از چهارراه استانبول تا تنگه ابوغریب

گروه سینما و تلویزیون: در روز‌های گذشته، بنیاد سینمایی فارابی گزارشی از فیلم‌های درحال تولید ارائه کرد که در آن‌ لیست بلندبالایی از سینماگران مطرح دیده می‌شود.

به گزارش بولتن نیوز به نقل از روزنامه وطن امروز، در میان فیلم‌هایی که از ابتدای سال بنا دارند خود را به جشنواره برسانند، 30 فیلم در مرحله پیش‌تولید، 34 فیلم در مراحل مختلف تولید (از آغاز فیلمبرداری تا آخرین مراحل فنی) و 12 فیلم آماده نمایش هستند. همچنین از این میان 5 فیلم با موضوع دفاع‌مقدس، 12فیلم کودک و نوجوان، 4 فیلم مقاومت و جهان اسلام، 40 فیلم با مضمون اجتماعی، یک اثر تاریخی، 11 فیلم کمدی، 2 اثر پویانمایی و یک فیلم حادثه‌ای در دست ساخت است.

در میان کارگردانانی که تولید فیلم خود را آغاز کرده یا بنا دارند در آینده‌ای نزدیک آن را آغاز کنند، اسامی زیر دیده می‌شود: ابراهیم حاتمی‌کیا، رسول صدرعاملی، بهمن فرمان‌آرا، فریدون جیرانی، محمدعلی باشه‌آهنگر، حمید نعمت‌الله، علی ژکان، کامبوزیا پرتوی، ابوالحسن داوودی، مهدی فخیم‌زاده، پیمان معادی، مصطفی کیایی، منیژه حکمت، خسرو معصومی، مسعود کرامتی، ابوالفضل جلیلی، هومن سیدی، روح‌الله حجازی، رضا درمیشیان، سهیل بیدقی، داریوش یاری، مسعود اطیابی، هادی محمدیان، آرش معیریان، قربان محمدپور، مانی حقیقی، محمدرضا هنرمند، رامتین لوافی، حمید زرگرنژاد، تینا پاکروان، علیرضا امینی، جمشید محمودی، امیرحسین ثقفی، محمد عرب‌گرگانی، رهبر قنبری، منوچهر هادی، محمدرضا رحمانی، یاسمن نصرتی، مسعود حاتمی، ارسلان امیری، مجیدرضا مصطفوی و حسین قناعت؛ همچنین سیدرضا میرکریمی، مسعود ده‌نمکی، بهرام توکلی، نرگس آبیار و کمال تبریزی نیز پروانه ساخت را هنوز نگرفته‌اند و بزودی پس از دریافت پروانه، مراحل ساخت و تولید فیلم خود را آغاز می‌کنند. از میان این لیست نگاهی خواهیم داشت به فیلم‌های «پرواز به وقت شام»، «چشم عروسک»، «سرو زیر آب»، «تنگه ابوغریب»، «چهاراه استانبول» و «طیب‌خان» که بناست به جشنواره سی‌وششم فجر راه پیدا کنند.

پرواز حاتمی‌کیا به وقت شام

در جشنواره فجر سال 94، ابراهیم حاتمی‌کیا در واکنش به بی‌مهری مدیران نسبت به فیلم‌هایی نظیر «جشن تولد» و بی‌توجهی هنرمندان به حوادث و رویداد‌های منطقه گفت: «امروز مقابل در ورودی دستگاه ایکس‌ری می‌گذاریم، خدا کند فیلمسازهای ما متوجه شوند اکنون داریم از ایکس‌ری رد می‌شویم و این معنای بزرگی دارد، چرا که در چنین شرایطی بچه‌ها امنیت ما را حفظ می‌کنند اما در فیلم‌های‌مان این موضوعات مطرح نیست». وی همچنین درباره بی‌توجهی به فیلمسازان جوانی که بدرستی مساله جامعه را تشخیص داده‌اند و در کشورهای همسایه مشغول فیلمسازی‌اند، اظهار کرد: «باید این بچه‌ها بیایند و کارشان دیده شود. بویژه فیلمسازی که رفته در عراق کار کرده و هر لحظه احتمال ترورش وجود دارد. باید برای اینها احترام قائل شویم. اینکه اینها در حاشیه جشنواره باشند درست است؟ من نه به محمد حیدری کار دارم و نه حتی به آقای ایوبی و آقای جنتی؛ با آقای روحانی کار دارم. چه کنیم که هنوز هم مثل زمان جنگ مسؤولان سمت شمال می‌ایستند،‌ در حالی که در جنوب جنگ است. خطر دم در این کشور است و دوباره دارد همان قصه تکرار می‌شود و دوستان متوجه نیستند». اگرچه پس از این سخنان نیز مسؤولان بر مشی خود باقی ماندند و باز هم ژانر رئالیسم سیاه مورد توجه هنرمندان و جشنواره‌ها قرار گرفت اما ابراهیم حاتمی‌کیا از ایکس‌ری عبور کرد و فیلم بعدی خود را که به مسائل منطقه بویژه داعش در جنگ سوریه می‌پردازد، کلید زد.

