هسته ای و آبان 98

به گزارش بولتن نیوز به نقل از وطن امروز،  پیوند وقایع تلخ آبان98 با دولت روحانی مساله‌ای جدید به شمار نمی‌رود. به رغم گذشت 16ماه از آن حوادث و تلاش‌های مکرر رئیس‌جمهور و باقی دولتمردان برای کمرنگ کردن نقشی که در آن داشته‌اند اما هنوز روایت‌های جدیدی که بعضا از زبان چهره‌های دولتی مطرح می‌شود هم بر این گواه می‌دهد که مدیریت دولت نقش اصلی را در وقوع این حوادث داشت. با این حال اگر روزگاری رئیس‌جمهور با طرح اینکه خودش نیز صبح جمعه از گرانی بنزین مطلع شده سعی در مسؤولیت‌زدایی از خود داشت، حالا رئیس دفتر او خطاب به دبیر شورای عالی امنیت ملی بابت مصاحبه اخیرش و طرح تقصیر دولت حمله می‌کند.

ماجرا به هفته گذشته و زمانی بازمی‌گردد که علی شمخانی در بخشی از مصاحبه‌اش با خبرگزاری ایسنا به حوادث سال 98 پرداخت و آن را ناشی از نگاه سیاسی تصمیم‌گیران دانست. دبیر شورای عالی امنیت ملی با اشاره به اینکه تعدیل قیمت حامل‌های انرژی همواره در ردیف پرحاشیه‌ترین تصمیمات دولت‌ها بوده است، اظهار داشت: برخی تصمیمات غلط در گذشته و متوقف‌سازی روند افزایش سنواتی قیمت حامل‌های انرژی باعث شد فنر قیمت‌ها خیلی متراکم شود و طبیعتا آزاد‌سازی تدریجی انرژی این فنر به صورتی که مانع ایجاد شرایط غیرقابل کنترل شود، هر روز سخت‌تر از روز گذشته می‌شد. این تصمیم با توجه به اینکه یک بار در گذشته هم اتخاذ شده بود، می‌توانست بهتر گرفته شود و موجب شکل‌گیری هزینه‌های سیاسی، امنیتی، اجتماعی و اقتصادی برای کشور نشود. شمخانی در ادامه افزود: به طور قطع باید در زمینه تعدیل قیمت حامل‌های انرژی اقدام می‌شد ولی انتقادات جدی به نحوه اعلام، اجرا و مدیریت کاهش هزینه‌های اجرای طرح وجود دارد که موجب وارد شدن خسارت‌های قابل پیشگیری به کشور شد. در وقایع سال ۹۸ در کنار برخی ناهماهنگی‌های اجرایی و سوء‌مدیریت‌ها، باز هم ضعف در نحوه ارتباط با جامعه و اقناع مخاطبان خودش را نشان داد و این بار موجب شکل‌گیری بحران امنیتی برای کشور شد.
اظهارات شمخانی که به علت جایگاه او در شورای عالی امنیت ملی به مذاق مقامات دولت خوش نیامد به سرعت با سخنان تهدیدآمیز واعظی همراه شد تا وی خطاب به شمخانی نسبت جایگاهش با رئیس شورای عالی امنیت ملی را یادآور شود و بگوید: رئیس دولت، رئیس شورای‌عالی امنیت ملی کشور است و دبیرخانه این شورا باید با رئیسش هماهنگ باشد.
واعظی افزود: آقای دکتر روحانی رئیس شورای‌عالی امنیت ملی است و دبیرخانه هم باید مانند گذشته خودش را با رئیس شورا هماهنگ کند. رئیس دفتر رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: حال یک وقتی نغمه‌هایی ‌زده می‌شود و مصاحبه‌هایی صورت می‌گیرد که به نظر می‌رسد در این شرایطی که کشور در حال جنگ اقتصادی است به جای اینکه فضا را آرام کند باعث بروز مشکلاتی می‌شود. وی ادامه داد: این از مشکلاتی است که ما داریم و باید حل شود.
البته این نخستین حمله واعظی به دبیر و دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی در ماه‌های اخیر به شمار نمی‌رفت. او پیش از این نیز در جریان مخالفت دولتی‌ها با قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از منافع ملت ایران» و پس از آنکه رئیس مجلس خبر از هماهنگی با دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی داد، به دبیرخانه حمله کرده و گفته بود اساسا جایگاهی در تصمیم‌گیری‌ها ندارد. با این حال حمله اخیر واعظی به شمخانی با توجه به اهتمام روحانی برای بی‌تقصیر جلوه دادن دولت در حوادث آبان 98 را می‌توان نزاعی صریح‌تر در قیاس با سایر نیش و کنایه‌های مقامات دولتی خطاب به یکدیگر دانست.

