ناگفته‌هایی درباره‌ی ماراتن فیلم کوتاهی‌ها

به گزارش بولتن نیوز، فرید فرخنده‌کیش با بیان اینکه جشنواره‌ی امسال یکی از بهترین تجربه‌هایش را پشت سر می‌گذارد، گفت: این جشنواره را برای ایجاد ساختارهای منعطف برای رسیدن به نیازهای ملی و بین‌المللی آماده می‌کنیم و علاقه‌مندیم شرایطی را مهیا کنیم که جشنواره به عنوان یک جشنواره‌ی نمونه در سطح جهانی مطرح شود و تغییراتی که در ساختار و ارائه‌ی خدمات به علاقه‌مندان ایجاد شده، ما را در این جهت سوق می‌دهد.

او درباره‌ی مصداق‌های این تغییرات نیز ادامه داد: این تغییرات از انتخاب فیلم‌ها گرفته تا نوع ارتباطی که ما با جهان خارج از کشور ایجاد کردیم و فضاهایی که برای آموزش‌های میدانی مهیا کرده‌ایم و ورود بخش‌های مختلف برای حمایت از جشنواره را شامل می‌شود؛ مثل خانه‌ی کتاب و دبیرخانه‌ی شورای عالی علوم تحقیقات و فناوری (عتف)، که علاقه‌مندند در سینما حرکت‌هایی را شروع کنند که برای طرفین بُرد بُرد باشد. اسپانسرهای جدید دنیای نوینی را در زمینه‌ی سینمای کوتاه و حمایت‌گرهای آن ایجاد می‌کند.

فرخنده‌کیش درباره‌ی برگزاری مجدد جشنواره در پردیس سینمایی «چارسو» نیز گفت: «چارسو» فضای مناسبی برای ایجاد یک شرایط نمایشی است. پنج سالن خوبی که پردیس چارسو دارد با فضای خوبی که لابی آنجا در اختیار می‌گذارد، امکانی است که سینمای ما نیاز دارد تا خود را به استانداردهای برگزاری یک جشنواره‌ی جهانی برساند. مکانی که انتخاب کردیم از نقاط مثبت رشد کیفی جشنواره بوده و توانستیم تماشاگران شناور خود را از محیط صید کنیم و بسیاری از تماشاگران ما در سال گذشته افراد گذری بودند.

تشکیل تیم سی‌وسه‌نفره‌ی استعدادیابی

دبیر جشنواره‌ی فیلم کوتاه با بیان اینکه پارسال گام‌های اولیه‌ برای شکل جدید داوری آثار برداشته شد، اظهار کرد: این حرکت در قالب یک هیات سی‌ودونفره بود که بخشی از آن معطوف به استعدادیابی است. بخش دیگرش پایه‌گذاری فرهنگی در سینمای ماست که داوران همراه با تماشاگر فیلم را ببینند. داوران درون سالن حس و حال تماشاگر در رابطه با فیلم را لمس می‌کنند و این در انتخاب بهینه کمکشان می‌کند، باید خودمان را مهیا کنیم که با تماشاگرانمان تطبیق پیدا کنیم و همانطور که بر گسترش دانش بصری آنان اثرگذاریم، خودمان هم از آنان تأثیر محیطی بگیریم. بخشی از این ۳۳ نفر جزو ۳۲ نفر پارسال بودند و امسال هم علاقه‌مندانه دعوت ما را پذیرفتند چون به گفته‌ی خودشان تجربه‌ی سال گذشته برایشان مفید بوده است.

او درپاسخ به اینکه آیا این تأثیر گرفتن از تماشاگران بر کیفیت انتخاب داوران تأثیر منفی نمی‌گذارد، پاسخ داد: فکر نمی‌کنم؛ بخش اعظم این گروه داوری از بچه‌های فیلمسازی هستند که تجربه‌ی کار میدانی دارند و خواهند داشت؛ به این ترتیب جامعه‌ی مخاطب خود را بیشتر می‌شناسند و آنجا مثل یک آزمایشگاه آنچه را که جامعه‌ی مخاطب به آن واکنش مثبتی ندارد تجربه می‌کنند. وقتی با سلیقه‌ی مخاطب آشنا می‌شوند، جامعه را آسیب‌شناسی می‌کنند و در رفتارهای میدانی خودشان هم سعی می‌گنند خلاء‌های موجود را پوشش بدهند.

این مدل داوری، جهانی است / فیلم‌های بخش مسابقه را محدودتر می‌کنیم

دبیر جشنواره‌ی فیلم کوتاه تهران با اشاره به اینکه در جشنواره‌های بین‌المللی داوران همراه تماشاگران فیلم‌ها را می‌بینند و این یک تجربه‌ی جهانی است، اظهار کرد: ما در قالبی کوچکتر و بومی‌سازی شده این کار را انجام می‌دهیم. متأسفانه در حال حاضر امکان اینکه داروان بخش ملی و بین‌الملل همراه تماشاگر فیلم‌ها را ببینند مهیا نیست. دلیل عمده آن هم این است که ما تعداد زیادی فیلم در بخش مسابقه انتخاب می‌کنیم و کسانی که به عنوان داور انتخاب می‌شوند، معمولاً آدم‌های پرمشغله‌ای هستند و این امکان برایشان مهیا نیست که خود را با برنامه‌ی جشنواره تطبیق بدهند. 

