روش بهینه سازی انرژی در سیستم های روشنایی

    نه تنها انجام  اقدامات لازم در این راستا ، از انرژی های نو مناسب استفاده می شود. هیچ گونه هزینه مضاعفی را تحمیل نخواهدکرد. بلکه در میانگین و معدل مصرف 3 تا 5 ساله تمام هزینه های انجام شده اسقاط واز این تاریخ به بعد معادل مصرف سالیانه  هزینه مصرف انرژی تا 80% صرفه جویی می گردد.                                                                        

 یاد آوری مصرف برق طبق آمار زیر از سال 1384 تا 1394 با افزایش رویه رو بوده تا حدی که در سال 1394 به بیشترین حد مصرف روزانه در تاریخ جمهوری اسلامی ایران رسیده است.

مأخذ: ترازنامه انرژی، وزارت نیرو، معاونت امور برق و انرژی      

  با اجرای موارد زیر میتوان به الگوهای بهینه سازی مصرف انرژی براحتری دست یافت :

    1- با اعمال سیاست های بهینه سازی مصرف و مدیریت انرژی می توان 80 الی حداقل50 درصد در مصرفی انرژی کشور صرفه جویی کرد بدون آنکه به تولید و رفاه عمومی و روشنایی  لطمه وارد شود.  

    عدم توجه به مصرف بهینه انرژی در محصولات روشنایی، یکی از موانع موثر و اصلی تولید ، فروش و صادرات محصولات صنعتی ایران گردیده و علت آن افزایش هزینه سربار و درنتیجه بالا رفتن بهای  تمام شده کالا جهت صادرات است.

   نحوه مصرف انرژی ، موضوعی است که به دلایل متعدد در اولویت های دست چندم مصرف کنندگان خانوار و یـا صنعتی قرار گرفته است. درحالی که راندمان مصرف انرژی سیستم های روشنایی عامل مهم وتاثیر گذار درکلیه اماکن خصوصی و عمومی و صنایع و سازمانها می باشد که در دوره اعلام هزینه مصرف مبلغ زیادی بابت بکارگیری لامپ ها و چراغ های  نا مناسب و قدیمی و مترود،  توسط مصرف کنندگان خرد و کلان پرداخت می گردد.

    که با استفاده ازروش ها و سیستم های و محصولات نوین نورپردازی و روشنایی میتوان این مشکل بزرگ و پر هزینه را به مقدار زیاد کاهش داد.  

2- اقدامات اصولی و ارزشمند بهینه سازی مصرف انرژی برق در سیستم های روشنایی، نیازمند. ده عامل شامل :  

1–2-  شناخت سیستم های روشنایی شامل انواع چراغها و لامپ های مناسب

2 -2-  نیازبه سیستم های روشنایی و اثرحفاظتی و امنیتی برتاسیسات و اثرات روانی روشنایی   
3–2- ضرورت بهینه سازی مصرف انرژی  بعنوان (( یک اصل )) و یقین به ایجاد تحول در سیتم روشنایی

4-2- شجاعت اقدام و ورود به عرصه نوین محصولات و روش های  نورپردازی و روشنایی 
5-2- تعیین و انتخاب راهکارهای بهینه سازی مصرف انرژی در سیستم های روشنایی و مشاوره با کارشناسان  
6-2- استفاده از روشهای کمی وکیفی واقدامات لازم جهت بهینه سازی مصرف انرژی سیستم های روشنایی   

7-2- اجرای آزمایشی تغییردر سیستم های روشنایی به منظور رسیدن هدف بهینه سازی مصرف و مقایسه با مصرف مشابه در زمان و دوره و سال قبل و تعیین درصد موفقیت 

8-2- ایجاد  زمینه و تسهیلات و بکارگیری هدفمند عوامل موثر جهت بهینه سازی مصرف انرژی و تعمیم آن به کلیه کارکنان

        خصوصا به مدیران پایین دست جهت نظارت و عوامل کنترلی   

9-2-  تعیین عوامل و تنظیم  دوره سرویس و نگهداری به منظور حفظ کیفیت بازده نور:     

10-2- گسترش روش های و محصولات وسیستم های روشنایی داخلی ، محیطی ، محوطه ای درکل سازمان 

3- بازگشت سرمایه  

1-3- شناخت سیستم های روشنایی : 

1-1-3- انواع لامپ ها : لامپ ها، انواع گوناگونی دارندکه ازنقطه نظر بازده روشنائی یعنی روشنائی خروجی برحسب هر

        واحد مصرف انرژی برق لومن شدت روشنایی بروات مقدار برق مصرفی ، بین آنها تفاوت زیادی وجود دارد ، بطور کلی