* دولت علیه دولت
تلاش دولت برای ایجاد فاصله میان خود و حوادث آبان98 که بر اساس گزارش کمیسیون امنیت ملی مجلس منجر به جان باختن 230 ‌نفر شد پیش از این نیز صدای برخی چهره‌های وابسته به نهادهای دولتی را درآورده بود تا جایی که شهریورماه امسال سید حسین ذوالفقاری، معاون امنیتی و انتظامی وزیر کشور از آگاهی کامل رئیس‌جمهور از زمان آغاز طرح افزایش نرخ سوخت و عدم اعتنا به هشدارهای این وزارتخانه خبر بدهد و بگوید: مستندات مکتوب وقایع سال‌های 96 و 98 و ریشه‌های ایجاد آن وجود دارد. شورای عالی امنیت ملی وقایع آبان98 را پیش‌بینی کرده بود و نظر ما این بود که قیمت بنزین تک‌نرخی و 1500 تومان باشد. پیش‌بینی اعتراضات را هم کرده بودیم. ما پیامدهای اجتماعی اجرای طرح افزایش قیمت بنزین را پیش‌بینی کرده بودیم. وی در کنایه به اظهارات روحانی مبنی بر عدم اطلاع از زمان افزایش نرخ سوخت هم گفته بود: آنها که گفتند تا روز جمعه نمی‌دانستیم، مستنداتش وجود دارد که چه ساعت و چه روزی و توسط چه کسی به آنها گفته شده است.
یقینا حوادث آبان98 را باید جزو سیاه‌ترین نقاط مدیریتی دولت روحانی به حساب آورد. دولت از سویی با عدم مدیریت صحیح مصرف سوخت و اقداماتی از قبیل حذف کارت سوخت باعث شد شرایط عمومی به سمتی برود که افزایش یکباره نرخ بنزین به التهابات اجتماعی و موج اعتراضات منتهی شود و از سوی دیگر در واکنش به افکارعمومی مواضعی را اتخاذ کرد که به افزایش نارضایتی‌ها منتهی شد. جدای از مواضعی همانند اطلاع از گرانی بنزین در صبح جمعه از سوی رئیس‌جمهور، رسانه‌های حامی دولت حتی در میانه اعتراضات و آشوب‌های خیابانی، هزینه‌های این تصمیم را به عنوان «هزینه جراحی» اقتصادی دولت تفسیر و توجیه می‌کردند. در این میان تلاش دولت برای تبرئه خود از چنین حادثه مهمی بیش از همه به شعارهایی بازمی‌گردد که در ایام انتخابات سال‌های 92 و 96 از سوی روحانی طرح می‌شد. او در حالی با مانور روی کلماتی همانند «سرهنگ»، «گازانبری»، «اعدام» و... تلاش می‌کرد با ایجاد ارعاب عمومی نسبت به رقبایش، فاتح صندوق‌های رای شود که حالا به عنوان عامل اتخاذ تصمیمی شناخته می‌شود که منجر به وقایع تلخ آبان98 شده است. با این اوصاف، با توجه به حملات رئیس دفتر رئیس‌جمهور به دبیر شورای عالی امنیت ملی اینگونه به نظر می‌رسد که دولتی‌ها تمام اهتمام خود را بر آن گذاشته‌اند تا حتی در دقیقه90 عمر دولت نیز با حمله گازانبری به هر چهره دولتی که روایتی مبنی بر نقش سوء مدیریت دولت در وقوع این حوادث دارد مانع از تایید این گزاره شوند.