واکسن کرونا ابزاری در خدمت نظام سلطه

گروه اجتماعی- مصطفی مطهری: کرونا و اسباب تحمیلی آن بر بشریت دارای ابعاد متعددی است؛ بطوریکه می توان ابعاد این مسئله را در مسائل مختلفی از سیاست تا اقتصاد، فرهنگ، علم، بهداشت و اجتماع دید. نکته اینجاست که همه این ابعاد در یک زنجیره و حلقه بهم پیوسته در کنار هم به سازمان قدرت و باقت تشکیلاتی آن در عرصه سیاست باز می گردند. بنحویکه هم در تولید قدرت و بسترهای نفوذ و سلطه آن در شکل و قالب جدید کمک کرده است، هم در خدمت بازتولید قدرت استعماری – استثماری در ماهیت نوین آن بوده است.

این مسئله هم در ارتباط با بروز، شیوع و راهکارهای مقابله با کرونا در عرصه بین الملل قابل مشاهده است و هم در مسیر تولید واکسن جهت پیشگیری از ابتلای آن. در واقع کرونا هم در مقام بیماری به عاملی جهت سلطه و سلطه پذیری قرار داشته است و هم در ایامی که واکسن هایی برای کنترل آن توسط قدرت های سیاسی با توانمدنهای بهداشتی تولید شده است. به عبارت بهتر در شرایط پاندیک شدن ویروس کرونا، تولید واکسن آن به یک ابزار جدید در دست صاحبان بین المللی قدرت و سیاست تبدیل شده است. بطوریکه قدرت های سلطه گراز واکسن کرونا به مانند دیگر ابزاری که در اختیار دارند در جهت تسری روند قدرت و نفوذشان استفاده کرده و می کنند. بیان جامع تر و روشن تر، ماهیت ارائه واکسن به دیگر کشور از سوی تولیدکنندگان جهانی آن در قالب رویکرد های سیاسی و اعمال قدرت و نفوذ از کشور مبدأ به مقصد در ابعاد وابسته سازی رخ می دهد. در شکلی که در ازای دریافت واکسن از تولید کننده باید امتیازاتی به آن اعطا گردد.

در این نگاه و براساس همین رهیافت عملیاتی – تجربی بود که مقام معظم رهبری اعلام کردند که ما از آمریکا واکسن نمی گیریم. در واقع این نگاه افق گرایانه رهبری در این باره براساس تجارب قبلی از سوی آمریکا و بدعهدی ها و عدم پایبندی ها آنها به تعهداتشان در عمل بود. بر مبنای اتکای به توان داخلی و عدم وابستگی به خارج در این باره بود که جهاد علمی و تلاش انقلابی در عرصه تولید واکسن کرونا در کشور شکل گرفت و در نهایت با موفقیت نیز همراه گردید.

بطوریکه به دنبال تولید واکسن کرونا در کشور و در فراگرد پیشگام شدن جمهوری اسلامی ایران در تولید آن، دیگر کشورهای تولید کننده اقدام به ارائه و صادر کردن واکسن کرونا به ایران کردند. این نکته در سخنان رییس جمهور اسبق کشور یعنی آقای روحانی نیز مورد اشاره قرار گرفت؛ در واقع این سخنان آقای روحانی که «واکسن را وقتی به ما دادن که فهمیدند ما واکسن را در داخل تولید کرده ایم و ایران در زمره تولید کنندگان آن شده است»، نشان می دهد که آنچه در ذیل تکیه و اتکاء به خارجی سامان می یابد اشتباه و خسرانی غیر قابل جبران است. بطوریکه با تولید کننده شدن ایران در این عرصه، اتفاقی که افتاد از این قرار بود که دارندگان این واکسن ها به این جمع بندی رسیدند که استفاده از شاخص قدرت در این باره برای تحمیل اراده بر ایران نمی تواند پاسخی به  همراه داشته باشد، از این رو با تغییر رویکرد سیاسی در قدرت افزایی در این باره، صادر کردن واکسن به ایران را در ذیل اهداف بشر دوستانه دنبال کردند.

در مجموع باید اینگونه گفت که واکسن کرونا و جنبه های تحمیلی قدرت از ناحیه آن مثالی آموزده شده است جهت عدم اتکا به خارج و تکیه بر توان داخلی؛ چرا که با توجه به شناخت ماهیت فکری - عملی سلطه گران و استفاده ابزاری از هر وسیله و پدیده ای جهت تسری و تعمیم جنبه های قدرتشان، دل بستن به کمک های آنها امری اشتباه و قرار گرفتن در آن مسیر، تصمیم و عملی غلط به شمار می آید. بنابراین لازم و ضروری است که بجای نگاه به خارج(غرب و شرق)، نگاه به داخل و توان داخلی در اولویت سیاستگذاری های مدیریتی و تصمیم گیری قرار بگیرد.