«پرواز به وقت شام» در سکوت خبری آغاز شد و تاکنون نیز اخبار چندانی از آن به دست رسانه‌ها نرسیده است. این فیلم داستان انتقال محموله دارویی و درمانی از ایران به سمت سوریه است که مورد حمله و تجاوز گروه‌های تکفیری قرار می‌گیرد. حاتمی‌کیا سال گذشته برای تحقیق و همچنین بازسازی دقیق فرودگاه دمشق، به سوریه سفر کرده بود و فیلمبرداری این فیلم که به مراحل آخر آن نزدیک شده‌، در ایران و سوریه انجام می‌شود. حضور «هادی حجازی‌فر» بازیگر فیلم ایستاده در غبار و ماجرای نیمروز در کنار بابک حمیدیان از روزهای آغازین مطرح شد و به نظر می‌رسد حاتمی‌کیا تلاش کرده از بازیگران عرب نیز در پروژه خود استفاده کند. آغاز فیلمبرداری پرواز به وقت شام، ماه رمضان امسال و در یکی از فرودگاه‌های نظامی تهران آغاز شد. اگرچه در ابتدا محمود کلاری به عنوان فیلمبردار این اثر انتخاب شده بود اما همزمانی پرواز به وقت شام با «بمب» پیمان معادی باعث شد مهدی جعفری فیلمبرداری این اثر را برعهده بگیرد. «پرواز به وقت شام» اکنون در مراحل آخر فیلمبرداری قرار دارد.

حسین بهزاد و گلعلی‌بابایی از نویسندگان و پژوهشگران دفاع مقدس هفته گذشته با حضور در پشت صحنه این فیلم متنی را منتشر کردند که در بخشی از آن آمده است: «موضوع گپ و گفت ما 2 نفر، حول محور لجاجت عجیبی است که جناب کارگردان با کل اهل زمین و زمانه دارد. نه بهتان مدعیان صاحب رسانه‌های نیمه‌مجاز و مجاز داخلی او را مبهوت می‌کند، نه دشنام دیش‌سواران لندن‌نشین و ینگه‌دنیایی از قماش «من و تو» و «بی‌بی‌سی» و «صدای آمریکا». این بشر به حقیقتی سترگ به نام «خمینی» از بن دندان ایمان دارد و لذا مانند مقتدای سفرکرده‌اش اگر کل دنیا به جنگش بیایند و یکه و تنها هم بماند؛ به راهش که همان راه حق و حقیقت است، پشت نکرده و در کنار بسیجیان پابرهنه جهان اسلام، این مغضوبان همیشه تاریخ، خواب را بر چشم چکمه‌پوشان ذی‌الجوشن‌صفت و کاسه‌لیسان اردوی استکبار، حرام می‌کند». «پرواز به وقت شام» مراحل پایانی تصویربرداری خود را می‌گذراند و همزمان نیز توسط مهرداد خوشبخت تدوین می‌شود. این فیلم جدیدترین محصول مرکز فیلم و سریال اوج است که احتمال می‌رود برای نخستین‌بار در سی و ششمین جشنواره فیلم فجر امسال به نمایش در ‌آید.

