توکیو، فرصتی برای تاریخ‌سازی بوکس؟

به گزارش بولتن نیوز، تیم ملی بوکس ایران یکی دیگر از رشته‌های ورزش کشورمان است که در رقابت‌های المپیکی تابستانی 2020 توکیو با دو نماینده حضور خواهد داشت.

رشته‌ای که با وجود قدمت زیاد حضور در رقابت‌های المپیک همچنان در حسرت مدال المپیک است و قصد دارد در توکیو برای شکستن طلسم عدم کسب مدال در معتبرترین رویداد ورزشی جهان تلاش و نام خود را به چهار رشته دیگر مدال‌آور ورزش ایران در المپیک اضافه کند.

مسیر کسب سهمیه‌های المپیک بوکس

ملی‌پوشان بوکس کشورمان برای کسب 2 سهمیه المپیک خود برخلاف بسیاری دیگری از رشته‌های ورزشی کشورمان تنها در یک رویداد مسابقات قاره‌ای حضور پیدا کردند و در نهایت دانیال شه‌بخش و سیدشاهین موسوی با موفقیت در این رقابت‌ها نام خود را به مردان المپیکی تاریخ ورزش ایران اضافه کردند.

مسابقات گزینشی المپیک در رشته بوکس در قاره آسیا و اقیانوسیه از 13 لغایت 21 اسفندماه سال 1398 در "امان" پایتخت اردن برگزار شد و تیم ملی بوکس کشورمان با 8 نماینده در این مسابقات حاضر شد.

امید احمدی‌صفا، دانیال شه‌بخش، اشکان رضایی، سجاد کاظم‌زاده، سیدشاهین موسوی، احسان روزبهانی، طوفان شریفی و ایمان رمضان‌پور 8 نماینده بوکس ایران در این مسابقات بودند.

شه‌بخش در رقابت‌های وزن 57- کیلوگرم مسابقات اردن، ابتدا مقابل نمایندگان چین تایپه و پاپوآ گینه نو به برتری دست یافت، اما در مرحله یک چهارم نهایی مغلوب تیمرژانوف از قزاقستان شد و از صعود به مرحله نیمه‌نهایی بازماند.

با توجه به توزیع شش سهمیه در وزن 57- کیلوگرم در مسابقات قاره‌ آسیا و اقیانوسیه رشته بوکس، شه‌بخش در جدول شانس مجدد به مصاف بوکسوری از هنگ‌کنگ رفت و با برتری در هر سه راند با شایستگی در اولین حضور خود در رده سنی بزرگسالان المپیکی شد.

سیدشاهین موسوی نماینده وزن 75- کیلوگرم کشورمان نیز برای رسیدن به کسب سهمیه المپیک توکیو ابتدا بوکسور ژاپنی پیروز شد، اما در دور دوم مقابل نماینده چین شکست خورد و به جدول شانس مجدد راه یافت. او در ادامه با پیروزی مقابل نمایندگان ازبکستان و مغولستان موفق به کسب سهمیه المپیک شد.

پاریس؛ فرصتی که از دست رفت

پیش از شیوع ویروس کرونا و طبق اعلام فدراسیون بوکس، قرار بود مسابقات جهانی بوکس انتخابی المپیک در پاریس آخرین ایستگاه کسب سهمیه المپیک در این رشته باشد. رقابت‌هایی که با شیوع ویروس کرونا همانند سایر مسابقات رشته‌های دیگر در سال 99 به تعویق افتاد و قرار بود در خردادماه سال 1400 برگزار شود، اما با توجه به شرایط کرونا در فرانسه، فدراسیون جهانی به طور کامل این مسابقات را لغو کرد و تصمیم به توزیع سهمیه‌های باقی مانده از طریق رنکینگ این رشته بین ورزشکاران گرفت.

موضوعی که باعث شد که شانس افزایش سهمیه المپیک توسط نمایندگان کشورمان از بین برود و بوکس ایران تنها با دو نماینده در توکیو حضور داشته باشد.