       باید ( لامپی را برگزید که مصرف کم  وعمر زیاد،در عین حال از کیفیت و بازده روشنائی بالایی برخوردار باشد و از همه   

       مهم تر ، رنگ نور روشنائی نی باید مد نظر قرار گیرد   

2-3- تاثیر سیستمهای روشنایی بر امور حفاظتی وامنیتی و اثرات  روانی آن

1-2-3- سیستمهای روشنایی داخلی 

2-2-3- سیستمهای روشنایی محوطه ای 

3-2- 3- سیستمهای روشنایی محیطی و پیرامونی 

4-2-3- سیستمهای روشنایی داخل  تاسیسات – کارخانه جات در فضای باز

5-2-3- سیستمهای روشنایی نما و برجهای و ستونهای تاسیسات و کارخانجات

6-2-3- سیستمهای روشنایی سوله ها – سالنهای بزرگ –  

7-2-3- سیستمهای روشنایی ورزشگاه ها و اردوگاهها و  اماکن مشابه 

3-3- ضرورت بهینه سازی مصرف انرژی  بعنوان (( یک اصل )) و یقین به ایجاد تحول در

        سیستم روشنایی: 

- ضرورت بهینه سازی

         هرگونه کاهش در مصرف انرژی برق ، تاحد زیادی می تواند به کاهش مصرف انرژی و بکارگیری افزایش درآمد از محل مذکور، می تواند در سایر بخش های اقتصادی کشور کمک کند و هزینه مصرف انرژی روشنایی را به حد قابل قبول و معقولانه ای برساند. 

1-3-3- تدبیر و تصمیم قاطع و همه جانبه مدیریت سازمان در تغییر الگوی مصرف و بهینه سازی مصرف انرژی برق سیستمهای روشنایی کل مجموعه تحت امر و کنترل      

• مدت زمان روشنایی برای هر محل 

• نوع روشنای از نظر انتخاب محصول از نظر کمی و کاربرد تخصصی نورپردازی و تامین روشنایی

• تعیین فرد مسئول و پاسخگو جهت کنترل روشنایی ویا بکار گیری تجهیزات فرمان الکترونیکی کنترل زمان روشن و خاموش شدن 

• ایجادشرایط مساعدوضعیت مالی سازمان تغییر الگوی تامین انرژی برق شبکه های مولد فسیلی به انرژی های نوین

6-3-  تعیین  روش های کمی و کفی و اقدامات لازم در جهت بهینه سازی مصرف انرژی در سیستم های روشنایی : 

1-6-3- انتخاب محصول بهینه سازی شده با بازده و راندمان زیاد نوردهی 

2-6-3- انتخاب روشهای صحییح نصب در محل مناسب با تعیین شدت لوکس مورد نیاز وبه همین نسبت چراغ و یا لامپ  مورد نیاز برای هر نقطه و منطقه و هر بخش    

3-6-3- تعیین برجها و پایه های روشنایی برحسب ارتفاع و مشخصات فنی قدرت و توان ایستایی در مقابل شدتهای وزش و باد و کانون نوردهی با تعیین تعداد چراغ برای هر کدام و مشخص نمودن سمت و زاویه دقیق پردازش نور و انتخاب  چراغ با مشخصات وات مصرفی انرژی برق در حد تعیین استاندارد روشنایی مورد نیاز برای هر نقطه

4-6-3- تعیین فواصل و محل اسقرار مناسب هرستون در محلی که حداکثر بازده روشنایی پیرامون خود و مناطق مورد نیاز روشنایی در برد نوری آن ستون قرار گرفته اند

5-6-3- در شرایط معمول شرکتهای سازنده پایه های روشنایی بطور معمول فاصله هر دو ستون از یکدیگر به فاصله 75 مترمی باشد وپرت نور ومصرف انرژی برق زیاد دراین نوع ستونهای روشنایی بنا به دلایل زیر زیاد است که طی سالیان اخیر شرکت فروزش جستجو باتغییر در روش روشنایی چراغها بازده نور را به سه برابر بااستفاده از روش شکست نور درآینه افزایش داده و عملاً با مصرف مشابه شدت روشنایی را  به 5/2 برابر افزایش داده و با طراحی سیستم  روشنایی را شده که در مقایسه بشرح زیر اشاره خواهد شد و به همین نسبت فواصل ستونهای نوری را به 3 افزایش داده یعنی 300 متر که رقم قابل توجهی در صرفه با راندمان :                                                

 حدود 3ضربد 3 عملا 9 برابر

راه کارهای  بهینه سازی مصرف انرژی   

نخستین گام بهینه سازی در بخش نفت است. براین اساس، لحاظ کردن«میزان انرژی بری » در سیتم های روشنایی یعنی« کم انرژی مصــرف کــردن یک سیستم روشنایی با گزینه های جایگزین  بهتر» باید به عنوان یک عامل مهم در تصمیم گیری ها، مورد توجه قرار گیرد