او با بیان اینکه در آینده سعی می‌کنیم تعداد فیلم‌های بخش مسابقه را محدودتر کنیم، گفت: در کنارش امکانی مهیا می‌کنیم که در بخش خارج از مسابقه تعداد بیشتری از آثار دیده شوند و به این ترتیب قدری به این مرحله نزدیک می‌شویم که داوران بتوانند همراه تماشاگر فیلم را ببینند. امیدوارم سال آینده این امکان مهیا شود و این جرئت را در خودمان تقویت کنیم که روش‌هایی را که فکر می‌کنیم به نفع سینمای ماست جایگزین کنیم.

تأثیر جشنواره بر افزایش تنوع فیلم‌های کوتاه

فرخنده‌کیش درخصوص رشد کمی و کیفی آثار ارائه شده به جشنواره‌ی فیلم کوتاه نیز گفت: رشد کمی آثار به دلیل شرایط مناسب‌تر، آموزش‌هایی که داده می‌شود، مراکزی که حمایتگر هستند و ترمیم اقتصاد کشور، هرساله بیشتر می‌شود اما نکته‌ی مثبت ایجاد کیفیت مناسب است. امسال به دلیل فضای فرهنگی حاکم بر جامعه و روش‌هایی که در گزینش فیلم‌ها به کار می‌بریم، سطح کیفی و تنوع فیلم‌ها افزایش داشته و مدعی هستیم که جشنواره تأثیر خود را بر فیلم‌های تولید شده گذاشته است. داورانی هم که همراه آنان فیلم را می‌دیدیم این احساس را داشتند که فیلم‌ها متنوع‌تر، جذاب‌تر و حرفه‌ای‌تر شده‌اند. 

ادغام جذابیت و نگاه فرهنگی در آثار

مدیرعامل انجمن سینمای جوانان ایران با بیان اینکه جذابیت می‌تواند برای فیلم کوتاه عاملی نجات‌دهنده باشد اما نباید ما را فریفته کند که برای لذت بردن تماشاگر هر فیلمی تولید کنیم،گفت: این پاشنه آشیلی است که در سینمای بلند ما وجود دارد و سعی می‌کنیم در سینمای کوتاه اتفاق نیفتد. امسال حدود یک‌ سوم فیلم‌های ما با موضوع انقلاب و دفاع مقدس و شهدای حرم است؛ موضوعاتی که دغدغه‌ی جامعه‌ی ماست و فاکتور جذابیت را در کنار نگاه فرهنگی مناسب ادغام کرده است. شاید مخاطبی که نسبت به این موضوعات تعلق خاطر نداشته باشد هم به‌راحتی این فیلم‌ها را ببیند و لذت ببرد.

راه‌هایی برای حمایت از سازندگان فیلم‌ کوتاه

مدیرعامل انجمن سینمای جوانان با بیان اینکه انتشار آثار بدون پرداخت حقوق صاحبان اثر ممکن نیست، گفت: ما آرام آرام این مسیر را شروع کرده‌ایم و به فیلم‌هایی که صاحب فیلم خودمان نیستیم و در پاتوق نمایش می‌دهیم حق نمایش پرداخت می‌کنیم. پرداخت بخشی از هزینه‌ها -هرچند ناچیز- یک رفتار بهینه‌ی فرهنگی است؛ هر کالایی که تولید می‌شود ارزش دارد و باید بهای آن را پرداخت و این فرهنگسازی مناسب گردش مالی را برای سازنده مهیا کرده است. 

فرخنده‌کیش درخصوص فراهم کردن شرایط پخش گسترده‌تر و حمایت از فیلم‌های کوتاه در راستای اثرگذاری بیشتر بر مخاطب نیز توضیح داد: چون ساختار جشنواره این قابلیت را ندارد ما از طریق انجمن از فیلمسازان حمایت می‌کنیم؛ در تمام جشنواره‌ها حمایت مالی از طریق خود جشنواره انجام می‌شود ولی در ایران به دلیل ادغام این دو مدیریت، انجمن سینمای جوان متولی ارائه‌ی این حمایت‌های مالی است. امیدواریم با استقلالی که ان شالله در جشنواره اتفاق خواهد افتاد این بخش را هم خود جشنواره با مدیریت مستقل انجام بدهد ولی در انجمن از طریق ایجاد پاتوق‌ها، ایجاد شرایط مناسب برای بازرگانی فیلم‌ها و ارائه‌ی فیلم‌ها به جشنواره‌های مختلف و بخصوص حمایت در تولید این منظر را مهیا می‌کنیم. 

