علائم هشدار دهنده رفلاکس چیست

ابراهیم دریانی، فوق تخصص گوارش و عضو هیئت علمی علوم پزشکی تهران با بیان اینکه رفلاکس یک عارضه شایع بین ایرانی ها است، عنوان کرد: بر اساس آمارها حدود 5 درصد ایرانی ها به این بیماری مبتلا هستند. دریچه بین مری و معده وجود دارد که باید  بعد از خوردن غذا باید بسته شده و از برگشت اسید معده به مری جلوگیری کند اما در رفلاکس عملکرد این دریچه با اختلال روبرو است.

وی ادامه داد: PH  (خاصیت اسیدی و بازی) معده اسیدی و کمتر از 4 است اما PH  مری قلیایی بوده ودرنتیجه با ورود ماده اسیدی معده به مری در بیماری رفلاکس مخاط آن دچار آسیب شده که در اصطلاح به آن التهاب مری می گویند.

این داروها رفلاکس را به همراه دارد

عضو هیئت علمی علوم پزشکی تهران با اشاره به داروهایی که در ایجاد رفلاکس و اختلال عملکرد دریچه بین مری و معده نقش دارند،  اظهار داشت: برخی داروها از جمله خصوص خواب آورها و داروهایی هورمونی به ویژه  قرص هایی که برای پیشگیری در بارداری استفاده می شود به علت ترکیب پروژسترون و این هورمون ها در بدن می تواند از علل ایجادی رفلاکس باشند.

این فوق تخصص گوارش با تاکید بر چاقی به عنوان یکی از مهمترین علل ایجاد رفلاکس، افزود: این بیماری در این افراد به دلیل فشار شکم به سیستم گوارشی بدن منجر به بازگشت اسید معده به مری و درنتیجه بروز علائم رفلاکس می شود. در برخی افراد گاهی عملکرد دریچه خوب بوده اما اختلال موقتی آن نیز منجر به این عارضه می شود.

دریانی با اشاره به علائم رفلاکس گفت: سوزش پشت جناق که در اصطلاح به آن ترش کردن می گویند، برگشت کامل اسید از معده به روده از علائم شایع این بیماری هستند.

 وی عنوان کرد: گاهی علائم  رفلاکس غیر مروی بوده و با بیماری های قلبی اشتباه گرفته می شود. در این مواقع به ویژه در شب فرد به دلیل درد شدید و احتمال انفاکتوس به صورت اورژانسی به بیمارستان مراجعه کرده و حتی در سی سی یو بستری و آنژیوگرافی می شود اما در نتیجه ها آزمایش ها و بررسی ها پزشک به بیمار می گوید که شما مشکل قلبی ندارید و عملکرد قلبتان طبیعی است. مطالعات نشان می دهد که این بیماران در یک سوم موارد از عارضه رفلاکس رنج می برند.

عضو هیئت علمی علوم پزشکی تهران بیان کرد: رفلاکس می تواند باعث ایجاد عواملی مانند سرفه مزمن و گرفتگی صدا شود در این افراد شخص هنگامی که صبح از خواب بر می خیزد صدای گرفته و خشنی داشته اما به مرور در طول روز این گرفتگی از بین می رود. در موارد نادر نیز منجر به التهاب در حنجره به خصوص در ناحیه خلف آن (اپی گلوت خلفی) شود.

این فوق متخصص گوارش با اشاره به رفلاکس و تشدید آسم گفت: در بیماران آسمی که داروهایی مانند تئوفیلین مصرف می کنند به دلیل باز ماندن دریچه در اثر عوارض این قرص ها رفلاکس تشدید می شود. در بیماران مبتلا به آسم این عارضه تنگی نفس را تشدید کرده و بیماری فرد وخیم تر می شود. 

وی تاکید کرد: بیماران باید توصیه پزشکان در خصوص غذاهای مصرفی را جدی بگیرند تا از تشدید این عارضه جلوگیری کرده و در روند درمان اختلال به وجود نیایاد. حجم غذا مورد استفاده باید کم بوده و به یکباره داخل معده حجم زیادی از آب و غذا وارد نشود. از این گذشته حفظ فاصله سه ساعتی بین غذاخوردن و خواب باید رعایت شود. اگر بیمار با حجم  زیاد موادغذایی در معده دراز بکشد، نیروی ثقل از بین رفته و برگشت اسید معده به مری بیشتر می شود.

دریانی با اشاره به موادغذایی ممنوع برای افراد مبتلا به رفلاکس گفت: بیماران باید از مصرف موادغذایی مانند ترشی، ادویه جات، سرکه، خیارشور، نوشبه های گازدار، سس گوجه فرنگی، قهوه، شکلات، چای پررنگ و چرب اجتناب کنند. موادغذایی چرب نه تنها باعث اتساع بیشتر معده شده بلکه برخلاف مواد قندی و پروتئینی دیرتر از معده دفع می شود. بنابراین یکی از توصیه های بهداشتی و اکید پزشکان کاهش غذاهای چرب به خصوص فست فودها و پیتزا است.

فوق تخصص گوارش ادامه داد: یکی از موارد بسیار مهم که باید در درمان رفلاکس آن را در نظر گرفت اجتناب از دود کردن سیگاراست زیرا در تشدید بیماری نقش زیادی را ایفا می کند.  بسیاری از سیگاری ها به اشتباه براین باورند که پک بعد ازغذا در هضم  آن موثر ابوده اما این باور نادرست منجربه تشدید و بروز بیماری می شود.

عضو هیئت علمی علوم پزشکی تهران با اشاره به روش های درمانی عنوان کرد: برخی داروها مانند امپرازول می توان برای بار اول دو تا سه هفته در دو وعده صبح و شب مصرف شود البته  بهتر است یک ساعت قبل از وعده های غذایی بوده و بعد از سه هفته روزی یک عدد قبل صبحانه را ادامه داد. 

وی ادامه داد: معمولا توصیه می شود که این دارو به یکباره قطع نشده و در ابتدا روزی دو تا سپس به روزی یکباربعد یک روز درمیان،  دو روز درمیان و به همین ترتیب روند قطع دارو را طی کنند.از این گذشته  در صورت بروز دوباره فلاکس می توان مصرف قرص را مجدد شروع کرد.

این فوق تخصص گوارش با بیان اینکه به آندوسکوپی و جراحی در موارد شدید نیاز است، گفت: اگر درآندوسکوپی بیمار علائم شدید سوختن مری یا التهاب زیاد مشاهده شده لازم است که میزان داروها تغیر پیدا کند اما گاهی به دلیل شدت بیماری نیاز به جراحی است.