گروه اقتصادی: نوبل امسال یکی از «منتظرهترین» جایزههایی بود که در سالهای اخیر داده شد. سالها بود که نام رومر و نوردهاوس در پیشبینیهای جایزه نوبل تکرار میشد و همه منتظر بودند که یک روزی این جایزه به آنها برسد.
به گزارش بولتن نیوز، چرا این دو نفر این جایزه را گرفتند؟ رومر به خاطر کارهای مشهورش در حوزه «رشد درونزا» و نوردهاوس به خاطر کار روی تعامل بین «رشد اقتصادی و مسائل محیطزیستی خصوصاً تغییرات اقلیمی» این جایزه را دریافت کردند.
رشد درونزا یعنی چه؟ یعنی بهجای اینکه رشد بلندمدت کشورها را صرف تابعی از متغیرهای برونزایی مثل «انباشت سرمایه» یا «رشد فناوری» بدانیم، سعی کنیم بفهمیم چرا کشورهای مختلف در انتخاب «درونزای» این دو متغیر باهم تفاوت دارند و چه عوامل نهادی/اقتصادی/سیاستی باعث میشود که میزان رشد فناوری یا پسانداز بین کشورهای مختلف متفاوت باشد. ادبیات رشد درونزا باعث شد که مدلهای کلان بر پایههای خردتری قرار گیرند و نقش عواملی مثل بازار کار و انگیزه انباشت سرمایه انسانی، رقابت بنگاهها و انگیزه سرمایهگذاری روی تحقیق و توسعه (R&D) در مدل کلان وارد شود.
نوردهاوس مثلاً چهکاری کرد؟ یکی از پر ارجاعترین کارهای او توسعه مدل مشهور DICE است که یک مدل ساده ولی کامل «کلان-اقلیم» است؛ یعنی یک مدل تعادل عمومی دینامیکی (به زبانی دیگر یک مدل کنترل بهینه) خیلی ساده است که در آن بخش فیزیکی مثل انباشت کربن و منابع انرژی و گرمایش زمین و هزینه گرمایش زمین هم در مدل تعادل عمومی اقتصادی (مصرف و تولید و سرمایهگذاری) واردشده است. مدل دایس اجازه میدهد که محقق بده-بستان (Trade-Off) بین تصمیمات امروز (مثلاً تولید بیشتر کربن) و دینامیک بلندمدت (مثلاً افت تولید ناخالص به خاطر گرمایش زمین) و نتیجه سیاستهای مختلف را در مدل ببیند. این مدل توسط محققان مختلف مرتب توسعه پیداکرده و جنبههای جدیدی به آن اضافهشده است ولی منطق مرکزی آن همچنان برجا است.
من شخصاً از جایزه امسال خیلی خوشحالم. هم رشد درونزا موضوع خیلی مهمی است و هم تغییرات اقلیم و مسائل محیطزیستی و هم تعامل این دو حوزه (کلان و محیطزیست). ضمن اینکه این جایزه امسال دوباره اهمیت کار دقیق مدلسازی و نظری در اقتصاد و داشتن دیسیپلین ذهنی (و هنر پرهیز از پیچیده سازی غیرمفید) را به ما یادآوری میکند.
حامد قدوسی
انتهای پیام/#
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com