   گام دوم کاهش شدت مصرف انرژی با  بازدهی روشنایی بیشتر و یا حداقل مساوی در یک توان مصرفی برابر است نسبت به انواع مشابه که درسایر بخشهای استفاده می گردد ، از قبیل روشنایی محیطی ومحوطه ای،  چرا که وقتی در طراحی جهت استفاده از یک محصول روشنایی ، مصرف کمتر انرژی توسط این محصول،پیش بینی شده باشد، مقدمات صرفه جویی انرژی در آینده، فراهم گردیده و در زمان به کارگیری آن محصول، بدون نیاز به هزینه های جدید، ((  انرژی مصرفی کل کاهش خواهد یافت)) 0

-  به عنوان نمونه متوسط مصرف یک نورافکن 1000وات برای میانگین حدود 9ساعت  روشنایی با مصرف معادل 9000 وات 9کیلوات ساعت مقایسه می کنیم با یک نورافکن400 وات  در طول دوره مشابه و با لوکس نوری برابر مصرف 3600 وات  تفاوت و صرفه جویی در مصرف برابر است با 5400 وات معادل حدود 6/48 %(با وجود کیفیت وکارایی بالای اینگونه نورافکنها 

- نگرش صحیح به مقوله بهینه سازی مصرف انرژی ضمن تضمین بازگشت سرمایه هزینه شده  ، منابع مالی جدیدی ازمحل

   صرفه جویی در هزینه مصرف انرژی برق را بوجود می آورد که میتوانند منشاء سرمایه گذاری های جدید شوند و درعین حال

   در سطح کلی مانع از اتلاف منابع ملی می شود 

     حال آنکه ارقام کلانی از بودجه وزارت خانه  به صورت مستقیم و غیرمستقیم به تامین انرژی مصرفی ، اختصـاص می یابد درحالی که می تواند با بهینه سـازی مصــرف انـرژی منبع مالی سرمایه گذاری جدید باشد.    

 نکته ای اساسی در این بین باید موردتوجه قرار گیرد و آن اینکه این متعادل سازی مصرف انرژی، که بایستی همراه با ورود تکنیک ها و تکنولوژی جدید محصولات روشنایی ، مصرف بی رویه انرژی توسط  بعضی از محصولات کم بازده مصرف انرژی در صنایع روشنای را 2 الی 3 برابر نورافکن های مدرن و بهینه سازی شده  مصرف انرژی ( برق ) دارند درحالی که ازنظر کیفیت و کارایی نیز، تفاوت فاحشی با استانداردهای جهانی دارند!

6-6-3- مقایسه  محصولات روشنایی قدیمی با دستآودهای نوین روشنایی  :

        توان روشنایی حاصله W 1200 =  برابرروشنایی 3  W400 ×توان برق مصرفی

میزان صرفه جویی در مصرف برق W 800 = کسرمیشود برق مصرفی400W  روشنایی

  چراغ روشنایی36 = 3 ستون روشنایی  ×میانگین با 12 چراغ 400W

توان مصرفی پایه چراغ های معمولی W 14400 =  تعداد چراغ روشنایی36  W400 ×توان مصرفی 

مقایسه با روش نوین و چراغهای بهینه سازی شده 

12 چراغ روشنایی= 1 ستون روشنایی× میانگین با 12 چراغ 400W

توان مصرفی پایه چراغهای طراحی نوین W 4800 =  تعداد چراغ روشنایی12  W400 ×توان مصرفی 

مقایسه :     کسرمیشود باچراغ های بهینه سازی -  توان مصرفی پایه چراغ های معمولی 

W 14400 - W 4800 = W 9600

صرفه جویی حاصله با لوکس برابر  = W 9600 برابر با 

به همین نسبت تجهیزات شامل : ارزش خود چراغ –  ارزش تعداد ستون – متراژ وتوان کابل  – حفر کانال و لوازم انتقال برق –  کاهش تعداد اجرای فنداسیون – کاهش هزینه نگهداری و 000  

(( هر کیلووات ساعت مصرفی روشنائی را می توان با حاصل ضرب )  ظرفیت توان مصرفی برحسب کیلووات در ساعات استفاده شده ، محاسبه نمود ، توان لامپ ها با شناسائی مصرف انرژی برق آنها برحسبA ×V =W  آنها بدست می آید ))  

تذکر مهم : 

((لامپ وقتی جهت روشنائی سطو  تجهیزات و تاسیسات استفاده می شود، معیار روشنائی محاسبه می گردد و روشنایی پراکنده در فضا ارزش نوری ندارد و قطعا مصرف بی رویه است ))