شهلا تو آلزایمر داری یا ما؟

به گزارش بولتن نیوز، شهلا را آخرین بار بر پرده سینما در فیلم «نهنگ عنبر 2» دیدیم. در آن فیلم او دیالوگی نداشت اما بازیگران زن این فیلم گرد او که در نقش یکی از اهالی کوچه ای که چهارشنبه سوری در آن بر پا بود، بازی می کرد، را گرفته بودند و به او ابراز محبت می کردند. شاید این آخرین محبت های هنرمندان به مادر سینمای ایران در این دنیای «فراموش کردن» ها باشد و دست زدن ما هم به نوعی خداحافظی با کسی که دیگر در میان کسانی که به ظاهر «فراموش نمی کنند» بود.
صحبت از شهلا ریاحی است که به یادمان می آورد، حکم زندگانی ما ظاهرا در فراموش کردن همه کسانی باشد که روزی نام و خاطرشان، تسلای وجودمان بود.
در یک سریالی بازیگری می گفت که حافظه ماهی ها چند ثانیه است، ما چقدر حافظه داریم؟ حافظه تاریخی؟ از هنرمان، میراث تئاتر و سینمای مان، و .... . شده ایم مجنونی که شب ها با تصور لیلی می خوابیم و صبح ها با تک تلنگری می شویم فرهادی که تمام روز را با ذکر شیرین طی می کنیم.
شهلا ریاحی که این روزها سالهای سخت بیماری را سر می کند، زاده 18 شهریور 1305 در تهران است.
هر چند شهلا در خانه ای با خانواده ای سرشناس زاده شده بود اما برای او که عاشق هنر و به تبع آن دلداده پرده نقره ای رنگ بود، یکی از اتفاقات خوب ازدواج با اسماعیل ریاحی بود. قدرت الزمان وفادوست که لابد می پرسید کیست، با اجازه همسرش نام شهلا و فامیل همسرش را جهت کار هنری برگزید.
شهلا کارش را ابتدا با صحنه تئاتر آغاز کرد. خوشبختانه همسر روشن ضمیری داشت که راهنمای او در این کار شد و با راهنمایی او ، ریاحی نقش اول نمایشنامه ای به نام «سیاست هارون الرشید» را کسب کرد. در نیمه دوم دهه دوم خورشیدی این تئاتر بود که حرف نخست را در ایران می زد. سینمای ایران تنها چند پدیده از سپنتا را به خود دیده بود که او آن فیلم ها را در هند تهیه می کرد و به ایران می فرستاد. از نیمه دوم دهه 20 بود که سینمای ایران به تدریج در ایران آغاز و از دهه 30 فعالیت فیلم سازی برای مردان تدوین و شکل گرفت. اما در این میان یک زن بودکه سنت ها را شکست و او کسی نبود جز شهلای سینمای ایران.
ریاحی که از سال 30 پا به صنعت سینما گذارده بود، در سال 35 یعنی مقارن با سال 1956 به عنوان نخستین زن ایرانی در مقام کارگردان فیلم «مرجان» را ساخت. راهی که او آغاز کرد در زمان خود سنت شکنی بود که امثال فروغ فرخزاد این سنت شکنی را یک دهه بعد با ساخت فیلم مستند «این خانه سیاه است» و ثبت خود به عنوان نخستین کارگردان زن مستند ساز ادامه داد.
اکنون اگر سینمای ایران در جهان می درخشد ... بخش بزرگی از بار آن را زنان به دوش می کشند، از زنان تهیه کننده تا زنان کارگردان، از زنان فیلمنامه نویس تا زنان بازیگر، از زنان منشی صحنه تا زنان طراح... و این میراث را ما از امثال شهلا به یادگار گرفته ایم که با سنت شکنی راه را برای ما گشودند.
و ما همیشه همین گونه بوده ایم ، سرسپرده قیل و قال و فراموشکار همیشگی تاریخ.... حتی به قدر حافظه تاریخی سینمای مان.شهلا امروز روز تو بود ... تولدت مبارک.