لندن؛ اولین حضور بوکس ایران در المپیک

المپیک 1948 اولین حضور بوکس ایران در تاریخ مسابقات المپیک تابستانی است. مسابقاتی که پس از وقفه 12 ساله جنگ‌جهانی دوم در لندن برگزار شد و تیم ملی بوکس ایران با 8 نماینده در این مسابقات حضور داشت.

قاسم رسائلی، امانوئل آغاسی، جمشید فانی، مسعود رحیمی‌ها، ژرژ عیسی‌بیگ، حسین طوسی، اسکندر شورا و محمد جمشیدآبادی اولین نمایندگان تاریخ بوکس ایران در مسابقات المپیک بودند.

دستاورد این تیم بوکس کشورمان کسب تنها یک پیروزی توسط حسین طوسی بوکسور وزن 73-67 کیلوگرم کشورمان مقابل توره کارلسون از سوئد بود. طوسی در دیدار دوم خود مقابل مک کئون از ایرلند مغلوب شد و از دور مسابقات کنار رفت.

حضور پدر آندره آغاسی در دو دوره مسابقات المپیک با تیم ملی بوکس ایران

شاید برای علاقمندان ورزش ایران جالب باشد که پدر آندره آغاسی، تنیسور مشهور آمریکایی و برنده 8 گرند اسلم، مدال طلای المپیک 1996 آتلانتا و 3 جام دیویس، سابقه حضور در دو دوره مسابقات المپیک همراه با تیم ملی بوکس ایران را دارد.

آمانوئل آغاسی متولد شهر سلماس در المپیک‌های 1948 لندن و 1952 هلسینکی در قالب تیم ملی بوکس کشورمان در مسابقات المپیک حاضر شد و در ادامه به آمریکا مهاجرت کرد.

نمایندگان بوکس ایران در ادوار مختلف

بوکس ایران تا پیش از مسابقات المپیک 2020، در 13 دوره مسابقات المپیک حضور داشته است، اما همانطور که عنوان شد همچنان در حسرت کسب مدال در این مسابقات است.

فضل‌الله نیک‌خواه، امانوئل آغاسی، پطروس نظربیگیان، ابراهیم افشارپور، ژرژ عیسی‌بیگ و آرداشیس ساگینیان، شش بوکسوری بودند که در دومین حضور ایران در مسابقات 1952 هلسینگی فنلاند شرکت کردند.

المپیک 1960 رم ایتالیا سومین حضور بوکس ایران در مسابقات بود. ایزار ایلخانوف، امیر یاوری، صادق علی اکبرزاده و وازیک قازاریان چهار بوکس کشورمان در این دوره از مسابقات بودند.

دستاورد نماینده کشورمان در این مسابقات نیز دو برد یاوری مقابل بوکسوری از شیلی و ایزار ایلخانوف مقابل نماینده رو دزیا بود.

ناصرآقایی، صادق علی اکبرزاده، حسن پاک‌اندام، ندیم قصردشتی و سیدمحمود پور رودسری 5 نماینده بوکس ایران در المپیک 1964 توکیو ژاپن بودند که دستاورد آنها نیز تنها یک برد توسط ندیم قصر دشتی مقابل بوکسوری از مالزی بود.

بوکس ایران در مسابقات المپیک 1972 مونیخ نیز پس از یک دوره غیبت با 5 بوکسور حضور داشت و منوچهر بهمنی، جابر فعلی، حسن اغماض، نصرت وکیل منفرد و وارتکس پارسانیان برای کشورمان روی رینگ رفتند. این دوره نیز تنها ره‌آورد نمایندگان کشورمان دو پیروزی توسط حسن اغماض و وارتکس پارسانیان بود.

سعید بشیری، بهزاد قائدی، پرویز بهمنی، علی بحری خمانی، محمد آذرحزین و پرویز بادپا نمایندگان بوکس ایران در المپیک 1976مونترال بودند. تیمی شش نفر که موفق به کسب چهار برد توسط قائدی، بهمنی، آذرحزین و بادپا شد.

