکاپوی این است که از طریق برنامهای که به بیماران اجازه استفاده از داروهای تأیید نشده را میدهد، امکان تزریق یک دوز اضافه واکسن کرونا دراختیار افراد دارای نقص ایمنی قرار بگیرد. اعضای یک پنل مشورتی درباره واکسنها، در جلسهای در ۲۲ جولای، مطرح کردند که لازم است دوز سوم به افراد با ضعف سیستم ایمنی که نگرانیهای روزافزونی درباره کاهش سطح ایمنی خود در برابر ویروس کرونا دارند، تعلق بگیرد. مقامات مسئول موجود در حوزه واکسیناسیون تا کنون تنها اجازه دو دوز از واکسنهای فایزر و مدرنا، یا یک دوز از واکسن جانسون اند جانسون را صادر کردهاند.
سوای مسأله واکسن، افرادی که واکنش سیستم ایمنیشان مخدوش است باید فاصلهگذاری اجتماعی را رعایت کنند، ماسک بزنند و از جمعیتهای پرازدحام، به ویژه در فضاهای داخلی، پرهیز کنند. به گفتهی شفنر، استاد بیماریهای عفونی و پزشکی پیشگیرانه در دانشگاه وندربیلت، « رعایت این موارد کماکان برای افرادی که بسیار مستعدِ این ویروساند مناسب است». او میگوید برای افراد مبتلا به نقص سیستم ایمنی، به ویژه با فرارسیدن فصل جدید آنفلوانزا، انجام آزمایش در صورت بروز علائم بسیار مهم است، تا بتوان آنها را بهطور مناسبی درمان کردـــ چه برای آنفلوآنزا و چه برای کوویدـ۱۹٫ در بعضی موارد، مثلاً، چه بسا لازم باشد برای درمان آنفلوانزا از داروهای ضدویروس و برای درمان کوویدـ۱۹ از آنتیبادیهای مونوکلونال استفاده شود؛ این کار میتواند خطر بستریشدن و مرگ را، در صورت استفاده از آن درمانها در اوایل دورهی بیماری، کاهش دهد.
این گونهی جدید تا چه اندازه برای کودکان خطرناک است ؟ والدین چطور میتوانند از آنها محافظت کنند؟
پل ا. اوفّیت، متخصص اطفال و مدیر مرکز آموزش واکسن در بیمارستان کودکان فیلادلفیا میگوید هیچ نشانهای وجود ندارد که نشان دهد گونهی دلتا، در صورت ابتلای کودکان به آن، کُشندهتر است. با این حال، از آنجا که دلتا نسبت به گونههای قبلی مُسریتر است، کودکان بیشتر از قبل در معرض خطر ابتلا قرار دارند. کسانی که ۱۲ سال به بالا هستند واجد شرایطِ واکسنزدن هستند و مقامات بهداشت فدرال توصیه میکنند برای محافظت بیشتر [از طریق واکسن] ایمنسازی شوند. اوفّیت به والدین پیشنهاد میکند که مطابق راهنماییهای CDC، اگر کودکان بالای دو سال واجد شرایط واکسنزدن نیستند، در فضای داخلی پرازدحام ماسک بزنند.CDC همچنین به والدین توصیه میکند که اطمینان حاصل کنند که فرزندان واکسینهنشدهشان مرتباً دستهایشان را با آب و صابون بشویند، از تماس نزدیک با کسانی که سرفه یا عطسه یا احساس ناخوشی میکنند خودداری کنند و ارتباطشان را با افرادی که در معرض خطر ابتلای شدید هستند، محدود کنند.
مهمترین کار این است: مردم باید اقدامات لازم را برای محافظت از خود و عزیزانشان در برابر گونهی دلتا انجام دهند. اریک توپول، استاد پزشکی مولکولی و قائممقام Scripps Research میگوید: «اگر شما به کووید مبتلا نشده باشید، واکسن نزده باشید و آنوقت ماسک هم نزنید، این یعنی آن که شما اساساً دنبال دردسرِ دلتا میگردید و دلتا پیدایتان خواهد کرد، چون کارآمدترین شکلِ ویروس برای یافتنِ میزبان است. اگر واکسینه نشده اید، ماسکزدن در حال حاضر مهمترین کار است».