صدرعاملی، ردایی و شهبازی در «چشم عروسک»

«رسول صدرعاملی» که با کارگردانی فیلم‌هایی چون «من ترانه ۱۵ سال دارم» و «دختری با کفش‌های کتانی» شناخته می‌شود، بناست «چشم عروسک» را جلوی دوربین ببرد. این فیلم که مضمونی اجتماعی دارد پس از چندین جلسه مشترک و بازنویسی‌های متعدد به پرویز شهبازی سپرده شد و این کارگردان بازنویسی نهایی آن را برعهده گرفته است. تهیه‌کنندگی این اثر نیز بر عهده مسعود ردایی است. مسعود ردایی پیش از این تهیه‌کنندگی فیلم‌های «مالاریا» و «سه بیگانه» و پرویز شهبازی نیز کارگردانی «دربند» و «مالاریا» را برعهده داشته‌اند. با اینکه هنوز اطلاعات بیشتری درباره محتوا و دیگر عوامل این فیلم منتشر نشده اما سازندگان اعلام کرده‌اند تجربه مشترک صدرعاملی، شهبازی و ردایی نخستین بار در جریان جشنواره فیلم فجر نمایش داده خواهد شد.

خانواده، دفاع‌مقدس و «سرو زیر آب»

محمدعلی باشه‌آهنگر با فیلم‌هایی نظیر «ملکه»، «فرزند خاک» و... همواره با نگاه بدیع خود به سینمای دفاع‌مقدس فیلم‌های متفاوتی را رقم زده است. باشه‌آهنگر این بار نیز موضوعی متفاوت را رقم زده به‌گونه‌ای که بسیاری معتقدند «سرو زیر آب» بهترین فیلم این کارگردان بوده و نگاهی نو در دفاع‌مقدس را به پرده سینما کشانده است. این فیلم اواخر دی‌ماه سال گذشته با حضور تعدادی از خانواده‌های شهدا و بعضی مدیران سینمایی کلید خورد. بابک حمیدیان، رضا بهبودی، حسین باشه‌آهنگر، مسعود رایگان، هومن برق‌نورد، همایون ارشادی، مهتاب نصیرپور، فرخ نعمتی، مینا ساداتی، هادی قمیشی و شهرام حقیقت‌دوست از بازیگران این فیلم هستند.

تصویربرداری‌های این فیلم در دزفول، تهران، میبد، روستای مزرعه کلانتر یزد و روستای سپیددشت لرستان انجام شده و قصه آن نیز درباره شهدای گمنام و اتفاقاتی است که در معراج شهدا و نورد لوله اهواز افتاده است. به نظر می‌رسد «سرو زیر آب» از جمله فیلم‌های برجسته سینمای ایران در سال آینده باشد. باشه‌آهنگر درباره این فیلم گفته بود: در سال‌های گذشته فیلمنامه‌های متعددی به من پیشنهاد شد که ساخت آنها را قبول نکردم و به دنبال ساخت فیلم «سرو زیر آب» بودم. این کارگردان اظهار داشت: فیلم «سرو زیر آب» هم در همان مسیر فیلم‌هایی است که پیش از این ساخته بودم، البته این فیلم پربازیگرتر است و فضای جامعه‌شناختی‌تر و اجتماعی‌تری بر آن حاکم است. ما به نوعی شاهد حضور ادیان مختلف در این فیلم هستیم. باشه‌آهنگر ادامه داد: فیلم «سرو زیر آب» بیشتر از سایر فیلم‌هایم به موضوع خانواده پرداخته البته در فیلم «ملکه» هم شاهد پرداختن به مساله خانواده هستیم اما نه خانواده به معنای مستقل آن. قومیت‌ها و گویش‌های مختلف نیز در فیلم «سرو زیر آب» مورد توجه قرار گرفته است. سازمان سینمایی حوزه هنری با همکاری بنیاد سینمایی فارابی و موسسه تصویرشهر تولید این فیلم را برعهده گرفته‌اند.