بوکسوری بدون دستکش

پس از غیبت بوکس ایران در المپیک‌های 1980، 1984 و 1988 در المپیک 1992 بارسلون تیم ملی بوکس کشورمان با ترکیب انوشیروان نوریان، یوسف خاطری، سیامک ورزیده، علی اصغر کاظمی، مرتضی شیری و ایرج کیارستمی در مسابقات حاضر شد.

تیمی که موفق به برتری در یک دیدار هم نشد و تنها مرتضی شیری پس از استراحت در دور نخست، در دور دوم مقابل نماینده نیجریه شکست خورد و از دور مسابقات کنار رفت. یکی از مهمترین اتفاقات این مسابقات حضور علی اصغر کاظمی روی رینگ بدون دستکش بود که باعث شد تا مسئولان برگزاری مسابقات اجازه مبارزه به او مقابل نماینده پاکستان را ندهند.

کاظمی در سال 1372 و در زمان سفر محمد علی کلی به ایران در دیدار نمایشی در ورزشگاه شیرودی به مصاف اسطوره بوکس دنیا رفت.

صعود مقیمی به یک‌چهارم نهایی المپیک آتلاتنا

در المپیکی 1996 آتلانتا تیز تیم ملی بوکس کشورمان با ترکیب بابک مقیمی، کوروش ملایی، ایوب پورتقی و محمدرضا صمدی در مسابقات حاضر شد و برای اولین بار موفق به حضور یک نماینده در مرحله یک‌چهارم نهایی شد.

بابک مقیمی در این مسابقات ابتدا از سد نماینده بلغارستان گذشت و در ادامه نماینده سیشل را شکست داد تا در مرحله یک‌چهارم نهایی مقابل نیازیم بتوف از قزاقستان قرار بگیرد. مبارزه‌ای که با توجه به مصدومیت مقیمی با نتیجه 13 بر 18 به سود نماینده قزاقستان به پایان رسید.

نوریان از دوپینگ در سیدنی تا مبارزه برای استرالیا در آتن

المپیک 2000 سیدنی میدان دیگری برای بوکس ایران بود تا با پنج نماینده در معتبرترین رویداد ورزشی جهان حضور داشته باشد. محمد رحیم رحیمی، بیژن باتمانی انوشیروان نوریان، بابک مقیمی و روح‌الله حسینی نمایندگان بوکس ایران در استرالیا بودند، اما رحیمی پیش از آغاز مسابقه خود و نوریان پس از انجام مبارزه مقابل بوکسور نیجریه‌ای به دلیل مثبت اعلام شدن تست دوپینگش از دهکده مسابقات اخراج شدند و نوریان نیز تا سال 86 به کشورمان بازنگشت.

سایر نمایندگان کشورمان نیز دستاوردی در این رقابت‌ها نداشتند و باشکست مقابل رقبای خود از مسابقات حذف شدند. نکته دیگر این مسابقات عدم بازگشت نوریان به ایران بود.

تیم ملی بوکس کشورمان برای حضور در المپیک 2004 آتن نیز موفق به کسب دو سهمیه توسط محمد عاشری و سلمان کریمی شد، اما با یک نماینده در یونان حاضر شد.

سلمان کریمی که در آخرین مرحله مسابقات کسب سهمیه با کسب مدال نقره در کراچی، المپیکی شده بود، به دلیل مثبت اعلام شدن تست دوپینگش از حضور در المپیک بازماند. عاشری نیز با شکست در دور نخست از مسابقات کنار رفت.