گونهی دلتا چه تاثیری بر ایالات متحده خواهد داشت؟
در ایالات متحده، با بیش از ۱۶۰ میلیون آمریکایی که در برابر ویروس کرونا کاملاً واکسینه شدهاند، انتظار نمیرود که گونهی دلتا مانند شیوع اولیه باعث شمار گسترده مرگ و میر در کل کشور بشود. در عوض متخصصان بهداشت پیشبینی میکنند که احتمالاً گونهی دلتا در بخشهایی که میزان واکسیناسیون پایینتر است، باعث افزایش شیوع شود و جدیترین خطر را برای افراد مسن، بیماران و واکسینهنشدهها ایجاد میکند. اریک توپول میگوید: «قاعدتاً باید با این اتفاق در سراسر ایالات متحده مواجه شویم». به گفتهی توپول ایالتهای آسیبپذیرتر، ایالتهایی هستند که موارد ابتلا به کرونای کمتری داشتهاند و همچنین میزان واکسیناسیون در آنها پایینتر بوده است؛ این یعنی آن که ساکنین آنها چندان از ایمنی طبیعی و ایمنی ناشی از واکسن برخوردار نیستند. او میگوید ایالتهایی که میزان واکسیناسیونِ بالاتری دارند، مانند کنتیکت، ماساچوست و ورمونت «یک دیوار دلتا» دارند.
آنتونی اس. فائوچی، متخصص برجستهی بیماریهای عفونی ایالات متحده، اخیراً گفت که بابت این گونهی جدید«بسیار نگران» است چون ممکن است به ایجاد «دو آمریکا» بینجامد: یک آمریکا، به دلیل میزان بالای واکسیناسیون تا اندازهی زیادی تحت محافظت است؛ و آمریکای دیگر به دلیل میزان واکسیناسیون پایین با شیوعهای جدید دست به گریبان است. به گفتهی او «وقتی سطح واکسیناسیونتان اینقدر پایین است و علاوه بر آن گونهای دارید که میزان قابلیت شیوعاش بالاست، در میان مناطق واکسینهنشده(اعم از ایالتها، شهرها یا نواحی) شاهد انواع مختلفی از اختلالهای شدید و ناگهانی خواهید بود. به گفتهی او «این تقریباً مثل آن است که شما دو آمریکا داشته باشید».
آیا علائم ناشی از ابتلا به گونهی دلتا با علائم ناشی از ابتلا به سایر گونههای ویروس کرونا متفاوت است؟
تحقیقات کمی در این باره انجام شده است، اما برخی افراد علائمی مانند سردرد، گلودرد و آبریزش بینی گزارش کردهاند، بی آن که علائم شاخصِ ابتلا به کوویدـ۱۹ مانند ازدستدادن حس چشایی و بویایی را تجربه کرده باشند.
آیا به دُزهای تقویتکننده [یا یادآوری] نیاز خواهد بود؟
این هنوز سؤالی بیپاسخ است. مقامات بهداشتی فدرال در حال حاضر آن را توصیه نمیکنند، اما دستکم یکی از تولیدکنندگان واکسن در آمریکا گفته است که میخواهد برای یک واکسن تقویتکننده درخواست مجوز کند. دادههایی که در این هفته توسط وزارت بهداشت اسرائیل منتشر شد، نشاندهندهی اسن است که اثر واکسن در برابر ویروس کرونا در آن کشورِ بسیار واکسینهشده، همپای گسترش بیشترِ گونهی دلتا، کاهش یافته است. طبق این دادهها افراد واکسینهشده در برابر ابتلای شدید و بستریشدن در بیمارستان ایمناند، اما به طور قابل توجه از محافظت کمتری در برابر ابتلا و بیماری همراه با علائم برخوردارند.
با استناد به این دادهها، فایزر و شریک آن بایوانتک در ۸ ژوئیه بیانیهای منتشر کردند که طبق مطالعات انجامشده، تزریق واکسن تقویتکننده باعث افزایش آنتیبادیهای مسدودکنندهی بیماری، ۵ تا ۱۰ برابر بیش از رژیم تزریق دوـدُزی، میشود؛ آنها به دنبال اخذ موافقت مقامات نظارتی فدرال برای واکسن تقویتکنندهاند. در این بیانیه آمده است: «ما کماکان معتقدیم که براساس کل اطلاعاتی که تا به امروز در دست داریم، احتمالاً طی شش تا ۱۲ ماه پس از واکسیناسیون کامل، به دُز سوم نیاز خواهد بود». اما ساعاتی بعد وزارت بهداشت و خدمات انسانی ایالات متحده طی بیانیهای ضمن سرزنش این اظهارات گفت: «آمریکاییهایی که کاملاً واکسینه شدهاند در حال حاضر نیازی به واکسن تقویتکننده ندارند».
در بیانیهی HHS آمده است: این که آیا به دُز تقویتکننده نیاز خواهد بود و زمان تزریق آن چه زمانی است، «طی فرایندی دقیق و علمی» به سرپرستی مراکز کنترل و پیشگیری از بیماریها، سازمان غذا و دارو و مؤسسات بهداشتی ملی معلوم خواهد شد.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com