آسمان پررنگ «تنگه ابوغریب»

بهرام توکلی از جمله کارگردان‌های جوانی است که در 30 سالگی توانست با فیلم «پابرهنه در بهشت» برنده بهترین فیلم اول در جشنواره فجر شود. وی که فیلم‌هایی نظیر «آسمان زرد کم‌عمق»، «بیگانه»، «من دیه‌گو مارادونا هستم» و «برف سرخ» را در کارنامه دارد، در تازه‌ترین اثر خود با همکاری سازمان فرهنگی - رسانه‌ای اوج، فیلم «تنگه ابوغریب» را می‌سازد. این فیلم به تهیه‌کنندگی سعید ملکان در حالی روزهای پایانی انتخاب عوامل و بازیگران را می‌گذراند که فیلمبرداری آن بزودی آغاز می‌شود. بهرام توکلی برخی بازیگران خود را انتخاب کرده و آنطور که در برخی رسانه‌ها اعلام شد حضور حمیدرضا آذرنگ، امیر جدیدی، جواد عزتی و مهدی قربانی در این فیلم قطعی شده است. فیلم جدید توکلی در حوزه دفاع‌مقدس و جنگ است. با توجه به پروداکشن عظیم فیلم نیز قرار است فیلمبرداری آن در چند شهر مختلف انجام شود. همه لوکیشن‌ها انتخاب شده است و این فیلم در جشنواره فیلم فجر اولین بار نمایش داده خواهد شد. «تنگه ابوغریب» از جمله 7 فیلمی است که سازمان فرهنگی - رسانه‌ای اوج آن را راهی جشنواره فجر سال آینده خواهد کرد.

حادثه پلاسکو در «چهارراه استانبول»

بعد از حادثه ساختمان پلاسکو در سال گذشته، مصطفی کیایی کارگردان «بارکد» در همان زمان خبر از تولید فیلمی پیرامون این واقعه داد. «پلاسکو» که نام اولیه فیلم کیایی بود بعدها به «چهارراه استانبول» تغییر یافت و پیش‌تولید آن آغاز شد. تاکنون حضور بهرام رادان و محسن کیایی به عنوان بازیگر در این فیلم سینمایی قطعی شده است. کیایی که همواره طنزهای اجتماعی‌اش به مذاق مخاطبان خوش آمده است، پیش از این فیلم‌هایی نظیر «خط ویژه»، «عصر یخبندان» و «بارکد» را جلوی دوربین برده است. «چهارراه استانبول» به احتمال زیاد در جشنواره فیلم فجر امسال به نمایش در خواهد آمد و کیایی پس از یک سال غیبت، امسال با این فیلم احتمالا پرحاشیه و به‌روز بار دیگر روی پرده‌های سینما می‌آید.

«طیب خان» اخراجی نشد

مسعود ده‌نمکی پس از 2 سال پژوهش درباره زندگی طیب حاج‌رضایی براساس اسناد و مدارک و مصاحبه با ده‌ها تن از پیشکسوتان انقلاب و دوستان و وابستگان او، کتاب زندگی شهید طیب را با عنوان «زندگینامه طیب حاج‌رضایی، حر انقلاب» به پایان رسانید. این کتاب در 2 جلد و در ۱۴۰۰ صفحه به رشته تحریر درآمده است و احتمالاً توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر خواهد شد. ده‌نمکی همچنین نگارش فیلم سینمایی «طیب‌خان» را نیز براساس همین کتاب نهایی کرده و در صف دریافت مجوز تولید قرار دارد. براساس شنیده‌ها چهره‌هایی همانند حبیب‌الله عسگراولادی، اسدالله عسگراولادی، محسن رفیق‌دوست، محمد خوشجان، محمد استادمرتضی، اسدالله صفا، عبدالله جاسبی، اسدالله بادامچیان، بیژن حاج‌رضایی، غلامعلی حدادعادل، محمد کلهر و... برای نگارش کتاب و فیلمنامه مورد مصاحبه قرار گرفته‌اند. لازم به ذکر است 4 فیلم؛ سه‌گانه «اخراجی‌ها» و «رسوایی» یک پرفروش‌ترین فیلم‌های سال اکران خود بوده‌اند و قابل پیش‌بینی است که فیلم «طیب‌خان» نیز با توجه به مضمون نوستالوژیک آن در صورت اکران مناسب مورد اقبال مخاطبان واقع شود. گفتنی است این فیلم نیز با سرمایه‌گذاری سازمان فرهنگی - رسانه‌ای اوج تولید خواهد شد.