نکته جالب این دوه مسابقات بوکس المپیک حضور انوشیروان نوریان کاپیتان سابق تیم ملی بوکس در تیم ملی استرالیا بود. نوریان که پس از حضور در المپیک بارسلونا و مثبت اعلام شدن تست دوپینگش در المپیک سیدنی دیگر به کشورمان بازنگشته بود، در المپیک آتن برای تیم ملی استرالیا به میدان رفت و پس از پیروزی مقابل نماینده سیشل با شکست مقابل بوکسور ایتالیایی از دور مسابقات کنار رفت.

حسرت سپهوند در پکن

مرتضی سپهوند، مهدی قربانی و علی مظاهری سه نماینده بوکس ایران در رقابت‌های المپیک 2008 پکن بودند. مسابقاتی که مرتضی سپهوند با برتری مقابل نمایندگان ارمنستان و رومانی موفق به حضور در دیدار مرحله یک‌چهارم نهایی شد.

بوکسور شایسته کشورمان در مقابل مانوئل فیلیکس دیاز از دومنیکن با نتیجه 11 بر 6 مغلوب شد و از رسیدن به مرحله نیمه‌نهایی بازماند تا او نیز در حسرت رسیدن به مدال المپیک بماند. بوکسور دومنیکنی پس از این دیدار نیز با شکست رقبای از فرانسه و تایلند به مدال طلای وزن 60- 64 کیلوگرم دست یافت.

روزبهانی؛ پدیده‌ای که مدالش دزدیده شد

المپیک 2012 لندن نیز با حضور چهار نماینده بوکس کشورمان همراه بود. مهدی طلوتی، امین قاسمی‌پور، احسان روزبهانی و علی مظاهری در این مسابقات به روی رینگ رفتند.

مهدی طلوتی در این مسابقات ابتدا 16 بر 12 جاناتان آلونسو را شکست داد، اما در مرحله یک هشتم نهایی مقابل دانیار یلوسینوف از قزاقستان 10 بر 9 مغلوب شد.

امین قاسمی‌پور در اولین دیدار مغلوب گابریل مائستر از ونزوئلا شد و علی مظاهری نیز پس از اعلام شکست مقابل خوزه لاردوئت از کوبا به دلیل عدم تمکین از رای داوران، دیسکالیفه شد.

احسان روزبهانی اما در لندن پدیده بوکس ایران بود. او ابتدا 10 بر 12 نماینده کلمبیا را شکست داد و در ادامه با نتیجه 18 بر 12 از سد بهرام مظفر از ترکیه گذشت. روزبهانی در مرحله یک‌چهارم نهایی به مصاف عادل بیک نیازیمبتوف از قزاقستان رفت و در مبارزه‌ای جانانه و نزدیک با نتیجه 13 بر 10 مغلوب حریف خود شد. مسابقه‌ای که بسیاری اعتقاد داشتند حق نماینده کشورمان مقابل بوکسور قزاقستان خورده شد. نماینده قزاقستان نیز با شکست در دیدار نهایی مقابل بوکسور روسیه به مدال نقره رسید.

احسان روزبهانی در المپیک 2016 ریو تنها نماینده بوکس ایران بود که سهمیه خود را از طریق مسابقات APB کسب کرد. بوکسور شایسته کشورمان در این مسابقات از لحاظ آمادگی با المپیک لندن تفاوت داشت و در نخستین دیدار مغلوب پتر مولنبرگ بوکسور هلندی شد.

رکوردداران بوکس ایران

در 13 حضور بوکس ایران در تاریخ مسابقات المپیک 58 سهمیه به کشورمان تعلق گرفته است که سه سهمیه آن به دلیل دوپینگ ورزشکاران ایرانی در زمان مسابقات یا پیش از آغاز رقابت‌ها از کشورمان گرفته شده است.

در میان بوکسورهای ایرانی امانوئل آغاسی، ژرژ عیسی‌بیگ، صادق علی اکبرزاده، بابک مقیمی، علی مظاهری و احسان روزبهانی با دو حضور در المپیک رکورددار هستند.