نگاه حرفه‌ای به تولید، عامل رشد سینمای کوتاه

وی با اشاره به اینکه اتفاق خاصی که در دو سال گذشته افتاده نگاه حرفه‌ای به تولید بوده است، افزود: اتفاقات خیلی خوبی افتاده و بخش عظیمی از جوایز جشنواره‌های داخلی نصیب تولیدات انجمن شده است. این یک افتخار است اما تنها نقطه‌ی اتکای ما نیست و قرار نیست در باد این افتخار بخوابیم؛ باید این روند رو به رشد را با رفتارهای اصلاحی آینده تقویت کنیم. هر سال باید روش‌های تولید و نگاهمان به آموزش و خود جشنواره را اصلاح کنیم و بعد انتظار روند رو به رشد داشته باشم؛ هرقدر بدویم هنوز فاصله داریم برای همین باید سرعت‌مان را زیاد کنیم تا به سینمایی موفق برسیم. البته امروز سینمای کوتاه ما در جهان سینمایی کاملاً شناخته شده است. 

دبیری دوره بعد و تداوم برنامه‌های طراحی شده

فرخنده‌کیش درخصوص احتمال دبیری دوره‌ی بعد جشنواره و پی‌گیری برنامه‌های بلندمدتش نیز اظهار کرد: این در اختیار سازمان متولی ماست و مسلماً انتخاب آنها هرچه باشد، بهینه است. من هرجا که در این مدت خدمات فرهنگی داشتم خودم را به این شکل مهیا کرده بودم که تا دنیا دنیاست اینجا خواهم ماند و رفتارم را محدود به دوره‌ی خاصی نکردم. معتقدم باید کاری کنم که اگر آیندگان به این دوره نگاه کنند و منطقی را بر آن حاکم ببینند، هرکسی که نگاهی منطقی داشته باشد، در جهت ادامه‌ی این رفتار و تقویت جایگاه مدیریتی خودش آن را دنبال کند. اتفاقاتی که در انجمن و جشنواره‌ی فیلم کوتاه افتاده، برنامه‌های درازمدتی است که برای هرکدامش منطق محتوایی داریم.

همپوشانی زمان جشنواره با نمایشگاه مطبوعات و تعامل با اهالی رسانه

فرخنده‌کیش درخصوص همزمانی برخی روزهای جشنواره و نمایشگاه مطبوعات و تأثیر آن بر تعامل دوسویه با جشنواره نیز اظهار کرد: اتفاقاً این یک نکته‌ی مثبت است و باعث شده ما بیاییم و حضوراً از تمام دوستان علاقه‌مند برای حضور در جشنواره دعوت کنیم. فضایی مهیا شده که در یک روز تمام دوستان رسانه‌ای را زیر یک سقف می‌بینیم و این نقطه‌ی قوتی است برای ارتباط و تعامل و البته می‌دانیم که دوستان هم ما را تنها نخواهند گذاشت و همراهی آنان را در جشنواره خواهیم داشت. امسال برای اهالی رسانه‌ای یک پاویون اختصاص پیش‌بینی کرده‌ایم که همه‌ی امکانات مورد نیاز خود را داشته باشند و در روزهای ابتدایی جشنواره که همزمان با روزهای پایانی نمایشگاه مطبوعات است، این امکان را داشته باشند که در کوتاه‌ترین زمان ممکن تأثیرگذارترین شکل حضور را داشته باشند.

هیچ‌وقت حاشیه دور نمی‌شود!

دبیر سی‌وسومین جشنواره‌ی فیلم کوتاه تهران در پایان درخصوص کنار گذاشتن فیلم‌های علیرضا فرخنده‌کیش (فرزندش) و امیر هنرمند (فرزند محمدرضا هنرمند که جزء داوران جشنواره است) از جشنواره‌ی فیلم کوتاه تهران نیز توضیح داد: فیلم پسرم به اختیار و خواهش خود من از سازمان جشنواره کنار گذاشته شد. گرچه این یک رفتار غیر معمول قانونی بود، اما من از دوستانم خواهش کردم برای اینکه جلوی شائبه‌ها گرفته شود، این فیلم را از از بخش نمایش و مسابقه کنار بگذارند. شاید در سالٰ‌های آینده که من نبودم امکان نمایش آن مهیاتر باشد. این رفتار از نظر عدالت محوری باید انجام می‌شد. حتی فیلم پسر آقای هنرمند را که بعد از سال‌ها پذیرفتند با ما در داوری بخش ملی همراهی داشته باشند، از رقابت ملی کنار گذاشتیم تا حاشیه‌ای وجود نداشته باشد اما انگار هیچ‌وقت حاشیه دور نمی‌شود!

جشنواره‌ی فیلم کوتاه تهران از 18 تا 24 آبان ماه در پردیس چارسو برگزار می‌شود.