البته انوشیروان نوریان نیز در المپیک 1992 و 2000 سیدنی موفق به کسب سهمیه المپیک و حضور در مسابقات شد، اما در سیدنی به دلیل دوپینگ از دهکده مسابقات اخراج و سهمیه او حذف شد. نوریان در المپیک 2004 آتن نیز برای استرالیا به میدان رفت تا تنها بوکسور ایرانی باشد که سه دوره در المپیک حضور داشته است.

بهترین نتایج تاریخ بوکس ایران در تاریخ المپیک

بابک مقیمی در المپیک 1996 آتلانتا، مرتضی سپهوند در المپیک 2008 پکن و احسان روزبهانی در المپیک 2012 لندن با صعود به مرحله یک‌چهارم نهایی موفق به کسب بهترین دستاورد تاریخ بوکس ایران شدند.

رکورد دست نیافتنی نهرودی

حسین نهرودی پیشکسوت و سرمربی سابق بوکس ایران در تاریخ رقابت‌های المپیک رکوردی دست نیافتنی دارد که شاید تا سالیان سال کسی حتی به آن نزدیک هم نشود.

سرمربی سابق تیم ملی بوکس در رقابت‌های المپیک 1996 آتلانتا، 2000 سیدنی، 2004 آتن، 2008 پکن و 2012 لندن سرمربی تیم ملی کشورمان بوده است و با 5 حضور در المپیک رکوردی بی‌نظیر را به خود اختصاص داده است.

اکبر احدی نیز در المپیک 2016 ریو سرمربیگری تیم ملی را برعهده داشت و حالا قرار است علیرضا استکی مربی جوان تیم ملی فرصت حضور در معتبرترین رویداد ورزشی جهان را داشته باشد.

شانس نمایندگان ایران برای تاریخ‌سازی

تیم ملی بوکس از زمان حضور دوباره علی استکی به عنوان سرمربی، عملکرد قابل قبول و روند صعودی را داشته است. پس از عملکرد قابل قبول نمایندگان کشورمان در مسابقات قهرمانی جهان در سال 2019 در روسیه و صعود شاهین موسوی به جمع 8 بوکسور برتر جهان، تیم ملی در مسابقات قهرمانی آسیا 2021 امارات نیز با کسب دو مدال نقره و 2 مدال برنز به کار خود پایان داد.

اتفاق مثبت مسابقات قهرمانی آسیا برتری نمایندگان کشورمان مقابل بوکسورهای صاحب نام جهان و المپیک بود. در این مسابقات شه‌بخش مقابل نایب قهرمان المپیک از هند و بوکسور قزاقستانی به برتری رسید.

شاهین موسوی در حالی در المپیک توکیو به میدان خواهد رفت که دو مدال برنز قهرمانی آسیا را در کارنامه افتخارات خود دارد و دانیال شه‌بخش نیز در ماه‌های گذشته در مسابقات قهرمانی آسیا با عملکردی درخشان به دیدار نهایی صعود کرد و مدال نقره آسیا را کسب کرد.

شه‌بخش پس از این نیز در رده جوانان و در مسابقات جهانی 2018 مجارستان به مرحله یک‌چهارم نهایی صعود کرد و او نیز در آستانه مدال جهانی رده جوانان مغلوب حریف خود شد.

عملکردی که نشان می‌دهد بوکسورهای کشورمان نسبت به گذشته با شرایط بهتر و با امید تاریخ‌سازی در توکیو حاضر خواهند شد.

تاریخ مسابقات نمایندگان ایران

شاهین موسوی در نخستین مبارزه خود در وزن 75 کیلوگرم المپیک در روز یکشنبه 3 مردادماه به روی رینگ خواهد رفت و دانیال شه‌بخش نیز در مبارزات وزن 57 کیلوگرم کار خود را دوشنبه 4 مردادماه آغاز خواهد کرد.

مبارزات وزن 57 کیلوگرم با حضور 27 بوکسور و رقابت‌های وزن 75 کیلوگرم با حضور 25 ورزشکار برگزار خواهد شد.